Morgunblaðið - 04.12.1960, Qupperneq 2

z
1 ORCTnvpr 4 ÐlÐ
Sunnudagur 4. des. 1960
Tvö ár eru síban
V-stjórnin andaðist
4. des. 1958 lýsii Hermann Jónasson
yfir gjaldþroti stjórnar sinnar
E N GIN ríkisstjórn á Islandi
hefur hrökklazt frá völdum jafn
gjörsamlega ráðlaus og vinstri
stjórnin fyrir tveimur árum. —
Þetta er sýnu eftirtektarverð-
ara þegar haft er í huga að sú
stjórn hafði lofað meiru en flest
ar aðrar ríkisstjórnir, er hún
tók við völdum. 1 uppgjafar-
ræðu sinni sagði Hermann Jón-
Hermann Jónasson
asson, að innan rikisstjórnarinn-
ar væri ekki samstaða um nein
úrræði í efnahagsmálunum, sem
„geti stöðvað hina háskalegu
verðbólguþróun, sem verður ó-
viðráðanleg, ef ekki næst sam-
komulag".
Svo er þó forsjóninni fyrir að
þakka, að eftir að vinstri stjórn-
in hrökklaðist frá, náðist sam-
staða milli Sjálfstæðisflokksins
og Alþýðuflokksins um að gera
ráðstafanir, sem nægja mundu
til að forða þeim voða, sem
Hermann Jónasson boðaði. Og
nú, að tveim árum liðnum, hef-
ur ekki einungis tekizt að forða
frá hruni heldur hefur einnig
verið lagður grundvöllur að
nýju framfaraskeiði í efnahags-
málum tslendinga. Þannig er
íslenzka þjóðin nú þegar langt
komin að greiða fyrir synotr
vinstri stjórnarinnar og getur
horft fram á batnandi kjör. —
Athyglisvert er, að v-stjórnin
skyldi hrökklast frá í lok þess
árs, sem skilaði íslendingum
mestum útflutningsverðmætum
allra ára m.a. vegna óvenjulegs
afla togaranna á Nýfundnalands
miðum. Samt gat stjórnin ekki
ráuið við efnahagsmálin. Upp-
gjafarræða Hermanns Jónasson
ar hljóðaði þannig í heild:
Herra forseti!
Ég hef á ríkisráðsfundi í dag
beðizt lausnar fyrir mig og ráðu
neyti mitt. Forseti íslands hefur
beðið ráðuneytið að gegna störf
um fyrst um sinn og hafa ráð-
herrar, að venju, orðið við þeirri
bsiðni.
Éyrir lá, að hinn 1. desember
átri að taka gildi ný kaupgreiðslu
vísitala, sem fól í sér 17 stiga
hækkun. Til þess að koma í veg
fyrir nýja verðbólgu, sem af
þessu hlaut að rísa, óskaði ég
þess við samráðherra mína, að
ríkisstjórnin beitti sér fyrir setn
ingu laga um frestun á fram-
kvæmd hinnar nýju vísitölu til
loka mánaðarins, enda yrðu hin
fyrrnefndu 17 vísitölustig þá
greidd eftir á fyrir desember,
nema samkomulag yrði um ann
að.
Leitað var umsagnar Alþýðu-
sambandsþings um lagasetningu
þessa, samkvæmt skilyrði, sem
sett var fram um það í ríkis-
stjórninni. Alþýðusambandsþing
neitaði fyrir sitt leyti beiðni
minni um frestun. Boðaði ég þá
ráðherrafund að morgni laugar
dags, 29. nóv., en þar náðist
ekki samkomulag um stuðning
við frumv. Af þessu leiddi að
hin nýja kaupgreiðsluvísitala
kom til framkvæmda um mánaða
mótin, og ný verðbólga er þar
með skollin yfir. Við þessu er
svo því að bæta, að í ríkisstjórn
inni er ekki samstaða um nein
úrræði í þessum málum, sem að
mínu áliti geti stöðvað hina
háskalegu verðbólguþróun, sem
verður óviðráðanleg, ef ekki
næst samkomulag um þær raun
hæfu ráðstafanir, sem lýst var
yfir að gera Þyrfti, þegar efna
hagsfrumvarp ríkisstjórnarinnar
var lagt fyrir Alþingi á s.l. vori.
Jólapósturinn í
Rvík komi lyrir 21.
Gjafir til útlanda leyfislaust
KOMINN er tími til að fara að
hugsa fyrir jólapóstinum, þ.e.a.s.
þeim jólabréfum sem lengst eiga
að fam og hefur Pósthúsið í
Reykjavík sent frá sér upplýs-
ingapésa um póstferðir fyrir jól
og leiðbeiningar fyrir póstnot-
endur. Þar má m. a. sjá að bréf
til viðtakenda í Reykjavík merkt
jól þurfa í seinasta lagi að vera
komin í póst fyrir miðnætti 21.
desember, eigi að bera þau út á
Þorláksmessu og aðfangadag.
