Morgunblaðið - 20.12.1953, Blaðsíða 12

MORGIJTSBLAÐIÐ
Sunnudagur 20. des. 1953
JéSasksiísmfaair barsiaskélansia
Það er venja í barnaskólum landsins að halda fjölbreyttar jólaskemmtanir. Sjá nemendur að sjálf-
>ögðu um allan undirbúning að skemmtunum þessam undir stjórn kennara sinna. Oft er mikið kapp
milli bekkja að sem bezt takist hjá hverjum. Sýna nemendur oft mikla hugkvæmni við val skemmti-
atriða og skreytingu. Myndin sýnir nemendur 10 ára C bekks í Miðbæjarskólanum æfa leikritið
„Jólagesti“ eftir Margrétu Jónsdóítur.
Flu&nmgur ú byggingurefni til
BreilifIkur hnfu teppzt i mánuði
Hvallátrum í desember.'
ÁRIÐ 1953 er senn á enda. Þáð,1
sem menn sérsíakfega munu
minnast í sambandi við það ár, I
er hið ágæta sumar. Hér er það
talið eitt hið bezta, er yfir hefur
gengið í tíð núlifandi manna. Upp
skera sumarsins var í samræmi
við það, grasfengur bænda varð
mun meiri en nokkru sinni fyrr.
Fór þar saman góð grasspretta
og ágæt nýting. Þá var uppskera
gárðávaxta mjög góð. Afurðir
búfjár voru einnig góðar.
ÁGANGUR ERLENDRA
TOGARA
Afli var góður á smábáta fram
an af vori, en er á vorið leið
gdrðust erlendir togarar mjög'
nEérgöngulir, og var þar með
fiskirí á smærri báta búið. Hélzt
svo allt sumarið, fjöldi erlendra
togara stunduðu veiðar hér úti
fyrir, alltaf öðru hvoru. Höfðu
þeir þann hátt á, að þeir settu
dufl út á línuna og stunduðu svo
veiðar jöfnum höndum fyrir ut-
an og innan.
Það virðist svo, að þessir land-
helgisbrjótar viti nákvæmlega
um ferðir varðskipanna, er það
sjálfsagt ratarinn, sem hjálpar til
með það. Hin gangtregu varðskip
virðast hér ekkert geta við ráðið.
Flugvélar er það eina, sem gæti
komið þessum óboðnu gestum að
óvöru. I haust varð vart við tog-
aya að veiðum inni á Patreksfirði
og einnig mun hafa orðið vart
við sama í Tálknafirði. Eftir að
svo er komið hlýtur sú spurning
að vakna: Hversu langt getur
þetta gengið?
RÆKTUN
Skurðgrafa var við vinnu á
Rauðasandi í sumar, grafnir voru
41963 rúmm. Kostnaður við þenn
án skurðgröft var alls kr. 143,514
kr. Lítið var um aðrar ræktunar-
framkvæmdir. Langt er komin
7 km. sar.dgræðsiugirðingu í
Breiðavík. Þá var einnig unnið
áð sandgræðslugirðingu í Kolls-
vík. Sandgræðslúgirðing sú er
sett var upp í Sauðlauksdal fyrir
nokkrum árum, virðist ætla að
gefa góða raun.
VEGAVINNA
Lítið var unnið að nýbyggingu
vega. Gerður var vegur yfir Sauð
lauksdalssanda og kostaði mikið
fé. Þá var lagfærður vegur niður
Bjarngötudal á Rauðasandi, en
mun þó ennþá vera einn af
glæfralegustu vegarspottum
Fréftbréf úr Rauðasandshreppa
þessa lands. Gerðar voru tvær
brýr, steinsteypt brú : Skapa-
dalsá og járnbitabrú á tréstaurum
með steyptu dekki á Sauðlauks-
dalsvaðal. Unnið var að ruðn-
ingu vegar frá Hænuvík að Kolls-
vík, en þar er sýsluvegur. Ekki
tókst þó, vegna ótíðar í haust, að
Ijúka þeim vegi, en Kollsvík er
nú við það að komast í vegar-
samband.
BYGGINGAR OG FLF.IRA
Dálítið hefur verið byggt í sam
bandi við búrekstur, svo sem fjár
hús og votheyshlöður. Félags-
heimili sveitarinnar var fullgert
að utan og langt komið undir
múrhúðun að innan. Fullgerð
var efri hæð prestsbústaðarins að
Sauðlauksdal og er tekin til íbúð-
ar.
f Breiðuvík var fullgerð íbúð
bústjórans, sem er Bergsveinn
Skúlason, íbúðin er 6 herbergi
ásamt sameiginlegum matsal fyr-
ir heimilið. Þá hefir einnig verið
unnið þar að byggingu ibúða fyr-
ir vistmenn. Er það tveggja hæða
hús ásamt kjallara.
