Morgunblaðið - 26.02.1958, Qupperneq 10

10
MORCUNBLAÐ1Ð
Miðvik'udagur 26. febr. 1958
TTtg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjón: tíigfus Jónsson.
Aðafntstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Einar Asmundsson.
Lesbók: Arni Ola, simi 33045
Auglýsingar: Arni Garðar Krtstiiisson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Asknftargjalo kr. 30.00 á mánuði innanlands.
1 iausasölu kr. 1.50 emtakið.
GILDRAN, SEM LÖGÐ VAR FYRIR
ALÞÝÐUFLOKKINN
EGAR Hræðslubandalagið
var stofnað fyrrihluta
árs 1956 var mörgum Aí-
þýðuflokksmönnum órótt innan-
brjósts. Þeir, sem mundu vel eftir
því sem gerzt hafði í viðskiptum
Alþýðuflokksins og Framsóknar-
flokksins á þeim árum, sem þeir
voru í stjórnarsamstarfi á milli
1934 og 1939, sáu skugga bregða á
vegginn. Þeim voru ljósar þær
afleiðingar, sem samstarfð við
Framsókn hafði þá haft tyrir Al-
þýðuflokkinn og hvílík lyftistöng
það hafði þá orðið kommúnistum.
Þeir menn innan Alþýðuflokks-
ins, sem höfðu augun opin gerðu
sér ljóst, að enginn stjórnmála-
flokkur hafði klakklaust komizt
fra því að starfa með Framsóknar
mönnum. Þeir höfðu séð, hvernig
Framsóknarmenn hvað eftir ann-
að höfðu leikið Sjálfstæðisflokk-
inn, sem var neyddur til sam-
starfs við þá, þegar öll önnur
sund lokuðust. Þeir höfðu seð,
hvernig Framsóknarmenn á
hverju kjörtímabili eftir annað
hlupu undan merkjum og stofn-
uðu til stjórnarslits og nýrra kosn
inga, þegar flokkshagsmunir
þeirra buðu þeim það. Þá var
ekkert tillit tekið til þeirra, sem
starfað var með, eða landsmál-
anna í heild. Þar voru það ein-
göngu flokkshagsmunir Fram-
sóknar, sem réðu.
★
Þegar Framsóknarmenn komu
til Alþýðuflokksins fyrrihiuta
árs 1956 og buðu þeim samkomu-
lag innan Hræðslubandalagsins,
þá byggðist þetta á því að koma
skyldi í framkvæmd víðtækum
kosningaklækjum með það fyrir
augum að fá hærri þingmanna-
tölu en lýðræðislegar reglur
leyfa. Framsókn leiddi hér Al-
þýðuflokkinn fram á ofurhátt
fjall og sýndi honum ríki ís-
lenzkra stjórnmála og sagðj við
hann, að hann skyldi tá stóra
hlutdeild, mjög mikla hlutdeild
og ráð í þessu ríki, ef hann
aðeins vildi faba fram og tii-
biðja forustu Frainsóknar í
þeirri stjórn sem koma skyldi.
Forustuiið Framsóknar hvíslaði
því að Alþýðuflokknum, að nú
skyldi klekkt á kommúnistum,
bandalag Framsóknar og Alþýðu
flokksins skyldi brjóta þá á bak
aftur en upprenna nýr tími fyrir
Alþýðuflokkinn sjálfan i einlægri
sameiningu og sambandi við
Framsóknarmenn í ríkisstjórn
þeirri, sem koma skyldi. Fram-
sóknarmenn máluðu myndina
þannig upp, að til samstarfs við
kommúnista skyldi aldrei koma
og seinustu orð forustumanns Al-
þýðuflokksins i útvarpsumræð-
unum fyrir kosningar var hátíð-
legt loforð til manna sinna um að
til samstarfs við kommúnista í
ríkisstjórn mundi aldrei koma,
að kosningum loknum.
★
Nú eru liðin næstum því tvö
ár síðan þessi atburðir gerðust.
Þeir hafa ekki verið rifjaðir hér
upp nema í höfuðdráttum en rétt
er að líta á, hvernig myndin er
nú. Alþýðuflokkurinn kom ef til
vill að einum þingmanni meira
vegna Hræðslubandalagsins við
Framsóknarflokkinn, en flokkur-
inn hefði annars fengið ef hann
hefði gengið einn og óstuddur til
kosninga. Eftir kosningar var lof-
orð forustumanns Alþýðuflokks-
ins svikið og gengið til samstarfs
við kommúnista. Hræðslubanda-
lagið reyndist gildra fynr Alþýðu
flokkinn, gildra, sem sumum sýn-
ist, að hafi reynzt flokknum næst
um því banvæn. Nú er svo komið
að forustulið Framsóknar og
kommúnista hafa snúið bölcum
saman gegn Alþýðufiokknum en
hann leitar stuðnings annarra ]ýð
ræðissinnaðra manna innan
verkalýðsféiaganna til að halda
sínum áhrifum og fær þann stuðn
ing. Alþýðuflokkurinn gerir sér
það ljóst, að líf hans og framtíð
er undir því komin, að honum
takist að halda velli innan verka-
lýðsfélaganna. Til þess fær floklc
urinn tilstyrk frá öðrum lýðræðis
sinnuðum mönnum og þar á með
al Sjálfstæðismönnum. En nú á
hverjum degi, þegar undirbúnar
eru kosningar í mörgum verka-
lýðsfélögum, þá gengur forustu-
lið Framsóknar fram fyrir
skjöldu, kallar á þá menn innan
þessara samtaka, sem forustuliðið
telur vera á sínum snærum og
beinlínis skipar þeim að kjósa
frambjóðendur kommúnista Sam
staða Framsóknar og kommúnista
gegn lífshagsmunum Alþýðu-
flokksins innan verkalýðsfélag-
anna eru hverju einasta manns-
barni augljós.
