Morgunblaðið - 11.07.1963, Qupperneq 8

8
JUORCVISBLAÐIÐ
Fimmtudagur 11. júlí 1963
— Azkenasy
Framhald af bls. 1.
— Já, geysimikil, enda er þar
slíkur fjöldi góðra píanóleikara.
— Og vel að þeim búið?
— Já, afbragðs vel. Þeim eru
tryggð rífleg laun fyrir ákveð-
inn fjölda hljómleika á ári —
og jafnvel þótt píanóleikari geti
ekki af einhyerjum ástæðum
haldið alla þá hljómleika, sem
hann hefur samið um, fær hann
laun sín fyrir þá óskert.
— Hefur hin svokallaða
„hláka“ í menningarlífi Sovét-
ríkjanna og átökin þar að und-
anförnu, náð til tónlistarmanna
eins og rithöfunda?
— Ekki til hljóðfæraleikara.
— En tónskálda?
— Um það vil ég ekkert full-
yrða, ég er ekki tónskáld, hef
ekki samið músik frá því ég var
strákur.
— Og hugsið ekki til þess
framar?
— Nei, alls ekki.
— Við fréttum - hingað, að
hljómsveitarstjórinn og tónskáld-
ið, Aram Katchaturian, sem ís-
lendingum er minnisstæður frá
komu hans hingað, hafi í vetur
tekið opinberlega undir kröfu
sovézkra yfirvalda um, að tón-
skáld haldi sér að sósíalrealisma
í list sinni. Haldið þér að þau
láti undan slíkum kröfum?
— Um það vil ég ekkert full-
yrða, en ég tel ólíklegt, að yngri
tónskáld í Sovétríkjunum eða
listamenn yfirleitt láti segja sér
fyrir um það, hvernig list þeirra
skuli vera.
— Teljið þér að það frjálslyndi,
sem vart hefur orðið í sovézku
menningarlífi, muni fara vaxandi
á næstunni — eða minnkandi?
— Síðasta áratug hefur frjáls-
ræði í menningarlífi Rússlands
farið vaxandi og verulegar fram-
farir orðið og ég tel víst, að þær
haldi áfram. Það er ekki hægt að
sporna við framförum, þær eru
eins og afl, sem brýtur
Demparar
ný sending
í flestar gerðir
bifreiða.
bílabónið
Car-Skin
komið aftur.
Gefur sérlega
góðan gljáa.
Mikla endingu,
þarf ekki að
nudda.
Hvítir dekkjahringir
Aurhlífar
framan og aftan
Bremsuskálar
Bremsudælur
Bremsuslöngur
Spindilkúlur
Spindilboltar
Stýrisendar
Kúplingsdiskar
Kúplingspressur
Púströr
Hl jóðkútar
Bílamottur
Sprautulökk
til blettunar
Tjakkar 1 14—1214 tonn
Innihurðahúnar
Luktarammar
Flautur 6, 12 og 24 volt
Fjaðragormar
I
BÍLANAUST HF.
Höfðatúni Z. — Sími 20185.
STAPAFELL
Keflavík — Sími 1730.
af sér allar hömlur, fyrr eða síð-
ar.
— Við heyrum um fátt meira
rætt þessa dagana en hugsjóna-
ágreining sovézkra og kínverskra
kommúnista .......
— Já, ég hef verið að lesa um
þetta, segir Azkenasy, og hlær
við, — en spyrjið mig ekki um
slíkt, ég er tónlistarmaður, ekki
pólitíkus.
— Eiga Kínverjar góða píanó-
leikara?
— Já, þeir eiga marga góða og
duglega tónlistarmenn og tón-
mennt fer þar vaxandi. Með þeim
beztu er ég kann að nefna er
Foutsong, sem nú er búsettur í
London. Tveir aðrir Kínverjar
hafa verið meðal verðlaunahafa í
Tschaikowsky-samkeppninni.
