Morgunblaðið - 23.03.1967, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. MARZ 1967.
23
Átfrœður í dag:
Jón Pétursson bóndi, Geitabergi
1 DAG, á fyrra bænadegi kyrru-
vikunnar, skírdag, á áttræðisaf-
mæli merkur bóndi og félags-
málamaður, Jón Pétursson, fyrr-
verandi hreppstjóri á Geitabergi
í Svínadal í Hvalfjarðarstrandar
hreppk
Svínadalur er falleg sveit og
mörgum kostum búin. Há fjöll,
hnarrreist og tignarleg, setja
»vip sinn á byggðina. Á báða
vegu dalsins og fyrir botni hans
eru gróðursælar hlíðar með
nokkrum skógargróðri og blóma
angan. Hér haldast í hendur
ágæt beitilönd, skrúðgræn og
rennislétt tún, gagnsemi og feg-
urð, sem verður hverjum sem
þetta augum lítur hugljúft um-
hugsunarefni og laðar til sín.
Fis’kisæl vötn þekja allt miðbik
dalsins. Á heiðskírum og logn-
kyrrum sumardegi standa fjöll-
in, sem umlykja dalinn, á höfði
í kristalstærum vötnunum, er sú
endurspeglan fögur á að líta.
Vötnin eru þrjú og líða lækir i
nokkrum bugðum á milli þeirra.
Fremst er Geitabergsvatn, næst
eæ Þ'órustaðavatn en neðst er
Eyrarvatn. Úr því rennur Laxá
út í Grunnufjörur. Nokkru fyrir
neðan Eyrarvatn er hár foss,
Eyrarfoss, sem gerður hefur ver-
ið laxgengur svo að hér er nú
samfelt veiðisvæði miili fjalls og
fjöru.
í Vatnaskógi, sem er í hlíð-
inni sunnan Eyrarvatns, hefir
kristilegt félag ungra manna
haslað sér völl, reist þar sumar-
búðir og fallega kapellu. Lagði
hinn mikli mannvinur séra Frið-
rik Friðriksson grundvöll að
þessari starfsemi æskulýðsins
þarna og átti þar margar ánægju
og gleðistundir við hið góða og
göfuga hugsjónastarf sem hann
vann að allt sitt líf.
í skauti þessa fallega og gróð-
ursæla dals hefir Jón Pétursson
alið allan aldur sinn,
Jón er fæddur á Draghálsi,
fremsta bænum í dalnum. Drag-
háls stendur undir skjólsælli
hlíð móti suðri, nýtur þar vel
sólar allan ársins hring. Grös-
ug engja og beitilönd eru á
flatlendinu neðan við bæinn sem
ná frá túnfætinum alla leið nið-
ur að Geitabergsvatni. Rennur
Draghálsá um þetta landsvæði út
I vatnið. Til annarrar handar
▼ið Dragháls er Grafardalur. í
dalnum er samnefndur bær. En
til hinnar handar er Geldinga-
dragi en um hann liggur hinn
florni þjóðvegur í Borgarfjörð og
tfl vestuT og norðurlands.
Á Draghálsi ólst Jón upp með
floreldrum sínum, Pétri Jónssyni
bónda þar frá Ferstiklu og Hall-
dóru Jónsdóttur frá Efstabæ.
Pétur á Draghálsi gerði þar
garðinn frægan. Var hann á
sinni tið mjög í forystu með
byggingar í nýjum stíl og rækt-
unarframkvæmdir enda snjall
búlhöldur. Hugur Jóns hafði 1
æsku mjög mótazt af þessu um-
hrverfL Að hlúa að gróðurríki
náttúrunnar, efla mátt þess og
þroska skyldi verða lifsstarf
hans. I»á ákvörðun tók hann á
uppvaxtarárunurn í Draghálsi >g
þeirri hugsjón hefur hann reynzt
taúr.
