Morgunblaðið - 16.02.1960, Blaðsíða 15

Þriðjudagur 16. febr. 1960
m ott ctits nraðið
15
Rústirnar ad Svartagili.
Svartagilsmáli lokið:
Brœðurnir dœmdir
ára fangelsi
2/o
I GÆRDAG gekk í Hæsta-
rétti dómur í brennumálinu
í Svartagili, yfir bræðrun-
um Reyni og Sveinbirni
Hjaltasonum. — Ákæruvaldið
höfðaði málið. Þau urðu úr-
slit þess í Hæstarétti að dóm-
urinn dæmdi bræðurna í 2
ára fangelsi hvorn, og þyngdi
refsinguna verulega hvað við-
víkur Reyni, en í undirrétti
— Kafbáturirm
Fram. at bls. 1.
þrýstings frá djúpsprengjum
Argentínumanna. — Yfirmenn
argentínska flotans kveðast ekki
hafa fregnir af þessu líki, en sé
hún rétt, þá er hér um að ræða
fyrsta óyggjandi sönnunargagn
fyrir því, að kafbátur hafi verið
í flóanum.
Tíð sprengjuköst
Argentínsku herskipin hafa nú
verið tvær vikur á vakki yfir
hinum dularfullu kafbátum í
Nuevo-flóa. I dag voru skipin
búin nýjum og fullkomnum djúp
sprengjum og sást til þeirra frá
bænum Puerto Madryn, þar sem
þau sigldu um flóann og héldu
uppi tíðu sprengjuvarpi. —
Sprengjuflugvélar voru einnig á
flugi yfir flóanum, en fjögur her-
skip gættu fjarðarmynnisins.
Sendiherra Rússa í Argentínu,
Konstantin Kourine, lýsti því
eindregið yfir í dag, að kafbát-
arnir í Nuevo-flóa væru alls
ekki rússneskir. Sagði hann að
engin rússnesk herskip væru ná-
lægt ströndum Suður-Ameríku.
Kafbátur í Kariba-hafi
Haag í Hollandi, 15. febr. —
(Reuter) — Talsmaður hollenzka
ílotans upplýsti í dag, að hol-
lenzk flotadeild hefði fyrir
nokkrum dögum orðið vör við
ókennilegan kafbát er sigldi í
kafi í Kariba-hafi. Flotadeildin
var á siglingu um 25 mílur vest-
ur af Willemstad í hollenzku
Vestur-Indíum er hún varð kaf-
bátsins vör í svonefnd Sónar-
leitartæki.
hafði hann verið dæmdur í 8
mánaða fangelsi.
Málavöxtum eru menn kunn-
ugir. í forsendum eru þeir líka
að nokkru raktir, en þar segir m.
a. á þessa leið:
Eftir að dómur gekk í héraði
hafa framhaldspróf farið fram.
Leitt hefur verið í ljós bæði í
þeim prófum og fyrri rannsókn
málsins að auk íbúðarhúss og
útihúss í Svartagili, sem brunnu
til kaldra kola fór forgörðum
mikil verðmæti í lausafé, sem
geymd voru í íbúðarhúsinu eða
útihúsum þar á meðal allt það
hey, sem aflað hafði verið um
sumarið.
Þáttur Reynis
I sakadómi 5. nóv. 1957 lýsti
ákærði Reynir því, að hann hefði
fundið reykjarlykt, þegar hann
fór út úr innri ganginum. í fram-
haldsprófum 11. febrúar 1960
kvaðst hann muna, að hann hefði
verið í reyk og svælu, eftir að
bifreiðinni R-6977 var ekið frá
Svartagili, en geri sér ekki ljósa
atburði.
Samkvæmt vætti Guðbjörns
Einarssonar hreppstjóra var hús-
ið á Svartagili alelda, þegar hann
kom þangað, eins og rakið er í
héraðsdómi, og var forstofan þá
fallin. Styður það framburð á-
kærða Sveinbjörns um, að eldur
hafi verið kveiktur í forstofunni.
Með framangreindum athuga-
semdum og að öðru leyti með
skirskotun til forsendna hins á-
frýjaða dóms ber að staðfesta
hann að því er varðar refsingu og
réttindasviptingu ákærða Reynis
Hjaltasonar.
