Morgunblaðið - 20.12.1959, Síða 3
Sunnudagur 20. des. 1959
MORGUNRLAÐ1Ð
3
Sr. Óskar J. Þorláksson:
Ljósadýrðin í
skammdeginu
i.
Jesus sagði: Ég er ljós heims-
ins, hver sem íylgir mér mun
ekki ganga í myrkrinu held-
ur hafa ljós lífsins.
(Jóh. 8.12)
JÓLAUNDIRBÚNINGURINN
■tendur nú sem hæst og eru að-
eins nokkrir dagar til jóla. Hvar
sem vér lítum sjáum vér merki
jólanna. Göturnar eru skreyttar
með marglitum ljósum, jólatré
hafa verið sett upp á torgum víðs
vegar um bæinn, og búðarglugg-
ar eru alls staðar uppljómaðir
og margskonar varningur er á
boðstóium.
Vér gleymum skammdeginu í
allri ljósadýrðinni. Stundum
finnst oss að allur þessi jólaundir
búningur snúist fullmikið um ver
aldlega hluti. Margir eru kvíð-
andi, að þeir hafi ekki nóg fjár-
ráð til þess að fylgjast með tízk-
unni, hvað snertir jólagjafir, því
að nú er svo komið, að jólagjafir
þykja ekki góðar, nema þær kosti
töluvert og vandast málið fyrir
þeim, sem lítið fé hafa handa i
milli.
Vér þyrftum að gera jólaundir-
búninginn einfaldari en nú er, þvi
margir eru svo þreyttir, eftir
jólaannirnar, einkum húsmæð-
urnar, að þær njóta varla jólanna,
þegar þau koma.
Jólin eru í raun og veru hátíð
hinnar einföldu barnslegu gleði,
og áreiðanlega njóta menn jói-
anna bezt, þar sem þau eru hald-
in á einfaldan hátt, og þar sem
lögð er áherzla á það að sjálfur
boðskapur jólanna nái til manns-
hjartans.
Jólin eiga að vera heimilishá-
tíð, þar sem allir sameinist í því
að gera hátíðina ánægjulega fyr-
ir alla á heimilinu. Því miður vill
það oft við brenna, að t. d. áfeng-
isnautn einstakra heimilismanna
um jólin, hefur orðið til þess að
eyðileggja heimilisgleðina og
varpa skugga á jólahátíðina. Þeir
sem áfengis neyta, ættu, að
minnsta kosti, að láta það vera
um jólin og hugsa meira um á-
nægju heimilisins en sína eigin
stundargleði.
II.
Hin mikla ljósadýrð í sam-
bandi við jólin gæti verið tákn-
ræn fyrir boðskap jólanna. Við
rekum burt myrkrið með því að
kveikja æ fleiri og fleiri Ijós, og
skammdegið leggur- á flótta.
Lengi vel var kuldinn og myrkrið
versti óvinur íslenzku þjóðarinn-
ar, en nú er svo komið, að fólk
í kaupstöðum, að minnsta kosti,
þekkir varla kulda né myrkur.
En vér þekkjum ýmis vanda-
mál, sem fylgja mannlífinu, og
því er ekki að neita, að mörg af
þessum vandamálum varpa
skuggum yfir lífið og inn í sálir
einstaklinganna. Það eru því mið-
ur ekki allir, sem geta tekið á
móti jólunum með gleði í hjarta,
það er eins og þeir finni meira til
erfiðleikanna, þegar allt er upp-
Jjómað af jólabirtu.
Þá er gott að hugsa um orð
Jesu sjálfs: Ég er ljós heimsins,
hver sem fylgir mér mun ekki
ganga í myrkrinu, heldur hafa
Ijós lífsins."
Vér eigum umfram allt, að opna
sálir vorar fyrir þessari birtu, þá
munu dapurlegar hugsanir hverfa
úr sál vorri, og vér munum smám
saman komast að raun um að
hinn sanni tilgangur lífsins er
að elska Guð og þjóna honum.
í ljósadýrð skammdegisins end
urspeglast raunverulega sá heim-
ur, sem vér þráum, heimur birtu,
gleði og friðar, og þess kærleika,
sem einn megnar að græða mein
mannlífsins.
En þegar vér búum oss undir
jólin, megum vér gjarnan minn-
ast þess, að til þess að skapa
bjartari og betri heim verðum véi
sjálf að leggja eitthvað af mörk-
um, — já, það bezta, sem vér eig-
um til.
Áður fyrr var það siður, að
hver heimilismaður fékk, að
minnsta kosti, eina jólagjöf, það
var jólakerti. Venjulegast var
ekki of mikil birta í gömlu bað-
stofunum, en þegar allir heimilis-
menn kveiktu á kertunum sínum
á jólanótt, þá varð svo bjart í
baðstofunni, að hún varð eins og
töfrahöllin í ævintýrunum, og
ennþá eru gömlu fólki þessar
minningar alveg ógleymanlegar.
