Morgunblaðið - 01.04.1959, Blaðsíða 9

Miðvikudagur 1. april 1959
MORGVTSBLABIB
9
Passíusálmar í útvarpi
og þriggja alda afmæli þeirra
Á ÞESSTJM föstutíma hafa orðið
umræður í blöðum um flutning
Passíusálmanna í útvarpi. Mig
langar að leggja þarna nokkur
orð í belg.
Sumir a. m. k., sem hafa látið
tíl sín heyra um þetta mái; vilja
gerbreyta flutningi þeirra frá
því, sem verið hefur. Þeir vilja,
að hætt sé að lesa þá, en í stað
þess verði þeir sungnir og þá
helzt af kór. Þetta finnst mér
mjög vanhugsað. Ef kór syngur
þá, geta menn allt ekki fylgst
með sálmunum, og að mjög tak-
mörk'iðu leyti, þótt einsöngvari
syngi. Menn mundu heyra sama
lagið sungið, jafnvel 29 sinnum,
en engan sálm. Sálmarnir hljóta
þó að vera aðalatriðið í þessum
flutningi. Það er hreinasta fjar-
stæða að láta sér detta í hug,
að allir, öll þjóðin, setjist niður
með sálmana í höndunum og
fylgist með á bókinni. Það
mundu ekki margir gera, enda
munu fjölda mörg heimili í land
inu vera þannig stödd nú á tím-
um, að eiga alls ekki sálmana á
prenti. Það mundi taka allt að
hálftima að syngja lengstu sálm-
ana. Þessi söngur yrði látinn
glymja í útvarpinu á heimilun-
um eins og dægurlagamúsik og
hlustað á hann á svipaðan hátt,
unglingarnir mundu þó hlusta
míklu betur á dægurlagamjálm-
ið.
í fyrri daga voru sálmarnir að
■vísu sungnir á heimilunum, en þó
ekki alls staðar, sums staðar voru
þeir lesnir, og sums staðar var
nokkur hluti sálmsins sunginn, en
hitt lesið, því að það þótti of
langt að syngja allan sálminn.
En þó að þeir hefðu verið undan-
tekningarlaust sungnir frá upph.
til enda á hverju einasta heimili
áður fyrri, þá er ekki þar með
sagt, að það væri heppilegt nú
á tímum að syngja sálmalag í út-
varpið kvöld eftir kvöld milli
20 og 30 sinnum, án þess að
tekstinn skiljist. í gamla daga sat
fólkið við vinnu sína á kvöld-
vökunni og söng svo sálminn
áður en það fór að sofa. Tímarnir
eru breyttir.
Meðan Passíusálmarnir eru
lesnir í útvarpi einu sinni á ári,
gleymir þjóðin þeim ekki, en ef
hinn hátturinn yrði upp tekinn,
mundi hú smátt og smátt gleyma
þeim, nema nafninu einu og fá-
einum versum, sem börn yrðu
látin læra, auðvitað að undan-
skildum þeim, sem lesa gamlar
bókmenntir. Það tekur ekki
lengri tíma að lesa einn sálm en
svo, að fólk hlustar á hann til
enda, og ég hugsa, að unglingar
og jafnvel börn hlusti furðu mik-
ið á lestur sálmanna.
Lestur og söngur Passíusálm-
anna var að leggjast niður á heim
ilunum og víðast hvar niður lagð-
ur, en þá kom útvarpið til hjálp-
ar. Þjóðin hefur ekki efni á að
gleyma sínum mestu ménhingar-
verðmætum. Og það má áreiðan-
lega slá því föstu, að hvergi
liokkurs staðar i heiminum hefur
skáldverk verið nokkurri þjóð
önnur eins lífsins lind eins og
Passíusálmarnir hafa verið ís-
lenzku þjóðinni næstum þrjár ald
ir.