Þáttur Sveu>ojörns
Með skírskotun til forsendna
héraðsdóms er ákærði Sveinbjörn
Hjaltason sannur að sök um brot
þau, er þar greinir, gegn ákærð-
um 217., 231. og 244. gr. almennra
hegningarlaga nr. 19/1940, og á
þjófnaðarbrotið einnig undir 255.
gr. sömu laga.
Svo sem rakið er í héraðsdómi,
tóku báðir hinir ákærðu hús á
Markúsi bónda á Svartagili,
skeyttu ekki skipun hans um að
hverfa á brott úr bænum, beittu
hann ofríki og hrökktu hann burt
af heimilinu. Eftir að ákærðu
voru orðnir einir eftir í húsinu,
bar ákærði Reynir eld að því.
Samkvæmt skýrslu ákærða Svein
björns hefur hann ekki gert við-
hlítandi slökkviráðstafanir og
hófst ekki handa um neinar virk-
ar aðgerðir til björgunar verð-
mætum, þótt hann hafi átt þess
kost að bjarga skepnum og ýms-
um búsmunum án þess að leggja
sjálfan sig í hættu, enda var hann
þaulkunnugur húsakosti á bæn-
um og þeim verðmætum, sem hér
voru í húfi. Brýn bjargskylda
hvíldi á ákærða Sveinbirni vegna
hættu ástands þess, sem hann
hafði átt þátt í að skapa, og
tengsla hans við brot þetta að
öðru leyti. Samkvæmt þessu varð
ar háttsemi hans við 2. mgr. 257.
gr. almennra hegningarlaga og að
sumu leyti við sama lagaákvæði
sbr. 20. gr. nefndra laga.
Refsing ákærða Sveinbjörns
samkvæmt hegningarlagagrein-
um þeim, sem til hefur verið vitn
að, sbr. 77. gr. laga nr. 19/1940,
þykir hæfilega ákveðin fangelsi
2 ár. Svo ber og að staðfesta
ákvæði héraðsdóms um rrétt-
indasviptingu hans og frádrátt
gæzluhaldsvistar. Ákvæði hins
áfrýjaða dóms um greiðslu sakar
kostnaðar í héraði á að vera ó-
raskað. Akærðu ber að greiða in
solidum allan áfrýjunarkostnað
sakarinnar, þar með talin mál-
flutningslaun skipaðs sækjanda í
Hæstarétti, kr. 10.000.00. Akærði
Reynir greiði málflutningslaun
skipaðs verjanda síns í Hæsta-
rétti, kr. 7500.00 og ákærði, Svein
björn málflutningslaun skipaðs
verjanda síns í Hæstarétti, kr.
7500.00.
Sératkvæffi
Svothljóðandi sératkvæði skil-
uðu hæstaréttardómararnir Giz-
ur Bergsteinsson og Jónatan Hall-
varðsson:
Svo sem lýst er í héraðsdómi,
réðust ákærðu ölvaðir inn í bæ
inn að Svartagili í Þingvallasveit
hinn 24. okt. 1957, þar sem hús-
ráðandinn, Markús bóndi Jóns-
son var einn heima. Frömdu á-
kærðu þar ofbeldisverk, hlýddu
eigi boði húsráðanda um að
hverfa á brott, af bænum. Síðan
dvöldu ákærðu einir manna á
bænum og við hann, ákærði
Sveinbjörn yfir eina klukku-
stund, en ákærði Reynir nokkru
skemur. A þeim tíma kviknaði í
bæ og útihúsum, er brunnu til
kaldra kola.
Ákærðu höfðu í verki verið
samtaka um obeldisaðgérðir þær,
sem leiddu til brottfarar húsráð-
anda og þar með hins hættulega
ástands, sem þá skapaðist á bæn-
um vegna dvalar ákærðu þar,
eins og þeir voru á sig komnir.
Samkvæmt prófum málsins er
víst, að í hefur kviknað a völd-
um annars eða beggja, og ljóst
er, að hvorugur þefirra hefur
gert raunhæfa tilraun til að hefta
eldinn eða afstýra afleiðingum
eldsvoðans með öðrum hætti. Að
svo vöxnu máli þykir eiga að
færa háttsemi ákærðu beggja til
2. mgr. 257. gr. laga nr. 19/1940
auk 217. gr. sömu laga.
