Morgunblaðið - 13.01.1967, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, FöSTUDAGUR 13. JANtJAB »6».
21
— Picasso
Framhald af bls. 13
litsmyndum, sem þó eru engu að
síður mjög raunsæjar- og nú
eamankomnar í Petit Palais.
Gegnum Jean Cocteau bemst
hann á stríðsárunum í samfoand
við hinn rússneka ballet Djag-
f hilevs, og gerir fyrir hann bún-
i inga og leiktjöld, og árið 1918
kvænist hann einni balletdans-
meynni Olgu Kofehlovu. Picasso
málar Olgu á sama hátt og
Ingres hiefði gert, gerir mjög
íjölbreyttar myndir af „Guðs-
tnóður með barnið“. Hann fylg-
ir nýklassí'kinni, hefur uppskrúf
aðan stíl, sem teygir og vindur
fyrirmyndirnar með dálítið
ekreytilegri áherzlu. Hann fer að
timgangast surrealistana, eink-
um André Breton og Eluard,
i lætur Matisse hafa greinileg á-
' hrilf á sig og gerir eftirmyndir
af verkum meistaranna, en
tnyndir hans eru þó alitaf per-
Bónulegar, djúpar og frumlegar“.
t>að er nauðsynlegt að gera eftir
myndir af annarra verkum“,
segir hann, „en það er ósköp
sorglegt að gera eftirmyndir
eftir sjálfan sig.
„Verk Picassos eru stórkost-
, lega persónuleg", hetfur lista-
i verkasali hans og vinur D.H.
Kahnweiler sagt. Og allir Pi-
casso-skoðarar leggja áherzlu á
þetta stöðuga, nána samand milli
þess sem hann upplifir og list-
ar hans. ,
! m- ,
Guernica — stríðsmyndin.
) Allar konur, sem Picasso hef-
«r elskað ,hafa markað spor í
listsköpun hans. Hin Ijúfa og
gróskumikla Marie-Therese er
oft sýnd sem ,ySofandi kona“ í
tnyndum hans. Seinna varð
Dora Maar, svo myndræn og
gáfuleg, að „Grátandi feonu“, úr
pennsli hans og speglast þannig
| i öllum uppdrátum að fraegustu
ínynd hans „Guernica“. Sú
tnynd er þvl miður ekki með
á Parísarsýningurmi Myndin er
íí New York, þó hún sé í raun-
inni enn í eigu Picasso. Mál-
verkið var flutt yfir Atlants-
hafið fyrir sýningu hans í París
1*955, en Picasso taldi sjálfur að
tnyndin væri ekki í það góðu
éistandi að hún þyldi slíkt ferða-
lag án þess að skemmast. En
tvær áhrifamiklar frumteikn-
ímgar úr myndinni hanga í
Grand Palais,
„Guernica var sérstaklega-
pöntuð mynd. Spánska lýðveldis
etjórnin hafði snúið sér til Pi-
cassos og beðið hann um mál-
verk í spánSka sýningarskálann
á heimssýhingunni í Paris 1987.
Picasso var lýðveldissinni af lífi
og sál, en hann skaut venkefn-
inu stöðugt á frest, því hann
yissi ekki hvernig myndin ætti
að vera. Þá komu fréttirnar um
loftárásina á óforeytta borgara í
baskaþorpinu Guernica eins og
þruma yfir Picasso. Og í tvo
tnánuði vann hann eins og óður
tnaður í vanmáttugri reiði. Ár-
angurinn varð áhrifaríkasta
myndsköpun um stríð, sem
nokkru sinni hefur verið máluð,
Guernica.
Þetta var átaikamesta umibrota
tímabil á listaferli Phjassos.
Bpánska borgarastyrjöldin, hið
«tormsama samfoand Picaissos.
Bpánska borgarastyrjöldin, hið
Etormsama samfoand hans við
Doru Maar, dauði móður hans
1)939 og seinni heimsstyrjöldin
epeglast í verkum hans eins og
ruddalegur tortúr, miskunnar-
laus miisþyrming á öllum form-
tim, atómsprengjuárás á listina
fyrir daga Hiros'hima.
Vinnustofan í Vallauris.
ii Eftir stríðið fer Picasso úr
Vinnustofu sinni í París, þar sem
•hann hafði unnið undir vakandi
HBuga hernámsyfirvaldanna, en
þ>ó án þess að verða fyrir per-
•ónulegum árásuim. Hann flytur
aiður á Miðjarðarhafsströndiina
tneð Franooise Cilot og nú hefet
tómabil sveitasælunnar: myndir
ár goðafræðinni með skógarguð-
ten, kentárum og nestisferðum út
I náttúruna, fuglaveiðum, innan-
húsmyndum og myndum af
■kianoofee og börnunum Claude
Geitin fræga, sem Picasso gerði í alls konar efni og margvís-
legu formi um 1950. Þetta er bronzmynd, sem sýnd er í Petit
Palais.
og Palomu. Nú gerist hann lífca
leirberasmiður í Madouras-
vinnustofunni í Vallauris. Hann
blæs nýju Mfi í þennan litla
leirkerabæ við Miðjarðarihafið,
sem lengi hefur verið að veslast
upp. Vegna Picassos er Vallaur-
is skyndillega orðinn heimsþekkt
ur skemmtiferðabær. Picasso er
dýrkaður sem helgur maður af
ötLhim bæjarbúum, er í heiðurs-
sæti á nautaötum og leikur sér
við börn sín á ströndinni í Golíe
Juan. Fallegt safn af leirmunum
Pioassos frá þessu tímabili fyll-
ir marga saU á sýningunni í Pet
it Palasis.
