Morgunblaðið - 07.03.1959, Qupperneq 14

14
MORGl’NBLAÐIÐ
Laugardagur 7. marz 1959
Cufubaðstofan
verður opin á sunnudögum frá kl. 9—1 fyrir karl-
menn.
CUFUBAÐSTOFAN
Kvisthaga 29 — Sími 18976.
Framtíðaratvinna
fyrir ungan, duglegan afgreiðslumann. Þarf að vera
vanur gluggaskreytingum. Upplýsingar á skrifstofu
vorri mánudaginn 9/3 kl. 5—6.
Verzlun O. Ellingsen h.f.
SJALFSBJÖRC
félag fatlaðra
Heldur skemmtifund n.k. mánudags-
kvöld kl. 20,30 í Tjarnarcafé.
Félagar fjölmennið og takið með
ykkur gesti.
Stjórnin
Fundurinn
sem átti að vera í dag, fellur
niður vegna framhaldsaðal-
fundar F.l.H.
Næsi fundur verður næst-
komandi laugardag.
JAZZ klúbbur Reykjavíkur
HAFNABFJÖRÐUR
KVÖLDVAKA
Hraunprýðiskvenna
verður haldin sunnudaginn 8. marz kl. 8,30 e.h. í Bæjarbíó.
Dagskrá:
1. Kvöldvakan sett. Frú Ester Kláusdóttir
2. Henrik Ottóson, sjálfvalið efni.
3- Leikþátturinn Eiginmaður Hraunprýðiskonu
eftir S.G.
4. Þjóðdansar undir stjórn frú Nikolínu Einarsdóttur
5. Tízkusýning (Nýjustu bjargráðin)
— HLÉ —
6- Gamanþáttur Gestur Þorgrímsson og
Haraldur Adolfsson.
7. Listdans Jón Valgeir Stefánsson og Edda Ssheving
8. Einsöngur: Frú Hanna Bjarnadóttir
Undirleik annast Skúli Halldórsson, tónskáld
9. Skrautsýning
Kynnir verður ungfrú Svanhvít Magnúsdóttir.
Aðgöngumiðar verða seldir í Bæjarbíó í dag frá kl. 4—7
e.h. og á morgun sunnudag frá kl. 4 e.h.
Að þessu sinni verður ágóðanum af kvöldvökunni varið
í söfnunarsjóð vegna sjóslysanna
KV ÖLDV ÖKUNEFND.
anna
Einarsdóttir áttræð
ÞÓTT ég sé í nokkurri fjarlægð
og búi úti á landsbyggðinni, má
ekki minna vera en ég sendi vin-
konu minni, Jóhönnu Einarsdótt-
ur, ofurlitla vinarkveðju, þegar
hún í dag fyllir áttunda tug ævi
sinnar.
Rúmlega þrjá síðustu áratug-
ina hefur hún verið búsett í hög-
uðstaðnum, en þangað fluttist
hún frá Vestmannaeyjum með
síðari manni sínum, Guðjóni
Guðjónssyni, sem löngum var
kenndur við Sjólist.
Kunningskapur okkar er orð-
inn æði gróinn, rúmlega hálfrar
aldar gamall. Löngu áður en ég
fór sjálfur að muna eftir mér,
hófst með okkur órjúfanleg vin.
átta, sem fór jafnan vaxandi eft-
ir því sem aldur og þroski færð-
ist yfir mig. Hefur sú vinátta stað
ið til þessa dags.
Frá því ég var tveggja til
þriggja ára hnokki, fæddur og
uppalinn 1 Reykjavík, fór ég með
móður minni á hverju vori aust-
ur í Rangárvallasýslu. Þetta var á
dögum Hans pósts, þess ágæta,
minnisstæða manns, og vagnanna
hans, áður en nokkur á var brúuð
austan Þjórsár. Þá var þessi leið
ekki farin á tveim tímum eins
og nú, heldur á tveim dögum.
f fyrstu komust vagnarnir ekki
lengra en að Þjórsártúni, nokkru
síðar að Ægissíðu og loks alla leið
austur að Garðsauka. Mér er í
barnsminni, er ég fór með fyrstu
ferð póstvagnanna yfir Holtin,
og svo einnig, þegar fyrst var far-
ið austur Rangárvelli og Hvol-
hrepp, eftir að Rangárnar voru
brúaðar.
