Morgunblaðið - 04.12.1960, Qupperneq 22
22
M n n C 11 /V fí J4 Ð 1Ð
Sunnudagur 4. des. 1960
Keiluspil
U'KKI mun víst unnt að
segja, að sjónvarpið
eigi sér formælendur fáa,
því að það breiðist út um
heiminn jafnt og þétt —
en þó eru þeir alltaf býsna
margir, sem finna því ým-
islegt til foráttu og telja
það jafnvel til helztu spill
ingartækja. En þótt áhrif
þess á börn og æskufólk
hafi ekki í öllu þótt
sem heillavænlegust, hafa
menn þó ge ,ð verið nokk
urn v»"' n sammála um
það, jónvarpið hafi
haf . áhrif í þá átt
að aa unga fólkinu
heima á heimilunum. Og
það ætti í sjálfu sér að
teljast mikill kostur, ef
við gerum ráð fyrir, að
réttmætt sé það álit
flestra uppeldisfræðinga,
að eitt af vandamálum nú
tímans sé það, hve mjög
æskan leitar út af heim-
ilunum og fjölskyldutengsl
in slakna þannig eða
bresta að meira eða minna
leyti — og uppeldið færist
út á götuna, ef svo mætti
segja.
— ★ —
En nú er nýúabrumið víða
að fara af sjónvarpinu — og
þá hvað helzt í Bandaríkjun-
um. Þetta kemur ekki sízt
komið bandarískum heimil-
um „til hjálpar“ í þessu
efni. Það er keiluspilið —
eða „strýtuleikurinn", eins og
það heitir í nýjustu, dönsku
orðabókinni okkar. Sjálfir
nefna • Bandaríkjamenn leik-
inn „Bowling".
• BÖRN OG FULLORÐNIR
Með keiluspilinu hafa
bandarískir foreldrar (og
raunar foreldrar víðar um
lönd) fengið nýtt tækifæri til
að hafa náið samband við
börn sín oftar en aðeins á
matmálstímum. Allir, börn
jafnt sem fullorðnir, geta
leikið keiluspil — en "reynd-
ar yfirleitt ekki á heimilum
sínum, því að fáir eru svo
efnum búnir, að þeir hafi ráð
á að byggja sérstakan fceilu-
leiksal heima hjá sér. En
hvað um það — fjölskyldan
fær tækifæri til að dveljast
saman — skemmta sér sam-
an. — Og þessi er einmitt
talin meginástæðan til þess,
hve geysilega vinsælt keilu-
spilið hefur orðið í Banda-
ríkjunum á síðustu árum.
— ★ —
Til dæmis um vinsældir
þessa leiks vestur þar er það,
að einungis í New York eru
starfrækt um 3.000 keiluleik-
hús, og eru mörg þeirra opin
frá morgni til kvölds. Og að-
sóknin er svo mikil, að fólk
.verður oft á tíðum að panta
leiktíma með viku-fyrirvara
— enda þótt allt að því 50
Téikbrautir séu í sumum
þessara húsa. — Þær fjöl-
skyldur, sem stunda keiluspil
aí hinum tíu keilum. sem
stillt er upp við fjærsta enda
brautarinnar, þannig að þær
mynda þríhyming — og snýr
eitt hornið fram á móti leik-
manninum. — Hinir snjöll-
ustu geta sent kúluna frá sér
með mismunandi snúningi, (
þannig að hún fari eftir
bogadreginni braut — eða, að
hún breyti skyndilega um
stefnu. Já, jafnvel geta þessir
snillingar látið kúluna stanza,
eftir að hún hefir fellt eina,
vissa keilu. •— Sumir hinna 1
færustu gerast atvinnumenn
— taka að sér að kenna al- (
menningi listina.
• ÁN ALDURSTAKMARKA
Eins og fyrr segir, getur
þetta verið íþrótt allrar fjöl- ;
skyldunnar. Eiginkonurnar og
telpumar eru þar engir eftir-
bátar karlmannanna og dug-
andi stráka. Hér er ekki um
neinar aflraunir að ræða —
heldur „aðeins“ það að þjálfa '
hnattauga sitt, ef við getum
svo sagt, og að velja sér kúlu
af hæfilegri þyngd og með
passandi fingraholum. ,
Bandaríkjamenn hafa flest-
um mönnum fremur ánægju
af persónulegri keppni — og
með tilliti til þess, getum við
vel gert okkur í hugarlund,
hvílíkt ,,fjörefni“ keiluspilið
hefur orðið mörgum fjöl-
skyldum þar í landi, er for-
eldrar og börn ganga til
skemmtilegrar keppni, með
nokkurn veginn jafna mögu- V
leika til sigurs — án aldurs- 1
takmarka.... *
- sameinar bandarískar fjölskyldur.
