Morgunblaðið - 20.10.1963, Blaðsíða 16

16
MORCUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 20. okt. 1963
— Er það drengur? Við verðum að halda upp á það, eigið þér fri
í kvöld? '
— Hugsaðu ekki um það, sagði
Toby Það er ekki nema vel við
eigandi. En hversvegna vildirðu
ekki hitta hann Max Potter?
— Þú skilur það, sagði hún, —
að byrjunin á þessu ævintýri
mínu með Max var dásamleg. En
þú getur ekki hugsað þér, hvað
það varð þreytandi, að reyna
stöðugt að telja sér sjálfum trú
um, að maður hafi einhvem
mann á valdi sínu . . . maður
vill hafa slíkt ákveðið og afgert.
Eg hafði enga hugmynd um,
hvernig það yrði. Og ég hafíi
enga hugmynd um, að það
mundi gera Roger óviðmælandi
og hefnigjarnan. í stuttu máli
sagt — hér leit hún á Toby yfir
röndina á speglinum — í stuttu
máli sagt, fánn ég að þetta hafði
allt verið misreiknað af minni
hálfu Nú var ég ekkert skyldug
til að segja þér það — og ég hafði
engum öðrum sagt frá þvL Ef
mér er illa við nokkurn hlut, þá
er það að líta út eins og ein-
hver bjáni.
— Eg skil, sagði hann. — Lík
lega erum við að byrja að kom-
ast eitthvað áleiðis.
— Það get ég ekki skilið, sagði
hún. — Eg fæ ekki séð, að þetta
komi neitt við þessu . . . þessu
máli . . . nema náttúrlega þetta,
að allt sem aflaga fer, er mér að
kenna. Alltaf . . . ailtaf. Ekki
veit ég hversvegna. Ég veit ekki,
hvort ég er svona miklu verri
ín allir aðrir, en það skal ekki
bregðast, að ef eitthvað fer af-
laga skal það vera mér að kenna.
•>að er sama, hvað ég geri,
hversu vel ég fer að reglum
annarra; þá fer alltaf eitthvað
aflaga og mér er kennt um
það . . .
— Æ, hættu þessu!
— Alltaf, alltaf!
■»— Hættu þessu, segi ég. Hann
eetti uppgrimmdarsvip. — Hvað
er um þetta bréf til þín frá henni
Lou?
En í þessu var hurðinni hrund
ið upp. Hart og einbeittlega.
Þarna stóð frú Fry og horfði á
þau á víxl, stutt og hnubbara-
leg en einhvernveginn ógnandi
á svipinn.
Og röddin var líka ógnandi,
er hún spurði: — Eva: hvað
hefurðu gert af henni Vanessu?
10. KAFLl.
Fyrsta andartakið eftir þessa
epurningu frænkunnar, sat Eva
kyrr í rúminu, eins og hún væri
eð reyna að muna, hvað hún
hafði ætlað að segja. Munnur-
Inn var hálfopinn og augun eins
«g dauð. Síðan hristi hún höfuð-
ið. eins og ringluð, en síðan neri
hún ennið með hnúunum á
krepptum hnefanum, og gat þá
loks komið upp orði:
— Nelia frænka . . . Roger hef
«r verið . . .
— Hvar er Vanessa, Eva?
— Roger hefur verið myrtur,
Kelia frænka.
— Eg er búin að frétta það.
Gamla, svipharða konan gekk
þungum skrefum mn í herbergið
cg lokaði á eftir sér. — Það er
engin þörf á, að ég segi neitt. Eg
hef ekkert að segja. En hvar er
Vanessa, Eva?
— Er hún ekki hjá þér?
— Nei, það er hún ekki.
— En . . . Eva leit vandræða-
lega á Toby. — Eg símaði . . .
Haiin minnti hana á, að hún
hafði ekki fengið samband.
— Nei, nei, vitanlega ekki. Eg
gleymdi því. Það er svoddan þoka
yfir höfðinu á mér. Eg gekk út
frá, að . . . En ef hún er ekki hjá
þér, Nelia frænka, hvar er hún
þá?
— Það er nú það, sem ég er að
•pyrja um. Frú Fry stóð á miðju
gólfi — Og hvaða tröllasaga er
þstta, að Vanessa hafi íarið alein
ineð lestinni?