Þegar við svo, eftir ævintýra-
legt og spennandi ferðalag náð-
um síðasta áfanganum, beið Jó-
hanna þar með hesta sína til þess
að reiða okkur heim í litla kot-
bæinn sinn, hreinan og vinaleg-
an, að Giljum í Hvolhreppi.
Þangað var alltaf gott að koma,
svo gott, að síðan er Jóhanna mér
minnisstæðust sem Jóhanna í
Giljum.
Þar var svo hvílzt um hríð
í bezta yfirlæti unz ferðinni var
haldið Áfram suður á sjávarbæina
í Landeyjum, til Hallgeirseyjar
og Bergþórshvols. í Hallgeirsey
höfðu þær alizt upp á sama hlað-
inu, móðir mín úr Vesturbænum,
en Jóhanna úr Miubænum. Þar
bundust þær stallsystur ævilöng-
um tryggðum.
Jóhanna ólst upp í foreldra-
húsum í sárri fátækt, ein af þeim
elztu, í hópi margra systkina. En
fátæktin var ekkert einsdæmi í
þá daga, svo að alls ekki mun
fjarri sönnu, að margur efna-
bóndinn há myndi varla reiknast
nema slakur hálfdrættingur á við
kotbóndann nú. Allir þurftu því
að halda spart á, jafnvel líða
nauð. Það fór þá heldur ekki hjá
því að hin ósveigjanlega barátta
við basl og bágindi mótuðu hugs-
un og viðhorf fólksins til lífsins,
þegar hver stund var metin til
munnbita eða svo gott sem. Bamt
sem áður rættist það á Jóhönnu
og hennar systkinum, að börn
gátu orðið að mönnum, þrátt fyrir
harðýðgi krappra kjara.
Ung að árum giftist hún fyrri
manni sínum, Erlendi Jónssyni
bónda og trésmið frá Arngeirs-
stöðum í Fljótshlíð, mesta dugn-
aðar og ágætismanni. Hófu þau
búskap að Giljum. Eftir langa
sambúð missti Jóhanna Erlend
frá níu börnum, flestum í ómegð.
Stóð hún þá ein eftir, ekkja,
slypp og snauð af þessa heims
auði, og varð nú að bjargast sem
kostur var. Þau elztu fóru að
vinna fyrir sér, tveim kom hún
fyrir í fóstur, hin fylgdu henni
til Vestmannaeyja, þar sem hún
bjó um skeið, unz hún fluttist til
Reykjavíkur sem fyrr segir.
Frá því ég var barn, hafa leiðir
okkar Jóhönnu legið jafnt og þétt
saman. Ég hef heldur ekki talið
eftir mér sporin til hennar. Hjá
henni nýt ég þeirra mannkosta,
sem ég tel, að öðru jöfnu, taki
flestu fram, en það er alúð og
velvild sannrar gestrisni. í þeim
kostum speglast ávallt beztu eig-
inleikar góðs manns. Það má líka
með sanni segja, að heimili henn
ar hefur staðið opið; aðlaðandi
gestum og gangandi, ekki sízt
þeim, er þurfandi voru. Ég hef
heldur aldrei vitað hana svo fá-
tæka, að hún hafi ekki borið frajn
af rausn sem af nógu væri að
taka, enda er hún ein af þeim,
er verður ríkari af að gefa en
þiggja.
Á yngri árum var Jóhanna
glæsileg kona, fríð sýnum og eft-
irtektarverður persónuleiki. Bjart
og hreint andlit. Skýrleg og ein-
örð á yfirbragð. Einörð og ein-
beitt í skapi og svörum. Þrátt
fyrir áttatíu ár á herðum, ber
hún m. a. s. reisn og glæsi-
mennsku fyrri ára furðu vel. Oft
hefur mér fundizt hún likjast
kvenhetjum fornaldarinnar, sem
uxu að manndómi og þokka við
hverja eldraun, héldu, þrátt fyrir
mikla reynslu, lífsgleði alvöru-
mannsins, raunsæi hans og íhygli,
samfara ólgandi tilfinningum,
sem aldrei víluðu að leggja allt í
sölurnar fyrir ástvini sína, máttu
ekkert aumt sjá né ósjálfbjarga,
en gátu á hinn bóginn heldur ekk-
ert illt þolað.
