Morgunblaðið - 19.05.1956, Qupperneq 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 19. maí 1956
Otg.: H.f. Áxvakur, Reykjavlk,
Framkvjítj.i Sigfúa Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgBam.)
Stjómmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vlgw.
Lotbók: Arni Óla, sími 304Í.
Auglýsingar: Ároi Garðar KristiníMO*.
Eitstjóm, auglýsingar og afgraiðsla:
Austurstrieti 8. — Simi 1600.
Askriftargjald kr. 20.00 á mánuði innsalavda
f lausasölu 1 króna eintakið.
I ________________________________________
Eramboðslisti Sjálfstæðis-
flokksins í
MJLLTR ÓARÁÐ Sjálfstæðis-
fiokksins gekk írá framboðslista
sfetum á fundi sl. fimmtudag.
Ríkti alger eining um skipun
listans á fundinum, sem var fjöl-
mennur.
í fjórum efstu sætum listans
aru hinir kunnu forystumenn
Sjálfstæðisflokksins, þeir Bjarni
Benediktsson ráðherra, Björn
Ólafsson alþm,, Jóhann Haf.
stein bankastjóri og Gunnar
Thoroddsen borgarstjóri. Þeir
hafa allir átt sæti á Alþingi um
alllangt skeið, og eru margvísleg
störf þeirra í þágu alþjóðar svo
kunn, að um þau er ekki ástæða
til að fjölyrða hér.
Fimmta sæti listans skipar að
þessu sinni ung kona, frú Ragn-
hildur Helgadóttir, laganemi.
Það sæti skipaði áður frú Kristín
L. Sigurðardóttir, formaður
Landssambands Sjálfstæðis-
kvenna. Frú Kristín átti fast
sæti á Alþingi órin 1949—53, en
sat ennfremur alloft á þingi á
síðasta kjörtímabili sem 1. vara
maður flokksins í Reykjavík. —
Hefur hún getið sér hinn bezta
orðstír fyrir þátttöku sína í opin
berum málum, utan þings og
innan, en að þessu sinni óskaði
hún að draga sig í hlé í bili frá
þingstörfum.
Önnur sæti listans eru skipuð
vinsælum og þekktum boxgur
um Reykjavíkur, sem j'ístir
hafa látið félagsmál sinna stétta
mjög til sín taka og gegnt marg-
víslegum trúnaðarsiörfum í
þeirra þágu.
Konan í baráttusætinu
í baróttusæti listans er að
þessu sinni ung menntakona,
sem myndi í senn verða glæsi-
legur fulltrúi kvenna og reyk-
vískrar æsku á Alþingi. Frú
Ragnhildur hefur látið félagsmál
unga fólksins mjög tíl sín taka
og þekkir óskir þess og áhuga-
mál betur en nokkur annar
frambjóðandi við þessar kosn-
ingar, er voair getur ge*t sár um
þingsetu.
Er ekki vafi á því, að unga
fólkið í bænum mun nota
tækifæri það er því býðst til
þess að öðlast fulltrúa ó lög-
gjafarsamkomu þjóðarinnar er
slíkan skilning og þekkingu hef-
ur á áhugamálum þess sem frú
Rhgnhildur. Mun það því fylkja
sér um framboð hennar, þannig
að kosning hennar verði sem
glæsilegust.
Æskan aðhyllist hugsjón
frelsisins
Unga fólkið hefur ekki þá
eina ástæðu til þess að fylkja sér
um framboð frú Ragnhildar, að
þar á það kost á fulltrúa úr sín-
um hópi, sem hlýtur að hafa
meiri skilning á óskum þess og
þörfum, en þeir, sem lokið hafa
því skeiði ævinnar.
Unga fólkið ann hugsjón
frelsisins öðrum fremur. — Það
áttar sig nú á því, í stöðugt rík-
ara mæli, að vinstri flokkarnit-,
er svo nefna sig, hafa ekkert upp
’á að bjóðó annað en fjötra og
ófrelsi, þrátt fyrir það þótt þefr
noti, eða réttara sagt misnoti
'orðin frelsi og frjálslýndi Seiri
slagorð í áróðri sínum.
DAGLEGA LÍFINU
Vill æskan þrælahald
kommúni sm ans?