Með þessum athugasemdum
um forsendur stöndum við ásamt
meiri hluta dómenða að dómi
Hæstaréttar í máli þessu.
— Skafa ekki
Framh. af bls. 10
fátækt, það kann bara ekki a9
K'æða sig á viðeigandi hátt í
borginni. Eru bandariskir
bændur nokkuð öðru vísi?“
„Já,“ svaraði ég. „Banda-
rískir bændur ganga þrifalega
til fara.“
„Rússnesk menning er frá-
brugðin menningu /kkar. Við
erum ekki haldnir neinu þriín
aðaræði. Bandaríkjamenn eru
alltaf að snyrta á sér negiurn-
ar. Vinnandi fólk, sem leggur
vegi og ekur drattarvétum,
getur ekki haldið nöglunum
hreinum. Við erum brautryðj-
endur. Brautryðjendur eru of
önnum kafnir til að fást una
smámuni.
Ptjórnskipulag ykkar er 150
ára. Okkar er 42 ára. Gerðu
konur Pílagrímanna ykkar sér
áhyggjur af því á 18 öid-
inni, hvort saumarnir á sokk-
unum þeirra væru h-einir? Ef
gerður er samanburður standa
Rúss-ar nú á svipuðu stigi í
þróun sinni. Við munum
kynna okkur tízkuna, þegar
við höfum lokið við þau verk,
sem skipta máli. Svo kann að
iara, að eftir 20 ár muni París
og New York líta á Moskvu
sem tízkumiðstöð. Veitið okk-
ur frest.“
Hinn nýi fiskpökkunarsalur er stór og bjartur. Þar starfa um 100 stúlkur. Ljósm. Sigurg. Jónass.
Nýr fiskpökkunar-
salur í Eyjum
Vestmannaeyjum, 15. febr.
TEKINN hefir veriff í notkun nýr
flökunar- og pökkunarsalur hjá
Vinnslustöðinni hf. í Vestmanna-
eyjum. t gær, sunnudag, buffu
forráðamenn fyrirtækisins tíð-
indamönnum blaffa og útvarps,
ásamt nokkrum öðrum gestum,
til aff ,koða vinnustaffinn. Salur-
inn er 650 ferm. aff gólffleti og í
honum 60 vinnuborff. Hann er
klæddur sérstökum asbestplöt-
um í lofti og vel bjartur, enda
eru þar 60 ljósastæði meff fjór-
um Ijósum hvert. Fiskurinn berst
á færiböndum upp í salinn frá
pökkunarvélum fyrir stærri og
minni fisk.
Ný verbúff
Sighvatur Bjarnason, fram-
kvæmdastjóri, bauð gesti vel-
komna og lýsti framkvæmdum.
Allt húsnæði Vinnslustöðvarinn-
ar er 51 þús. teningsm., og hef-
ur fyrirtækið sjálft byggt 48
þús. þar af. Teikningar eru gerð
ar af Ólafi Á. Kristjánssyni, en
yfirsmiður var Hjörleifur Guðna
son.
Fyrirtækið hefur komið upp
verbúðum fyrir verkamenn. Til-
búin eru 30 fjögurra manna her-
bergi og eru þau hin vistlegustu.
Er þar fataskápur fyrir hvern
mann, auk vinnufataskáps og
handlaug með rennandi heitu og
köldu vatni. Verkamenn eru
mjög ánægðir með aðbúnaðinn
þarna. Húsvörður er Jóhannes
Helgason frá Borgarfirði eystra.
Auk Sighvatar töluðu við þetta
tækifæri Ársæll Sveinsson, for-
seti bæjarstjórnar, og fyrir hönd
iðnaðarmanna Svavar múrari. —
Stjórn Vinnslustöðvarinnar h. f.
skipa Sighvatur Bjarnason for-
maður og framkvæmdastjóri,
Jónas Jónsson, Haraldur Hannes-
son, Sveinbjörn Hjartarson, Guð
jón Jónsson og Júlíus Ingibergs-
son. — Fréttaritari.