Morgunblaðið - 02.04.1964, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLADID
Fimmtudagur 2. apríl 1964

;
— Úlfurínn
og lambið
Framh. aí bls. 8
hefi ég eklki haft nein afskifti af
1. iini, enda taldi ég mig enga
á^yrgð bera á meðferð bifreiðar-
ii iiar frá þeirri stundu sem hún
v r eyðilögð. Eins og ég tel mjg
h - r eftir enga ábyrgð bera á
t. reiðinni, þrátt fyrir þau fyrir-
n. li og yfirlýsingu, sem þér
goiið, eftir Ihátt upp í ár, að ég
b_ri, sem „sakborningur".
Ég eða mitt fyrirtseki berum
ekki ábyrgð á því bvort lög-
r.jiumenn gjöra tjón á bifreið-
Uiii eða öðrum hlutum, eins og
éj tel mig ekki varða eða bera
á .yrgð á hvort það trygginga-
ik.ag sem lögregluembsettið sikipt
ii við er fært um að bæta það
t„ón sem lögreglan er völd að
eáa ekki, eða sýnir bara strák-
/skap og klæki gegn tjónvald-
anum.
Það hefur komið fyrir að bif-
reiðar í okkar eigu hafa valdið
t.óni og faefur það að sjálfsögðu
verið bætt að fullu af því trygg-
ingafélagi sem við gkiftum við,
ef það faefði ekiki skeð, þá faefð-
um við að sjálfsögðu greitt það
sem á vantaði að tjónið væri að
fullu bætt .
Samkvæmt framansögðu tel ég
mig engan aðila gegn einu eða
neinu tryggingafélagi, og mun
ekki taka við neinum fyrirmæl-
um frá þeim, það. er tjónvaldur-
inn sem faílýtur að vera sá að-
ilinn sem ég verð að beina mín-
um bótakröfum til.
. Virðingarfyllst,
Einar Ásmundsson.
Það sem málið var nú komið
í algjöra sjálfheldu áttum vér
mokkur símtöl við lögmann?
Einars í þeim tilgangi að finna
út úr ógöngunum. Taldi lögmað-
urinn þá eins og oft áður að
Einari væri ekki stætt á því að
neita að taka við bílnum. Skaut
þá upp þeirri hugsun að Einar
ætti fulla heimtingu á því að
faílnum yrði skilað heim til hans,
þar sem faann var staðsettur þeg-
ar tjónið skeði og e. t. v. byggð-
ist neitun Einars á því að hann
ætti að sækja bílinn út í bæ.
Var nú bílinn fluttur til Einars
og faonum jafnframt boðnir lykl-
arnir að honum, sem hann neit-
aði að veita viðtöku. Var honum
þá tjáð að lyklarnir fengjust
afhentir hjá félaginu á venjuleg-
um skrifstofutíma. Samtímis var
faonum tilkynnt að félagið muni
ekki hafa frekari afskifti af bif-
reiðinni og væri (hún úr vörzlu
félagsins.
í jan. sl. bárust félaginu tvö
faréf frá Einari bæði dags. 18.
jan. (og enn heldur faann fram-
Ihjá lögmanni sínum) og þykir
rétt að birta þau bæði, en síðara
bréfið er endurtekning á hinu
fyrra, en í báðum bréfunum ber
faann það á féiagið að það sé að
koma inn á sig annarri og ódýr-
ari bifreig en hann á. Þetta er
grófur áburður og verður athug-
aður á öðrum vettvangL
Vátryggingafélagið h. f.
Reykjavík.
Ég vil leiða athygli yðar að
því að bifreið sú R-13535 sem var
ákeyrð af lögreglunni fyrir utan
húsið Hvergisgata 42, 23 marz
síðastl., var af gerðinni Mercedes
Benz 220 S. E. En sú bifreið sem
þér hafið látið fytja hingað að
faúinu og er búin að standa hér
á aðra viiku og sem þér krefjist
að ég móttaki virðist vera af
gerðinni Mercedes Benz 220 S,
samkvæmt merki bifreiðarinnar,
en sú gerð af MB bifreiðum er
ódýrari og ekki eins vönduð og
MB 220 S. E.
Meðal þessa -og margra annara
ástæðna tel ég mig enga ábyrgð
bera á ofannefndri bifreið.
VirðingarfyUst,
Einar Ásmundsson.