Síðan skurðgoðið Stalin féll
af stalli, hafa kommúnistar þar
eystra afhjúpað þann sannleika,
sem öllum þeim Vesturlandabú-
um, er opin hafa augun, var að
vísu áður kunnur, að „sæluríki“ j
kommúnismans var hið svart-!
asta einræðisskipulag, sem sag- t
an þekkir. - - Enginn mátti
þar lóta í Ijós andúð sína gegn
einræðisherranum ef hann ekki :
átti að eiga á hættu að missa
lífið eða vera fangelsaður ævi-
langt. Trúir æskan þeim mönn-
um hér á landi, sem áratugum
saman hafa dásamað hið komm-
úníska þrælahald, sem hina
æðstu sælu hér á jarðríki? —
Skáldið Jóhannes frá Kötlum
hefur nýverið gert hreinskilna
játningu, þar sem hann jafnar
villu þeirri, er hann hafi gert sig
sekan um með Stalindýrkuninni
við villu þeirra, sem á sínum
tima hylltu Hitler. En margir
mannanna, sem nú bjóða sig
fram í nýju kosningagervi, hafa
ekki verið minni aðdáendur
Stalins en Jóhannes, þótt þeir
hafi ekki verið eins skáldlegir
í tilbeiðslu sinni. Vill hin frelsis-
unnandi æska slíka leiðtoga?
Vill æskan hafta- og
nefndafargan
Hræðslubandalagsins
Það væri þó hinn mesti mis-
skilningur, ef því væri haldið
fram að eina hættan sem steðj-
aði að persónufrelsi manna stafi
af kommúnismanum. Það þarf í
því efni ekki annað en minnast
„tíraanna sem þurfa að koma
aftur“, eins og hinn ungi Al-
þýðuflokksframbjóðandi, Bene-
dikt Gröndal, komst nýverið að

Þetta er reyndar teikning, en búast má við að ferlíkið verði mjög
svipað því, sem hún sýnir.
VeU andi ólm
ntar:
Um mat og maga
FYRIR nokkru heyrði ég á tal
tveggja mætra borgara. —
Og hvað haldið þið, að þeir hafi
verið að tala um en — mat og
eigin maga. —■ Tja, — það var
þá umræðuefnið — munuð sum
ykkar segja og hrista höfuðið
full lítilsvirðingar og kæru-
leysis. En svo munu hins veg-
ar aðrir lifna allir við og fyll-
ast áhuga, er þeir heyra á þetta
minnzt. Það er nefnilega þannig,
að það má skipa flestum mönn-
um niður í annan af tveimur
flokkum. í öðrum flokknum eru
orði. Þeirra tíma, þegar Alþýðu- , .
flokkurinn og Framsóknarflokk
urinn fóru með stjórn og enginn
máfti um frjálst höfuð strjúka
vegna alræðis hinna pólitísku
nefnda, er skipaðar voru trún-
aðarmönnum þessara ílokka. —
Menn máttu þá ekki fara úr
landi nema leyfi þessara herra
kæmi til, ekki kaupa skip, bíl
eða neitt það er nota þurfti er-
lendan gjaldeyri til. Nú hefur
því til viðbótar verið lofað, að
enginn fái framar að byggja yfir
sig nema með leyfi pólitískrar
úthlutunarnefndar, ef Hræðslu-
bandalagið vinni kosningamar.
Óskar unga fólkið að koma á að
nýju alræði hinna pólitísku
nefnda, sem hver maður yrði að
verða háður í daglegu lífi sínu?
Sjálfstæðisflokkurinn
— ber uppi hugsjón
frelsisins
Sjálfstæðisflokkurinn heldur
einn uppi merki frelsishugsjón-
arinnar og berst jöfnum höndum
gegn einræðis- og ofbeldisstefn-
um kommúnismans og hafta- og
éinokunarstefnu Hræðslúbanda-
lagsins. Hann berst fyrir per-
minnzt á mat, matartilbúning
né neitt annað þar að lútandi. í
hinum eru þeir, sem þvert á
móti hafa hjartans yndi af öllu
þessu, að ég ekki segi að þeir
hafi „magann fyrir sinn guð og
hugann fastan við jarðneska
muni“. — Og svo eru auðvitað
margir, sem þarna, eins og alls
staðar annars staðar, standa
utan- eða milliflokka.
