Alþýðublaðið - 10.07.1920, Blaðsíða 2

2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
á benzíninu, ca. 8 þús. kössum á
45 kr. kassinn verður 360 þús, kr.
Samtals 5 milj. 190 þús. kr. Hrein
gróði félagsins yrði því 960 þús.
lr. yfir árið, eða ca. 160 °/o af
hlutafénu (sem ef til vill er ekki
til). Þá skiljum vér, að frkv.stjóri
þess væri ófús að segja tii um
arðinn. Það er engin furða þó út-
svarið á félaginu sé ekki nema
nokkur þús. kr.
Græði félagið svona á hverju
ári, má skoða þenna gróða sem
venjuiega vexti af fastri eign, sé
nú reiknaður út höfuðstóllinn með
5% vöxtum verður hann 19 milj.
firónur.
ítök félagsins (eða Standard Oil)
hér á landi eru því 19 milj. kr.
virði. Ættum vér því að kaupa
félagið út úr landinu, kostaði það
eins mikið og að leggja járn-
brautir um mikinn hluta lands-
ins eða jafnmikið og að virkja
Sogsfossana,
En þetta er- að eins það, sem
hin dansk íslenzka deild Standard
Oil leggur á verð olíunnar í Ame-
ríku. Standard Oil er búið að leggja
á hana áður, þann sícatt sem Banda-
ríkjamenn borga félaginu.
Hrað á að gera!
Almenningur á heimtingu á því,
að stjórnin geri þegar ráðstafanir
tll að rannsaka verðið erlendis og
setja hámarksverð á olíuna, því
varla mætti búast við því, að ol-
ían yrði hækkuð í Bandaríkjunum
sökum þess, að vér settum há-
marksverð á vöruna. Að minsta
kosti yrði það varla gert strax.
Vér höfum nú í þessum grein-
um um steinolíuna reynt að skýra
almenningi frá öllu því f þess máli,
sem tök hafa verið á, hiýtt óhlut-
drægt á raál beggja, því enginn
árangur fæst með stóryrðaglarari
og röngum upplýsingum um mál-
ið.
Það er þýðingarlaust að skamma
steinolíufélagið fyrir að það selji
olíuna hér helmingi dýrari en hún
kostar í Danmörku, eins og Mgbl.
gerir sig sekt í, ef hún væri í raun
og veru ódýrari hér.
Að svo mæitu látum vér hér
staðar numið um stund, en vætum
að ráðstafanir stjórnarvalda vorra
létti aí oss því oki, sem hið >ís-
leazka" steinolíufélag hefir lagt á
oss. S. J.
lússar og pólverjar.
Friður í aðsigi.
Khöfn 9. júlí,
Símað er frá Varsjá, að radi-
kalar munu steypa stjórninni og
séu fúsir á að semja frið við
Sovjet-Rússland.
Hussar og €nglenðmgar.
Khöfn, 9. júlí.
Símað er frá London, að sagt
sé, að Sovjet-Rússiand gangi að
skilyrðum þeim, er Lloyd Georga
setur til þess að verzlunarviðskifti
hefjist af nýu.
Fyrirspurn
til Bjarnar í Grafarholti.
Hr. Björn Bjarnarson í Grafar-
holti, hefir í gær í Morgunblaðinu
svarað grein minni í Alþýðublað-
inu 6. þ. m., um Sláturfélag
Suðurlands. Hann kemur þar ekki
fram með neinar nýjar upplýsingar
né varnir í kjötmálinu, nema að
félagið vilji næsta haust gjarnan
semja um kjötkaup við bæinn eða
félög hér. Aftur á móti klykkir
hann út með þessari furðulegu
setningu: „Og við eldri mennirnir,
sem margháttaða lífsreynslu höf-
um, kippum okkur ekki upp við
þótt við verðum fyrir þesskonar
ræktarsemisvotti fyrir uppeldið,
sem lýsir sér í nefndri grein íL
V.“ Mér er spurn: Hvar og
hvenær hefir hr. Björn Bjarnarson
fengist við uppeldi mitt? Eða eru
kjötsöluaðferðir Sláturfélagsins að
eins mishepnuð uppeldistilraun á
Reykvíkingum, svo að hr. Birni
Bjarnarsyni grerast nú að við sýn-
um ekki „ræktarsemisvott fyrir
uppeldið" síðastiiðið haust.
Við Reykvíkingar munum áreið-
anlega afþakka slíkar uppeldis-
tilraunir, enda þótt þær séu á-
rangur „margþáttaðrar lífsreynslu"
hr. Bjarnar Bjarnarsonar og fé-
laga hans.
Héðinn Valdimarsson.
Míneryu-fundur
er í kvöld. Mætið stundvíslega.
V. T.
Vínbannslögin erlenðis.
Síðasti signrinn í Ameríku.
Sú fregn hefir fyrir nokkru síð-
an flogið um öll Norðurlönd, að
hæztiréttur Bandaríkjanna hafi úr-
skurðað, að bannið væri ekki hægt
að bera afturundir þjóðaratkvæði.
Ástæðan til þess að þessi úr-
skurður var uppkveðinn er sú, að>
í stjórnarskrám ýmissa ríkja er
það ákveðið, að þjóðaratkvæði
skuli fara fram um ýms þýðing-
armikil mál. Þetta á sér meðat
annars stað í Kaliforníu, Colorado,
Michigan, Origon, Arkansas, Maine-
og Ohio.
Löggjafarþing ofannefndra ríkja.
höfðu samþykt bannlögin, en and-
banningar héldu því fram, að
þingið gæti ekki gert slíka ákvörð-
un, heldur væri það þjóðin sjálf,
sem með almennri atkvæðagreiðslu
hefði rétt til þess. Og þessu skutu
menn til hæztaréttar, sem feldá
þann úrskurð, sem að ofan er
getið.
Hæztiréttur hefir þar að aukl-
felt úrskurði í ýmsum öðrum at-
riðum, sem andbanningar hafa til
hans skotið, og hafa þeir allir fall-
ið gegn þeim og þeirra skoðun-
um.
Bannlögin standa því óhögguo..
Öll viðleitni andstæðinga þeirra
hefir því strandað.
Áfengismenn eru þó sennilega
ekki af baki dottnir. Nú er það-
efst á baugi hjá þeim að fá á-
fengisraarkið hækkað. Þannig hafa
sumir bruggarar búið til öl upp
að 23/40/0 áfengis, en hæztiréttur
hefir dæmt það ólöglegt, því á-
kvæði framkvæmdalaganna um
ll2°/o sé eina löglega ákvæðið.
Enn á ný ætla bruggarar að reyna
að fá áfengismarkið hækkað að
mun, að löggjafar leið, en hvort
og á hvern hátt þeim tekst það.
Skozba kirkjan er með bannL
Ársþing skozku kirkjunnar, sem
var haldið 24. maí þ. á., sam-
þykti með 1x1 atkv. gegn 97 að
mæla með því, að almenn at-
kvæðagreiðsla um héraðasamþykt-
ir skuli fara fram. J. Á.