— Lest? Eg hef ekki hugmynd
um, hvað þú ert að fara. Eg fékk
áhyggjur af henni í eftirmiddag
af því að lögreglumaðurinn sagði
að hún hefði farið úr gistihús-
inu á undan Roger, en samt var
hún ekki komin hingað. Þess-
vegna hringdi ég til þín. Eg tók
það næstum sem gefinn hlut,
að hún hefði farið heim til þín.
— Eg var úti að ganga og
frændi þinn var í baði.
Toby sagði í mótmælatóni: —
í baði?
— Já, í baði, endurtók frú
Fry. — Hvenær sem maðurinn
minn verður óstyrkur á taugun
um, fer hann í bað.
— Já, og liggur í því í tvo tíma
sagði Eva, — og það getur varla
verið gott fyrir taugarnar hans,
en hann gerir það engu að síður.
— Hann er hræðilega óróleg-
ur núna, sagði frú Fry. — Eink-
um þó síðan hann fór að hafa
áhyggjur af Vanessu. Eg er . . .
hún þikaði og leit fast á Evu
. . . — ég er hrædd um hann,
sagði hún með máttlausri rödd.
— Áttu við, að ... ? Orðin
komu snöggt en þögnuðu jafn-
snöggt
Frú Fry kinkaði kolli.
Eva bylti sér fram úr rúm-
inu og stóð upp. Hún greip greiðu
og dró hana gegn um hárið á
sér. Svo útskýrði hún fyrir Toby:
— Dolphie frændi fær stundum
. . . við köllum það taugaáföll.
Ekki oft, en . . .
— Vissulega ekki oft, sagði frú
Fry. — Hann varð fyrir tauga-
áfalli fyrir nokkur árum, og ein
stöku sinnum tekur það sig upp
aftur Eg er hrædd um, að með
þessum hræðilegu þunglyndis-
köstum, eins og núna, sé hann að
Ráðherrann sagði Profumo, að
ef þessi saga væri sönn, yrði
hann að hefja málsókn jafnskjótt
sem hann frétti, að nokkur slík
saga kæmi á prent. Profumo end
urtók enn, að engin fótur væri
fyrir þessum söguburði. Þá réð
ráðherrann honum til að tryggja
sér aðstoð færustu lögfræðinga,
og stakk upp á, að hann skyldi,
þegar í stað eða næsta dag kom
ast í samband við hr. Derek
Clogg, sem var aðalmaðurinn í
málfærslufirmanu Theodore
Goddard & Co., og var í miklu
ál'iti og hafði mikla reynslu í
starfi.
Eftir að hafa heyrt sögu Pro-
fumos, var ráðherrann fullur
grunsemda. Honum fannst sag-
an eitthvað einkennileg og tók
henni með eðlilegri tortryggni.
Hann tilkynnti siðameistaranum
málið og ræddi það einnig við
vara-dómsmálaráðherrann.
(III) Vara-dómsmálaráðherrann
kemur til skjalanna.
Nokkrum dögum síðar gekk
dómsmálaráðherrann til skrif-
stofu Profumos og bað vara-
dómsmálaráðherrann að koma
með sér. Síðarnefndi lagði á það
mikla áherzlu við Profumo, hve
mikilvægt það væri, sjálfs hans
og allra hluta vegna, að hann
sýndi af sér fulla hreinskilni.
Profumo kvað sér vera það ljóst,
og endurtók með færri orðum og
í stærri dráttum, það sem hann
hafði sagt dómsmálaráðherran-
um, 28. janúar, en bætti því við,
að í einu kokteilsamkvæmi hefði
hann gefið Chiristine Keeler
fá eitt kastið til. Þessi áföll sem
við höfum orðið fyrir þessa daga,
og ekki sízt nú, þegar hann er
sannfærður um, að eitthvað hafi
komið fyrir Vanessu, era miklu
verri fyrir hann, svona taugabil-
aðan, heldur en nokkurt okkar
hinna — og era þau þó fullslæm
fyrir okkur, skal guð vita.