. . . og það eru engin aldurstakmörk, hvorki upp á viS —
né niður á við.
-------------------------1
Þannig skal brautin líta út.
ar er „reikningsfærslan“
flóknari. Á hinum nýju,
bandarísku keilu-leikvöngum
er enginn, sem reisir við
keilurnar og „heldur reikn-
ing“ um leið. Þar er allt sjálf
virkt. Vélbúnaður reisir við
keilurnar, sem falla, og send-
ir kúluna til baka til leik-
mannsins. En vélarnar geta
ekki fært reikninginn — það
verða leikmenn sjálfir að
gera.
— ★ —
Svo er loks það, sem ekki
er lítilsverðast. Fólk verður
sjálft að finna þá kúlu, sem
hentar því bezt til leiks. Kúl-
urnar vega þetta frá 4 og upp
í 7 kíló. Það þarf sem sé að
hitta á hinn rétta þunga. En
það er' þó ekki nóg — því
að fingraholurnar eru með
misjöfnu millibili. Holumar
eru þrjár — ein fyrir þumal-
fingur, og tvær aðrar fyrir
löngutöng og baugfingur.
Vísifingur og litli fingur eru
notaðir til þess að stýra kúl-
unni. Og það má hvorki vera
of langt né of stutt milli
þumalfingurs-holunnar og
hinna tveggja. Það er sem
sagt nokkur vandi að velja
sér hina réttu kúlu.
• HINIR SNJÖLLUSTU
Hinn mikli og almenni
áhugi í Bandaríkjunum á
keiluspili hefur skapað marga
meistara, sem eru svo snjall-
ir, að segja má, að þeir geti
fellt að vild hverja einstaka
^0-00-0 tr.0-00- 0 0\
• „BABY SPLIT“ O. S. FRV.
Við sögðum, að keiluspilið
hefði ekki í för með sér
veruleg útgjöld — og það er
rétt, svo langt sem það nær.
Stofnkostnaður er raunar
nokkur, því að enginn þykir
maður með mönnum nema
hann stundi leikinn í þar til
gerðum búningi, noti sína
eigin keiluspils-skó og eigin
kúlu, sem hann kemur með
til leiksins í eigin keiluspils-
tösku. — Hér gildir nokkurn
veginn hið sama og um
tennis- eða badmin(on-spil-
ara. — Og svo er ýmislegt
að læra í þessu sambandi —
ekki aðeins leikreglurnar. Ef
menn vilja teljast gjaldgeng-
ir keiluspilarar, verða þeir
að kunna skil á ýmsum „fag-
orðum“ — svo sem, hvað
„baby split“, „pocket“ eða
„sleeper“ þýðir. Nú, en það
verður nú raunar fæstum
þrándur í götu. — Hins veg-
fram í því, að æskufólkið
hættir að meta það meira að
sitja við „arineld heimilisins“
og horfa á sjónvarpið en að
sækja skemmtanir þær, er
bjóðast á „almennum mark-
aði“, ef svo mætti segja. En
önnur dægrastytting hefur
að raði, eru næstum dagleg- - » , . „
ir gestir í keiluleikhúsunumSGIH XlQIQ ISIlQ^lð IIOQ'
— og tilhlökkunin er alltaf
söm og jöfn, ekki aðeins af
því að á þennan hátt njóta
foreldrar og börn samvist-
anna í ríkum mæli, heldur
vegna þess, að í keiluleikhús-
af sjónvarpinu
unum gefst tækifæri til að
stofna til nýs kunningsskap-
ar svo að segja á hverju
kvöldi. Og svo er þetta ágæt
líkamsþjálfun fyrir unga og
aldna — ekki sérlega erfið
eða átakamikil, en kemur
blóðinu á þægilega hreyf-
ingu. Og það er ekki heldur
sérlega dýrt að stunda keilu-
spil — svo að fjölskyldur
með meðaltekjur geta vel
leyft sér þann munað.