Morgunblaðið - 28.10.1956, Side 18
M OnCVNBLABlT)
Sunnudagur 28. okt. 1956
18
I hópi skútukarla kurtni ég bezt við mig
EG M U N hafa verið þriggja
ára þegar sá atburður gerð-
ist í lífi mínu, sem ennþá stendur
mér Ijóslifandi fyrir hugskots-
sjónum. Faðir rninn var farinn
til Vestmannaeyja til að saekja
björg í bú. Nokkru eftir að bát-
urinn var farinn, það var tein-
æringur, birtist haíís fyrir landi.
Þessi ís varð landfastur í einni
svipan og hafþók svo vikum
skipti. Faðir minn sem hafði
ætlaö að vera einn dag í förinni,
komst eklti aftur til Víkur í Mýr-
dal íyrr en um fráfærur.
Það var Hannes Stigsson, sem
sagði mér þessar fyrstu bornsku-
minningar sínar, en þessi kempu-
legi sægarpur úr Mýrdalnum,
sem var taeplega 40 ár samfleytt
til sjós, verður átírseður á morg-
un (mánud.).
Fyrir nokkrum kvöldum heim-
sótti eg Hannes á Laugarnesvegi
13, þar sem hann býr ásamt konu
sinni frú Ólafíu Einarsdóttur.
Eg hafði aldrei fyrr hitt hann
að máli. Hann hafði þá um dag-
inn verið að sinum venjulegu
störfum við fiskvinnu í Sænska
frystihúsinu, hvar hann, þrátt fyr
ir háan aldur, vinnur öll hin
venjulegu verk sem unnin eru í
fiskiöjuverum, sem ýmist frysta
fiskir.n eða þurrka hann. Hannes
hefur verið mikið liraustmenni.
Hvar sem á hann er litið, hreyf-
ingar allar og þétt handtalr hans
gefa þetta til kynna.
TVÆB FEltBIR
— Manst þú eftir því Hannes,
er þú íórst fyrst til Reykjavík-
ur?
— Ég var 14 ára þegar það
gerðist. Fórurn við fjórir saman,
en ferðinni var heitið lengra. Við
vorum að fara í verið og var
það í fyrsta sinn sem eg fór að
heiman í sjóróora. Nú eru þessir
menn víst allir öánir nema eg
og ef vera kynni sá okkar sem
fór til Ameríku. — Ég var að
fara til sjcróðra í Leirunni á ára-
skipi Eiriks í Bakkakoti. Við
vorurn ferjaðir yfir Jökulsá á
Sólheimasandi og ekki lengra.
Enginn okkar hafði áður íarið
til Reykjavílcur og enginn rat-
aði. Var þs'cta seinlegt ferðalag,
því víða þurftum við að fara
heim á bæina og spyrjast þar fyr-
ir um leiðina. Þetta hafðist ailt
saman af, vötnin óðum við, sum
upp undir hendur og á áttunda
degi komum við í höíuðborgina.
Ég man að msðan viðdvölin var
hér, var eg hjá Hannesi pósti,
sem var eins kunnur maður í
bænum og heiztu ernbættismenn
ríkis og bæjar nú til dags.
En áour en eg segi þér frá
þessari fyrstu vertíð rninni, þá
Rætt við Hannes Stágsson áttræðan
sem teSur sjómennskuna bezta skélann
langar mig til að lýsa fyrir þér
' næstu ferð minni að austan til
Reykjavíkur. Hún varð að því
mér hcfur alltaf fundizt mjög
skemmtileg og eftirminnileg.
NATJT OG SAUBIR
Eg slóst þá í för með Lofti
austanpósti. Ault min var og
annar maður. Við fórum með
sauði og nautgripi, sem seija átti
í Reykiavík og átti pabbi eitt-
hvað af sauðunum. — Jpegar við
komum að vatnsföllunum, bund-
um við naulið aftan í hest og
svo var farið yfir ámar með
allt saman. Við skiluðum okkur
allir svo og sauðirnir og nautið.
Það hafði verið ætlunin að selja
| þau Margréti Zöega, sem átti
Hótel Reykjavík. — Við vorum
með sauðina og nautin í girð-
ingu þar sem nú stendur Her-
kastalinn. Þá sjáum við hvar
maður kemur með hest og keTru
niöur Suðurgötuna. Mann þenn-
an þekkti eg ekkert þá, en þarna
átti eftir að takast með okkur
kunningsskapur. Var þetta Hall-
dór, faðir Sigurðar trésmíða-
meistara í Þingholtsstræti, sem
látinn er fyrir nokkium árum
og margir fulltíða Reykvíkingar
munu kannast vel við. — Mað-
urinn gaf sig á tal við okkur og
spurði um nauíið. Við sögðum
honum að selja eigi það fyrir
J 50 lcrónur Margréti Zöega. Hann
| segist þá vilja geía 60 kr. fyrir
I það. — í því kemur fram á sjón-
J arsviðið kona mikil vexti og
' sköruleg og segir: — Ætlar
’ Halldór kúsltur að bjóða í naut-
! ið á móti mér. Hækkaði hún síðan
boðið í nautið og Halldór svaraöi
I því með enn hærra boði. Þann-
| ig buðu þau hvort í kapp við
J annao, unz frú Margrét hætti og
J Halldór fékk nauíið fyrir 75 kr.
1 — Var það síðan hnýtt aftan í
mókerruna og ég oendur með >11
að sækja peningana, en Halldór
átti heima í torfbæ í Þingholt-
unum. — inni í baðstofunni sagði
hann um leið og hann rétti pen-
ingana, en þá sótti hann ofan í
kistil — ailt tveggja krónu
peníngar: — Þeir eru ekki verri
mlnir peningar en Margrétar
Zöega.