— Maður verður að lifa lengi
til að verða ungur, er haft eftir
IHcasso. Þeim mun lengur sem
maður innlifir, því yngri virð-
ist list hans vera. Yngri — en
Mka glaðarl. Þessi lífsgleði
Picassos er lí'ka bundin nýju eft
iriætisfyrirsætunni hans, Jac-
queline Roque, sem seinna verður
konan hans. Með Jacqueline kem
ur nýr stíll, nýir litir. Það er
einmitt nú sem Picasso túlkar á
ný og mjög persónulega gömul
meistaraverk; „Konurnar í
Alger“ eftir Delacroix (lö mis-
munandi útgáfur), Los Meninos
etfir Valaquez (44 útgáfur)r
Morgunverður úti í náttúrunni
eftir Manet o.s.frv. En hann skap
ar líka ótal útgáfur af „Málar-
inn og fyrirmyndin hans“ og
„Liggjandi kona með kött“. Heil
mikil myndasería um það efni,
af ýmsum gerðum, er til sýnis
nú hjá Louis Leiris.
Picasso um Picasso
„Ég held ekki að ég hafi beitt
svo mjög róttækum, ólíkum að-
ferðum til-að ná miínum marg-
víslegu vinnúháttum, segir
Picasso sjálfur. „Ef efnið krefst
þessarar eða hinnar túlkunar-
aðferðarinnar, þá nota ég hana
án þess að hika. Ég hefi aldrei
dundað við tiiraunir. AiUtaf þeg-
ar ég hefi haft eitthvað að segja,
hefi ég sagt það á þann hátt,
sem mér fannst vera sá rétti.
Mismunandi efni krefst ólfkra
aðferða. í>að er hvorki um að
ræða þróun eða spor í áttina,
heldur bara samstig þeirrar hug-
myndasr, sem maður vill koma á
framfæri og þeirrar aðferðar
sem hægt er að túlka hugmynd
ina með_____ .
Þetta er það sem Picasso hef-
ur að segja um Picasso. Það sem
mestu Mstfræðingar okkar títna
hafa að segja um „Michelangelo
20. aldarinnar“, fyllir svo mörg
hindi að upptalning þeirra ein
þekur fimm stórar síður með
smáu letri í sýningarskránnL
(Bein og óbein áhrif Picassos
eru ómetanleg. Hann hefur ger-
breytt sjóndeildarhring samtíð-
ar sinjiar. Alveg eins og að óger-
legt er að hugsa og skrifa á sama
hátt eftir að Freud kom til sög-
unnar, þá er nú ómögulegt að
mála, gera höggmynd eða bara
skoða þetta eins og gert var
fyrir daga Picassos. Þetta gildir
lrka fyrir þá, sem hvorki hafa
lesið Freud eða séð Picasso.
Báðir hafa þeir, á sinn ólíka
hátt, iögleitt og varpað birtu á
ómeðvitaða ög ósjálfráða þörf
í hegðunarmynstp okkar. ’Stras
árið 1919 sferifaði Blaise Cendras
um Picasso:
„Þetta er eini maðurinn i
heiminum, sem gebur málað
hita, kulda, hungur, þorsta, lykt,
þreytu, losta öfund hjairtslátt,
krampa aMt þetta sem kemur úr
skúmaskotum undinmeðvitundar
innar“.
Snyrtívöruverzlanir
Áhugasöm stúlka sem hefir reynslu í sölu á snyrti-
vorum og hefir fengið æfingu og tilsögn í meðferð
á þeim vörum, óskar eftir atvinnu.
Upplýsingar í síma 24814.
Nauðungaruppboð
sem augL var í 57., 59. og 61. tbl. Lögbirtinga-
blaðsins 1966 á hl. í húseigninni nr. 12 við Hlunna-
vog hér í borg, þingl. eign Ingvars B. Benjamíns-
sonar, fer fram eftir kröfu Ágústar Fjeldsted hrL
á eigninni sjálfri miðvikudaginn 18. janúar 1967
kl. 2.30 síðdegis.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
sem augl. var í 57., 59. og 61. tbl. Lögbirtinga-
blaðsins á hL í húseigninni nr. 47 við Hólmgarð,
þingl. eign borgarsjóðs Reykjavíkur, fer fram eftir
kröfu Jóns Grétars Sigurðssonar hdl., og Skúla
J. Pálmasonar hdl. á eigninni sjálfri miðvikudaginn
18. janúar 1967 kL 3 síðdegis.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
sem augL var í 41., 42. og 43. tbl. Lögbirtinga-
blaðsins 1966, á hL í Grettisgötu 71, þingl. eign
Brynhildar Berndsen, fer fram eftir kröfu Lands-
banka íslands, Brands Brynjólfssonar hdl., og Haf-
þórs Guðmundssonar hdl., á eigninni sjálfri þriðju-
daginn 17. janúar 1967 kl. 3.30 síðdegis.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík. ,
Ödýrt! Ödýrt!
HOLLin KVENSKÓR
Verð frá kr. 295.—
SKÓSALAN
LAUGAVEGI I
„Það er gaman að þessu“, segir maður-
inn sem hleypur af skotunum úx filugvél-
innL „Maður öðlast valdtilfinningu þegar
setið er í flugvél með vélbyssu I hönd og
óvinirnir eru varnarlausir.“ — „He, ha,
segir Chien-Fu. „Skenuntu þór, vinur
minn“.
Og þyrlan lækkar enn fflugið og hittir
nú bíHinn, sem í einu kasti verður að
ruslahrúgu.
„Hann dugir aldrei oftar, sem bíii,“ sCft~
ir Chien-Fu ánægður. „Nei, og ferðalang-
arnir verða aldrei oftar ökufærir“, segir
Skyttan. „Ég kaiw, sein betur fer, nitt
fau“