Morgunblaðið - 10.10.1965, Blaðsíða 32

Eldur í trésmíða-
verkstæði í gær
1 fyrramorgun um kl. 6,30 er
einn af útkeyrslumönnum Morg
unblaðsins var að aka út blað-
inu og fór um Sólvallagötu varð
hann var við reyk er lagði út
úr stórhýsinu nr. 48 við götuna.
Hér var á ferð einn af bílstjórum
blaðsins Sigþór Sigurðsson. Gat
hann vakið íbúa í húsinu er
gerðu slökkviliðinu aðvart um að
eidur væri laus í húsinu. Hús-
eigandi, Jónas Sólmundsson, rek
Ur þarna stórt trésmiðaverkstæði.
Eldurinn hafði komið upp í kyndi
klefa í kjallara undir verkstæð-
inu. Þarna er um steinhús að
ræða, en brotið hafði verið gat
á loft klefans og lagði eld upp
í skáp á verkstæðishæðinni og
brann það sem í honum var.
Lagði mikinn reyk um húsið.
Það tókst að ráða niðurlögum
eldsíns á einni klukkustund.
í gær um hádegið var slökkvi
liðið kvatt á tvo staði að Álf-
heimum 52 þar sem skilinn hafði
verið eftir pottur á eldavél, en
skemmdir urðu engar. Þá
hafði kviknað í kössum utan af
áfengi við Arnarhvol og var
talsverður eldur við öskutunn-
ur hússins.
Brunaverðir að verki við verkstæðið.
Hvatarfundur
4 jaröhtís frá land-
námsöld grafin upp
— Fyrstu sinnar tegundar a Kslandi
V1Ð uppgröft í Hvítárholti í
Hrunamannahreppi á rústum,
sem taldar eru vera frá fyrstu
landnámstið, hafa auk skála
verið grafin upp 4 lítil jarð-
hús.þau fyrstu af þeirri gerð,
sem fundizt hafa á íslandi, en
þau hafa fundi/.t á nokkrum
stöðum erlendis, í Danmörku
og Þýzkalandi. Þór Magnús-
son, fornleifafræðingur, starfs
maður Þjóðminjasafnsins, hef
ur í 3 undanfarin sumur unn-
ið að uppgreftri þarna í Hvít-
árholti, og gróf hann upp 3
af þessum merku smáhýsum í
sumar auk þess f.jós og hlöðu.
Þór kvaðst telja þennan
uppgröft í Hvítárholti í heild
mjög merkilegan, Út af fyrir
sig væri alltaf mikill fengur í
því að grafa upp rústir frá
fyrstu tíð á Islandi, þetta
væri líka að verða með um-
fangsmesta uppgreftri á land-
inu, þar sem grafið hefði ver-
ið í 3 sumur og enn eitthvað
eftir, og jnrðhýpin 4 væru
fyrstu hús af þeirri gerð, sem
hér fyndust.
Jarðhús þessi eru grafin allt
að einum metra niður í jörð-
ina. Þau eru lítil um sig, 7,x/i x
3>4 m. að stærð. Og í þeim eru
eldstæði eða ofnar, að víðu
mjög frumstæðir eða svipaðir
hlóðum. Kvaðst Þór telja að
eitt þessara smáhýsa sé bað-
hús og hin eitthvað svipað.
Eitt þessara jarðhúsa var graf
ið upp í fyrrasumar, en þrjú í
sumar. Auk þess voru grafin
upp í sumar fjós og hlaða, allt
frá 10. öld, að talið er.
í fyrra var grafinn þarna
upp skáli, 18 m. langur og 6
m. breiður um miðjuna, en
mjókkar til endanna, svo sem
venja er. í honum er snyrti-
legur langeldur. Skálarústin
var talsvert skemmd, því
byggt hefur verið ofan á hana,
að sögn Þórs. Ekki er þó vitað
til að þarna hafi verið byggð
en kofinn sem ofan á var
byggður, gæti hafa -verið frá
næstu bæjum.
Var landnámsjörðin Másstaðir
þarna?
Rústir þessar standa á holti
við Hvítá, 3 km. vestan við
Flúðir, beint suður af Bræðra
tungu. Byggð virðist hafa ver-
ið stuttan tíma þar, enda var
ekki vitað til að þar hefði
staðið bær. Hann hefur þó
staðið þarna á fyrstu land-
námstíð, ef rústirnar eru frá
10. öld, svo sem talið er. Vit-
að er um tvær landnámsjarð-
ir á þessum slóðum, Hrepp-
hóla og Berghyl. Og þriðju
landnámsjarðarinnar, Más-
staða, er getið, en ekki vitað
með vissu hvar hún var. Telja
sumir að hún hafi verið í
Eystri-Hreppnum. En sjálf-
sagt eiga fræðimenn eftir að
athuga hvort þarna í Hvítár-
holti geti verið um landnájns-
jörðina Másstaði að ræða.
Það var fyrir tilviljun að
þessar fornu rústir fundust.
Maður nokkur, Guðmundur
Jónsson á Kópsvatni, var
þarna á gangi, veitti skrýtn
um þúfum athygli og fór að
grafa í þær og gerði Þjóð-
minjaverði aðv.art. Landið til
heyrir bænum Hvítárholti og
ætlaði Sigurður Sigmundsson,
bóndi þar, að fara að rækta
þetta land, en hefur frestað
því að beiðni fornleif.afræð-
inga og sagði Þór að þeir
væru honum þakklátir fyrir
það.