Ekki tekst þó að ljúka við
þessi íbúð í ár vcgna þess, I
hversu erfitt hefuv verið að
koma að byggingarefni og
öðru, er með þarf. Til slíkra
flutninga er ekki önnur leið
fær en sjólciðin, en hún getur
verið lokuð mánuðum saman, |
þó ekki í manna minnum jafn j
gersamlega lokuð um þennan
tíma árs eins og í haust og það I
sem af er vetri. Þetta eru þeir
erfiðleikar sem útvíknamenn
hér hafa um allan aldur átt
við að stríða. Það skal því
engan undra þótt þeir, engu
síður en aðrir landsmenn, þrái
að komast í vegarsamband
ekki sízt þar sem engar stór-
fjárfúlgur á nútíma mæli-
kvarða þurfa til að létta þess-
um erfiðleikum af.
Konnari er kominn að Breiða- ’
vík Njáll Þóroddsson og 3 vist-
menn. Fleiri koma er ibúð þeirra
verður tilbúin, en meirihluti
hennar verður það um áramót. j
Vísir að bústofni er kominn í
Breiðavík. Verða þar í vetur 60
fjár, 4 nautgripir og 3 hestar. J
Eins og kunnugt er var allt í auðn
í Breiðavík, er til var tekið.
Uppbyggingarstaifið hefur því
bæði verið erfitt og fjárfrekt, en
málefnið ætti að vera þjóðinni
mikils virði.
RAFORKUMÁL
í Vesturbotni er byrjað á 3(
kw. vatnsvirkjun. Var þar lokif
við að steypa um 40 m. stíflugarf
í Osaá. I Hænuvík er byrjað é
12 kw. vatnsvirkjun og var þai
einnig lokið við að steypa stíflu
Framkvæmdir komust ekk:
lengra vegna ótíðar í haust.
Þá var bætt við í Breiðavík í
kw. díselsamstæðu. Eru þar ní
tvær samstæður, önnur 22 kw
og hin 5 kw.
HEILSUFAR
Heilsufar hefur verið ágætt í
sveitinni og líðan fólks og af-
koma yfirleitt góð.
ÓSLITINN ÓVEÐURSKAFLI
Frá því í september í haust til
þessa tima hefir verið einn óslit-
inn óveðurskafli, og menn lítið
getað að sér haft. Eru það mikil
viðbrigði eftir hið ágæta sumar,
en slíkra veðrabreytinga megum
við íslendingar lengi vænta og
sætta okkur við. En því meir sem
skammdegisveðrin skaprauna
okkur, því meir fögnum við
lengra degi og hækkandi sól.
— Þ. J.
5 mnútiia mót-
mælaverkfall
TIL þess að mótmæla því að ekki
hefur enn verið fullnægt þeim
loforðum, er bandamenn hétu
hinn 1. nóvember 1943 um að
gera Austurríki aftur að frjálsu
og fullvalda ríki, gekkst verka-
lýðssamband Austurríkis fyrir
því hinn 30. október sl., að 5
mínútna allsherjarverkfall var
háð um landið allt. í ræðu, sem
forseti sambandsins, J. Böhm,
hélt í útvarp meðan á þessari
vinnustöðvun stóð, ásakaði hann
Rússa fyrir að hafa þráfaldlega
komið í veg fyrir raunhæfar við-
ræður, sem miðuðu að því að
veita Austurríki fullkomin sjálf-
stjórnarréttindi, sem jafnframt
fælu þá í sér fulla efnd þeirra lof
orða, sem bandamenn hétu Aust-
urríkismönnum fyrir 10 árum
síðan.
Jóhanna Gunnarsdóttir
Minningarorð
FRÚ JÓHANNA Gunnarsdóttir
frá Papey var jarðsungin í gær
frá Fossvogskapellu. Hún var
fædd að Flögu í Skaftártungu 20.
maí 1880. Foreldrar hennar voru
hjónin þar, Gunnar bóndi Vig-
fússon og Þuríður Ólafsdóttir,
kona hans.
Jóhanna var yngst þeirra Flögu
systkina, en á lífi eru Vigfús
bóndi þar og Ólafía ekkja í Hraun
koti í Landbroti. Jóhanna ólst
upp í foreldrahúsum fram að tví-
tugs aldri, en fluttist þá til
Reykjavikur, og aflaði sér þar
þekkingar í hússtjórn og hann-'
yrðum. Dvaldi hún þar lengst
af, þangað til hún fluttist til
Papeyjar 1911. Árið eftir giftist
hún Gísla Þorvarðarsyni, bónda
þar. Eignuðust þau 4 börn og eru
3 þeirra á lífi. Jóhanna var seinni
kona Gísla, en fyrri kona hans
var Margrét systir hennar.