-- XXX -------
Spjall okkar leiðist nú að æsku
árum Azkenasy ogtónlistarmennt
un. Hann fæddist í Gorky, 6. júlí
1937, en fluttist tveggja ára með
foreldrum sínum til Moskvu. Fað
ir hans, David Azkenasy, sem
einnig er píanóleikari, er Gyðing
ur en móðir hans rússnesk. Sex
ára gamall hóf hann nám í píanó
leik, en mesta hluta námsferils
síns var Askenazy í sérstökum
skóla, þar sém tónlisf er aðal-
námsgrein, en jafnframt kennd-
ar flestar námsgreinar venju-
legra skóla, svo sem tungumál,
stærðfræði, eðlisfræði o. s. frv.
Eftir að Azkenasy vann 2. verð-
iaun í Chopin-samkeppninni í
Varsjá, hóf hann nám hjá hinum
víðkunna Lev Oborin, sem hann
segir oft halda hljómleika, þótt
kominn sé á sextugsaldur. Árið
1956 van Azkenasy fyrstu verð-
laun í píanósamkeppni í Brússel
og 1962 hlaut hann, sem kunnugt
er, 1. verðlaun í Tschaikowsky-
samkeppni í Moskvu á-
samt brezka pianóleikaranum,
John Ogdon, sem búsettur er í
London.
Við spyrjum Azkenasy hvort
eins sterk fjölskyldubönd séu
meðal Gyðinga í Sovétríkjúnum
og svo viða annars staðar í
heiminum — og segir hann það
vera.
— Að vísu hefur þetta fremur lít
ið komið til greina í minni fjöl-
skyldu, þar sem móðir min er
rússnesk — og sjálfur hef
ég ekki verið í sérlega sterkum
tengslum við ættingjana þar sem
segja má, að mitt líf hafi lítið
verið annað en nám og æfingar.
En þegar ég hugsa um þetta
svona úr fjarlægð held ég, að fjöl
skyldubönd þeirra séu afar sterk.
Úr því að Azkenasy minnist á
æfingar, langar mig að spyrja
ofurlítið um vinnubrögð hans,
þegar hann æfir fyrir hljómleika.
Hann kveðst æfa sig daglega 4—5
klst. en að öðru leyti fari tími
hans til að íhuga verkefnin,
ganga úti og halda sér í líkam-
legri þjálfun — og lesa.
— Ekki samt leynilögreglusög
ur, eins og eitthvert tímaritanna
sagði, ég held það hafi verið
Newsweek, segir hann kíminn.
— En?
— Ýmislegt, t.d. Ijóð, ég hef
mjög gaman af ljóðum. En nú að
að undanförnu hef ég verið að
lesa íslendingasögurnar í rúss-
neskri þýðingu mér til mikillar
ánægju — og amma Þórunnar
gaf mér nú um daginn fornís-
lenzk kvæði — Eddukvæði, einn
ig í rússneskri þýðingu.
— Einhversstaðar var sagt, að
þér hefðuð leikið við útför Bor-
is Pasternaks. Þekktuð þér hann?
— Það var vitleysa, ég spilaði
ekki við útför Pasternaks og
þekkti hann ekki — og heldui
ekki faðir minn.
— Sú venja sovézkra Ijóð-
skálda, að lesa upp verk sín á
torgum í Moskvu og fleiri borg-
um Sovétríkjanna hefur vakið
verulega athygli hér. Er það ný-
lunda, eins konar tízkufyrir-
brigði, eða vísbending um al-
mennan áhuga á ljóðlist?
— Það er ótvíræður áhugi á
ljóðum, sem hefur lengi verið
mikill og almennur meðal Rússa.
— Þekkið þér ljóðskáldið Év-
tusjenko, sem svo tíðum ér í
fréttum og hefur verið að fá
skömm í hattinn að undanförnu?
— Nei, ekki persónulega, en
ég þekki Ijóðin hans. Þótt ég sé
sammála mörgu því sem hann
segir í ljóðum sínum finnst mér
hann ekkert sérstaklega gott
skáld — séð frá ljóðrænu sjónar
miði einu. í Sovétríkjunum er til
fjöldinn allur af ágætum ljóð-
skáldum, sem eru með öllu ó-j
þekkt erlendis. En ég er viss um,
að Evtusjenkó er ærlegur og
traustur Sovétborgari, sem vill
þjóð sinni allt hið bezta. Eins
myndi ég álíta um rithöfundinn
Nekrassov, sem er vinsæll í Sov-
étríkjunum, en hefur að undan-
förnu verið gagnrýndur harðlega
fyrir skrif sín um Bandaríkin.