Jón Pétursson hóf búskap á
Draghál&i, fyrst í sambýli við
föður sinn en að honum látnum
féll honum í skaut öll ábúð á
jörðinnL Um þær mundir kvænt
ist hann konu smni Steinunni
Bjarnadóttur á Geitabergi. Vel
var i hendur Jóns búið er hann
hóf búrekstur á Draghálsi. En
umbótahyggjan og framlþróunin
á öllum sviðum þjóðlífs vors var
Jóni í blóð borin, svo öllu var
vel í borfi haldið og sótt fram
um allt er stefndi til vaxtar og
öryggis í búskaparháttum. Engj-
arnar á Dragháisi stórbætti Jón
með áveitu úr Draghálsá. En um
hagnýtingu vatnsins úr ánni
þurfti þess að gæta að hún gat
gerst áleitin um grjót og sand-
burð á engið er mikill vöxtur
hljóp í hana. Hafði Jón haft fyr-
irhyggju um varnir gegn þessu
er að haldi komu. En mikil
breyting var hér á orðin bæði
um grasvöxt og heygæðL Nokkru
eftir iát tengdaföður Jóns, hér-
aðshöíðingjans Bjarna Bjarna-
sonar á Geitabergi tóku þau hjón
in, Jón og Steinunn þá ákvörð-
un að flytja búferlum frá Drag-
hálsi að Geitabergi þar sem
Steinunn var fædd og uppalin,
Bjarni á Geitabergi hafði venð
stórtækur umbótamaður í bú-
skap sínum. Kom hann upp reisu
legum byggingum á Geitabergi
og ræktunin þandist út í hönd-
um hans. Vakti stórhugur þeirra
nágranríanna, Péturs á Drag-
hálsi Jg Bjarna á Geitabergi í
byggingum og ræktun, mjög at-
hygli, vegfarenda um dalinn og
bárust fregnir af þessu víða. Jón
kvaddi æskuheimili sitt með
góðum endurminningum. En
bugðarefnin voru hin sörou á
Geitabergi og á þessari stóru
jörð var gatan greið til fram-
tíðar umbóta og vaxtarþroska.
Jón undi því strax vel hag sín-
um eftir skiptin og hefur farn-
azt þarna vel. Við hliðina á því
að sinna, með myndarlegum
hættL þeim önnum sem stórum
búrekstri fylgir og standa í um-
bótaframkvæmdum, hefir Jón
Pétursson um dagana innt af
hendi margvísleg félagsmála-
störf fyrir sveit sína og byggðar-
lag. Hann gegndi hreppstjóra-
störfum um alllangt árabil og
var jafn lengi formaður skatta-
nefndar hreppsins. fȇ var hann
hreppsnefndarodd'viti um sfceið
og í sýslunefnd. Fleiri opimber
störf voru falin florsjá hans.
Hafa störf þessi öll farið hon-
um mjög vel úr hendi. Jón er
um alla hluti stakur reglumaður.
Dómgreind hans og sanngirni
hefir jafnan vísað honum veg-
inn til rétts úrskurðar um það
er til hans kasta kom að leggja
dóm á. Jón Pétursson er prýði-
lega greindur maður, í bezta
lagi sjálfmenntaður, hygginn og
raunsær og vill hvers manns
vanda leysa enda að sama skapi
vinsæll. Það er bæði fróðlegt og
ánægjulegt að hitta Jón Péturs-
son til skrafs og ráðagerða. Hann
er maður mjög viðræðugóður.
Það fer ekki framhjá neinum,
sem við hann ræðir, hve vítt
hugsanasvið hans er og hve víða
hann kemur við og hye hugleik-
ið honum er að kryfja hvert mál
til mergjar og láta eigi staðar
numið fyrr en fengizt hefir lausn
á þeim ráðgátum sem umræðurn
ar beindust að hverju sinni. Það
er ánægjulegt að heimsækja þau
hjónin Jón og Steimunni, hans
ágætu konu. Gestrisnin og inni-
leikinn í öllum móttökum yljar
þeim um hjartarætur er að
garði ber.
