Morgunblaðið - 05.07.1960, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 5. júlí 1960
Sigmundur Lýðsson
Einfætingsgili -
FYRIR 82 árum fluttu að Skrið-
nesenni við Bitrufjörð frá Stað
í Hrútafirði hjónin Anna Magn-
úsdóttir og Lýður Jónsson, þá
rúmlega þrítug að aldri, ásamt
4 ungum bömum sinum. í>ar
höfðu ættfeður Lýðs búið um
- Minningarorð
árabil og síðast tvö systkini
hans, Matthías og Guðrún, gift
Þorsteini Jónssyni Magnússonar
á Broddanesi. En þau drukknuðu
1. des. 1879, í Ennisslysinu. Þann
8. júlí 1880, nokkru eftir komu
þeirra að Enni, fæddist þeim
Atvinna
Stúlka eða kona óskast til afgreiðslustarfa í sér-
verzlun yfir sumarleyfi. Til greina gæti komið áfram-
haldandi vinna í 2—3 tíma á dag..
Tilboð sendist afgr. Mbl. fyrir föstudag. 7. þ.m.
merkt: „Sérverzlun — 3671“.
Nýir bílar til sölu
ZODIAC
CONSUL
ANGLIA
RENAULT Dauphine
OPEL CARAVAN
OPEL REKORD
TAUNUS STATION
FIAT 1800 STATION
FIAT 1100
FIAT 600
MOSKWITCH
CHEVROLET Impala
FORD
Allir þessir bílar eru nýir og sumir óskráð-
ir. — í mörgum tilfellum eru skipti mögu-
leg á eldri bíl.
Aðal BÍLASALAIM
Ingólfsstræti 11 — Símar: 15-0-14 og 2-31-36
Frá Gagnfræðaskólum
Reykjavíkur
Væntanlegir nemendur 3. bekkjar (almenn gagn-
fræðadeild, landsprófsdeild, Verknámsdeild) þurfa að
hafa sótt um skólavist fyrir 8. júlí n.k. Eftir þann
tíma verður ekki hægt að tryggja nemendum skóla-
vist.
Tekið verður á móti umsóknum í Gagnfræðaskól-
anum við Vonarstræti (1. kennslustofu) dagan 4.—8.
júlí n.k. kl. 13—17.
Nemendur, sem fylltu út umsóknarspjald í skólun-
um (2. bekk) í vor, þurfa ekki að endurnýja um-
sóknir sínar.
Fræðsluskrifstofa Rcykjavíkur.
Vinnustofur S.I.B.S.
framleiða nýjustu tegundir af rafsoðnum
hlífðarfatnaði, með fullkomnustu tækjum
sinnar tegundar hér á landL
Söluumboð
ílcÍA^Ón 0 (iLlfiAnn F
i
sonur, er hlaut nafn langafa
síns Sigmundar Halldórssonar,
Gilsfjarðarmúla.
Þau Ennishjón eignuðust 12
börn öll myndarleg og dugmikil.
Hafa þar verið að verki sterk
ættareinkenni, þreks og áhuga,
svo og uppeldisáhrif. Á bernsku-
og þroskaárum þeirra Ennissyst-
kina voru ein hin mestu harð-
inda tímabil er sögur fara af á
seinni öldum, langir vetur stutt
sumur. Varð því unglingurinn,
þegar hann gat, að vinna hörð-
um höndum.
Þegar litið er yfir æviferil Sig
mundar Lýðssonar á Einfætisgili
hefur hans starfsdagur byrjað
sfrax og kraftar leyfðu. Skrið-
nesenni hefir nytjar til lands og
sjávar — skammt á fiskimið,
einkum færafiskur og hrogn-
kelsaveiðar á vorin og viðarreki.
Heyskap varð að sækja til fjalls.
Til þess að afla sér þessa varð
að vera árvökull og sjálfum sér
óhlífinn. Sigmundur var góð
skytta, er veitti smáhöpp, en
langar og erfiðar göngur fylgdu
því og óblíðar og kaldar vöku-
nætur.
Um tvítugsaldur fór Sigmund-
ur til smíðanáms til Reykjavík-
ur, þar sem hann lærði gull-,
silfur- og járnsmíði hjá Ólafi
Sveinssyni gullsmið. Að námi
loknu kom hann heim með meiri
þekkingu, aukinn áhuga og ýms
verkfæri, sem nauðsynleg voru
í starfinu. Þá voru ýms ný bús-
áhöld að koma í notkun hjá
bændum, svo sem kerrur, (hest-
vagnar), skilvindur og þá
skammt undan mótorvélar í
fiskibáta, er oft biluðu. Var
Sigmundur sá eini hér um
sveitir, er gjörði við vélarnar,
enda sótt til hans víðsvegar að,
og þótti gott til hans að leita,
fljót og góð afgreiðsla. Sigmund
ur hóf búskap á Skriðnesenni ár
ið 1910 en árið 1914 flutti hann
að Einfætingsgili, þar sem hann
bjó til 1957, er tveir af sonum
hans tóku við jörðinni.
Einfætingsgil er dalajörð, land
rými mikið, útengjaheyskapur
langsóttur, vetur langir og fanna
samt, sumur oft stutt og úr-
komusöm.
