Morgunblaðið - 09.01.1958, Blaðsíða 13

Fimmtudagur 9. jauúar 1958
MOnr,VWTlLAÐIÐ
13
Helge Olesen — minning
Alfreð (Ólafur Mixa), Jósep (Þorsteinn Gunnarsjon), Júlíus (Ómar Ragnarsson), Emilía (Brynja
Benediktsdóttir) og Felix (Sigurður Helgason).
MÉR verður undarlega við, er
ég tek mér penna í hönd til þess
að minnast vinar míns, Helge
Viggo Olesens, sem hefir verið
samstarfsmaður minn hjá Flug-
félagi fslands í Kaupmannahöfn,
nú um nokkurra ára skeið. Óli,
eins og við kölluðum hann
ævinlega, — lézt af hjartaslagi,
34 ára gamall, á heimili sínu í
Kaupmannahöfn á gamlárskvöld.
Óli þjónaði vel íslenzkum hags
munum í starfi sínu í Danmörku.
Hann gerði sér mikið far um
að skilja gömul og ný vandamál
sambúð okkar íslendinga við
Dani. Það var ekki sizt vegna
raunhæfrar þekkingar á ýmsum
af viðkvæmustu ágreiningsmál-
um okkar íslendinga við Dani,
sem Óli gat orðið okkur að því
gagni sem reyndin varð. En Óli
var meira en notadrjúgur starfs-
maður og góður kunningi. Hann
varð vinur allra þeirra, sem
„Vængstýfðir englar”
Gamanleikur eftir Sam og
Bellu Spewack.
Eeikstjóri: Benedikt
Árnason.
LEIKSÝNINGAR menntaskóla-
nemenda hafa um langt skeið ver
ið athyglisverður þáttur í
skemmtanalífi höfuðborgarinnar.
Hafa nemendur jafnan vandað
vel til þessara sýninga, lagt á sig
mikið erfiði þeirra vegna og unn-
ið að þeim af frábærum áhuga og
alúð jafnframt því sem þeir hafa
notið veigamikillar aðstoðar
góðra leikstjóra. Árangurinn af
þessu starfi nemendanna hefur og
orðið með ágætum, því að full-
yrða má, að menntaskólaleikirnir
hafa farið batnandi með ári
hverju og hin síðari ár verið með
þeim.myndarbrag að furðu gegn-
ir. — Leiksýningar þessar, sem
þegar eru orðnar aldargömul
tradisjón, eru skemmtileg og heil
brigð tilbreyting í skólalífinu og
hafa einnig vissulega sitt menn-
ingargildi. — Ber þvi að hlynna
að þessari starfsemi hinna ungu
nýliða í þjónustu Thalíu, með
góðri aðsókn að sýningum þeirra
og verðskuldaðri viðurkenningu
á því ágæta framtaki þeirra að
halda hinni gömlu leiktradisjón
við, þrátt fyrir erfiðar aðstæður
og margs konar vandamál, er
leysa þarf við slíkar sýningar. —
Að þessu sinni hafa mennta-
skólanemendur tekið til sýningar
gamanleikinn „Vængstýfðir engl-
ar“ eftir amerísku hjónin Sam og
Bellu Spewack og var leikurinn
frumsýndur í Iðnó sl. mánudags-
kvöld fyrir þéttskipuðu húsi og
við mikla hrifningu áhorfenda. —
Þau Spewacks-hjón eru kunnir
leikritahöfundar vestra og reynd
ar víðar. Hafa þau samið all-
mörg leikrit, svo sem „Clear All
Wires“, „Boy meets Girl“, „Kiss
me, Kate“ o. fl. — „Vængstýfðir
englar“ er í rauninni samið upp
úr leikritinu „La Cuisine des
Angles" eftir franska rithöfund-
inn Albert Husson, en ber svo
mjög svip hinna amerísku höf-
unda, að það virðist hafa hlotið
þegnrétt þar í landi. — Var leik-
urinn frumsýndur í New York á
öndverðu ári 1953 og var tekið
afburðavel.
„Vængstýfðir englar" er gaman
leikur, liðlega skrifaður og í létt-
um „tón“, en á bak við gáskann
og gamansemina má þó greina
allnapra ádeilu á hið borgara-
lega siðgæði, einkum eins og það
birtist á sviði viðskiptalífsins. Öll
er ádeilan þó listilega sveipuð
hjúpi ágætrar kimni, er hæfir
beint í mark og vekur óspart
hlátur áhorfenda.