Komið hefur fram rödd um
þáð, að ekki megi nema prestar
lesa Passíusálmana í heyranda
hljóði. Að mínu áliti er það
hreinasta firra, að það sé ein-
hver goðgá, að leikmaður lesi þá,
ef hann gerir það vel. Sálmar eru
ekki sakramenti, sem prestar
einir hafa leyfi til að útdeila. Sú
var tíðin, að prestar einir máttu
lesa biblíuna, og það væri ein-
kennileg öfúgþróun, ef nú ætti
að faera það yfir á Passíusálm-
ana. Ég er líka alveg á móti því
að velja úr sálmunum til að lesa,
en sleppa hinu. Það á að lesa þá
og lesa þá í heild eins og þeir
eru.
En það gætí vel komið til mála
að syngja fyrsta og siðasta vers-
ið í staðinn fyrir að leika bara
lagið, og alveg sérstaklega hefði
það verið æskilegt núna, þegar
leikin eru lög, sem fólkið kann
ekki.
Nokkrar umræður hafa orðið
um þessi lög og er það að von-
um. Flestum mun reynast erfitt
að átta sig á lagi, sem þeir heyra
leikið í fyrsta sinn, en mér
finnst nokkuð fljótfærnisleg
ályktun, sem fram kom í einni
blaðagrein um þetta mál, að þessi
lög getí engan veginn samþýðst
Passíusálm. eða átt við þá.. Þetta
eru þó lög, sem þjóðin sjálf hefur
samið við þá og samsungið þeim
a. m. k. hátt á aðra öld. Sigurður
Þórðarson á þakkir skilið fyrir
að safna þeim og raddsetja og þar
með forða þeim frá gleymsku.
Að endingu vil ég vekja at-
hygli á því, að þetta yfirstand-
andi ár er merkisár í sögu
Passíusálmanna. Á þessu ári eru
sem sé liðin rétt 300 ár síðan
Hallgrímur lauk við þá, en það
var árið 1659. Mér þætti ekki
óeðlilegt, að þessa afmælis væri
eitthvað minnst áður en árið líð-
ur, t.d. með samfelldri dagskrá
í útvarpinu um sálmana, bók-
menntagildi þeirra, gildi þeirra
fyrir þjóðina á mesta eymdar-
tíma hennar, útgáfur sálmánna
o. s. frv. Vera má, að sumir vilji
alveg bíða með þetta til ársins
1967, en þá verða 300 ár liðin
frá því að þeir voru fyrst gefnir
út.
Stefán Sigurðsson.
Hagur Fríkirkjusafnað-
arins stendur með blóma
Frá 59. aðalfundi safnaðarins
AÐALFUNDUR Fríkirkj usaf n-,
aðarins í Reykjavík, hinn 59. í
röðinni, var haldinn sunnudag-
inn 15. þ. m. í Fríkirkjunni. —
Fundarstjóri Var kjörinn Magnús
J. Brynjólfsson framkvæmda-
stjóri, en fundarritari Ólafur B.
Pálsson.
í fundarbyrjun minntist prest-
ur safnaðarins, séra Þorsteinn
Björnsson, þeirra safnaðarfélaga
er látizt höfðu á árinu.
★
Úr stjórn áttu að ganga Kristj-
án Siggeirsson, kaupm., Valde-
mar Þófðarson, kaupm. bg Kjart-
an Ólafsson, varðstjóri. Tveir
hinir fyrrnefndú voru endur-
kjörnir, en Kjartan Ólafssón gaf
ekki kost á sér í stjórnina aft-
ur. I hans stað var kosinn Vil-
hjálmur Árnason, skipstjóri. —
Magnús Bl. Jóhannesson, verk-
stjóri, var kosinn varamaður í
1 stjórnina. Endurskoðendur voru
kosnir Jón Hafliðason, fulltrúi,
Þórarinn Magnússon, skósmíða-
meistari og Pétur Jóhannesson,
framkvæmdastjóri, til vara.
Stjórnina skipa nú: Kristján
Siggeirsson, formaður, Vaidemar
J Þórðarson, varaformaður, Magn-
ús J. Brynjólfsson, ritari, frú
Ingibjörg Steingrímsdóttir, frú
Pálína Þorfinnsdóttir, Þorsteinn
J. Sigurðsson, Vílhjálmur Árna-
son. — Varamenn: Óskar B. Er-
lendsson, lyfjafræðingur og
Magnús Bl. Jóhannesson.