Póstur til útlanda
Um næstu helgi verður síðasta
skipaferð til New York, Selfoss
fer þangað 10. og til Norður-
landa fer Henrik Danica 12. des-
ember. Hvað flugpóstinum við-
víkur þarf að skila bögglum í
síðasta lagi 18. desember og bréfa
pósti til Bandaríkjanna og
Kanada fyrir 19. til Bretlands,
Norðurlanda og meginlandsins
18. des. Nú er leyfilegt að senda
gjafir til útlanda án útflutnings.
Framh. á bls. 23
Birgir Kjaran
Fagra land
— ferðaþættir Birgis Kjarans
ÚT er komin fögur bók eftir
Birgi Kjaran, sem nefnist Fagra
land. í bókinni eru ferðaþættir
og er henni skipt í 7 meginkafla,
sem nefnast: Hellisganga, Mynd-
ir frá liðnu sumri, Úr dagatali
heiðarvatns, Svipazt um á Suð-
urnesjum, Ferðapistlar af Snæ-
fellsnesi, Veiðimannalíf og Ör-
æfaslóðir.
Bókina prýða margar myndir,
sem höfundur hefur sjálfur tek-
Nýtt okurmól
ú döiinni?
DÓMSMÁLARÁÐUNEYTIÐ hef
ur lagt fyrir sakadómara að láta
fram fara rannsókn varðandi
ætlaða okurlánastarfsemi Mar-
geirs J. Magnússonar, Miðstræti
3 hér í bænum.
Hjá sakadómaraembættinu er
það Ármann Kristinsson sem
rannsóknin? mun hafa með
höndum. í gær byrjuðu yfir-
heyrzlur og er blaðinu kunnugt
um að Stefán Jónsson fréttamað
ui, sem hafði „stutt samtal“ við
Margeir í útvarpið um lánastarf
semi þá er hann hefur rekið var
kvaddur fyrir réttinn.
ið og henni fylgja formálsorð. í
niðurlagi þeirra segir:
„Þessar greinar voru skrifaðar
mér sjálfum til dægrastyttingar
og hvíldar. Mér þætti vænt um,
ef þær gætu orðið öðrum hvít
fiðrildi, gætu opnað augu ein-
hverra fyrir undrum íslands og
glatt þá, sem ekki eiga þess kost
að gera víðreist. Ef sú yrði
reyndin, hefur mér tekizt það,
sem ég hef viljað, en ekki þorað
að vona“.
Sýníngu tnnn-
læknn nð ljúka
í DAG lýkur í glugga Mbl. sýn-
ingu frá Tannlæknafélagi ís-
lands, sem sett var þar upp fyrir
hálfum mánuði, í þeim tilgangi
að veita vegfarendum upplýs-
ingar um orsakir og gang tann-
skemmda og hvernig helzt megi
verjast þeim. Eru í glugganum
sýndar hollar fæðutegundir og
óhollar fyrir tennurnar, leiðbein-
ingar um rétta burstun tannanna
o. s. frv. Hefur gluggasýning
þessi vakið mikla athygli, en
henni lýkur eftir daginn í dag,
eins og áður er sagt. I
Rússar játa
mistök
Washington, 3. des.
ÞAÐ var opinberlega
viðurkennt í Moskvu í
dag, að Rússum hefði
mistekizt að ná aftur
geimskipinu með dýrun-
um innanborðs, sem þeir
skutu á loft sl. fimmtu-
dag. —
Skýrði Moskvuútvarp-
ið frá þessu, án þess að
tilgreina ástæður —
sagði aðeins, að geim-
skipið hefði brunnið
upp, þegar vísindamenn
hugðust ná því aftur til
jarðar.
Er þetta í fyrsta skipti
sem Rússar viðurkenna
opinberlega, að ekki hafi
allt farið eftir áætlun í
sambandi við „geim-
skot“ þeirra.
Lumumba
Frh. af bls. 1
í hans valdi stæði, til þess að
hindra, að til nýrra óeirða og
blóðsúthellinga komi þar. —.
Hammarskjöld hefir Sent til-
mæli fulltrúanna í símskeyti til
Kasavubu, forseta Kongó, og til
yfirstjórnar SÞ í landinu
Skreiðarsamlagið flutti út
5113 lestir 1959
SL. föstudag var haldinn í Sjálf-
stæðishúsinu 9. aðalfundur Sam-
lags skreiðarframleiðenda. Fund
arstjóri var Jón Árnason, al-
þingismaður, frá Akranesi. Jó-
hann Þ. Jósefsson, framkvæmda
stjóri, flutti skýrslu yfir starfs-
árið 1959, í veikindaforföllum
formanns, Óskars Jónssonar og
flutti fundinum kveðju frá. hon-
um. Lét Jóhann þess getið að
hann hefði sagt starf sínu sem
framkvæmdastjóri lausu frá
næstu áramótum, en því hefur
hann gengt frá upphafi sam-
lagsins.
