Morgunblaðið - 02.04.1964, Blaðsíða 24

MORCUNBLAÐIÐ
— Hvað stóð eiginlega í flöskuskeytinu, sem þú sendir?
— Þið eruð að leita að hon-
um?
— Já, auðvitað, eftir því sem
við getum. En snúum nú aftur
að ferðum yðar í gær. Fingur-
inn var enn að berja á hnéð. —
Setjum svo, að yðar saga sé
sönn og neitun frú Ranzi þá
röng, hvaða ástæðu getið þér
hugsað, að hún hafi til þessarar
einkennilegu framkomu?
Hann talaði svo blátt áfram,
svo rólega og ópersónulega, og
þreytta andlitið var svo greind-
arlegt, án þess að vera fjand-
samlegt, að henni fannst ómögu
legt að nokkur hætta lægi í því
að svara honum heiðarlega.
Henni fannst sem einfaldast
mundi að segja, að Marguerite
hefði verið í vitorði með Lester
Ballard um að fremja morð, og
að nauðsynlegt hafi verið fyrir
framkvæmd þess, að Ruth væri
að heiman síðdegis, þegar morð-
ið var framið; að Marguerite
hefði ekki getað verið heima til
að taka á móti Ruth, vegna þess,
að bíll hennar varð að geta stað-
ið þar sem Lester Ballard gat
hæglega náð í hann — og af
fj'andskap eða í sjálfsvörn hafi
þau í upphafi ákveðið að gera
Ruth grunsamlega, og að Ruth
gæti að mestu leyti sannað lög-
reglunni þetta, með því að sýna
henni tvö fölsuð vegabréf og íar
seðlana til Buenos Aires. Það
hefði getað verið ósegjanlegur
léttir að geta gefið þetta svar.
Ruth horfði beint framan í
hann og svaraði: — Ég býst bara
við, að hún hati mig meira en
mér hefur nokkurntíma getað
dottið í hug.
— Og að ástæðulausu —
svona næstum brjálæðislegt hat
ur? spurði Cirio.
— Hún getur ef til vill haft
einhverja ástæðu, svaraði Ruth.
— Ég gæti hafa móðgað hana á
einhvern hátt, sem mér er þó
ókunnugt um.
Hann hristi höfuðið.
— Ja, ég get enga skýringu á
því gefið, sagði hún.
— Það var verst, sagði hann.
— Af því að. . .
— Já?
Hrukkurnar á mjóu enni hans
höfðu dýpkað. — Hugsið yður
um, sagði hann snöggt.- Hugsið
þér! Sá enginn yður koma út úr
þessu húsi eða fara þar inn?
Hafið þér enga sönnun fyrir því,
sem þér eruð að 'halda fram?
— Það var þarna blað, sem
frú Ranzi hafði skilið eftir á
borðinu í setustofunni, þar sem
hún bað mig að bíða sín. Áður
en ég fór, krotaði ég nokkur orð
á sama blað, þar sem ég sagðist
hafa beðið eins lengi og ég gat.
— Hvar er þetta blað nú?
— Það hefur vafalaust verið
eyðilagt.
— Já, víst áreiðanlega, ef
þetta er satt, sem þér segið.
— Það er satt.
Hann stóð upp. — Kann að
vera. Þér skiljið, að ég er ekki
að rengja yður. En við verðum
að sannprófa allt. Og þér eruð
ekki ein um það að geta ekki
gert grein fyrir ferðum yðar í
gær. Til dæmis getur hr. Evers
| ekki gert grein fyrir því, hvernig
hann eyddi tímanum frá því
hann skildi við yður og þangað
til hann hitti frú Ranzi niðri í
víkinni. Hann segist hafa verið
í gistihúsinu sínu, en enginn hef
ur séð hann þar. Gargiulohjónin.
voru allan daginn í Napólí, frúin
hjá tengdamóður sinni, en mað-
ur hennar hjá hinum og þessum
kunningjum. Hr. Ranzi var þar
líka allan daginn, í skrifstofu
sinni, þar sem hinir og þessir
hittu hann og geta vottað það,
og frú Ranzi var allan seinni-
partinn niðri í víkinni. En við
þurfum að athuga fleira fólk en
þetta, sem ég nefndi. Það getur
vel verið, að rætur þessa morðs
sé alls ekki að finna í San
Antioco.
Ruth hafði varla hlustað á síð-
ara hluta þessarar ræðu.
— Sögðuð þér, að eitthvert
tímabil væri, sem Stephen Evers
geti ekki gert grein fyrir? sagði
hún. — Eg hélt, að hann hefði
farið niður í víkina þegar við
skildumst.
— Nei, ekki fyrr en klukku-
tíma seinna.