Mér virtust lýsingar hans á
bandarísku þjóðinni og Banda-
ríkjunum yfirleitt óhlutdrægar
og sannar og tel að hann hafi
alls ekki verið skilinn á réttan
hátt.
— Við höfum heyrt það síðast
af Nekrassov, að á nýafstöðnum
fundi miðstjórnar kommúnista-
flokksins, hafi verið ákveðið að
vísa honum úr flokknum.
— Jæja, já — það kann að
vera, þótt ég hafi ekki heyrt um
það. Annars er ekki ólíklegt, að
afstaðan til þessara manna eigi
eftir að breytast. Menn hafa mis-
jafnar skoðanir á hlutunum í Sov
étríkjunum eins og annars stað-
ar. Við vitum hve miklar breyt
ingar hafa orðið þar síðasta ára-
tug, eftir að Stalín lézt. — Á
hans dögum var öllu haldið í
skefjum. Margir þeirra manna,
sem þá voru fordæmdir hafa
síðan fengið uppreisn æru og eins
geta skoðanir manna á skáldum
og listamönnum átt eftir að breyt
ast á næsta áratug, — það sem
menn telja slæmt í dag, finnst
þeim e.t.v. ágætt síðar. Slíks finn
ast dæmi hvarvetna, í öllum
löndum heims.
— Hvernig er afstaða fólksins
sjálfs til þessa?
— Um það get ég alls ekkert
sagt, sumir eru eflaust sammála,
aðrir ekki.
— Að lokum langar mig að
spyrja, hvert ferðinni sé heitið
héðan?
— Héðan förum við til Eng-
lands, en síðast í þessum mánuði
á ég að leika í Hollandi. Enn-
fremur hefur mér borizt boð um
að halda hljómleika í Banda-
ríkjunum en ég veit ekki hvort
af því getur orðið nú.
— Er bandaríski píanóleikarinn
RÉTTARHÖLD fóru fram fyr
ir luktum dyrum í Karlsruhe
í gær í máli njósnaranna
Heinz Felfe og Hans Clemens.
Þeir voru áður starfsmenn
vestur-þýzku leyniþjónustunn
ar, en eru sakaðir um að hafa
á sama tíma stundað njósnir
fyrir Sovétríkin. Mynd þessi
er tekin af Hans Clemens sl.
mánudag, þegar hann var á
leið til réttarhaldanna, sem
hófust þann dag.
Frager, sem þér lékuð með í
Moskvu, kominn heim?
— Já, það var einmitt hann,
sem símaði mér þetta boð.
— Eru slíkar hljómleikaferðir
ekki óhemju erfiðar?
— Jú oft er það, en ég hef
afskaplega mikla ánægju af því
að ferðast og kann þessu lífi því
vel.
Ég var einmitt að biðja Pét-
ur að athuga fyrir mig hvort
ekki væri hugsanlegt að halda
hljómleika á Grænlandi, segir
Azkenasy glettnislega, — þangað
held ég sé skemmtilegt að koma.
Spurningin er bara hvort nokk
urt píanó fyrirfinnst á Græn-
landi. — Mbj.
Vel heppnuð INIoregsferð
Euðraðsveitar drengja
LÚÐRASVEIT drengja er nýkom
in heim úr hljómleikaför til Berg
en. Stjórnandi sveitarinnar var
Karl Ó. Runólfsson. Honum sagð
ist svo frá, er blaðið átti tal við
hann um förina:
Dragefjellets Guttemusikkorps
tók á móti okkur með dynjandi
músík og sá um allan undirbún
ing. Ferðin gekk ágætlega, við
spiluðum 5 sinnum og fengum
góða dóma, þóttum spila hreint
og dáðst var að prúðri framkomu
drengjanna.
Fyrst spiluðum við á Jóns-
messuhátíð (st. Hans) við Eiðs-
vog, þar tók á móti okkur skóla-
lúðrasveit Eiðsvogsskóla. Við
spiluðum saman þjóðsöngvana,
siðan hver í sínu lagi. Spiluðum
við svo aftur eftir ósk fólks, sem
komið hafði seinna. Þetta var
ánægjuleg skemmtun með báli,
flugeldum o. fl., og enginn mað
ur sást drukkinn.
