Morgunblaðið - 24.11.1956, Blaðsíða 2

2
M0KCr*'l*v~4T>lÐ
Tjaugardagur 24. nóv. 1956
Mþýðusambandsþsngið:
Hannibal reynir ab hindra
innföku félags verzlunar- cg
skrifstofufólks á Suðurnesjum
með lögbrotum
H úsnœ&ismálastjárn
TjAU TÍÐINDI gerðust á Alþýðusambandsþingi í gær, að
Hannibal Valdemarsson gerði tilraun til þess af hálíu
meirihluta sambandsstjórnar að meina Félagi verzlunar-
og skrifstofufólks á Suðurnesjum inngöngu í Alþýðusam-
bandið. Gerði Hannibal þessa tilraun sína í skjóli rang-
túlkunar á lögum A.S.Í. og urðu miklar umræður um þessa
tilraun hans til máiflækju og ranginda. Höfuðröksemd
Hannibals gegn því að félagið fengi inngöngu var sú að
margir félagsmannanna ættu lögheimili utan félags svæð-
isins. Var honum bent á í fullri vinsemd að slíkt væri
hvergi bannað í lögum A.S.Í. enda dæmin ljósust að sjálfur
H&nnibal situr þingið sem fulitrúi Baldurs á ísafirði!
KYNLEGAB
LAGASKÝKINGAR
Því svaraði Hannibal einu
til að það væri ekki að marka,
hann hefði fullan rétt til fund
arsetu vegma þess að hann
hafði verið í um 20 ár á fé-
lagssvæöi Baldurs, og því
gilti allt öðru máli um það
féiag!
Þóttu þingmönnum að von-
am lagaskýringar Hannibals
aerið kynlegar. þar sem það
var alit í einu komið undir
því hvort félag fengi að vera
í ASf hve lengi félagsmenn
aem nú væru komnir á annað
félagssvæði hefðu verið með-
limir þess.
★
1 upphafi umraeðnanna flutti
Hannibal skýrslu sambands-
stjórnarinnar um þetta mál og
gat þess, að hún legði til að
umsókn félagsins næði ekki af-
greiðslu á þinglnu, hann vildi að
hún væri felld, þar sem á henni
væru ýmsir gallar.
Tsddi Hannibal síðan upp galla
þá, sem á henni voru og gerði
grein fyrir sjónarmiðum sam-
bandsstjómarinnar um að neita
bæri félaginu um upptöku.
GALLAR HANNIBALS
Voru ástæðurnar þessar:
L Stór hluti félagsmanna ætti
ekki lögheimili á Suðurnesj-
um, heldur annars staðar á
landinu.
2. Meiri hluti stjómarinnar ætti
ekki lögheimili á Suðurnesj-
um.
3. Lögin verða að vera í sam-
ræmi við lög ASÍ en það eru
lög Suðumesjaféiagsins ekki.
Vitnaði Hannibal í 9. gr. sam-
bandslaganna þessu til stuðnings
en þar segir, að ekkert stéttar-
félag megi hafa í félagi sínu
menn, sem eru í öðru stéttarfé-
lagL
Þessari ræðu Hannibals svar-
aði Óskar Hallgrímsson í mjög
skýrri og rökfastri ræðu, þar
sem hann hrakti rökfærslu og
málavafninga Hannibals lið fyr-
ir lið, og sýndi fram á að rök-
semdir hans hafa enga stoð í
lögum félagsins séu þau rétti-
lega skýið.
FLÆKJURNAR HRAKTAR
Vítti hann í upphafi máls síns
Þá meðferð, sem inntökubeiðnin
hefði hlotið, hún hefði verið
send i október en eklii afgreidd
fyrr en nú, í stað þess að taka
hana fyrir í upphafi þingsins.
I>á vék hann að fyrstu rök-
semd Hamúbals um búsetu
félagsmannanna. í 5. gr. laga
ASÍ stendur skýrum stöfum
að félag sé skyldíigt að veita
inngöngu sem félögum öllum
sem vinna á félagssvæðinu, og
er engin keimiid til þess að
neita þeim um félagsréttindi,
ef þeir vinna á félagssvæðinu,
þótt búsettir séu utan þess.