Stefna Framsóknarflokksins
gagnvart Alþýðuflokknum er aug
]jós en hún er þessi: Markmið
Framsóknarflokksins er að
sundra Alþýðuflokknum og eyði-
leggja hann að fullu og öllu.
Framsóknarmenn hugsa að þeir
muni geta náð til sín mjög veru-
legum hluta af fylgi flokksins,
einkanlega í kjördæmum úti á
landi og styrkja aðstöðu sína þar
með því. Framsóknarmenn líta
á kommúnista sem „vaxandi“ og
„upprennandi verkalýðsflokk",
eins og þeir hafa tekið til orða
og ef Alþýðuflokkurinn er úr sög
unni, telja Framsóknarmenn að
þeir séu búnir að koma sér endan
lega fyrir í þeirri miðflokks-að-
stöðu, sem þá dreymir um. Það
geti aldrei orðið um neitt annað
að velja í íslenzkum stjórnmá!-
um en samstarf við Framsókn,
það sé ekkert annað að leita fyrir
aðra flokka en til þeirra og þeir
geti þá ætíð verið þunginn á
vogarskálinni og ráðið lögum og
lofum.
Margir Alþýðuflokksmenn sjá
hættuna. Og hættan er ennþá
meiri en hún var eftir samstarfið
við Framsóknarmenn á árunum
eftir 1934. Það hefur aldrei verið
meira lífsspursmál fyrir Alþýðu-
flokksmenn en nú að halda vöku
sinni og taka þá stefnu, sem gæti
orðið flokknum til bjargar. Vél-
ráð forustuliðs Framsóknarflokks
ins liggja í augum uppi. Þau
dyljast engum hugsandi Alþýðu-
flokksmanni. En nokkur hluti af
forustuliði flokksins eru band-
ingjar Framsóknarmanna, sem
ekki telja sig geta losað sig úr
þeirri úlfakreppu. Þar liggur n
eitt höfuðmein Alþýðuflokksins,
og það er ástæðan til þess, hve
flokknum gengur nú erfiðlega
að taka hreina og ákveðna stefnu
sér til bjargar.
UTAN UR HEIMI
Moira Shearer vill bjóða sig fram til
þings, ef Aneurin Bevan
dansar í,,Svanavatninu"
Beecham vill ekki hafa konur i hljóm■
sveifum, Cocteau treystir jbvi, ab timi
kraftaverkanna sé ekki libinn
ENSKA dansmærin og leikkonan
Moria Shearer („Rauðu skórn-
ir“) var eins og kunnugt er
manni sínum Ludovic Kennedy
stoð og stytta í kosningabarátt-
unni í Rochdale í Lancashire, þar
sem hann bauð sig fram fyrir
Frjálslynda flokkinn í aukakosn-
ingu, er fram fór á dögunum.
Moria Shearer — ei Aneurin-
Bevan vili dansa i „Svanavatn-
inu“
Er kosningarnar voru um garð
gengnar var haft viðtal við hana
í sjónvarpi, og var hún m.a.
spurð:
Gætuð þér hugsað yður að
bjóða yður fram í pingkosning-
um?
Já, var svarið. Ef Anuerin
Bevan vill dansa aðalhlutverkið
í „Svanavatninu“, þá skal ég
bjóða mig fram til þings!
Ef þær eru ljótar, trufla þær mig
Hinn aldraði brezki hljómsveit
arstj. Sir Thomas Beecham þver-
neitar enn ákveðið að breyta
þeirri ákvörðun, sem hann tók
fyrir löngu, að stjórna ekki hljóm
sveit, ef konur eru meðal hljóð-
færaleikaranna.
Sir Thomas Beecham — ef þær
eru fallegar, draga þær athygli-
Uorfendanna frá tónlistinni
ir>að er alveg ómögulegt, segir
j hann. Ef þær eru fallegar, draga
þær athygli áhorfendanna frá tón
listinni. 'Séu þær ófríðar, trufla
* þær mig!