Ef vér högum vorum jóla-
undirbúningi þannig, að vér get-
um lagt af mörkum eitthvað gott
til jólagleðinnar á heimilum vor-
um og félagslífi, þá verður hátíð-
in oss til gleði og uppbyggingar,
þá eignumst vér minningar, sem
verma hjörtum þegar árin líða.
Ó. J. Þ.
Rabbað við
dr
PALL ISÖLFSSON I MORGUNLEIKFIMI
NÚ ERU stóru brandajól og
margar messur í Dómkirjunni,
eins og í öðrum kirkjum lands
ins: — Páll þarf líklega að
spila mikið á næstunni, sagði
einn af blaðamönnunum. Og
þessi setning varð tilefni eft-
irfarandi samtals, sem við átt-
um við dr. Pál ísólfsson. Við
fórum heim á Víðimel til hans
í býtið í gær og þegar við kom
um, sat hann þar og var að
hlusta á morgunleikfimina.
Ljósmyndarinn hitti hann einn
ig í Dómkirkjunni, þar sem
hann var að æfa með kórnum
og eru báðar þessar myndir
birtar með rabbinu. Þegar
morgunleikfiminni var lokið.
skutum við fyrstu spurning-
unni að dr. Páli:
—Er ekki mikið að gera hjá
þér, núna fyrir jólin?
— Ég hef alltaf mikið að
gera, byrja daginn snemma,
hlusta á andagtina í útvarpinu
og morgunleikfimina og svo
hefst vinnan.
— Já, við sjáum að þú hlust
ar á morgunleikfimina, en
heyrðu: Tekurðu nokkurn
tímann þátt í henni?
.— Já, það geri ég. Ég sezt
í þægilegasta stólinn, sem til
er á heimilinu, og hlusta og
sé í anda allt þetta spriklandi
— Hvenær spilaðirðu fyrst
á jólum?
— Ég man það ekki ná-
kvæmlega, en það var hjá föð
ur mínum á Stokkseyri, þ.e.a.
s. ég spilaði preludíu og post.
ludíu. Annars hef ég senni-
lega spilað á um það bil 40 jól-
um. Þetta eru 21. jólin í Dóm-
kirkjunni, og það er margs að
minnast í löngu starfi. Ég
um morgunleikfimi og
jólamessurnar
fólk og skemmti mér ágæt-
lega. Leikfimin verður sál-
ræn með þessari aðferð. En
hér er allt sálrænt, eins og
þið vitið.
— En við ætluðum að spyrja
þig um allar jólamessurnar.
Þurfa þær ekki mikinn undir-
búning?
— Jú, vissulega. En dóm-
kórinn er svo vel skipaður, að
auðvelt er að æfa með honum
og mjög ánægjulegt.
minnist allra þeirra góðu söng
bræðra og systra, sem horfn-
ir eru.
— En minnisstæðustu jólin
hver eru þau?
— Því er erfitt að svara.
Máske eru það bernskujólin.
Faðir minn tók mig ævinlega
með sér á æfingar í Stokks-
eyrarkirkju, þegar ég var
barn. Söngurinn og ljósin í
kristalsh j álmunum er u mér allt
af minnisstæð. Þá var mikið
músíklíf, bæði á Stokkseyri
og Eyrarbakka. Jón föðurbróð
ir minn var organleikari við
Eyrarbakkakirkju og hann lét
fyrstur allra syngja hina til-
komumiklu hátíðasöngva séra
Bjarna Þorsteinssonar. Síðan
breiddust þeir út um allt land
ið og eru nú sungnir víðast
hvar.
— Finnst þér jólin hafa
breytzt mikið frá því þú varst
drengur?
— Já, jólin hafa fengið á
sig allt annan svip upp á síð-
kastið, en þau höfðu áður. Þá
byrjuðu jólin á jólunum. Nú
virðist mér þau byrja löngu
fyrr með öllum jólaskreyting-
unum og logandi jólatrjám
um allan bæinn. Þetta finnst
mér ekki gott, að vísu ekki af
versta tagi, en þó slæmt,
vegna þess að sjálf jólahelgin
verður ekki sú sama og áður.
Jólin hafa verið kölluð hátíð
barnanna. Nú mætti eins vel
kalla þau hátíð bókanna, allt
snýst um bækur. En nú eru
Brandajól og margar messur
Framh. á bls. 22.
DÓMKÓRINN — Fyrir miðju er Páll tsólfsson og Ragnar Björnsson aðstoðarorganleikari Dómkirkjunnar. —