Allt í einu gekk Cirio yfir
þvert gólfið og að grænröndótta
legubekknum, sem stóð undir
glugganum, tók í aðra bríkina á
honum og rykkti honum frá
veggnum. Heila eilífð s>tóð hann
þarna, að henni fannst, og horfði
á bakið á legubekknum. Svo
ýtti hann honum aftur á sinn
stað. Þreytulegu, svörtu augun
horfðu á Ruth.
— Finnið þér þetta blað! sagði
hann.
Ruth hefði ekki getað svarað
einu orði. Hún fann, að andlit
hennar var orðið náfölt.
Cirio gekk út að dyrum. Þeg-
ar hann var kominn þangað, stóð
Ruth upp og gekk á eftir honum
út í garðinn. Þá gat hún loks
komið upp orði.
— Herra lögreglumaður, sagði
hún, — ég hef ætlað að spyrja
yður að því: Hafið þér hitt hr.
Sebastiano?
— Já, svaraði hann. — í Nap-
ólí í morgun.
— Nei, ég á við núna síðasta
hálftímann. Hann kom hingað
fyrir nokkru, skiljið þér.
— Nei, það vissi ég ekki, sagði
hann.
— Kannski bíður hann yðar á
lögreglustöðinni. Hann kann að
hafa eitthvað mikilvægt að segja
yður.
— Eg skil. Eg er einmitt að
fara þangað núna.
— Verið þér sælir.
— Verið þér sælar. Og reynið
að finna þetta blað — það er
alveg nauðsynlegt að finna það.
Hann gekk út að jeppanum,
sem beið hans.
Jafnskjótt sem hann var far-
inn, sneri Ruth við og hljóp inn
í húsið. Hún hljóp að legubekkn
um og rykkti honum frá veggn-
um. Hún skoðaði hann og sá,
hvað Cirio hafði séð. Þarna voru
ífllltvarpiö
Miðvikudagur 1. apríl.
7:00 Morgunútvarp.
12:00 Hádegisútvarp.
23:00 „Við vinnuna**:
14:40 „Við, sem heima sitjum**: Her-
steinn Pálsson les úr ævisögu
Maríu Lovisu, eftir Agnesi de
Stöckl (11).
15:00 Síðdegisútvarp.
17:40 Framburðarkennsla í dönsku og
ensku.
13:00 Útvarpssaga barnanna: „Land-
nemar‘“ eftir Fredirck Marryat,
í þýðingu Sigurðar Skúlasonar;
XII. (Baldur Pálmason).
18:20 Veðurfregmr.
18:30 Þingfréttir. — Tónleikar.
»0:00 Varnaðarorð: Vilberg Helgason
öryggiseftirlitsmaður talar á ný
um losun og lestun skipa.
»0:05 Létt lög: Hljómsveit Alfreds
Hause leikur.
»0 :20 Kvöl4vaka:
a) Lestur fornrita: Norðlend-
ingasöngur, — Víga-G'lúmur
(Helgi Hjörvar).
b) íslenzk tónlist: Lög eftir
Friðrik Bjarnason.
c) Gunnar Guðmundsson frá
Heiðarbrún í Holtum flytur er-
Indi: Endalok þjóðveldisins og
uppreisn Rangæinga 1264.
d) Oscar Clausen rithöfundur
flytur frásöguþátt: Kríumálið
eða Stokksmálið.
»1:46 íslenzkt mál (Dr. Jakob Bene-
diktsson).
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:10 Lög unga fólksins (Guðný Aðal-
steinsdóttir).
»3:00 Bridgeþáttur (Hallur Símonar-
son).
»3:25 Dagskrárlok.
BYLTINGIN í RÚSSLANDI 1917
ALAN MOOREHEAD
Rasputin var þremur árum anna voru margir slíkir, en aðrar náttúruhamfarir, sem svo hirðina, þar eð drengurinn vaf
yngri en Nikulás og ári yngri
en Lenin, og hann hóf lífsferil
sinn á þann hátt, sem hann ætl-
aði honum að verða áfram. Eins
og sveitabóndinn, faðir hans, á
undan honum, var hann uppi-
vöðslusamur í fæðingarþorpi
sínu, Pokraovskoe í Tobolskhér-
aðinu í Síberíu, drykkjudrabb-
ari, iðjuleysingi og spillti ungu
stúlkunum í þorpinu. Menntun
hafði hann enga (varð aldrei al
mennilega skrifandi), og fram
að þrítugu hafðist hann við í
þessum skuggalega krók rúss-
nesks bændalífs óþekktur nema
sem hrossaþjófur og óhemjuleg-
ur sérvitringur, kvensamur og
rammur að afli. Einhverntíma
kring um aldamótin yfirgaf
hann konu sína og þrjú börn og
tók að fara um sem einskonar
heilagur flakkári, „starets",
maður, sem án þess að vera
prestvígður, hafði séð hið sanna
ljós guðs. í Rússlandi keisar-
enginn hafði flækzt jafnvíða og
Rasputin; hann er sagður hafa
komið að minnsta kosti einu
sinni á Athosfjall í Grikklandi
og til Jerúsalem. Ennfremur
hafði hann þægilega trú, út af
fyrir sig; hann hélt því fram,
að fyrst þyrfti að syndga, áður
en hægt væri að fá fyrirgefn-
ingu. Hann kvað sig geta frels-
að fólk á þennan hátt, einkum
þó konur, þó því aðeins, að hann
sameinaðist þeim bæði andlega
og líkamlega; og enginn vafi er
á' því, að margar konur voru
þær, sem féllu fyrir þessum dá-
leiðslumanni og augnatilliti
hans og létu sannfærast.
