Morgunblaðið - 01.06.1961, Page 2

Morgunblaðið - 01.06.1961, Page 2
2 MORCVHBLAÐ1E Fimmtudagur 1. júní 1961 Framsókn, S.I.S. og verkamenn Öburður ■ Skagafirði EIN N er sá íslenzkur stjórnmálaflokkur, sem fyrr og síðar hefur sýnt fullkomið skilningsleysi á hagsmunamálum launþega og sérstaklega þó verka- manna. Allir vita að sá flokkur heitir Framsókn- arflokkur. Að undanförnu hefur brugðið svo við, að einmitt þessi flokkur hef- ur gengið lengst í að krefjast þess að laun verði hækkuð svo mikið að verðbólga fylgi örugglega í kjölfarið. Nú spyrja menn að vonum: Er Fram- sóknarflokkurinn líkleg- astur til þess að bera hag verkamanna sérstaklega fyrir brjósti? Því svarar hver fyrir sig. En hitt skulu þeir hugleiða, sem spurningunni svara neit- — Svipuð kauphækkun Framh. af bls. 1. um hvernig hún yrði. Þá sagði blaðið: „Þess vegna er nú brýnna en nokkru sinni fyrr að verka fólk sýni einhug og sam- heldni og hviki ekki frá þeiri stefnu, að kjaradeiluna verði að leysa MEÐ SAMN- INGUM. (leturbr. Þjóðvilj- ans) Mörg fleiri orð voru höfð um nauðsyn þess að fella sér hverja miðlunartillögu. f Þjóðviljanum í gær Ieyfir svo formaður Dagsbrúnar sér að birta með strákslegri frétt blaðsins af sáttatillögunni eft irfarandi orð og ekkert ann- að enr þau: „Nú veltur allt á því að verkafólk felli þessa tillögu nógu rækilega. ÞAÐ OPNAR LEIÐ TIIi RAUNVERU- UEGRA SAMNINGA. Þeim mun styttra verkfall, þeim mun betri samningar.“ Þetta er það eina, sem sá maður hefur að segja, sem mesta ábyrgð allra ber þessa daga á afkomu hundraða verkamannafjölskyldna í Reykjavik. Og hvað fellst í þessum orðum? Það fellst í þeim, að öllu máli skipti að aðferðin við kauphækkanirn- ar sé eftir kokkabókum komm únista, þ.e.a^. að alls ekki megi samþykkja sáttatillögu, heldur verði að gera samn- irrga við SIG. Auðvitað verð- ur slík tillaga þó samningur um leið og hún yrði samþykkt Hitt minnist formaður Dags- brúnar ekki einu orði á, þeg- ar hann flytur boðskap á ör- lagastund verkalýðsins, að það eigi að berjast fyrir kjara bótum. Nei, það á að opna leið til raunverulegra samn- inga, annað ekki. Bezt allra manna veit Eð- vard Sigurðsson það þó, að ef sáttatillagan verður felld, þá er stefnt út í margra vikna verkfall. Ábyrgð þessa manns er því mikil. Morgunblaðið spyr: Er kjör orð formanns Dagsbrúnar líka VERKFALL ÁN KJARA- BÓTA. andi, að hvert orð sem birtist í málgögnum þeirra manna, sem Dagsbrúnar- menn hafa valið til for- ystu, er í nákvæmu sam- ræmi við stefnu Fram- sóknarflokksins í kjara- málum um þessar mundir. Hér er ekki hugmyndin að ræða tilgang þeirra manna, sem ráða komm- únistaflokknum, þótt hann ætti að vera orðinn nokk- uð ljós eftir að miðlunar- tillögu sáttasemjara var hafnað, áður en menn vissu efni hennar. Um til- gang Framsóknarflokksins er aftur á móti tvennt víst: annars vegar telja Framsóknarmenn sér það lífsnauðsyn að komast í ríkisstjórn og eru svo barnalegir að halda að þeir geti það með því að koma efnahagslífinu úr skorðum. En hins vegar er fyrirtæki þeirra, SÍS, langskuldug- asta félag landsins og þannig er einnig um flest kaupfélögin. Við verð- bólguþróun minnka þessar skuldir jafnt og þétt og byrðarnar lenda á almenn ingi. Þegar jafnvægi er í efnahagsmálum verða menn og félög hins vegar að greiða skuldir sínar sjálf. Framsóknarmenn vilja fyrir alla muni létta skuldabaggann, og þegar svo vel vill til að komm- únistar keppa eftir fullri samstöðu við þá, er ekki að furða þótt bræðralag sé um að láta alþýðuna borga. Sauðárkróki, 31. maí. SL. mánudag 29. maí var dýra- læknirinn á Sauðárkróki, Steinn Steinsson, kvaddur á Svaðastöð- um í Akrahreppi til að hjálpa