Lítið hefur fundizt af hlut-
um í rústunum, aðeins nagla
brot og þess háttar, en það
bendir til þess að rústirnar
séu frá 10. öld.
Þór sagði að búið væri að
fylla aftur upp í húsatóftirn-
ar eins og nauðsynlegt væri,
ef ætti að vernda þær, því
á vetrum mundi annars
hrynja úr þeim. Hann kvaðst
telja að en.n væri þarna að
finna eitt smáhús, scm senni
lega yrði grafið upp næsta
sumar.
Forseti Islonds hjó Póli pnía VI
Sjálfstæðiskvennafélagið Hvöt
hefur fyrsta fundinn eftir sum-
arfríið þriðjudaginn 12. októ-
ber kl. 8.30 í Sjálfstæðishúsinu.
Ingólfur Jónsson, landbúnað-
arráðherra mun tala um land-
búnaðarvönir og verð og sam-
skipti milli sveita og kaupstaða.
Mun húsmæðrum þykja fengur
í að heyra mál ráðherrans urn
þessi mál, sem koma svo mjög
við þeirra daglegu störf. Mun
ráðherrann svara fyrirspurnum,
ef óskað er.
Að lokinni ræðu ráðherrans
verður kaffidrykkja. Og munu
Heimir og Jónas skemmta með
því að syngja þjóðlög og leika
undir á gítara.
Félagskonur, takið með ykkur
gesti. Og aðrar sjálfstæðiskonur
velkomnar meðan húsrúm leyí-
Vatikaninu, Róm, 9. okt.
(AP)
Páll páfi VI. hafði í gær
kvöldi einkamóttöku fyrir
forseta íslands ,herra Ásgeir
Ásgeirsson. í fy!gd með for-
setanum voru dóttir hans og
tengdasonur.
TOLLURINN hefir að undan-
förnu gert umfangsmikla leit í
strandferðaskipinu Heklu, sem
hér hefir legið til viðgerðar eftir
Norðurlandasiglingarnar 1 sum-
ar.
Blaðið sneri sér til Guðjóns
Teitssonar forstjóra og spurði
um gang málsins. Hann kvað
leitina ekki hafa tafið skipið og
myndi hún sérstaklega gerð til
viðvörunar, en' fram til þessa
hefði enginn smyglvarningur
fundizt í skipinu sem falinn hefði
verið, einungis tveir kassar af
blysum ,sem höfðu verið í skáp
og á gólfi í klefa eins skipverja.
Útgerðin hefir þurft að hafa menn
með tollvörðunum við leitina,
sem stundum hefir staðið fram á
nætur. Fylgzt hefir verið með
því að frá öllu sé gengið eins
erindum, og hefne ekkert ver
ið látið uppi uin viðræður
hans við páfa.
í dag komu ío"s«.iinn og
dóttir hans til Rapalfo,
skammt frá Genóa, og munu
þau hafa skamma viðdvól
þar á baðströndinni.
og það var, en þiljur hafa verið
teknar frá og loftskeytátæki flutt
til við leitina ,sem er nánast svo
umfangsmikil að leitað er alls-
staðar í skipinu þar sem nokkur
kostur væri að fela varning.
9 grunaðir
um ölvun
við akstur
1 fyrrinótt og gærmorgun voru
9 menn grunaðir um ölvun við
akstur hér í borg, tveir af þeim
er valdið höfðu spjöllum við
aksturinn en voru í gær um kl.
14 enn ófundnir, hinir 7 færðir
til blóðrannsóknar.
Forsetinn er í Róm í einka
Umfangsmikil leit í
Heklu, án árangurs
Síld í Sundunum
AD UNDANFÖRNU hefur verið
nokkur síldarafli hér inni í Sund
unum og hafa bátar veitt bæði
í herpinót og lagnet. Tveir 25
tonna bátar frá Keflavík hafa
verið með næturnar, en minni
bátar héðan úr Reykjavík með
lagnetin. Síld þessi er allmisjöfn
að stærð, feit og væn úr lag-
netunum en fínni og blandaðri
sem fæst úr nótunum.
Steingrímur í Fiskhöllinni
skýrði blaðinu frá þessu í gær.
Talsvert af síldinni fer í bræðslu
en nokkuð til Hafnarfjarðar til
reykingar og niðursuðu. Lítils-
háttar hefur verið selt nýtt í
fiskbúðum borgarinnar.
Hér hefur verið nægur fiskur
að undanförnu fyrir fiskbúðirn-
ar og auk þess er sláturtíð, svo
minni fiskneyzla er en ella væri.
Dragnótabátarnir, sem veitt hafa
fyrir bæinn, eru nú að hætta en
nokkrir bátar eru byrjaðir með
línu, tjáði Steingrímur okkur.
KR og Keflvík-
ingar leika í dag
1 DAG fer fram á Njarðvíkur-
velli, leikur í Bikarkeppni K.S.Í.
Eru það Keflvíkingar og B-lið
KR sem leika. Leikurinn hefst
kl. 3.
í fyrra áttust þessi" sömu lið
við í bikarkeppninni og sigraði
þá KR Keflvíkingana sem þá
voru íslandsmeistarar.
Varðar-
fundur
FYRSTI fundur Varðarfélagsina
á þessu hausti verður haldinn í
Sjálfstæðishúsinu n.k. miðviku-
dag. Þar mun forsætisráðherra,
Bjarni Benediktsson, ílytja
ræðu, ,Ástand og Horfur í byrjun
þings“. Fundurinn hefst kL 8,30.