Nú hafa þau hjónin Jón og
Steinunn látið af búskap á Geita
bergi fyrir nokkru. Fólu
þau bú og jörð í hendur tengda-
syni sxnum Jó*hanne&i Jónssyni,
greindum manni og umibótasinn-
uðum, sem færir þarna út kví-
arnar í byggingum og öðru sem
til vaxtar og þroska sbefnir I
búskapnum.
Son misstu þau Jón og Stein-
unn uppkominn er þau höfðu
ætlað að tæki við af þeim er
þau létu af búskap á GeitabergL
Var þeim hjónum mikill harmur
kveðinn við fráfall þessa mann-
vænlega sonar. En vissulega var
korna tengdasonarins inn á heim
ilið þeim mikil sárabót og fyll-
ing þeirra vona og óska sem
tengdar voru við soninn sem
þau urðu á bak að sjá í blóma
lífsins.
Þau hjónin Jón og Steinunn
hafa eignazt og alið upp stóran
barnalhóp og eiga miklu barna-
láni að fagna. Þeim varð níu
barna auðið. Eru átta þeirra á
lítfL en einn sona þeirra lézt upp
kominn eins og vikið er að hér
að framan.
Elzt þeirra systkina er Sigríð-
ur húsfreyja á Lundi í Lundar-
reykjadal. Þrír sona þeirra, Pét-
ur, sem er næst elztur þeirra
systkina, Einar og Haukur sem
eru bifvélavirkj ar, eiga alllr
heimia í Reykjavík. Pétur er for-
stjóri atlhafna- og afkastamikils
véltæknifyrirtækis þar í borg.
Einar og Haukur eru kvænt.ir.
Bijarni sem er þriðji í aldursröð-
inni hefir getið sér mikinn orð-
stír í Bandaríkjunum fyrir af-
burðagáfur og lærdóm í stærð-
fræði. Lauk hann prófi í þeirri
grein við Berkley-háskóla í Cali-
florníu en er nú stærðfræðipróf-
essor við Vanderbilt-háskólann
í Nashville í Tennessee í Banda-
ríkj’unum. Hann er kvæntur
bandarískri konu. Þrjár systurn-
ar, Halldóra, Erna og Elísa, sem
er yngst, eru allar giftar. Hall-
dóra á heima í Kópavogi, Erna
á Geitabergi og Elísa á Akur-
eyri.
Það er bjart yfir hug og sinni
sveitunga Jóns Péturssonar í dag
og annarra sem af honum haifa
haft kynni á langri ævi. Minn-
ingarnar um farsæl störf þessa
bændaöldungis vekjja í huga
fólksins hlýjar kenndir í hans
garð, ræktarsemi og vinarhug.
Þess munu þau hjónin, Jón og
Steinunn fyllilega verða
áskynja er kunningjar þeirra og
skyldulið fylkir liði í félagsheim
ili hreppsins í dag þeim til heið-
urs.
Hið dugmikla og fyriihyggju-
sama fólk sem hér býr hefir auk
stórtækra búskaparframkvæmda
á undanförnum árum, búið vel
í haginn fyrir félagsstarfsemi
alla í hreppnum með því að
reisa þar stórt og veglegt félags
heimili, samkomustað þar sem
hreppsbúar geta rætt hugðar-
mál sin og glaðst og skemmt sér
í góðra vina hóp. Ber bygging
þessi glögg og skýr merki þess
manndómsþroska sem þarna hef
ir þróazt um langt skeið. Sér
hinn áttræði öndvegishöldur þar
ráðna rán eins þáttar þeirra hug
sjóna sem hann á langri ævi hef-
ur kostað kapps um að rætast
mætti.
Það er sameiginleg énægja
allra þeirra sem heiðra þau hjón
in, Jón og Steinunrú, með ná-
vist sinni á þessum merkisdegL
að fá taekifæri til þess að taka
í ’hönd þeirra og árna þeim allra
heilla og blessunar.
Pétur Ottesen.
