Morgunblaðið - 04.01.1958, Side 1

Óhæfilegt leynimakk um lifshagsmuni þjóBarinnar:
Tillögur um stækkun landhelg-
innar fást ekki afgreiddar innan
ríkisstjórnarinnar
Rikisstjórninni ber tafarlaust
oð gefa skýrslu um málið
ÞJÓÐVILJINN skýrir frá því
í gær, að Lúðvík Jósefsson,
sjávarútvegsmálaráðh., haíi
„fyrir löngu gengið frá ýtar-
legum tillögum um stækkun
landhelginnar, en þær hafa
allt til þessa ekki fengizt af-
greiddar innan ríkisstjórnar-
innar“.
Um þessi efni sagði Hermann
Jónasson svo í áramótaræðu
sinni:
„Ég mun heldur ekki á þessari
stundu ræða -þær ráðstafanir,
sem íslendingum ber nauðsyn til
að gera til frekari verndunar
hinum dýrmætu fiskimiðum við
iandið — þjóðinni til handa. En
um þær verður tekin ákvörðun
innan stundar".
Þjóðviljinn getur raunar ekki
þess, að Hermann sagðist ekki
„á þessari stundu“ mundu ræða
þetta mál. En frásögn sinni af
þessu lýkur Þjóðviljinn á þennan
veg:
„Er ánægjuefni að forsætisráð-
herra skuli nú lýsa yfir þvi að
komið sé að því að teknar verði
ákvarðanir".
Menn hafa mjög velt því fyrir
sér af hverju ekkert hafi orðið
úr efndum á loforði ríkisstjórnar
innar um aukna friðun fiskimið-
anna. Morgunblaðið hefur hvað
eftir annað vakið athygli a,
hversu óheppilegur væri felu-
leikur stjórnarinnar með þessa
lífshagsmuni íslenzku þjóðarinn-
ar.
Ef marka má orðaskipti for-
sætisráðherrans og aðalblaðs
stærsta stuðningsflokks hans,
virðist auðsætt, að vanefndirnar
og feluleikurinn komi af ósam-
komulagi innan sjálfrar ríkis-
stjórnarinnar. Verður þá enn
nauðsynlegra en áður að gefa
tafarlaust fullkomna skýrslu um
málið, svo að almenningur geti
áttað sig á, hvað um sé að ræða.
Heilbrigð dómgreind þjóðarinn-
ar sjálfrar verður að kveða á um,
hvað gera skuli í svo mikilvægu
máli. Óþolandi er, að ákvarðanir
í því séu háðar togstreitu óprútt-
inna valdabraskara, sem, að eigin
sögu, bítast um það bak við
tjöldin, og forðast að segja,
á „þeirri stundu," sem þjóðin
heyrir til þeirra, í hverju ágrein-
ingurinn er fólginn.
IViacmiElan
og Dorothy
LONDON, 3. jan. — Macmillan
fer á þriðjudaginn í heimsókn til
samveldislanðanna og er þaö
fyrsta skipti í sögunni að brezkur
forsætisráðherra tekur sér
hendur slíka ferð. í þessari ferð
fer hann til Ástralíu, Nýja Sjá-
lands, Indlands, Pakistan og
Ceylon. í för með honum verður
m. a. eiginkona hans, Dorothy.
Lengst af munu þau ferðast með
einni nýjustu flugvél brezka flug
flotans, Bristol Britannia.
ms í'1-'
Hillary og Tensing
Hiilary á Suðurheimskautinu
Albansba stiómin leyíir brezkn
flngvélinni að halda ófrom
BELGRAD, 3. jan. — Brezka ■ stund, en flugmaðurinn sagði í
sendiráðið í Belgrad upplýsti það skeyti, er flugvélin var neydd til
þess að lenda, að flugvélin væri
á alþjóðaflugleið. Fyrr í dag hafði
verið ákveðið að önnur brezk
Skymasterflugvél legði upp frá
London í fyrramálið áleiðis til
Singapore og átti hún að fara í
stað hinnar sem tafðist í Albaníu
Ákveðið var, að þessi flugvél
skyldi fljúga sömu flugleið og
hin fyrri, sem neydd var til þess
að lenda. Sennilegt er að hætt.
verði við að senda seinni flugvél-
ina, ef albanska stjórnin efnir
loforð sitt um að leyfa flugvél
inni að halda ferð sinni áfram.