Það sagði sá andans
maðnr
EN nú ætla ég að lofa ykkur að
heyra hvað einn mikill and-
ans maður, sjálfur Samuel sál.
Johnson, sagði eitt sinn um
þetta: „Sumir menn“, segir
hann, „hafa tamið sér þann
heimskulega hátt, að hirða ekk-
ert um, eða látast ekkert hirða
um, hvað þeir borða. Hvað mér
sjálfum viðvíkur, þá helga ég
maga mínum og meltingu mik-
inn tima og alúð á degi hverjum,
því að ég lít svo á, að sá sem
kærir sig kollóttan um þessa
hluti, muni sennilega kæra sig
kollóttan um flest annað“.
„Eins og Samuel Johnson",
bætir annar menntamaður,
sónufrelsi og mannréttindum á landi hans við, „eru flestir gáf-
grundvelli hinnar vestrænu lýð- ■ aðir menn mátmenn. Sá, sem er
ræðishugsjónar. Um hann og í raun og veru greindur og sið-
frambjóðendur hans hlýtur því menntaður maður, hlýtur að
aéskan og allt ffelsisunrtandi vera það. Hinn sem gortar áf
fólk að fylkja sér. því, að honum sé sama um,
fBréw
hvað hann borðar gerir sig að-
eins með því beran af fávizku
sinni. Það mætti líkja hinum við
frummanninn, sem át og elskaði
eins og dýr. Fyrir hinn sið-
menntaða mann á máltíðin að
vera annað og meira en líkam-
leg athöfn. Hún verður að full-
nægja hugarkröfum hans engu
síður en að hún verður að seðja
svengd hans“.
Með byssur í vösunum
ÓÐIR hefur skrifað mér á
þessa leið:
„Velvakandi góður!
Hér um daginn brá ég mér í
búð, sem ekki er í frásögur fær-
andi, og keypti rpér galla-buxur
á strákinn minn, þriggja ára
gamlan. Þetta voru hinar snotr-
ustu buxur og sá litli var ekkert
smáræði hrifinn og upp með sér,
þegar hann spígsporaði í þeim
spánýjum — eins og hann ætti
allan heiminn og töluvert meira
en það. — Svo tók ég allt í einu
eftir kynlegum aðförum hjá
snáðanum: — Hann stakk hönd-
unum niður í vasana, kreppti
hnefana og — bang! — bang! —
Það var engu líkara en þarna
væri skytta á ferðinni. — Og
reyndar, þegar að var gáð, sá
ég, að á báðum vösunum var á-
saumuð mynd af byssu, og sá
litli hafði ekki verið seinn á sér
að grípa tækifærið til að skjóta.
Sennilega hefur einhver honum
eldri, bent honum á „vopnið“
þarna á vasanum. En ég hafði
alls ekki tekið eftir þessu. þegar
ég hafði keypt buxurnar — og
ég hefði alls ekki keypt þær, ef
ég hefði tekið eftir því. —
Kannski er það bara mín móður-
sýki, en mér finnst að hægt sé
að finna ótal margar skemmti-
legri myndir til að sauma í
barnaföt heldur en byssur eða
önnur drápsvopn. — Og þetta
mæli ég til þeirra íslenzku fram-
leiðenda, sem þessi buxnatetur
eru komin frá, ágætar sem þær
eru — þrátt fyrir byssurnar!“
Móðir“.
Sjáið þið „litlu
kindurnar!“
EI, sjáið þið bara litlu kind-
ina! Sjáið þið bara pínu-
litlu kindina!" hrópaði lítill
hnokki, 4—5 ára gamall, sem ég
sá í hópi af krökkum hér í einu
úthverfi bæjarins. Þau voru
að horfa á tvær nýbornar ær
með litlu lömbin sín — ósköp
voru þau lítil og vesælleg,
fannst mér. — Það var ekkert
undarlegt við það, að litla kaup-
staðardrengnum skyldi finnast
þetta skrýtin og skemmtileg
sjón, en gat það verið, að dreng-
urinn, 4 eða 5 ára gamall, vissi
ekki, að lítil nýfædd kind heitir
á islenzku lamb?!