Við skoðuðum söfn, kirkjur og
Hákonarhöllina í Bergen, fórum
í hringferð um höfnina og upp
á Flöjen, skoðuðum Fantoft Staf
kirkjuna og Troldhaugen og fór-
um með svifbraut á Ulrikken. Þar
spiluðum við á barnaspítala. Á
leiðinni í járnbrautinni til Voss
og Flam, hittum við telpna-lúðra
sveit. Sungum við til skiptis við
þær norska og íslenzka söngva á
klukkutíma samferð.
Á fimmtudag spiluðum við svo
á aðaltorgi Bergen við góða á-
heyrn, en á laugardag var loka-
hóf á Hótel Montana, og var þar
skipsts á gjöfum og ræðum. Ræð-
ismaður íslands, hr. Rittland sat
hófið, bauð okkur í ferðalag um
nágrenni Bergen, og ók með okk
ur út á flugvöll og þar spiluðum
við fyrir biðgesti og aðra áheyr-
endur í dásamlegu veðri, en það
hafði verið mest allan tímann
sem við vorum í Bergen.
Móttökur og samfylgd eldri (50
til 60 ára) og yngri félaga úr
Dragefjellets Guttemusikkorps
var með afbrigðum og mun seint
gleymast fr'ekar en allt ferðalag-
ið. Flest blöð í Bergen minntust á
komu Lúðrasveitarinnar og sem
fyrstu heimsókn lúðrasveitar frá
íslandi, tóku myndir og buðu
okkur velkomn?
Góð sprett?
við Djúp
Þúfum, 10. júlí: —
Heyskapur er að komast hér i
fullan gang. Tún eru yfirleitt vel
sprottin svo útlit með heyskap
er gott. Grasvöxtur virðist mun
betri en í fyrra. — P.P.
ÍTALSKA sveitin, sem keppir á
Evrópumótinu í Þýzkalandi, sem
hefst í næstu viku,- er þannig
skipuð: Forquet, Garozzo, Bian-
chi, Brogi, Messina og Pabis
Ticci.
Þýzku sveitirnar verða þannig
skipaðar: Opni flokkurinn: Den-
eke, Rammensee, Piosti, Auhag-
en, Júrgens og Júrgens. Kvenna-
flokkur: Gotthelf, Reimann, Nitz,
Neher, Múcke og Grossman.
Ranik Halle, formaður norska
bridgesambandsins, varð nýlega
Noregsmeistari í tvímennings-
keppni og var það í tíunda sinn
sem hann hlýtur þennan titil. Fé-
lagi hans var hinn kunni spilari
Björn Larsen. Þeir munu báðir
spila á Evrópumótinu í Þýzka-
landi og verður það í tíunda sinn
sem Halle keppir á Evrópumót-
um.
Svíar hafa í mörg undanfarin
ár sent sterkar sveitir til keppni
á Evrópumótum og hafa nokkrir
sænskir spilarar hlotið heims-
frægð, eins og t.d. Wohlin og
Werner. Að þessu sinni verða
sveitirnar eingöngu skipaðar ný-
liðum, sem lítið eða ekkert hafa
spilað erlendis og enginn hefur
fyrr spilað á Evrópumóti. Sveit-
irnar eru þannig skipaðar: Opni
flokkurinn: Balkström, Sunder-
lin, Lindström, Lundman, Gust-
avsson og Maripuu. Kvennaflokk
ur: Lundman, Stigen, Rosengren,
Svensson, Bjurvill og Hövden.
Dönsku sveitirnar verða þann-
ig skipaðar: Oplni flokkurinn:
Faarbæk, Astrup, Andersen,
Brokholm og Lizzie og T. E.
Schalts. Kvennaflökkur: Fraenc-
kel, Damm, Skotte, Petersen og
Hulgárd. — Allir þessir spilarar
hafa áður spilað á Evrópumót-
um.
Ákveðið er að Ólympíumótið
fari fram á tímabilinu 2. maí til
13. maí 1964 í New York.