— Já, en, Nelie frænka, hvað
er betta með hana Vanessu? Eva
rykkti greiðunni gegn um stutt
hárið. — Eg vissi, að hún kom
ekki heim aftur úr þessum hádeg
isverði með honum Roger, en
heldur ekki annað.
Frú Fry dró fram stól og sett
ist á hann. Hún sat gleið Og
studdi hendi á hvort hné. — Eg
er preytt, sagði hún, dapurlega.
En svo hélt hún áfram: —
Kannski er þetta bara hrekkir.
En ég vona . . . Hún sleikti var
irnar. — Hr. Dyke, segið þér okk
ur, hvað við eigum að gera. Núna
í eftirmiddag hringdi ungfrú
Gask og sagði okkur látið hans
Rogers.
— Eg bað hana að gera það,
sagði Eva.
— Undir eins og við höfðum
frétt það, fórum við hjónin af
stað til Wilmers End. Við vorum
bæði eins og utan við okkur og
vissum ekki okkar rjúkandi ráð.
Við komum tafarlaust . . . taf-
arlaust En við hliðið heima hjá
okkur . . . rétt þegar við vorum
að leggja af stað, hittum við Daw
son í vagninum sínum . . . mat-
vörusalann, þið vitið . . . hann
hefur víst verið að koma úr
matjurtargarðinum sínum. Og
um leið og við fórum framhjá,
kallaði hann til okkar. Eg var nú
bara svo utan við mig, að ég
heyrði varla hvað hann sagði, en
kveikjara, sem væri ódýr, en hún
hafði dáðzt að, er hún notaði
hann. Vara-dómsmálaráðherrann
spurði þá, hvort Profumo væri
þá reiðubúinn, eins og málin
stæðu, til að fara í meiðyrðamál,
éf honum væri tjáð, að grand-
völlur væri fyrír málshöfðun. Til
þess kvaðst Profumo reiðubúinn,
þó svo það væri gegn vini eða
starfsbróður. Vara-dómsmálaráð-
herrann benti honum á afleiðing
ar slíkrar málshöfðunar, ef nokk
17
ur mðguleiki væri fyrir kærða
að reyna að réttlæta, eða hann
gæti sannað, að Profumo hefði
gerzt sekur um hórdóm. Profumo
kvað sér þetta vera fyllilega ljóst,
en þar fyrir yrði ekki hver mað-
ur, sem væri stundarkorn einn
með kvenmanni og kallaði hana
„elskuna", hórsekur. Hvað sem
hver segði, þá væri hann ekki
sekur um neina ósiðsemi með
Christine Keeler, eða um neitt
nema þennan kunningsskap, sem
hann hefði þegar sagt ráðherran
um frá. Profumo kvast gera sér
það Ijóst, að nú horfði þetta
allt öðruvísi við, einkum vegna
þess að siðferði stúlkunnar hefði
spillzt í seinni tíð, en þegar
hann hefði þekkt hana, hefði hún
verið allt öðruvísi. Profumo sagð
ist veita, að vegna þessara fáu
skipta, sem hann hefði verið
einn með stúlkunni áður en aðr
ir komu og hitt hana nokkrum
þegar maðurinn minn svaraði
honum og þá fór ég að átta mig
á því Hann sagði: „Litla stúlkan
ykkar — sem er nú orðin stór
stúlka — að hún skuli fara ein
•með lestinni til London“. Auðvit
að hélt ég, að þetta væri bara
vitleysa eða einhver misskilning
ur. En svo þegar við komum hing
að, heyrðu við, að Vanesa
.hefði aldrei komið heim, hr.
Dyke!
— Jæja, þér gætuð reynt að
hringja til Dawson, sagði Toby.
Eva snarsnerist á hæli. Hún
fleygði frá sér púðurskúfnum,
sexti hún hafði verið að nota við
roðanum á augunum. — Það hefð
irðu strax átt að gera, frænka.
Mikið varstu vitlaus að gera það
ekki strax. Eg ætla að fara og
gera það. Og með æsingi, sem
hefði næstum mátt taka fyrir
kæti, stökk hún út úr stofunni.
Toby lyfti brúnum, eins og
til að spyrja, og leit á frú Fi-y.
Hún rak upp hörkulegan hlátur.