Þeim Margréti og Gí?la varð
7 barna auðið, voru þau öll á lífi
og öll í ómegð, er þau misstu
móður sína, er dó að barnsförum
í slíku aftaka veðri, að ófært var
milli lands og eyjar, eftir lækn-
ishjálp eða nokkurri aðstoð.
Það var ekkert aukvisaverk,
sem frú Jóhanna tókst á hendur,
að gerast stjúpa sjö barna, hús-
freyja á hinu margþætta stórbúi
Papeyjar, auk sinna eigin barna
er skjótlega bættust í hópinn.
Ilún var að vísu ekki ein til bús-
umsýslu heima fyrir, því að elzta
systir hennar, er Sigríður hét,
harðdugleg kona, var ómetanleg
hjálparhella beggja systra sinna
utan húss sem innan, alla þeirra
búskapartíð, Og ekki þurfti að
ugga um aðdrætti búsfanga, þar
sem hið sannkallaða víkings-
menni Gísli, maður hennar átti
hlut að máli.
Öllum stjúpbörnum sínum
reyndist Jóhanna, sem sínum
eigin og gekk þeim í móður stað
svo sem framast verður auðið.
Ingólfur Gíslason, f.v. héraðs-
læknir á Djúpavogi, hefur látið
svo um mælt, að Jóhanna stjúpa
hans hafi verið forkur dugleg,
framúrskarandi myndarleg í verk
um sínum og skyldurækin með
afbrigðum.
Mann sinn missti hún fyrir 5
árum eftir 37 ára sambúð, brá
hún þá búi og fluttist til Reykja-
víkur,' þar sem hún bjó með
dætrum sínum til dauðadags h.
11. þ. m., hafði hún þá átt við
þreytandi og oft kvalafulla van-
heilsu að stríða s.l. 30 ár. Var
það nýrnaveiki er loks varð
hennar banamein. Jóhanna hlífði
sjálfri sér lítt meðan hún gat uppi
staðið, enda hefði það ekki allt
af komið sér vel í Papey, því
að oft bar þar óvænt gesti að
garði misjafnlega til reika eftir
sjóvolk og svaðilfarir.
Jóhann í Papey gat litið yfir
dyggilega unnið og gæfuríkt æfi-
starf, því að öllum þessum mikla
barnahóp komu þau hjón upp
til manndóms og þroska.
Það var ekkert trys að koma
í Papey á þeim árum. Ja, því lík-
ur viðtökur. Því lík rausn og
risna. Stórgjöful voru þau Pap-
eyjarhjón einnig út í frá Og bera
eftirfarandi vísur þess vitni:
Heill þér Papey, hafs í auga,
hamraborgin hafna prúða.
Gestrisni og glæsimennsku
heimkynni og höfðingslundar.
Og hin síðari er sumarkveðja
til þeirra Papeyjarhjóna vorið
1923, þar er einnig vikið að hjálp
semi þeirra og höfðingsskap.
Kenni ég eik, er viðum veikum
veitir skjól um kalda njólu.
Vænn og breiður vængjameiður
vex á rein með fögrum greinum.
Þaðan hlaut ég eld og aldin,
öld má heyra, svo er um fleiri,
því að íslenzk rausn og risna
ræður á storð í verki og orði.
Góð kona Og merk er fallin frá.
Það er skarð fyrir skildi, en hinir
mannvænlegu stofnar, Papeyjar
systkin, standa þar til bóta.
RíkarSur Jónsson.
62 þús. toimum
meira en fyrir
lít víkkun
landhelgiimar
*EFTIRFARANDI hefur
Daily Mail (frá 14. des.)
eftir fiskiráðunaut Islands í
Bretlandi, Huntley Woodcock: —
íslendingar hafa trú á því, að
aðgerðir þeirra í landhelgismál-
inu séu ávinningur fyrir allar
þjóðir. Brezkir togarar hafa veitt
um 62 þús. tonnum meira en áð-
ur á því eina ári sem þeir hafa
verið útilokaðir frá íslandsmið-
unum gömlu. Hafa þeir fengið
þennan afla á öðrum miðum, og
er það afleiðing aðgerða íslend-
inga í landhelgismálinu. —
Trésmiðjan VÍÐIR
Mjög falleg póleruð stofuborð. Fjölda margar tegundir
fyrirliggjandi. Einnig saumaborð úr birki. Útvarpsborð
birki, mahogni og máluð.
Mikið úrval annarra búsgagna.
Komið og skoðið hjá okkur
áður en þér festið kaup
annars staðar.
HÚSGAGNAVERZLUN
GUÐMUNDAR GUÐMUNDSSONAR
* Laugaveg 166