Undir árslok 1903 skaut Rasput
in upp í Petrograd; tötraklædd-
ur sveitamaður, meðalhár vexti
með sítt, flókið skegg og óhreint
hár sem féll niður á herðar.
Nokkur frægð hafði borizt á
undan honum — hann var sagð-
ur hafa sagt fyrir þurrka og
rættust — og munkarnir, sem
hann leitaði athvarfs hjá, tóku
hann að sér. Um þessar mundir
var mikil dýrkun dulrænna
hluta í Petrograd, og ofsamanns
augu og íramandlegt útlit hans
ýtti undir átrúnaðinn á hann.
Mjög bráðlega var honum kom-
ið á framfæri við Militsu stórher
togafrú sem var ákafur dulrænu
dýrkandi, en frá henni komst
hann svo áfram til Önnu Vyru-
bovu, sem þá var í þann veginn
að giftast. Hún ráðgaðist við Ras
putin um þetta fyrritæki sitt og
hann sagði henni — eins og satt
reyndist — að það mundi enda
með skelfingu. Anna Vyrubova
var aðgöngumiði Rasputins að
hirðinni. í nóvember 1905 skrif-
aði Nikulás í dagbókina sína:
„Við kynntumst guðsmanni frá
Tobolskhéraðinu“.
Ekki getur það hafa stafað ein
göngu af veikindum keisarason-
arins, að Rasputin komst að við
KALLI KUREKI
-Xr- ~>f'

Teiknari; FRED HARMAN
]>að hefur einhver elt mig — en
H held bara kyrru fyrir héma og
læt hann um að koma upp um sig —
og ef hann ber við himin, þá.....
— Kannske er þetta hestur sem
villzt hefur frá eiganda ssnum — en
það hefði líka getað verið villihest-
ur............
en þangað til ég veit vissu mína
á einn eða annan veg, þá er þetta
hestur Stubbs og hann liggur sjálfur
í leyni í kjarrinu eins og naðra og
bíður færis — og það er hreint ekki
mín eftirlætisiðja að elta uppi nöðr-
ur........
þá enn ekki nema fimmtán
mánaða gamall. Hann hlýtur að
hafa hrifið Nikulás sjálfan, milli
liðalaust, og svo konu hans,
þegar í upphafi. Þeim virðist
hafa fundizt, að með þessum
manni, kæmust þau í snertingu
við „hið raunverulega" Rússíand,
milljónir Svarta Fólksins; hann
væri gagnvegur að hjörtum
þegna þeirra, fram hjá Dúmunni
og stjórnmálarefunum. En síðar
varð sambandið algjörlega full-
komnað, er það kom í ljós, að
Rasputin hafði dularfullt vald
yfir drengnum; hann þurfti ekki
annað en horfa í augu hans og
tauta einhver róandi orð — eða
jafnvel tala í síma — þá komst
allt í lag, verkirnir svíuðu og
drengurinn sofnaði. Svo margar
tröllasögur eru sagðar af valdi
Rasputins yfir keisarasyninum
hvernig hann einn gat stöðvað
blæðingarnar hjá honum — að
varla er að vita, hve miklu af
því er trúandi. En sú staðreynd
stendur, að allt til andláts hans,
trúði keisarafrúin því fyrir fullt
og fast, að Rasputin og hann
einn gæti haldið lífinu í syni
hennar.
Jafn trúuð og hún var, er það
engin furða þótt hún yrði blind-
ur áhangandi þessa skítuga spá-
manns. Hún tilbað hann, og
ekkert sem á hann sannaðist
hruggaði neitt við trú hennar;
svart varð hvítt, allri gagnrýni
var veifað til hliðar sem illvilj
aðri afbrýðisemi, og hvert vafa-
samt tækifæri hans var hvítþveg
ið.
„Það er verið að saka Rasputin
um, að hann kyssi konur o. s.
frv., skrifaði hún einu sinni keia
aranum. „Þeir ættu að lesa
postulanna — þeir kysstu alla,
í kveðju skyni“.