Málverk Modigliani fyrir
100 franka
Ég á eina ósk, sem ég vil
garna sjá rætast, áður en ég dey,
sagði franski listamaðurinn Jean
Cocteau á dögunum. Áríð 1919
málaði Modigliani, sem þá var
ekki mikils metinn listamaður,
mynd af mér. Ég hefði getað
keypt málverkið fyrir 100 franka,
en ég átti þá ekki til. Fyrir
nokkru var málverkið selt á upp
boði í Lundúnum fyrir 20 millj-
ónir franka — og ég átti þá ekki
heldur. Ég verð þvi að treysta því,
að tími kraftaverkanna sé ekki
liðinn.
Mlnjagripur frá tíma
glæpahöíðingjanna
Brynvarða Cadillacbifreiðin,
sem glæpahöfðinginn A1 Capone :
konar „stjórnarerindreka", sem
taka eiga þátt í viðleitninni til að
draga úr spennu þjóða á milli.
Er Gina Lollobrigida var á ferð
um Bandaríkin, heimsótti hún
ók á sínum tíma í um Chicago,
þykir álíka merkilegur gripur
og skemmtisnekkja Adolfs Hitl-
ers. Cadillacbifreiðin var nýlega
seld á uppboði í Englandi, og
kaupandinn var Tony Stuart, sem
á dansstað í Manchester. Greiddi
hann sem svarar 85 þús. ísl. kr.
fyrir bifreiðina.
Tony Stuart mun ekki ætla sér
að nota bifreiðina.
Hún minnir allt of mikið á
safngrip, kvað hann hafa sagt.
En hins vegar ætla ég mér að
græða peninga á henni, mun
Tony Stuart hafa bætt við. Ég get
vel hugsað mér, að auðugan
Bandaríkjamann langi til að eign
ast bifreiðina sem minjagrip um
tíma glæpahöfðingjanna í Banda
ríkjunum — og því mun ég nú
auglýsa bifreiðina til söiu í New
York Times.
Jafnvel fiskarnir tala af sér
í Frakklandi
Brezki forsætisráðherrann Har
Mcmillan — í Englandi gengur
jafnvel erfiðlega að fá páfa-
gauka til að tala
old Mcmillan hefir undanfarið
verið á ferðalagi m.a. í Ástralíu.
Þar spurðu blaðamenn hann m.a.
um það, hvort hann hefði eftir
fund Atlantshafsráðsins í París
kvartað yfir framhleypni
franskra blaðamanna.
Tja, kvartað eða ekki kvartað.
Ég sagði aðeins mjög hóglátlega,
að í Frakklandi tala jafnvel fisk-
arnir af sér, en hins vegar geng-
ur það erfiðlega að fá páfagauk-
ana í Englandi til að tala.
Fagrir „stjórnar erindrekar"
Ef til vill er það ekki svo fjar-
stæð hugmynd að láta fegurstu
kvikmyndastjörnur verða eins
Gina Lollobrigida — Fer Sam
Rayburn yfir Atlantshafið?
neðri deild bandariska þingsins
— og hinn aldraði forseti deild-
arinnar Sam Rayburn, sem löng-
um hefir þótt hinn mesti harð-
jaxl, sagði við Ginu, ér hún hafði
látið ljós náðar sinnar skína á
hann um stund:
— Ég hefi aldrei lagt mig niður
við að sigla yfir Atlantshafið til
Evrópu, en eftir að hafa hitt yður,
held ég, að ég muni gera það ein-
hvern tíma!
Góðar tennur!
Já, enginn er öfundsverður af
að þurfa að ferðast mikið með
járnbrautum! Hinn ágæti franski
Jacques Soustelle — Hm, góðar
tennur!
stjórnmálamaður, Jacques Sou-
stelle, sem svo oft kemur fram
sem „hægri hönd“ de Gaulles,
hefir þurft að ferðast víða um
Frakkland í ýmis konar erinda-
gjörðum. Hann segir svo frá, að
eitt sinn hafi hann þurft að bíða
fimmtán mínútur eftir næstu
lest. '
Því flýtti hann sér inn í veit-
ingaskálann og spurði þjóninn,
sem stóð bak við borðið:
— Hefi ég tíma til að borða
eitt buff, áður en ég fer til Paris-
ar?
Hm, svaraði þjónninn og varð
hugsandi á svip . . . það er eftir
því, hvað þér hafið góðar tennur,
herra minn!
Frakkar eru óútreiknanlegir
Ef tveir karlar og ein kona —
við skulum segja, að þau séu
skipbrotsmenn — lenda á eyðiey
og eru neydd til að búa einagruð
frá umheiminum mánuðum sam-
an — hvað gerist?
— Ef það eru Spánverjar, þá
drepur annar karlmaðurinn hinn.
Ef þau eru ítalir, þá drepur
konan annan karlmanninn.
Ef þau eru Englendingar, þá
gerist ekkert — því að þau hafa
Frh. á bls. 19.