Bréf yðar dags. 13. jan. s. 1.
varðandi R-13535
í ofangreindu bréfi faafið þér
tilkynnt mér að bifreiðin R-13535
væri komin á stæði fyrir utan
Hverfisgötu 42. Bifreið sú sem ég
átti og bar ofangreint númer,
hvarf að stæðinu aðfararnótt 23.
marz s. 1. Sú bifreið var af gerð-
inni Mercedes Benz S.E., sem
er dýrari gerð af Merceds Benz
bifreiðum. Bifreið sú, sem ag 9
mánuðum liðnum er komin á
stæðið fyrir utan hús mitt, ber
einkennisstafina 220 S, sem er
mun ódýrari gerð. Get ég ekki
sætt mig við þessa meðferð. Þá
Skal þess einnig getið, að bif-
reið þessi var mjög gölluð. Við
fljótlega athugun kom í ljós, að
kistúlok fellur ekki rétt, vélarfalíf
fellur ekki rétt í fals, framstuð-
ari er dældaður og framnúmer
er einnig dældað. Loftnetsstöng
er ekki í lagi. Auk þess vil ég
taka fram, að menn þeir, sem
faafa framikrvæmt matskjörð á
bifreiðinni þeir Haraldur Þórðar-
son og Sigurgestur Gúðjónsson,
eru ekki bifvélavirkjar, faeldur
réttingamenn og er mat þeirra af
þeim sökum mjög ábótavant.
Leyfi ég mér að spyrjast fyrir
um hvort þeir hafi kynnt sér
ástand eftirtalinna hluta bif-
reiðarinnar:
1. Housingarstútar, öxlar, heml
ar og drif.
2. Housingar 9 upphengja
3. Rafmagns- benzíndæla við
tank.
4. Gearkassi.
5. Kopling.
6. Mótor og hlutir tilfaeyrandi
mótor.
7. Stýrisgangur.
8. Framfajólaútbúnaður.
Loks vil ég geta þess, að sé
hér um sömiu bifreið að ræða þá
faefir hún að sjálfsögðu ryðgað
og skemmst fainn langa tíma,
sem hún hefir verið í vörzlu
Vátryggingafélagsins. Áskil ég
mér allan rétt til að krefjast
nýrrar bifreiðar eða sannvirðis
hinnar gömlu og fullar bætur
fyrir allt mitt tjón.
Virðingarfyllst,
Einar Ásmundsson.
Til Vátiyggingafélagsins Ih. t
Hinn 28. jan. var bifreiðin
flutt að tilfalutan lögreglunnar
frá Hverfisgötu 42, í bílageymslu
að Lágafelli í Mosfellssveit.
Var Einari tjáð með bréfi
dags. 5. þ. m. favar bifreiðin
væri í gleymslu og þess um leið
getið að lyklar að henni væru í
vörzlu félagsins.
Ekkert frekar gerist í málinu
fyrr en s. 1. mánudag að Magnús
Valdemarsson, framkvæmdast.
Félags ísl. bifreiðaeigenda snéri
sér til félagsins og leitaði upp-
lýsinga um málið, en Einar hafði
þá tekið það úr höndum lög-
manns síns og falið F. í. B. að
sjá um það, og við svo búig situr
í dag.
Kjarni máls þessa er sá að
félagið telur að Einar geti ekki
með neinum rökum neitað að
taka við bifreiðinni. Lögmaður
Einars hefur alla tíð talið þetta
sjónarmið félagsins vera rétt.
Það sér hver heilvita maður að
Einar glatar engum rétti þótt
hann veiti bifreiðinni viðtöku.
Honum var í lófa lagið að taka
við bifreiðinni og áskilja sér um
leið rétt að krefja félagið um
frekari bætur ef bifreiðin reynd-
ist vera í verra ásigkomulagi en
segir í matsgjörðinni. Því ef ein-
hverjir gallar koma í ljós, sem
rekja má til tjónsins, en eru
ekki í ljós komnir núna þá hefði
félagið að sjálfsögu bætt úr þeim
ágöllum. Um aðrar kröfur sem
Einar kann að eiga á félagið
hefur lítið sem ekkert verið
rætt. Allt hefur snúist um bíl-
inn sjálfan. Meðan enginn form-
leg rökstudd krafa berzt frá Ein-
ari um frekari bætur getur
félagið enga afstöðu til henngr
tekið.
Annars hefur Einar alla tið
getað farið þá einu réttu leið,
sem flestir fara, telji þeir sig
órétti beitta, en það er að sjálf-
sögðu að leita úrskurðar dóm-
stólanna.
Blaðagrein Einars
Um Mbl. grein Einars er fátt
eitt að segja hún er að mestu
leyti endurtekningar á því sem
kemur fram í bréfum Einars til
félagsins. Að öðrum þræði er hún
árás á lögreglustjórann í Rvík.
Einar segir í grein sinni að
hann hafi strax eftir „.eyðilegg-
ingu“ bifreiðarinnar falið einum
af þekktustu hæstaréttarmál-
færslumönnum bórgarinnar að
semja um að ná samkomulagi
um tjónið, en félagið og tjón-
valdurinn hafi ekki, þrátt fyrir
ítrekaðar tilraunir af hálfu lög-
mannsins, verið viðmælandi um
neinar bætur. Þetta er fleipur
eitt. Eins og fyrr greinir faefur
engin formleg krafa borizt fé-
laginu, nema sú að andvirði bif-
reiðarinnar yrði greitt Einari.