— Eg hringdi hann nú einmitt
upp.
sinnum. sæi hann nú fram á að
sjáltur hann og heimili hans yrði
lagt í rúst. Hann kvaðst vita, að
eins og andrúmsloftið væri nú
og almenningsálitið (Radcliffe-
dómstóllinn var enn að störfum),
mundu þeir vera til, sem tor-
tryggðu sig, en hitt væri blóðugt
ranglæti ef hann ætti að hrekj-
ast burt úr opinberu lífi og í full
komna glötun, alsaklaus og verða
íbúð Wards í Wimpole Mews
þannig fórnarlamb illkvittins-
legra kjaftasagna, þar sem sum-
ir væru að reyna að fara eins með
hann og þeir höfðu skömmu áður
farið með einn starfsbróður
hans. Profumo fullyrti enn og
með miklum ákafa, að hann hefði
alls ekki drýgt hór, og enda þótt
hann hefði heldur kosið, að orð-
rómurinn lognaðist út af af
sjálfu sér, þá mundi hann fara í
mál, ef eitthvað kæmi á prent
eða hann gæti klófest sögusmett
una.
(IV) Saga Profumo tekin
góð og gild.
Sunnudagskvöldið 3. febrúar
kom Profumo ásamt lögfræðingi
— Og hvað sagði hann?
— Hann var ekki við.
— Kannski er hann við núna.
— Hver veit.
Frú Fry studdi fast á hnén og
stóð upp með erfiðismunum. —
Eg býst við, að ef ég hefði ekki
komið núna, hefði Eva látið
þetta afskiptalaust þangað til um
miðnætti eða til morguns. Getið
þér skilið það, hr. Dyke? Getið
þér hugsað yður nokkra konu,
sem skiptir sér svona lítið af sínu
eigin barni — dýrmætustu gjöf
inni, sem henni hefur nokkurn-
tíma hlotnazt?
— Noo . . . jæja, sagði Toby. —
Mér finnst nú frú Clare hafi sjálf
aldrei vaxið upp úr barnsskón-
um. Gæti ekki það verið ástæð-
an?
Hún brosti kuldalega. — Yður
þykir kannski ekkert vænt um
börn sjálfum, hr. Dyke?
— Þetta eru óþekktarormar,
sagði Toby, eins og utan við sig.
— Frú Fry . . .
Hún stanzaði á leiðinni til
dyra.
sínum (hr. Clogg) heim til dóms
málaráðherrans. Þar var málið
rætt og hr. Clogg gaf til. kynna,
að Profumo hafði sagt honum ná
kvæmlega sömu söguna, sem
hann hafði áður sagt ráðherran-
um. Einkum þó það, að samband
hans við Christine Keeler hefði
verið fullkomlega saklaust.
Mánudagskvöld 4. febrúar
hitti dómsmálaráðherrann aftur
Profumo, sem hafði með sér að-
allögfræðing sinn og málfærslu-
mann. Þeir tilkynntu ráðherran-
um þessa 5000 þunda kröfu
Christine Keeler á hendur Pro-
fumo, fyrir milligöngu lögfræð-
ings hennar (ég hef áður getið
þessa). Ráðherranum fannst
þetta vera alvarlegt mál og lagði
til, að staðreyndir þess skyldu
lagðar fyrir saksóknara ríkisins.
Dómsmálaráðherrann var þeirr-
ar skoðunar, að þarna yrði því
aðeins um saknæmi að ræða, að
þessi umræddabirting væri ó-
sönn og niðrandi1), og það virt-
ist hafa áhrif á hann, að Profumo
var reiðubúinn til að fara í máL
Ef svo yrði, þurfti Profumo að
vitna, undir eið, um samband sitt
við Christine Keeler.
Allt til þessa hafði dómsmála
ráðherrann efazt um, að Pro-
fumo segði satt. Hann lét samt
málið bíða átekta. En þegar hann
komst að því, að Profumo var
reiðubúinn til að fara í meið-
yrðamál og hafði raunveralega
fyrirskipað lögfræðingi sínum að
gera ráðstafanir í þá átt, og var
1) Hér er ég ekki á sama máli,
Jaínvel þótt satt reyndist, tel ég þaS
vera saknæmt, et í þeim tilgangi
gert að kúga út fé.