Þegar ég kom aflur niður í
bæ og ætlaði að hicta Loft aust-
anpwst og félaga minn, voru þeir
farnir með allt sitt hafurtask
úr girðingu Margrétar. Leitaöi ég
Hannes Stígsscn.
þeirra góða stund og fann þá j
síöar hjá Breiðfjörð, þar sem nú
cr Fjalakötturinn. — Margrét
hafði rekið þá út úr girðinguimí. |
Hún taldi okkur hafa hlunnfario i
sig í þessum viðskipíum. Keypti
svo Breiðfjörð kindurnar, sem
fóru jafnaðarlega á 10 kr. hver.
— Svona fór þetta fyrsta Reykja-
víkurævintýri mitt, sagoi Hann-
es.
í LEIRUNNI GG VEST-
MANHAEYJUM
— Hver var svo hlutur þinn í
vertíðinni í Leirunni?
— Ég fékk sjálfur ekki éinn
einasti eyri. Eiríkur gerði kaup-
ið upp við föour minn. Hann
fékk 18 kr. fyrir skippundið af
ýsunni. Að heiman haíði eg feng-
ið með mér í verið smjör, kæfu !
og kjöt, en Eiríkur lét mönnum J
sínum í té eina heita máltíð á
tíag. Var það oftast fiskur, en
einnig fuglakjöt og selur. Á ára-
skipi Eiríks var ég í skut svo sem
venja var þegar unglingar voru
á áraskipunum. Voru ungiingar
þá meö sömu ár og aðrir fulltíða
skipsfélagar þeirra. Oft var mað-
ur þreyttur að berja á móti veðri,
stundum svo klukkustundum
skipti. Róður hófst um miðnæ'cti
og var stundum sótt r’llangt á
mið.
— Varstu lengi þarna syðra í
veri?
— Ég var nokkrar vertíðir þar,
eða þar til góðkunningi föður
míns, sem séra Odctgeir hét og
var presíur í Vestmannaeyjum,
kom að máli við föður minn.
Bað hann pabba að útvega sér
mar.n til íugla- og eggjatöku úti
í Vestmannaeyjum. Það vaið úr
að ég fór. Var ég þá lcominn undir
tvítugt, vanur bjargsigsmaður og
hafði oft farið í Dyrhólaey. —
Ferðin út í Eyjar varð mér eítir-
minnileg. Milli Víkur og Vest-
mannaeyja var þá sænskt skip
— forenort — í ferðum á vegum
Brydeverzlunarinnar.
— Hvað er „forenort"?
— Það voru seglskip, sem m. a.
fyrir frábrugðinn seglútbúnað og
annað lag hlutu þetta einkenni-
lega nafn, „forenort". — En svo
eg r.cgi þér um þessa Vestmanna-
eyjaför, að þó að ekki sé langt
á milli staðanna, vorum við á
fimmta sólarhring á leiðimii þang
að. Storxnur var allan tímann og
. aldrei hagstætt leiði fyrir skipið.
Það trúir því enginn hvað mik-
ið var af fugli í þessum eyjum,
| sem sr. Oddgeir átti tvo hluta í,
en þær voru alltaf kallaðar Smá-
eyjar og eru sennilega kallaðar
það enn í dag. Þangað var farið
á báti til eggjatöku. — Þegar við
bjargsigsmennirnir, vorum komn-
ir í bjargið, var höluð til okkar
stór skrína sem kölluð var. í
hana mátti koma fyrir um 500
eggjum. Við fikuðum okkur af
einni syllunni á aðra og hreinsuð-
um hreiðrin. Hver skrínan á fæt-
ur annarri var losuð í bátinn.
Svo var haldið í land með eggin
og var báturinn þá oft drekkhlað-
inn. Um varptimann var farið á
hverjum einasta degi. Af því
máttu marka hvílík ósköp hafa
verið þarna af fugli og eggjum.
Farið var í Bjarnarey til fugla-
veiða og legið þar við. Þar var
það svartfuglinn og lundinn sem
veiddur var í hófa eða snörur. —
Með mér við þetta var mjög
duglegur veiðimaður. Man ég t. d.
skömmu eftir að ég byrjaöi, að
við sátum nálægt hvor öðrum.
Um hádegið, en þá höfðum við
setið frá þvi snemma um morgun-
inn, var þessi félagi minn búinn
að veiða 1200 fugla en ég 300 og
þóttist góður.
— Þið haíið verið á góðri leið
með að útrýma fuglinum í Bjarn-
arey?
— Nei, nei, blessaður vertu.
Þegar logn var við eyjuna og
svartfuglinn átti erfiðara með að
ná sér á loft, var sjórinn srarlur
af fugli, ég segi það dagsatt.
— Nú, hvað var svo gert við
fuglinn og eggin?
— Gert við fuglinn og eggin? —
Um veturinn var ég þar áfram.
Maður borðaði sig þá saddan af
sölíuðum eggjurn, eöa fugli, því
það var herramanns matur, salt-
aður lundi með íslenzkum kök-
um og með miklu smjöri. Allan
■'i
Frá
REFKJAVÍK
til
GLASGOW
alla sunnudaga.
Til
REVKJAVÍKUR
frá
GLASGOW
alla laugardaga.
Margar ferffir
daglega milli
LONDON og
GLASGOW
LOHLM
sumarstcirfs'K.F.U.M. qj K.
Móttaka að Amtmannsstíg 2 b frá ld. 10 f. li.
Stjórnir sumarstarísins.
Hver viil ekki eignast
amer^'.a fóiksbifreið
nýja
fyrir
Nú eru síðustu íorvöð að eignast miða í Bílhappdrætti Sjálfstæðisflokksins, |>ví
dregio verður 1. nóvember n. k.
Sjálídiæ oisílokkslns
^apparæ