kú, er ekki gat borið. Dýralækn- irinn brá fljótt við að vanda, fór á staðinn, og að lokdnni skoðun taldi hann ekki um annað að ræða en gera keisaraskurð á belj unni, þar eð hér myndi vera um einhvern óburð að ræða. Varð það úr, að hann gerði keisara- skurð á kúnni á staðnum. Tókst það vel, en burðurinn reyndist vanskapningur. Verður þessum óburði helzt líkt þannig: Einn venjulegur haus, kálfshaus, og háls aftur að bringu, en niður úr því fjórir framfætur. Fyrir aftan bringu kom til hreinna skipta í tvo kálfa, þannig að hægra megin „Bergen“ til sýnis Tundurspillirinn „Bergen“, sem fylgdi skipi Noregskon- ungs hingað til lands, er al- menningi til sýnis frá klukkan hálffjögur til fimm í dag. 31 íslendingur -11 Danir hafa rannsakað handrifin síðan 1935 var nokkurn veginn rétt kálfs- sköpulag aftur úr. Vinstra meg- in, fyrir utan bringu, óx kálfs- líkami hér um bil þvert á móti hinum. Óburðurinn er því með átta fætur. Rétt fyrir aftan við samgróninginn var gat á van- skapningnum, og þar voru inn- ýfli, sem sennilega voru sam- eiginleg báðum skrokkunum. Þegar síðast fréttist, leið kúnni vel. — jón. ESKIFIRÐI, 31. maí. Héðan róa nokkrir smábátar, ýmist með færi eða línu. Þess má geta, að færabátarnir veiða núna inni I Reyðarfirði, allt undir þorp, Hafa þeir fiskað ágætlega, allt upp í 400 kíló á mann. Á kvöld in fara allir út, sem fleytu eiga, Mikil atvinna er hér um þessar mundir. Allir vegir eru nú vél færir. — G. W. 2ja món. hækk- unin d Hdsovik EINS og MorgunblaðiS he| ur getið um, tóku Fram- sóknarmenn að sér það hlutverk að koma fram miklum kauphækkunum einhvers staðar úti á landi, og völdu til þess Húsavík, þar sem þeir ráða fyrir vinnuveitendum. Fregnir bárust af því í Einkaskeyti til Mbl. frá Kaupmannahöfn, 31. maí. Lögfræðideildir dönsku há- skólanna hafa enn ekki svar- ,áð fyrirspurn handritanefnd- ár danska þingsins um það, þvort afhendingarfrumvarp Hkisstjórnarinanr sé í sjálfu sér frumvarp um eignarnám á lögmætum eigum Hafnar- háskóla, Lagadeild Kaup- mannahafnarháskóla; svarar ef til vill á morgun, en talið er, að skoðanir séu mjög skiptar innan deildanna, — þannig að næstum séu jafn piargir með og móti þeirri túlkun frumvarpsins. Blaðið Information bendir á, að 30% þingmanna geti krafizt þess, að endanlegri samþykkt frumvarpsins verði frestað þar til eftir næstu þingkosningar, svo framarlega sem úrskurðað er, að um eignarnámsfrumvarp sé að ræða. Taki lagadeildirnar hinsvegar ekki skýra afstöðu með þeirri túlkun sé mjög vafa samt, að fylgi 30% þingmanna fáist við kröfu um frestun. • Skýrsla um afnot af handrit Handritanefnd þingsins átti AKUREYRI, 31. maí — Verzlun- ar- og skrífstofufól’k fór í verk- fiall í kvöld, en samt bar sáralít ið á hamstri 1 verzlunum síð- ustu klukkurtímana fyrir lokun. Undanfarna daga hefur allmikið borið á því að fólk viðaði að sér matvöru — og jókst þröngin í verzlunum fyrir hádegi í morg un. En eftir hádegisfréttir útvarps ins, þar sem greint var frá sátta- tilboðinu í vinnudeilunni í Reykjavík, var sem allir misstu áhueann á hamstrinu og eru í dag fund með menntamálaráð- herra og á morgun fer hann og nefndarmenn í heimsókn í Árna safn, þar sem prófessor Bröndum Nielsen og aðrir aðilar Árna- nefndar taka á móti gestunum. Árnastofnunin hefur látið hand ritanefndinni í té skýrslu um af not vísindamanna af handritun- um. Kemur fram í þeirri skýrslu að á tímabilinu 1935—1957 hafa stundað rannsóknir á grundvelli handritanna 27 íslendingar, 18 Norðmenn, 15 Englendingar, 11 Danir, 10 Svíar, 3 Þjóðverj- ar svo og einn frá hverju eftir talinna landa — Sviss, Færeyj- um, Bandaríkjunum, Hollandi og Tékkóslóvakíu. Síðan