Varðandi aðra röksemd Hanni-
bals um stjómarmeðlimina, er
þess að geta, sagði Óskar,
að hver fullgildur félagsmaður í
stéttarfélagi er löggengur í stjóm
þess. Eiga því allir fullgildir fé-
lagar í stéttarfélagi fullan rétt
á að vera í stjórn þess, jafnvel
þótt þeir búi ekki á félagssvæð-
inu. Varðandi þriðju röksemd
Hannibals um samræmi í félags-
lögunum, væri það að segja, að
þar er eina atriðið, sem hönd
má á festa, það að félagið hefir
skv. lÖgunum ekki skuldbundið
félaga sína til að hlíta kaup-
taxta annarra félaga.
Óskar benti á að fjarri færi
því að öll félög ASÍ hefðu þetta
smávægilega ákvæði í lögum
sínum, m. a. ekki sum iðnaðar-
félögin.
GRUNDVALLARREGLA
HÉR HRAKIN
Þar að auki hefði það ávallt
verið grundvallarregla í ASÍ að
þegar félög sem æsktu inngöngu
hefðu eitthvað smávegis ósam-
ræmi í lögum sinum, væru þau
ávallt tekin inn í sambandið en
sú skylda lögð þeim á herðar að
breyta lögum sínum til sam-
ræmis.
Hið sama ætti skilyrðislaust
að gera hér. en ekki neita fé-
laginu um það sem öllum öðr-
um hefði verið leyft. Það væri
verklýðshreyfingunni til
smánar að hafa tvennskonar
rétt í samtökum sínum, og sú
ætti að vera grundvallarregl-
an að mismuna féíögum ekki.
Bæri vissulega að leyfa Verzl-
unar- og skrifstofumannafélagi
Suðumesja inngöngu, þar sem
sambandslögin mæltu því hvergi
á mót, en aðal röksemd Hanni-
bals um að félagamir væru
margir búsettir utan félagssvæð-
isins, væri fallin um sjálft sig,
aðeins með því að taka hann
sjálfan sem dæmi sem sæti fyrir
Baldur á ísafirði.
Hinir félagsmennimir störf-
uðu þó allir á félagssvæði
sínu, á Suðurnesjum, hvar
sem þeir ættu heima. En það
gerði Hannibal ekki einu sinni
sjálfur!
STJÓRNMÁLABRAGO
HANNIBALS
Hannibal svaraði þessu í æs-
ingakenndri ræðu og reyndi enn
að vefja málið lögflækjum og
halda sér í 5. greinina, en lítil
varð stoðin í henni og dugði hún
hvergi til refjanna.
Óskar svaraði þeirri ræðu ítar-
lega og kvað enn ekkert vera í
lögum ASÍ sem bannaði upptöku
Verzlunarmannafélagsins, enda
væri hér um launþega að ræða
sem störfuðu á nákvæmlega sama
grundvelli og aðrir launþegar,
sem þegar væru komnir í ASÍ.
Hið sanna væri að stjórnin
vildi koma í veg fyrir að
þctta félag fengi inngöngu af
stjórnmálaástæðum einum
saman.
KVOLDFUNDURINN
Á kvöldfundi var svo tillaga
um inntöku Verzlunar- og
skrifstofumannafélags Suður-
nesja tekin fyrir. Þingforset-
inn úrskurðaði að áður en hún
kæmi tii atkvæða mættu þeir
tveir er á mælendaskrá voru
taka til máls.. — Var Edvard
Sigurðsson annar þeirra. Hann
sagði að hann væri því algjör-
lega mótfalíinn að taka félag-
ið inn í tölu ASÍ-félaga, þar
eð í hlut ætti félag sem stqfn-
að hefði verið í kringum
„ástandsvinnuna“ í Kcflavík,
en fólk í stéttarfélögum sem
á einn eða annan hátt væri
tengt „ástandinu“, ætti ekki
erindi inn i raðir verkalýðs-
ins. Næstur á mælendaskrá
var kvenfulltrúi frá Húsavík
Hún krafðist þesS að Óskar
Hallgrímsson varaforseti þings
ins fengi ekki að „vaða uppi“
á þinginu, eða aðrir sama
sinnis og hann. Var kvenfull-
trúinn mjög heitur í málflutn-
ingi sinum og fékk á eftir að
launum frá trúbræðrum sín-
um og systrum, dynjandi lófa-
tak, — sem Eðvard aftur á
móti hafði ekki fengið.
Þessari árásarræðu svaraði
Óskar Hallgrímsson stuttlega
og mótmælti því að einum eða
öðrum þingfulltrÚHm yrði
meinað máls og mótmælti
ræðu kvenfulltrúans.