Er Sigmundur kom að Einfæt-
isgili var jörðin með ummerkj-
um iiðinna alda. Öll hús komin
að níðurfalli, svo þegar varð að
hefjast handa um endurbygging
þeirra, ein lítil hlaða sem hey-
geymsla. Varð því að hlaða hey-
inu í bólstra. Á fjórða búskapar
ári sínu byggði hann bæinn.
Meginhluti hins litla túns var
kargaþýft. Tók hann þar djarf-
lega til verka og fylgdi samtíð
sinni í jarðrækt, svo nú er þar
gott tún.
Á síðari árum hefur hann
byggt ásamt sonum sínum öll
peningshús og heygeymslur úr
steinsteypu og stórt íbúðarhús,
þar sem rúmgott verkstæði er í
kjallara þess.
Um hæfileika Sigmundar við
smíðar er að nokkru getið hér að
framan, en þess ber þó ekki síður
að minnast, hve fljótur hann
hafði verið að átta sig á þeim
mörgu og margbrotnu vélum,
sem voru að koma í eigu fjöld-
ans, nú á síðari árum. Var það
oft haft við orð, hve fljótur hann
hefði verið að finna, hvar bilað
var og hverjar lagfæringar
þyrfti.
Við stækkun túnanna og auk-
ið heymagn, var bændum mikil
nauðsyn að fá hentug áhöld
til heyflutninga í heygeymslur.
Smíðaði Sigmundur fyrstur
manna hjólasleða, þar sem 6—8
heyhestar voru á í einu. Voru
þessi áhöld almennt hér um
sveitir og þóttu til mikilla bóta.
Þá smíðaði Sigmundur snún-
ingsvél, sem hestar drógu. Voru
afköst hennar miðuð við 3—4
manna starf.
Mun Sigmundur hafa hugsað
um margt fleira til að létta störf
bóndans, en nútíminn, með sinni
miklu vélamenningu, tók af eðli-
legum ástæðum forystuna.
Sigmundur giftist 13. maí 1907
eftirlifandi konu sinni, Jóhönnu
Sigmundsdóttur Knudsen og
konu hans Signýjar Indriðadótt-
ur, bónda að Hvoli i Saurbæ,
Gíslasonar sagnfræðings Konráðs
sonar, mestu myndar- og gæða-
konu, sem ávallt stóð með hon-
um í starfi, byggði honum vist-
legt og gott heimili, er var hlýtt
og bjart handa æsku og elli, er
mættust þar, og þeim er að garði
komu, sem voru margir.
Þau hjón áttu 4 börn, Signýju
og 3 sonu, Lýð, Jón og Indriða,
er öll halda uppi merki foreldra
sinna.
Á heimili Sigmundar og Jó-
hönnu dvaldi Signý, móðir hans,
sem nú er látin. Vann hún heim-
ilinu af óeigingjörnum vilja,
meðan vinnuþrek entist, en naut
umhyggju og ástríkis fjölskyld-
unnar til hinzta dægurs. Einnig
dvaldi þar um árabil Efemía,
móðursystir Jóhönnu og naut þar
umhyggju og ástríkis sín síðustu
ár.
Sigmundur tók lítinn þátt í
opinberum málum. Það var þó
engan veginn af því að hann
hefði ekki hæfileika til þess. En
starfið við smiðamar tók vinnu-
dag hans allan, en hann var
ósinkur á fjárframlög til félags-
starfa. Sigmundur var félags-
lyndur og góður samvinnumað-
ur, fylgdist vel með þeim mál-
um sveitar sinnar og þjóðarinn-
ar, er á dagskrá voru.
Mörg dagsverkin vann Sig-
mundur hjá nágrönnum sínum og
margir komu heim til hans með
bækluð og brotin áhöld og var
það að orðtæki hans: „Ég veit
ekki hvernig þetta gengur, en ég
skal reyna það“. Og allt var það
fært til betri vegar.
Þess minnast allir hinir fjöl-
mörgu vinir hans og nágrannar
nú, er hann er genginn. — Sig-
mundur andaðist í sjúkrahúsinu
í Hólmavík 8. maí sl. og var
hann þá búinn að vera sjúkling-
ur um tveggja ára bil. Hann
gekk undir mikinn uppskurð fyr-
ir ári síðan. En hann fékk aðeins
stundarfrest. Banamein hans var
krabbamein.
Með Sigmundi er genginn dug-
mikill drengskaparmaður.
Guðbrandur í Broddanesi.
ÚTGERÐARMENN
Er gangur bátsins ekki nægilegur?
Er olíueyðslan of mikil?
Er afgashiti vélarinnar of hár?
Ef SVO ER
ÞÁ LEYSIR
OSTERMANN
VANDANN
Reynslan hér á landi hefir sannað, að með
OSTERMANN skrúfum hefir
afgashiti véla lækkað til muna og þar
með tryggt lengri og betri endingu þeirra
olíueyðsla samtimis minnkað um allt
að 30%
ganghraði bátanna aukist
allur titringur horfið og bátamir mun
betri í sjó.
Rösklega 20 fiskibátar hér á landi auk nokkurra togara eru nú knúðir
OSTERMANN skrúfum.
^ Fagþekking og reynsla tryggir viðskiptavinum beztu nýtingu vélaraflsina.
^ Einkaumboðsmenn á íslandi fyrir OSTERMANN & Co., Metallwerke, Köln.
BJÖRN & HALLDÓR H.F.
Vélaverkstæði — Síðumúla 9 — Sími 36030