í kvöld, að fyrir milligöngu al-
banska sendiráðsins í Belgrad,
hefði fengizt loforð albönsku
stjórnarinnar fyrir því að brezka
Skymasterflugvélin, sem al-
banskar orrustuþotur neyddu til
þess að lenda í Albaniu á gaml-
ársdag, fengi að halda áfram
leiðar sinnar á morgun. Flugvéi-
in var á leið frá Diisseldorf til
Singapore og flutti vörur. Áhöfn-
in, sex manns, þar af ein flug-
freyja, fær að fljúga flugvél-
inni frá Albaníu. Albönsku stjórn
arvöldin halda því fram, að flug-
vélin hafi verið yfir albönsku
yfirráðasvæði í hálfa klukku-
Gæzluliðið
OSLO, 3. jan. — Hammarskjöld
framkvstj. S.Þ. hefur beint þeim
óskum til norsku stjórnarinnar
að hún styðji gæzlulið S. Þ. í
Egypalandi enn um sinn. Samn-
ingar um norskan stuðning renna
út í apríl. Þingið mun taka á-
kvörðun um svar til Hammar-
skjölds, en stjórnin mun vilja
verða við beiðni hans.
STOKKHÓLMI, 3. jan. — Sænska
landvarnamálaráðuneytið er því
fylgjandi að landvarnamálaráð-
herrar Norðurlandanna þriggia
komi saman til fundar til þess
að ræða þátttöku ríkjanna í
gæzluliði S. Þ.
Tensing var meðal þeirra fyrstu,
sem senclu honum heillaskeyti
WELLINGTON, 3. janúar. —
Sir Edmund Hillary, „Sigur-
vegarinn frá Mount Everest“,
og leiðangursmenn hans náðu
í dag langþráðum áfanga,
Suðurheimskautinu. Hillary
og fjórir ferðafélagar hans
eru fyrstu mennirnir, sem
fara landveginn til Suður-
skautsins síðan árið 1912 að
Amundsen og Scott komust
til heimskautsins.
Tilkynningin um þeir væru
komnir á heimskautið barst aðal-
bækistöð nýsjálenzka heimskauta
leiðangursins við Ross-haf í
morgun og sagði þar, að þeir
hefðu komið á heimskautið kl. 9
skv. Greenwich tíma. Höfðu þeir
þá farið siðasta spölinn 110 km.
leið, að mestu fótgangandi nær
hvíldarlaust nótt sem dag — og
var yfirferðin mjög erfið. Far-
angur allan og vistir fluftu þeir
á vélknúum beltissleðum. Um
tíma leit svo út sem eldsneytið
mundi ekki hrökkva til ferðar-
innar. Þegar á áfangastaðinn kom
var aðeins eitt benzínfat eftir.
Hillary og félögum hans var
vel fagnað á Suðurheimskautinu
af bandarískum vísindamönnum,
sem þar voru fyrir. Bandaríkja-
menn hafa um skeið starfrækt
rannsóknarstöð á skautinu, en
þangað hefur útbúnaður og starfs
lið verið flutt flugleiðis — og
varpað niður í fallhlífum.
★ ★ ★
Brezki leiðangurinn, undir
forystu Fuchs, átti þegar síðast
fréttist 320 km ófaima til heim-
skautsins.
Þykir för Hillarys og manna
hans hin frækilegasta. Hefur hon
um borizt mikill fjöldi heilla-
óska — og var ein hin fyrsta frá
gömlum vini hans, Tensing, sem
kleif Mount Everest með Hill-
ary forðum daga. Ferðin til heim
skautsins var hin erfiðasta. Vega-
lengdin, sem þeir télagar fóru er
um 2,000 km — og tók ferðin 3
mánuði.
Sex liðhlaupar úr Rauða
hernum í A-Þýzkalandi
Rússar segja þrjá þeirra í höndum
Bandaríkjamanna, en þeir neita
Horia Collos missti röddina
ó óhentugum tíma
RÓM, 3. jan. — Um fátt er nú
meira rætt á ítalíu en hina frægu
ítölsku söngkonu, Maríu Callas.