Talsvert hefir fjölgað í söfn-
uðinum á kjörtímabilinu, og
stendur hagur hans ágætlega. —
Verið er nú að ljúka við að skrá-
setja sögu Kvenfélags Fríkirkju-
safnaðarins í Reykjavík, en það
er elzta safnaðarkvenfélag lands-
ins. Hefur Jón Björnsson rit-
höfundur unnið verkið.
Söfnuðurinn verður 60 ára 19.
nóvember í haust. Verður af-
mæiið haldið hátiðlegt. Var
skipuð sérstök hátíðanefnd til að
sjá um allar framkvæmdir í sam-
bandi við afmælið. Eiga sæti í
henni formenn hinna ýmsu fé-
lagasamtaka innan safnaðarins
ásamt organista og presti.
Félagslíf stendur í miklum
blóma. Var m. a. farin skemmti-
FISKVEIÐI-hagfræðingar frá
löndunum er liggja að Norður-
Atlantshafi hafa verið boðaðir til
ráðstefnu í Edinborg þann 22.
september í haust. Að ráðstefn-
unni standa Matvæla- og land-
búnaðarstofnunn Sameinuðu
þjóðanna (FAO), Alþjóðanefndin
um fiskveiðar í Norðvestúr-Atl-
antshafi og Alþjóða hafrannsókn-
arráðið.
Hluti ráðstefnunnar fer fram i
tveimur nefndum, nefnd, sem
fjallar um veiðiskýrslur og ann-
arri, sem fjallar um hagskýrsl-
ur um geymslu fisks, dreifingu
og neyzlu. Samskonar ráðstefna
var haldin í Kaupmannahöfn í
maí-mánuði 1952.
ferð að Skálholti á sl. sumri og
tóku á annað hundrað manns
þátt í henni. — Unglinga -og
æskulýðsstarfsemi hefur verið
haldið uppi innan safnaðarins á
sl. ári og tekizt vel. Húsrými
hefur staðið henni nokkuð fyrir
þrifum, en verður nú reynt að
leysa þann vanda, og auka hana
og efla á allan hátt, með bættum
húsakosti.
Einn af velgjörðar- og áhúga-
mönnum kirkjunnar, fyrr og síð-
ar, sem ekki vill láta nafns síns
gétíð ,færði söfnuðinum að gjöf
20 fágra kyrtlá til afnota fyrir
söngfólkið við állar kirkjuat-
hafnir.
Trésmiði
Vinn alls konar innanhúss tré-
sraiíði í húsum og á verkstæði.
Hef vélar á vinnustað. — Get
útvegað efni. —. Sími 16605.
2ja herb. ibúð
óskast til kaups í Reykjavík
eða nágrenni, milliliðalaust. —
Upplýsingar í síma 23681. —
Gott herbergi
til leigu
gegn húshjálp, fyrir hádegi eða
eftir samkomulagi. Eldhúsað-
gangur gæti komið til greina.
j Upplýsingar í síma 33059. —
Tilboð óskast í
Fiai — station
árgerð 1959, sem er á leið trl
landsins. Tiliboð leggist í póst-
hólf 1293, fyrir laugardag, 4.
apríl n. k.
Lóð
eða húsgrunnur óakast. —
Upplýsingar í síma 35621.
Ung hjón utan af landi, með 1
barn, óska eftir 1—-3ja herb.
IBUÐ
14. mai. — Helzt í Austurhæn-
um. Upplýsingar í síma 14775,
frá kl. 9—6 daglega.