Um þetta getur lögmaður hans
borið.
Á einum stað víkur Einar að
því, að ef bifreið fyrirtækis
hans ylli öðrum tjóni teldi hann
þá skyldu hvíla á sér að bæta
slíkt tjón að fullu éf viðkom-
andi tryggingafélag stæði ekki
við skuldbindingar sínar.
Það hittist nú svo á, að félagið
hefur haft þá ánægju að tryggja
bíla fyrir Sindra h .f. og ekki í
neinu tilviki hefur Einar talið
ástæðu til að leita upplýsinga hjá
félaginu hvernig því faafi farist
uppgjör hinna einstöku tjóna við
hina ýmsu tjónlþola. Enda má
það heita einstætt tilvik ef tjón-
valdur fylgist með því hvaða
tjónbætur tjónþolinn hlýtur.
Einar tekur eitt dæmi sem
hann virðist telja hliðstætt sínu
máli, en það er á þá leið, að ef
maður hefði verið þarna á
Hverfisgötunni í stað bíls hans
og hefði þá að sjálfsögðu stór-
slasast, „beinbrotnað með meiru“.
Hann hefði svo legið á sjúkra-
faúsi í 9-10 mán. Þegar búið er
að lappa upp á manninn snýr
hann sér til viðkomandi trygg-
IMÝKOMMAR
Amerískar
MÝKOMNAR
kvenmoccasíur
PÓSTSENDUM
UM ALLT LAND
SKÓSALAN
LAUGAVEGI 1
Rödd
úr sveitinni
í síðasta þætti var gerð grein
fyrir því, að flest börn sveitanna
fengu annars og þriðja flokks
fræðslu og það sem verra væri
að það væri sjálfum okkur að
kenna hvernig þeim málum er
skipað nú.
Þorri þeirra barna, sem ljúka
burtfararprófi úr barnaskóla 12
til 13 ára fara ekki í neinn fram
haldsskóla, en það þýðir, að við
vinnum í raun og veru hægt og
hægt að því, að afmenntá sveit-
irnar, og með þessari þróun verð
ur eftir 20 til 30 ár aðeins eftir
í sveitum landsms fólk sem er
læst og skrifandi og ekkert
framyfir það.
Hver maður sem eitthvað
hugsar, sér, að það er ekki þjóð-
inni til góðs að skapa slíkt menn
ingarástand hér, jafnvel, þó að
það megi benda að ýmsar- iðn-
aðarþjóðir, sem vilja telja sjálf-
um sér og öðrum trú um að
þær séu menningarþjóðir, hafi
farið þessaa leið að afmennta
sveitafólkið.
í dag höfum við tvo bænda-
skóla og eiga peir að gegna því
hlutverki, að undirbúa bænda-
efni undir lífsstarf sitt, en því
miður svara þessir skólar ekki
kröfum tímans og hefur fjár-
veitingavaldið verið með þá í
fjárhagslegu svelti, en vonandi
stendur þetta til bóta, því að
eigi þeir að ná fullkomnum til-
gangi verða þeir að vera vel
búnir að kennslutækjum og vist-
arverum. Hér áður fóru menn
mikið í bændaskólana til þess að
afla sér almennar menntunar
og þess vegna fór með breytt-
um tímum oft á tíðum margt af
þessum ungu mönnum í aðrar
atvinnugreinar, en þessi tala fer
ört lækkandi. því að nú eru
tækifærin mikiu fleiri og fleiru
úr að velja.
Því hefur oft verið haldið
fram og jafnvel verið trúarjátn-
ing hjá sumum bændum, að bú-
fræðingar væru yfirleitt verri
bændur en þeir sem aldrei hefðu
að heiman farið, og að synir
þeirra myndu forheimskast ef
þeir stigju fæti sínum inn fyrir
dyr búnaðarskólanna.
Ég veit að margir bændur
þessa lands hafa mikið lært í
skóla lífsins og standa margir
hverjir mjög framarlega í menn-
ingarmálum óllum, en því miður
er sá tími liðinn, að menn sjálf-
mennti sig svo að nokkru nemi,
því veldur hraði þjóðlífsins.
Sú þjóð sem hefur tekið I
arf jafn mikla sveitamenningu
og við íslendingar megum ekki
ganga afturábak. „Það er svo
bágt að standa í stað, og mönn-
um munar annaðfavort afturá-
bak ellegar nokkuð á leið,“ segir
Jónas Hallgrímsson í sínu sí-
gilda kvæði „ísland farsældar
frón,“ því hljótum við að gera
þá kröfu til stéttarinnar að eng-
inn verðandi bóndi hafi í fram-
tíðinni minni menntun en gagn-
fræðapróf og þar að auki faafi
próf frá bændaskóla. Því fyrr sem
þess verður krafist og sett í lög
því betra.