Umsetning Skreiðarsamlagsins
á starfsárinu 1959 var 5113 lestir
af skreið. Til Nigeríu voru flutt-
at 4983 lestir, til Ítalíu 124 lestir,
til Hong Kong 3 lestir, til Ástra-
líu 2 lestir og Austurríkis %
lest. Fob andvirði þessarar
skreiðar er kr. 47.396.853,00 —
Dagskrá Alþingis
DAGSKRA Alþingis á morgun kl. 1.30.
Neðri deild: 1. Skemmtanaskattsvið-
auki, frv. 3. umr. 1. Atvinna við sigl-
ingar, frv., frh. 3. umr. 3. BJargráða
■jóður Islands, frv. — 1. umr. 4. Sala
eyðijarðarinnar Hellnahóls, frv., 1.
umr. i. Sementsverksmiðja, frv. 1.
umr.
Jóhann Þ. Jósefsson
Skýrslunnar verður nánar getið
síðar. Reikningar samlagsins
voru samþykktir og kosin stjórn
fyrir næsta starfsár. í aðalstjóm
eru: Ingvar Vilhjálmsson, fram-
kvæmdastjóri, Reykjavík; Jón
Gíslason, útgerðarmaður í Hafn-
arfirði; 'Sveinbjöm Árnason,
framkvæmdastjóri í Garði, Ólaf-
ur H. Jónsson, framkvæmda-
stjóri í Reykjavik; Sigurður
Agústss., alþingismaður í Stykk-
ishólmi, Ásberg Sigurðsson, íram
kvæmdastjóri á ísafirði; Lúðvík
Jósepsson, fyrrv. ráðherra, Nes-
kaupstað og Gísli Konráðsson,
framkvæmdastjóri á Akureyri. í
varastjórn: Ásgeir Stefánsson í
Hafnarfirði, Ólafur Jónsson i
Sandgerði, Jón Jónsson, Hafn-
arfirði; Huxley Ólafsson, Kefla-
vik; Jóhann Sigfússon^ Hafnar-
firði; Jón Árnason, Akraesi;
Karavel Ögmudsson, Ytri-Njarð-
vík og Ólafur T. B. Einarsson
Hafnarfirði. Aðalendurskoðend
ur voru kosnir Jón Guðmunds-
son endurskoðandi i Reykjavík
og Jón Halldórsson framkvæmda
stjóri í Hafnarfirði.
Að lokinni stjórnarkosningu
flutti Ingvar Vilhjálmsson, út-
gerðarmaður Óskari Jónssyni
fyrrum formanni og fram-
kvæmdastjóra, Jóhanni Þ. Jós-
efssyni einkar hlýjar og góðar
þakkir fyrir störf þeirra á þess-
um frumbýlingsárum .samlags-
ins. Var vel undir þetta tekið af
fundarmönnum.
V' NA 15 hnútar
SVS0hnútar
k Snjókoma
> úii
V Sktirír
K Þrumur
Vtrali
Kuldaskil
Hilaskil
H Hai 1
L L*s*\
Sjálfstæðiskvennafélagið Edda
Kópavogi, hefur næsta handa-
vinnukvöld þriðjudaginn 6. des.
kl. 8.3« í Melgerði 1.
Kennari Guðrún Júlíusdóttir.
— Nefudin.
13 m. háar öldur
LÆGÐIN við suðvesturströnd
landsins er á hreyfingu austur
og verður komin austur um
Færeyjar í dag. Má því búast
við norðanátt með frosti um
land allt, snjókomu fyrir norð
an en bjartviðri á Suðurlandi.
Á hafinu suðurundan er
vestan stormur með skúrum
og hagleljum á stóru svæði.
Þar er því mikill sjógangur.
Á veðurskipinu Indía voru
13—14 metra háar öldur, svo
stór skip þurfa það að vera,
sem ekki hverfa í slíka öldu-
dali.
Veðurspáin í gærkvöldi:
SV-land og SV-mið: Norð-
austan kaldi fyrst en síðar
allhváss norðan, víðast létt-
skýjað.
Faxaflói og Faxaflóamið:
NA-kaldi og síðar allhvasst,
skýjað og sums staðar él í
nótt, en léttir til á morgun.
Breiðafjörður og Breiðafj,-
mið: Hvass NA, skýjað og
víða dálitil snjókoma.
Vestfirðir til Austfjarða og
miðin: NA-hvassviðri, síðar
stormur, snjókoma. •
SA-land og SA-mið: NA-
kaldi í kvöld, síðar allhvaas,
víða léttskýjað.