árið 1957 hafa hinsvegar notað þau 7 Englendingar, 4 ís- lendingar, 3 Norðmenn, 2 Svíar, 1 Bandaríkjamaður og einn Belg íumaður. Utanríkisráðuneytið og menntamálaráðuneytið hafa nú til umræðu opinbera umsögn frá Noregi um handritaafhend- inguna. Norska ríkisstjórnin krefst ekki-afhendingar handrita en leggur til, að handrit í Árna- safni og Konungsbókhlöðu, sem sérstaka þýðingu hafi fyrir Norð menn, verði ekki flutt til íslands, heldur geymd áfram í Kaup- mannahöfn, þar sem Norðmenn eigi að þeim greiðastan aðgang menn yfirleitt þeirar skoðunar hér nyrðra, að boðið sé hagstætt —og það hljóti að verða sam- þykkt. Þess má geta, að flug- ferðir eru nú engar og menn fá því ekki dagblöðin. Mörgum kommum fannst þetta góð lausn, en þeir vildu þó ekki segja of mikið, voru að bíða eftir Þjóð- viljanum. Mjólkurbúðir, kjötbúðir, fi.s'k- búðir og brauðbúðir verða á- fram opnar og sjálfsagt margar smáverzlanir þar sem kaupmenn afgreiða sjálfir. vegna hentugra samgönguskil- yrða. Ekki liggur Ijóst fyrir hvernig Norðmenn skilgreina nánar ósk ir sínar eða hvort hér er um að ræða handrit, sem fslendingum hefur verið lofað eins og til dæm is Flateyjarbók eða Sæmundar- Eddu. • Nefndarálit. Væntanlega verður fundur í handritanefnd á morgun en inn an fárra daga verður lögð fram álitsgerð hennar, sem grundvall ast á mikilvægi frumvarpsins. Vera kann, að önnur og þriðja umræða um frumvarpið fari ekki fram fyrr en 8. og 9. júní. Nefnir Informatíon þann mögúleika, að svo kunni að fara að kalla verði þingið saman til að afgreiða frum varpið, eftir að þingslit hafi farið fram . f ÞJÓÐVILJANUM í gær og raunar síðustu daga örlar hvergi á því að minnsta til- raun sé gerð til að ræða um hagsmuni verkamanna. Stór- yrðaglamur, útúrsnúningar og hreinn strákskapur er það, sem blaðið hefir að flytja verkamönnum á mikilli al- vörustundu í lífi þeirra og fjölskyldna þeirra. Það hefur verið boðað til verkfalls. Það er eðlilegt að verkamenn hafi æskt kjara- bóta. Því miður er það tak- markað hve mikið kjörin geta batnað, einkum þó þegar all- ar stéttir fylgja í kjölfar verkamanna og kref jast sömu kauphækkana sér til handa. Þess vegna ætti það að vera lágmarkskrafa til þess blaðs, sem stjórn stærsta verkalýðsfél. landsins styðst við, að það gerði tilraun til að meta rétt hagsmuni verka- manna, rökræða um það, sem gær, að þeim hefði tekizt herbragðið og gert samn- ing um verulega kaup- hækkun, sem gilda á ttl tveggja mánaða! Var það Karl Kristjánsson, alþing- imaður Framsóknarflokks- ins, sem mest hafði sig í frammi og var í senn leið- togi vinnuveitenda og verkamanna. — Formlegir „samningamenn“ vinnu- veitenda voru hins vegar Framsóknarmennirnir Ás« kell Einarsson, bæjar- stjóri, og Finnur Kristjáns son, kaupfélagsstjóri. hægt er að ná fram, og benda á hvað ella tæki við. En svo 1 fjarri fer þessu, að engu er i líkara en ritstjórar blaðsins álíti íslenzka alþýðu nánast hugsunarlausa, svo að henni megi bjóða hvað sem er. Þó að það væri vissulega hörmulegt ef tilgangslaust verkfall stæði hér í 6 eða 10 vikur, þá væri hitt þó verra, ef það ætti eftir að ásannast íi að íslenzk alþýða mæti slík skrif og fylgdi þeim, sem að þeim standa á leið til kjara- skerðingar, þegar raunhæfar kjarabætur bjóðast í fyrsta skipti í einn og hálfan áratug. Við því væri auðvitað ekk- ert að segja, ef Þjóðviljinn ræddi tilboðið og tæki síðan afstöðu gegn því. En að grípa til stráksskapar á mikilli al- vörustund er sannarlega mikil lítilsvirðing við verkamenn og allan almenning. IVIenn hættu að hamstra fyrir norðan Þjóðviljinn lítils- virðir verkamenn

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.