Var nú inntökubeiðnin bor-
in upp. Mikill fjöidi fulltrúa
tóku ekki afstöðu í málinu. —
77 studdu þetta litla félag, en
177 kommúnistar studdu kröfu
Eðvards um að fella félagið,
i gærkvóádi var það altalað
á þingfundi að ASÍ-þingi
ljúki í dag. Kjörið var í nefnd
sem gera skal tillögur um skip
an stjórnar.
Framh. af bls. 1.
stuðla að því, að fokheldar
íbúðir megi verða fullgerðar
yfir vetrarmánuðina og kom-
ist sem fyrst í notkun“.
GREINARGERÐ
Með lögum nr. 55/1955 um
húsnæðismálastjórn o. fl. var
lagður grundvöllur að því að
leysa húsnæðismálin til frambúð-
ar. Það hefir þegar sýnt sig, að
stofnun hins almenna veðlána-
kerfis var hin þarfasta og merk-
asta ráðstöfun, þó að reynslu-
tíminn sé ekki langur. Á því árL
sem nú er að líða, munu löng lán
til íbúðabygginga verða allmikið
á annað hundrað millj. kr., senni-
lega yfir 120 millj. kr., og þar
af mun þátíur hins almenna veð-
lánakerfis nema væntanlega um
60 millj. kr. á árinu.
Svo mikil útlán til íbúðabygg-
inga voru gerð möguleg með
samkomulagi, sem fyrrverandi
ríkisstjóm gerði við Landsbanka
íslands varðandi fjárútveganir.
En þar sem það samkomulag
gildir ekki nema til næstu ára-
móta hefði mátt ætla, að sú ríkis-
stjórn, sem nú situr, hefði þegar
gert ráðstafanir til þess, að á
næsta ári geti haldíð áfrahi hin
miklu útlán til íbúðabygginga.
Því hefir hins vegar ekki verið
að fagna. Ríkisstjórnin virðist
ekki hafa áhuga á því að tryggja
fjármagn til íbúðalána, en það
er að sjálfsögðu mikilvægasti
þátturinn í framkvæmd hinnar
miklu húsnæðismálalöggjafar. í
stað þess hefir ríkisstjómin með
sínum frægu bráðabirgðalögum
lagt ástundun á lágkúrulegar að-
gerðir, sem einkum miða að því
að hygla að pólitískum gæðing-
um sínum. Má ekki við slíkt sitja
og þess vegna hafa fulltrúar
Sjálfstæðisflokksins í húsnæðis-
málastjóm lagt frcim tillögu um
það, að þegar verði gerð gang-
skör að því að tryggja, að 150
millj. kr. af sparifé landsmanna
verði varið til útlána til íbúðar-
bygginga á næsta ári.
Þótt svo mikið fjármagn hafi
verið lánað til íbúðabygginga á
þessu ári sem raun ber vitni um,
hefir eftirspurninni hvergi nærri
verið fullnægt, svo sem kunnugt
er. Ástæðan fyrir þessu er fyrst
og fremst hinar alveg óvenjulegu
byggingaframkvæmdir, sem
fylgdu í kjölfar þess, að bygg-
ingar íbúðarhúsa voru í tíð fyrr-
verandi ríkisstjórnar að mestu
gerðar frjálsar eftir langvarandi
og mikil höft.
Til þess að bæta úr þessu á-
standi telja Sjálfstæðismenn í
húsnæðismálastjóm að gera verði
sérstakar ráðstafanir til fjáröfl-
unar og leggja til, að erlend
lán, að upphæð 100 millj. kr..
verði tekin í þessu skyni.
Páhna Batutesonar
míninzl á Mlþinrji
T GÆR minntist Sam. þ. látins fyrrv. þingmanns, Pálma Hannes-
I sonar, rektors. Við það tækifæri flutti forseti Sam. þings Emil
Jónsson ræðu. Rakti hann í upphafi æviferil hins látna. Síðau
sagði þingforseti:
Það var ekki hending, að Pálmi |
Hannesson gerðist náttúrufræð-1
ingur. Hann ólst upp í fögru
héraði, hafði yndi af ferðalögum J
um byggðir landsins og öræfi og
leitaði jafnan úr fjölbýli, þegar
kostur gafst. Á námsárum sín-
um tók hann þátt í könnunar-
ferðum um óbyggðif fslands, og
jarðfræði varð síðan heizta við-
Sjötug i dag:
Gidðríðnr Ouimundsilðttir
Guðríður er fædd 24. nóv. 1886
að Hvamrnsvík í Kjós, dóttir
þeirra mætu hjóna, Jakobínu
Jakobsdóítur frá Valdastöðum og

Guðmundar Guðmundssonar frá
Hvítanesi. Skömmu fyrir alda-
mótin fluttu þau til Reykjavíkur
og hefir Guðríður act þar heima
síðan. Þeir eru áreiðanlega orðn-
ir margir bæjarbúar, sem kynnzt
hafa Guðríði á þessu tímabili og
hafa orðið vinir hennar og kimn-
ingjar. Þá vináttu hefir hún öðl-
azt vegna sinnar góðu kynningar
og framkomu á ýrnsan hátt.