Það ber ekki svo að skilja að
hún hafi unnið nýjan og óvænt-
an sigur á sviðinu — þvert á
móti. 1 gærkvöldi átti hún að
syngja aðalhlutverkið í óperu
einni í óperuhúsinu í Róm. Við-
staddir voru m. a. forseti Ítalíu,
ráðherrar, erlendir sendiherrar
og margt annað stórmenni. Þeg-
ar sýningin átti að hefjast og all-
ir voru komnir til sæta sinna til-
kynnti María Callas leikstjóran-
um að hún hefði misst röddina
og gæti ekki sungið það kvöldið
Var sýningunni aflýst og stór-
mennið allt hélt heim í slæmu
skapi. Kom málið á dagskrá
þingsins í dag og framkvæmda
stjóri óperuhússins kveðst munu
höfða mál gegn söngkonunni. —
Hún hefur sent forsetanum skeyti
þar sem hún harmar atburðinn
— og í dag safnaðist mikill mann
fjöldi fyrir framan hótelið, sem
hún býr í í Róm — og beið í eftir-
væntingu, sennilega eftir því að
konan fengi aftur röddina. Þegar
síðast fréttist hafði samt ekkert
heyrzt í henni úr hótelherberg-
inu.
BERLÍN 3. janúar. — Rússnesku
hermennirnir, sem tóku sér stöðu
á mörkum Vestur- og Austur-
Berlínar í gaerkvöldi, voru í
kvöld leystir af hólmi af a-
þýzkum hermönnum. Rússneskir
liermenn hafa ekki sézt standa
vörð með alvæpni í A-Berlín síð-
an uppreisnin var í borginni árið
1953. Síðasta sólarhringinn voru
þeir hins vegar mjög fjölmcnnir
á markalínunni milli borgarhlut-
anna og strangur vörður var við
allar samgöngustöðvar.
Það hefir nú vitnazt, að rúss-
nesku hermennirnir voru kvadd-
ir út vegna liðlilaupa úr
Rauða hernuni, sem struku frá
búðum sínum í Falkenburg,
skammt frá Berlín, fyrir fjórum
dögum. Liðhlauparnir voru sex
talsins, en tveir munu hafa náðst
á flóttanum.
★
Rússneskir talsmenn hafa skýrt
svo frá, að þrír þessara manna
hafi verið foringjar í hernum. Þá
hafa þeir sagt, að fjórum hafi
tekizt að komast til V-Þýzka-
lands, þrír þeirra væru í haldi
bandarísku hernaðaryfirvald-
anna og einn hjá hinum brezku.
Talsmaður bandarísku her-
stjórnarinnar hefur aftur á móti
lýst yfir, að enginn rússneskur
hermaður sé í vörzlu Bandaríkja
manna. Brezka herstjórnin hefir
hins vegar skýrt svo frá, að einn
rússneskur hermaður hefi leitað
á náðir Breta í V-Berlín og beðið
um hæli sem pólitískur flóttamað
ur. Maðurinn hafi nú verið flutt-
ur frá Berlín.
Loks er það haft eftir rússnesk-
um heimildum, að einn sexmenn-
inganna, sem struku, hafi særzt
mikið, er honum var veitt eftir-
för og skotið á hann áður en
hann náðist, þegar hann var að
komast yfir til V-Þýzkalands.
★
Fréttamaður Reuters hefir það
eftir áreiðanlegum heimildum í
Berlín, að yfirstjórn rússneska
hernámsliðsins í A-Berlín hafi
farið þess á leit við herstjórn
Vesturveldanna í V-Berlín, að
hún gæfi allar upplýsingar, sem
hún hefði undir höndum, um
flótta Rússanna.
Ferðamenn, sem fóru um A-
Berlín í dag, segja, að vörður hafi
verið mjög sterkur um alla borg-
ina — sérstaklega á markalínu
A Þýzkalands og A-Berlínar. —
Margir A-Þjóðverjar, er stunda
vinnu í A-Berlín, mættu ekki til
vinnu í dag.