Jóhanna er Rangæingur að
ætt, fædd 7. marz 1879, alin upp
við kröpp kjör. Býr um árabil
við skilyrði barnmargrar ein-
yrkjakonu. Þarf tvisvar að hlíta
ekkjudómi og þrjá syni sína upp
komna missir hún. Hinn elzti,
barna hennar, Ólafur,drukknaði
á Halamiðum þ. 8. febrúar 1925,
en hinir, Haraldur og Erlendur
Erlendssynir, létust á öndverðum
vetri, sá síðarnefndi vestur í
Kaliforníu.
Sannarlega á þessi áttræða vin-
kona mín í dag langan starfs-
feril að baki sér. Sá ferill var oft
stormasamur, og víða skeinuhætt.
Oft ljómaði jafnframt sól í heiði,
enda er hún giftuvíf, þegar allt
kemur til alls. Hún er vissulega
ekki alfullkomin, en engu að
síður hin ágætasta kona. Hún
er einlæg trúkona og stendur, að
því leyti,. báðum fótum á klöpp
veruleikans. Hún er trygg í lund
og traust í öllu, sem hún leggur
hug eða hönd að, ekki hálfvolg
í neinu. 3n eins og mörgum til-
finningamönnum hættir til, er
hún örlyn^ og getur orðið þykkju
þung, en það eru nú víst fleiri,
sem eru með því markinu brennd
ir, enda ekki tiltökumál.
Um leið og ég árna Jóhönnu
allra heilla í nútíð og framtíð
og bið þess jafnframt, að hún
megi orna sér við notalegar glæð
ur gamalla minninga í rósemd og
friði ellinnar, er mér ríkt í huga
að benda að lokum á það, að Jó-
! hanna tilheyrir merkilegri kyn-
slóð, sem að vísu er óðum að
kveðja, — kynslóð, sem við eig-
um meira að þakka, en við að
jafnaði gerum okkur ljóst, fyrir
allt það, er hún hefur veitt okk-
ur, sem yngri erum, því að með
starfi sínu og baráttuþreki hef-
ur þessi hnígandi kynslóð lagt
grundvöll þess, sem við njótum
í dag. Hinn dýrmæti arfur,
reynsla heillar þjóðar, hefur okk-
ur verið falinn af feðrum okkar
og mæðrum til ávöxtunnar og
fullkominnar skilsemi til næstu
arftaka, r sínum tíma, eins og
skyldan við þjóðarsómann og okk
ur sjálf framast býður. Því marki
verður einungis náð með því, að
við tökum þetta fólk til fyrir-
myndar í hlýðni og kostgæfni við
heilagar og eðlilegar lífskröfur,
svo að „menningin frá minning-
unni, manntakið í nútíðinni fram-
tíð skulu hefja hæst“.
Jóhanna má vel við una, að
vera ein úr hópi þessarar öldnu
kynslóðar og jafnan trúr lífsþegn
sinnar samtiðar. Snemma dags
byrjaði hún a ðrækja skyldur sín
ar við lífið og heldur því áfram,
þótt þegar sé orðið síðla kvölds.
Ef það ævidagsverk yrði metið
til dagvinnustunda nútímans,
myndu henni áreiðanlega verða
reiknuð tvisvar sinnum áttatíu
ára dagsverk. En hvað svo með
allt orlofsféð? Það verður hvorki
fæða ryðs né möls, en sígild um-
bun hins trúa verkamanns, óhjá-
kvæmileg afleiðing kostgæfinnar
lífsbreytni. Henni sé heíll og
heiður.
Söðulsholti, 7. marz 1959.
Þorsteinn L. Jónsson.
Arshátíð
hjúkrunarnema verður haldin sunnudaginn 8. marz
kl. 21 í Sjálfstæðishúsinu.
Skemmtiatriði. Dansað til kl. 2.
Miðasala sunnudag frá kl. 16 og við innganginn.
NEFNDIN.
Framsóknarhúsið
Lokað í kvöld vegna veizluhalda
FRAMSÓKNARHÚSIÐ
Félag íslenzkra hljómlistarmanna
Fromholdsaðaifundur
félagsins verður í dag kl. 1,15 eh. í Breiðfirðinga-
búð.
Framhald aðalfundarstarfa
m.a. áríðandi lagabreytingar.
Fjölmennið og mætið stundvíslaga. ST.JÓRNIN