Um þessar mundir er unnið
því í Bandaríkjunum, að
byggja geysistóra þrýstiloftsflug-
vél, sem á að verða eins konar
móðurskip fyrir þrýstiloftsorr-
ustuflugvélar. Kunnur flugvéla-
verkf ræðingur, Grover Loening,
annast verkið — og hefur hann
nýlega gefið ýmsar upplýsingar
um nýsmíði þessa, sem gefa að
nokkru leyti til kynna hvernig
flugvél þessi verður útbúin og
notuð.
,N‘
ir Er áætlað að hún geti foorið
um 20 orrustuflugvélar af þeirri
gerð, sem nú eru mest í notkun.
Vegur ferlíkið allt að 1,000 lestir
að þyngd — og knúið 20 kraft-
miklum þrýstiloftshreyflum. Þetta
verður sem sagt ekkert harnaleik
fang, enda gerðu verkfræðingar
sér grein fyrir því, að flugvélin
getur ekk: athafnað sig á neinum
af stærstu flugvöllum Bandaríkj-
anna. Verður þess vegna að
byggja flugvélina sem sjóflugvél
— og munu kaffoátar eiga að
færa henni allar nauðsynjar.
★ En það lætur ef til vill ein-
kennilega í eyrum, að verið sé
að byggja „móðurflugvél" — og
þá hugsið þið ef til vill eitthvað
á þá leið —• hvort kasta eigi orr-
ustuflugvéiunum út úr móðurflug
vélinni, þegar til þeirra þarf að
grípa.
En ‘svo er ekki. Hér er nefni-
lega um að ræða eins konar fl.iúg
andi flugvöll, ef svo mætti að
orði komast. Flugforaut er eftir
endilöhgu „baki“ móðurflugvélar-
innar, en foáknið verður um það
bil 90 metra lang'. Á sú stóra að
fl.iúga með 800 km. hraða á klst.,
en orrustuflugvélarnar verða að
draga úr hraðanum, er þær lenda
þannig að hraði beggja verði sá
sami.
★ Er orrustuflugvélin nemur
við bak „móðurinnar", er viðeig-
andi útbúnaður, sem gi'ípur þá
litiu og festir hana — þannig, að
flugmaður hennar getur stöðvað
hreyflana án hess að verða hrædd
ur um að „fiúka“, þrátt fyrir að
hann sé á 800 km. foraða. Síðan
flyzt orrustuflugvélin sjálfkrafa
niður undir þiljur. Samsvarandi
útbúnaður er tekinn í notkun
þegar flugvél hefur sig til flugs
af móðurflugvélinni, og er henni
er sleppt lausri, þegar hreyflar
hennar ganga það hratt, að hún
getur flogið með sama hraða og
„móðirin“.
★ ’Með slíku fyrirkomulagi
vinnst margt. Fyrst og fremst er
foér um að ræða ófoeinan sparnað,
þrátt fyrir að móðurflugvélin
verði alla vega dýr í rekstri. Ef
senda á orrustuflugvélar til árás-
ar, fara þær alltaf með mikinn
hluta af eldsnevtisforða sínum á
leiðinni til vígvallarins. Þar af
leiðandi geta þær ekki tekið þátt
í bardaganum npma miög takmark
aðan tíma. — Nú getur sú stóra
flogið með orrustuflugvélarnar á
áfangastað og geta þær þannig
foaldið miklu lengur út en óvina-
flugvélarnar.
'k tó má segja að einn ókostur
fylgi öllu þessu umstangi. Vegna
ókyrrðarinnar í loftinu, munu
orrustuflugvélamar ekki geta at-
foafnað sig á „baki“ móðurflugvél-
arinnar nema uppi í foáloftunum.
Einn kostur vegur þó nokkuð upp
á móti þessu. í slíkri hæð nýtist
orka þi'ýstiloftsforeyflanna miklu
betur — þannig, að reksturskostn
aður móðurflugvélarinnar verður
mun minni í foáflugi. Ekki leikur
nokkur vafi á því, að nýjung þessi
á.eftir að hafa stórmikil áhrif á
heivasðingu þjóðanna.