Leikurinn gerist á Djöflaeyj-
unni, hinni alræmdu sakamanna-
stöð Frakka, á heimili Felix
Ducotels kaupmanns á aðfanga-
dagskvöld jóla. Fer því vel á
því að þrír „englar" koma þarna
mest við sögu. Þeim er að vísu
ekki enn þá vaxnir vængir, enda
eru þeir allir sakamenn, dæmdir
til ævilangrar fangavistar fyrir
morð. — Finnst þessum heiðurs-
mönnum þeir vera til þess kjörn-
ir að kippa siðgæðinu í lag og
koma öllu á réttan kjöl í hinu
litla samfélagi manna þarna á
eynni, svo að hver hljóti sitt að
verðleikum. í þessu skyni grípa
þeir félagar til aðgerða, sem ó-
neitanlega eru róttækari nokkuð
en almennt gerist, en hins vegar,
að þeim virðist, stytzta leiðin að
settu marki. Og hví ekki það?
Viðhorf þeirra til tilverunnar er
ekki heldur eins og almennt ger
ist, málefnið er lofsvert, — og
þeir ævifangar hvort eð er. —
Benedikt Árnason hefur sett
leikinn á svið og annazt leik-
stjórnina, hvorttveggja með
mestu prýði. Staðsetningar eru
eðlilegar hraði leiksins mjög hæfi
legur og allt fer fram snurðu
laust á sviðinu.
Eins og gefur að skilja, eru
leikendur allir viðvaningar í list
inni og hafa fæstir komið
fram á leiksvið áður. Það er því
engin furða þó að nokkurs við-
vaningsbrags og óstyrks kenni í
leik þeirra, og ber þó miklu
minna á því en búast hefði mátt
við.
Þorsteinn Gunnarsson leikur
aðalhlutverkið, „engilinn" Jósep,
alias fanga nr. 3011, bráðsnjall-
an og hugkvæman náunga, úr-
ræðagóðan og viðbragðsskjótan,
sem reiðubúinn er að leysa hvern
þann vanda, sem að höndum ber.
— Þorsteinn er Reykvíkingum áð
ur að góðu kunnur fyrir ótrú-
lega góðan leik í hlutverki drengs
ins í leiknum „Browning-þýð-
ingin“ eftir Rattigan, sem Leik-
félag Reykjavíkur sýndi á árinu
sem leið. Leikur Þorsteins að
þessu sinni er einnig afbragðs
góður. Hann túlkar hlutverkið af
góðum skilningi, framsögn hans
er skýr, hreyfingar eðlilegar og
svipbrigðin mjög skemmtileg.
Virðist Þorsteinn gæddur góðri
leikgáfu, enda verður að játa það
að hann bar leikinn mjög uppi
og leystu þó ýmsir hlutverk sín
af hendi með fullum sóma og
sumir prýðilega, svo sem þeir
Ómar Ragnarsson, er leikur „eng
ilinn“ Júlíus, fagna nr. 6817 og
Ragnar Arnalds er leikur Troc-
hard kaupsýslumann. Er leikur
Ragnars furðuöruggur og enginn
viðvaningsbragur á framkomu
hans á sviðinu.
Sigurður Helgason leikur Du-
cotel kaupmann, allmikið hlut-
verk. Er leikur Sigurðar hikandi
nokkuð, en þó dágóður á köfl-
um og gervi hans gott. Konu
Ducotels leikur Brynja Bene-
diktsdóttir. Er leikur hennar
traustur og áferðargóður og per-
sónan öll sjálfri sér samkvæm.
Þá sómir Þóra Gíslason sér prýði
lega í hlutverki Maríu Lovísu,
hinnar ungu og ástfangnu dóttur
Ducotels-hjónanna. — Ólafur
Mixa fer með hlutverk þriðja
„engilsins", fanga nr. 4711 og fer
laglega með það hlutverk þó að
hann nói ekki sömu tilþrifum og
þeir Þorsteinn og Ómar. Ragn-
heiður Eggertsdóttir er aðsóps-
mikil í hlutverki frú Parole, en
leikur Björns Ólafs í hlutverki
Páls, elskhuga Maríu Lovísu, er
nokkuð þvingaður, enda er hon-
um vandi á höndum, því að hlut-
verkið gerir þær kröfur, að ekki
er hægt að búast við því að ó-
vanur leikari geri því veruleg
skil. Haukur Filipps, leikur liðs-
foringja, örlítið hlutverk, sem
ekkí gefur tilefni til sérstakrar
umsagnar.
Leiktjöld og leiksviðsbúnaður
fellur vel við leikinn, enda hefur
Lárus Ingólfsson haft þar hönd i
bagga með nemendunum.
Þýðing Bjarna Guðmundssonar
á leikritinu er lipur og víða bráð-
smellin.
Svo sem áður var sagt var leikn
um tekið með miklum fögnuði og
kváðu ungir hlátrar við hvað
eftir annað svo að undir tók í
salnum. Að leikslokum voru leik
endur og leikstjóri kallaðir fram
mörgum sinnum og hylltir með
blómum og dynjandi lófataki.
þekktu hann til fullnustu. Bar
þar margt til, en mestu réði að
Óli var drengur góður. Persóna
hans var heil og hrekklaus.
t
Óla var svo hlýtt til fslands
og íslendinga, að honum var fyr-
ir löngu ósjálfrátt að tala um
ísland sem „heimaland“ sitt.