Árið 1947 var stofnsett fram-
haldsdeild við bændaskólann á
Hvanneyri og var aðalhvatamað-
ur þeirrar stofnunar Guðmund-
ur Jónsson skólastjóri Hvann-
eyri. Deildin faefur tekið við bú-
fræðingum beggja skólanna.
Margir af nemendum Fram-
haldsdeildar eru starfandi í leið-
beiningarþjónustu landbúnaðar-
ins og hafa psir sýnt, að Guð-
mundur Jónsson, lagði út á rétta
braut, og á hann því skilið þakk-
læti bændastéttarinnar.
Framhaldsdeildin er nú búin
að slíta sínum barnsskóm, og
þarf hún nú að komast í ákveðn
ara form, en aðbúnaður allur,
eins og oft vill verða þegar um
þrautryðjendastarf er að ræða,
er ekki eins góður og þarf að
vera og á að vera og sérstak-
lega þegar þess er gætt að deild-
in hefur sannað tilverurétt sinn.
Eitt er það pó, sem er ofvaxið
mínum skilningi, að það skuli
vera vomur á starfsmönnum Bún
aðarfélags íslands að styðja það
mál, að Búnaðarháskóli skuli
vera staðsettur í einu fegursta
og þróttmesta landbúnaðarhér-
aði landsins. og að þeim skuli
detta það í hug að það sé betra
að flytja skólann frá Hvanneyri
og á malbikið í Reykjavik. Þetta
er ótrúlegt en satt.
Miðhúsum, Reykhólasveit
Sveinn Guðmundsson.
ingafélags og krefzt bóta vegna ’
slyssins, en þá bregðast trygg-
ingarnar þannig við að þær til-
kynna hinum slasaða að þær faafi
í höndum vottorð um að maður-
inn væri ekki í lakara ástandi
en hann var fyrir slysið og á
þeim forsendum er bótum neitað.
Þetta er gott dæmi um hugs-
anagang Einars að líkja saman
mönnum og bílum. Hægt er að
bæta bíl, þótt ekki sé ávallt
hægt að lækna menn af meiðsl-
um sínum.
Eftir þessari dæmisögu Einars
ber að Iíta svo á að maður, sem
verður fyrir slysi og ef við hugs-
um okkar að Einar hafi sjálfur
orðið fyrir því, þá hefði faann
krafizt þess af félaginu að það
borgaði hann út með einfaverri
tiltekinni upphæð en síðan gæfi
hann út afsal fyrir sjálfum sér
og væri hann þá orðinn eigin
félagsins, en þetta faefur einmitt
gerzt ef félagið hefði talið rétt
að greiða út andvirði bifreiðar
hans.
Ekki þykir ástæða til að fjöl-
yrða frekar um grein þessa.
Eftirmáli
Á hverju ári eru bætt af trygg-
ingafélögunum tugir tjóna af
svipaði stærð og þetta fræga
tjón Einars. í þeim tilfellum að
um nýja bíla faafi verið að ræða
(Einars bíll er eins og áður segir
af árgerðinni 1960) og faafa menn
oftlega farið fram á, að þeim
yrði greitt andvirði bílanna og
er það þá stundum gert ef sýnt
þykir að nálægt helmingur eða
meir af verðmæti bílsins hafi
skemmst.
Allt frá uppfaafi bílatrygginga
faefur það aldrei skeð að nokkur
tjónþoli hafi neitað að taka á
móti viðgerðum bíl og er því
mál þetta orðið frægt og Einar
um leið, í sögu bílatrygginga á
Íslandi.
Greinargerð þessi er samin 1
þeim tilgangi að opna augu hinna
mörgu, sem trúað hafa því að
bifreið Einars hafi verið ný og
henni svo til óekið og að mál
Einars hafi fengið aðra og verri
afgreiðslu en almennt gerist 1
slíkum málum.
Það er í sjálfu sér ekki ný
bóla að dróttað hafi verið ýmsu
misjöfnu að tryggingafélögum,
en fáar aðdróttanir hafa stappað
eins nálægt atvinnurógi eins og
grein og önnur skrif Einars gera,
að ógleymdri grein í Mánudags-
blaðinu þar sem því er dróttað
að dómkvöddum matsmönnum
að þeir hafi milljónir af bíla-
eigendum með röngum og hlut-
drægum matsvottorðum, en þetta
birtist sem sagt í Mánudagsblað-
inu og tekur því ekki að svara
því.
Er svo útrætt um mál þetta á
opinberum vettvangi af vorri
faálfu.