TIL SÖLU 2ja herbergja íbúð, í blokk, sem byggð verður í sumar. Upplýs- ingar eru gefnar í síma 14603. Divanteppi fallegt úrval. — Sængnrfeppi, fóðruð með silkidamaski. — Dunskt fiður og hálfdúnn, fið- urhelt léreft, dúnhelt léreft. — Sængurveraduinask, lukuléreft. MANCHESTER
Hafnarfjörður 2‘herbérgi og eltlhús óskast 14. n>aí. —- Upplýsingar í síma 50803. —
íbúð óskast 2ja—3ja herb. ítoúð óskast til leigu nú þegar eða í vor. — Upplýsingar í KÍma 18141. Bandprjónar og ullargarn, margir litir. MANCHESTER
Volkswagen Nýr Volkswngen-bír óúkaM. «— Sími 14830. — Karlmannaföt Útlend karlmannaföt, fei-ming- arföt, drengjaföt. 100% ull. Worsted. Betri föt. Lægra verð MANCHESTER
Stúlka óskar eftir að komast að sem nemi á hárgreiðelustofu. — Upplýsingiar í síma 94783, milli kl. 5,30—7 í dag og á morgun. Stúlka barngóð og vönduð, óskast Ð amerískra hjóna hér í bænum. Hátt kaup. JAMES D. EI.LIS Vesturgötu 52.
Keflavik Braggi eða skúr óskast leigður, í Keflavík eða Ytri-Njarðvik. Tilboð sendiet afgreiðslu Mtol., fyrir laugardagskvöld, merkt: „Bílskúr — 5113“. Starfsstúlkur Stúlka ósk-ast í söJuskúr, í ná- gienni Rvíkur. Einnig vantar konu til afgreiðslu á kaffisbofu í bænum. Uppl. á Miklubraut 88, kjallara eftir kl. 7.
TIL LEICU 1 hei-toergi og eldtoús í Hlíðun- um. Tilboð merkt: „750 — 5111“, sendist blaðinu fyrir 8. apríl. — Sniðkennsla Nokkur pláss laus á dagnám- skeið, sem hefst þriðjudaginn 7. apríl. — Sigrún Á. Sigurðardótlir Dráputolið 48. — Sími 19178.
Keflavik Herbergi og eidhús eða eldunar pláss, óskast sem fyrst. — Upp lýsingar í síma 253. 2ja—3ja lierbergja íbúð nieð húsgögnum, nálaegt Mið- bænum, til leigu strax. TiIboJI merkt: „íbúð 5108“, sendÍJSt afgr. blaðs-ins.
Nýir, vandadir, fallegir svefnsófar með svampi, kr. 2900,00, með fjöðrum kr. 2500,00. Einstakt gjafveið. — Verkstæðið, Grettisgötu 69. Opið til kl. 9. Akranes íbúð til sölu, ný-standsett, í sambýlishúsi, á Akranesi. Laus til íbúðar 1. maí. Uppl. hjá Páli Jónssyni, Jaðarsbi'aut 41 eða í síma 259, Akranesi. ,■
2ja—3ja herbergja ÍBÚÐ óskast til leigu, frá 14. maí. — Algjör reglusemi. — Upplýs- ingar í síma 15422. ÍBÚÐ Tvær samliggjandi stofur, eld- hús og baðherbei-gi, til leigu, nálægt Miðbænum, frá 16. apríl. Tilboð merkt: „Barn- laust — 5107“, sendist afgr. blaðsins.
Húsgagnasmiðir Húsgagnasmiður óskast stnax. Verður að geta unnið sjálfstætt Get útvegað tveggja herto. ítoúð. Tiib. sendist afgr. blaðsins sem fynst, merkt: „Húsgagna- smiður — 5115". TIL LEIGU 3ja herbergja fbúð ósikast til leigu. Fyrirframgieiðsla, ef óskað er. Upplýsir.gar í síma 33029. —
Hafnarfjörður Stúlka óskar eftir 1 herb. og eldhúsi eða eldunarplássi, nú þegar. Húshjálp kemur tíl greina. — Upplýsingar í síma 50426, eftir kl. 8. Stofa Sólrík, með tveimur innbyggð- um skápum, nálægt Miðbænum, til leigu frá 20. apríl. Tilboð merkt: „Einstaklingur — 5428“, sendist afgr. blaðsins.