Hann sagði einatt „hjemme i
Sigurður Grímsson.
Þakkir
ÞAKKARLJÓÐ þetta birtist hér
í Mbl. á sunnudaginn, en vegna
þess að prentvillur læddust inn,
er það birt hér á nýjan leik.
Til hjónanna frú Gretu og Jóns
Björnssonar málarameistara, er
skrautmáluðu Keldnakirkju vor-
ið 1957.
Greta og Jón glöggt í tón
greinast fram úr máta,
snillingshjón fremst á Frón
fagi í allir játa.
Hæst á Frón heillar sjón,
hrifskraut tala láta.
Hvað mó komast hátt er
undra gáta.
Ei fordild, ónei gild —
á er vert að minna —
ykkar vild Eli skyld
afbragðsverk tilkynna,
táknræn, mild, tigin sniild
töfrar fögur vinna.
Vakkir beztu vil ég ykkur inna.
Keldum 9. júní 1957.
Guðmundur Skúlason.
Island“, „hjemme i Reykjavík".
Það var öðru nær, en að hér væri
um tilgerð að ræða. Óla var
þetta einlæg alvara.
Það var um Óla líkt og marga
útlendinga, sem fsland skoða, að
náttúrutöfrar þess heilluðu hann
mjög. Hann hafði óbifanlega trú
á því, að ísland ætti eftir að
verða mikið ferðamannaland, —
eins og sagt er.
Eins og að líkum lætur þurfti
Óli oft að ‘greiða götu íslenzkra
ferðamanna í Höfn. Ég hygg að
þeir landar séu æði margir, sem
minnast með þökk, hve vel og
myndarlega Óli leysti vanda
þeirra. Sjálfum finnst mér, það
óskiljanleg, ráðstöfun forsjónar-
innar, að láta hann hverfa héð-
an frá miðju dagsverki, konu og
tveim óuppkomnum dætrum.
Mér verða ætíð minnisstæð
kynni mín við Óla. Hann var í
senn góður sonur þjóðar sinnar
og einkar mætur fulltrúi ís-
lenzkra ferðamálahagsmuna í
Danmörku.
Birgir Þórhallsson.
— Akureyrarbréf
Framh. af bls. 6
flokkar 'að leggja út í baráttu I
bæjarstjórnarkosningum og
hyggja á sameiginlega stefnuskrá
undir forystu kommúnista.
Heil félög gerð að deild i KEA
Margt hefir okkur Akureyring-
um verið boðið á undanförnum
árum og margt höfum við orðið
að þola. Völd Kaupfélagsins og
auður hafa vaxið og væri út af
fyrir sig ekkert nema gott eitt
um það að segja ef það væri
ekki gert á kostnað okkar skatt-
borgaranna. Útsvarsfríðindi sam-
vinnufélaganna hafa komið ó-
þægilega við pyngju okkar. Og
það hefir ekki verið látið nægja
að Kaupfélagið sjálft greiddi svo
til ekkert útsvar heldur hafa heil
hlutafélög eins og Olíufélagið h.f.
(Esso) verið gleypt með húð og
hári og gerð að deild í Kaupfé-
laginu til þess að eitt milljóna-
fyrirtækið enn slyppi við útsvars
greiðslur.
Ofan á allt þetta á svo að
bæta vinstra samstarfi, svo að
hægt sé að hundelta hvern ein-
asta mann í bænum sem ein-
hverja sjálfsbjargarviðleitni sýn-
ir og ekki er múlbundinn á klafa
Kaupfélagsins eða hangandi í
snöru kommúnista.
Hvorki sérhagsmunir skatt-
fríðindamanna né þjóðnýt-
ingaráform
En Akureyringar munu ekki
láta kúga sig til eilífðar. Þeir
munu berjast fyrir því að allir
fái hér notið getu sinnar og gæfu.
Þeir munu berjast fyrir því að
af sanngirni og réttsýni verði
haldið á^ málum bæjarins. Þar
ráði hvorki sérhagsmunir skatt-
fríðindamanna kaupfélagsins né
þj óðnýtingaráf orm kommúnista
og krata. Einasta leiðin til þess
að jafnvægi megi haldast í þessu
bæjarfélagi er sú að fylkja sér
sem fastast um lista Sjálfstæðis-
manna sem sjaldan eða aldrei
mun hafa verið skipaður jafn-
samvöldu og starfhæfu liði og nú.
Með þeim hætti einum er von til
þess að jafnvægi haldist í þess-
um bæ.
— vig.
VORUHAPPDRÆTTI S. I. B. S.
Dregib verÖur á morgun um vinninga að fjárhœð samfals 740 þúsund krónur
Hæstí vinninffur */z miiijón icrónur
Síðustu forvöð að kaupa og endurnýja