Fyrstu árin eftir að hún kom í
bæinn átti hún heima hjá for-
eldrum sínum á Bræðraborgar-
stíg 31 (Blómsturvöllum). En eft-
ir að hún stofnaði sitt eigið heim-
ili hefir hún lengst af átt heima
í Túngötu 2. Og þar býr hún nú.
Þess vildi ég óska Guðríði til
handa, að hún megi sem lengst
halda heilsu og kröftum, svo að
hún megi þjóna löngun sinni að
láta sem mest gott af sér leiða.
Vinur.
Dmhleypingasöm tíð
BÍLDUDAL, 23. nóvember. —
Það sem af er vetri, hefur tíð hér
vestra verið umhleypingasöm. —
Síðustu daga hefur verið stöðug
vestanátt, með hvössum élja-
gangi. Fjallvegir hafa nú aftur
teppzt og engin von til að þeir
opnist fyrr en að vori.
Sauðfé hefur ekki ennþá verið
tekið á gjöf. Jörð hefur verið að
mestu auð og sæmileg beit. Ann-
ars er nú sá tími kominn, að bú-
ast má við að taka verði fé á
gjöf hvenær sem er. — Friðrik.
BLAÐAMANNAFELAG
ÍSLANDS
heldur fund í Nausti kl. 4 e.h.
á sunnudag. Ræddir verða kjara-
samningar.
fangsefni hans á sviði náttúru-
vísindanna. Ýmislegt hefur hann
birt um þau efni, þótt minna sé
en skyldi vegna timafrekra
skyldustarfa á öðrum vettvangi,
en dagbækur frá ferðalögum
hans munu geyma mikinn og
traustan fróðleik.
Pálmi Hannesson tók við
ábyrgðarmiklu og vandasömu
starfi, er hann varð ungur að
árum rektor Menntaskólans í
Reykjavík. En hann stóðst vel
þá raun sökum persónuleika síns,
skapstyrks og frábærs hæfileika
til að gerast leiðtogi og félagi
ungra manna. Stjóm skólans fór
honum jafnan vel úr hendi, og
kennsla hans í náttúrufræði þótti
með ágætum.
Pálmi Hannesson var höfðing-
legur álitum, ágætlega gáfaður
og menntaður. Hann var drengur
góður í hvívetna, unni vel landi
sínu og vildi veg þjóðarinnar sem
mestan. Á Alþingi voru honum
hugstæðust þau mál, er vörðuðu
menningu og menntun þjóðarinn-
ar og hagnýtar rannsóknir á
náttúru landsins. Á ræðu hans
var jafnan gott að hlýða. Hann
flutti mál sitt af þrótti og karl-
mennsku á fagurri íslenzku.
Við fráfall Pálma Hannesson-
ar á þjóðin á bak að sjá mikil-
hæfum drengskaparmanni og
einlægum unnanda íslenzkrar
náttúru og íslenzkrar tungu. Ég
vil biðja háttvirta alþingismenn
að votta minningu hans virðingu
sína með því áð rísa úr sætum.
★
Vegna fráfalls Páima Hannes-
sonar rektors Menntaskólans,
féll kennsla niður i skólanum í
gær og fóni blakti í hálfa stöng
á skólahúsinu.
Kl. 10 í gærmorgun fór fram
í hátíðasal skólans stutt athöfn
að viðstöddum öllum kennurum
og nemendura, en einnig voru
þar menntamálaráðherra og
form. nemendasambands Mennta
skólans, Gísli Guðmundsson.
Athöfnin hófst með því að
leikið var sorgarlag. Síðan mælti
Kristinn Ármannsson yfirkenn-
ari, sem löngum hefir gengt
rektorsstörfum í forföllum, nokk-
ur minningarorð um hinn látna
rektor.