BRIDGE
ÚRSLJT í 4. umferð í meistara-
flokki í íslandsmótinu í bridge
urðu þessi:
Sveit Böðvars v. sv. Gests 8-0
— Hjaiita v. sv. Aðalsteins 6-2
— Agnars v. sv. Hannesar 7-1
— Halls v. sv. Benedikts 8-0
— Ólafs v. sv. Sigurbjörns 8-*0
— Gests v. sv. Sigurbjörns 7-1
Sigurður var að smíða leiktjöld fyrir Húnavökuna, er við 1
litum inn hjá honum á sunnudegL
Byggðatrygging er
almenningshlutafél.
— Eina tryggingarfélagið úti á landi
EINA tryggingafélagið, sem
staðsett er úti á landsbyggð-
inni er Byggðatrygging á
Blönduósi og er það jafn-
framt eina tryggingarféiagið,
sem er almenningshlutafélag.
Framkvæmdastjóri þess er
ungur maður, Sigurður Kr.
Jónsson. Hann var önnum
kafinn við að smíða leik-
tjöld fyrir Húnavökuna, þeg
ar við litum inn til hans síð
degis á sunnudegi, en lagði
frá sér hamarinn til að fræða
okkur um fyrirtæki sitt.
— Byggðatrygging var
stofnað hér á Blönduósi og
fór af stað fyrir 6 árum. Það
er almenningshlutafélag, og
eru allir hluthafar í Húna-
vatnssýslu. Aðeins tveir eru
nú burtfluttir. Hluthafar eru
rétt tæpir hundrað, félagið
er opið hverjum sem er og
hámarkshluitur er 5000 kr.
Við önnumst allar algengar
tryggingar utan líftrygging-
ar, svo sem slysatryggingar,
ábyrgðartryggingar, bifreiða
tryggingar, dráttarvélatrygg-
ingar, brunatryggingar, heim
ilistryggingar o.s.frv. Starf-
semin hefur gengið vel og
við höfum greitt 5—8% í
arð það sem af er. Samt sem
áður mættu íbúar Norður-
landskjördæmis vestra minn-
ast þess að þetta félag er til
og tryggja hjá því, því við
gefum ekki lakari kjör en
aðrir.
— Frá upphafi ætluðum
við ekki að einskorða okkur
við sýsluna eina, heldur
teygja okkur yfir allt kjör-
dæmið. Við höfum umboðs-
Síðasti leikurinn var úr 3. um-
ferð.
Að fjórum umferðum loknum
er staðan þessi:
st.
1) Sv. Benedikts Jóhannss. 22
2) — Halls Símonarsonar 21
3) — Hannesar Jónssonar 20
4) — Hjalta Elíassonar 18
5) — Agnars Jörgensen 17
6) — Ólafs Guðmundss. 15
7) — Böðvars Guðmundss. 14
8) — Gests Auðunssonar 10
9) — Aðalst. Snæbjörnss. 6
10) — Sigurbj. Bjarnas. 1
Að fjórum umferðum loknum
í I. flokki er sveit Jóns Magnús-
sonar efst í A-riðli með 32 stig.
en í B-riðli er efst sveit Alberts
menn í öllu kjördæminu og
auk þess í Strandasýslu og
Akureyri. Allir geta gerzt
hluthafar. Við höfum ekki
áhuga á að loka félaginu fyr
ir neinum. En stofnbréfirí
seldust öll hér. Svo gáfum
við út hlutdeildarhlutabréf.
Þeim fylgir sú kvöð að 50
þús. kr. trygging hjá félag-
inu verður að vera fyrir
hendi fyrir 500 kr. hlut.
Hlutabréfin sjálf voru kvaða
laus. Að öðru leyti hafa þau
seinni sömu réttindi, bæði
hvað snertir atkvæðisrétt og
arð.
— Það hefur vissa kosti
að hafa félagið staðsett hér.
Við höfum verið heppntr
varðandi slysatjónið hjá bif-
reiðunum. Tilefni þess að
þetta hlutafélag varð til, var
m.a. það að við úti á landi,
teljum okkur vera að greiða
tjónið, sem verður í umferð-
inni á Reykjanesskaganum.
Það er að sjálfsögðu mikht
minna hér þar sem hættan er
minni vegna lítillar umferð-
ar. Ef hægt verður að halda
þessum iðgjöldum, sem ekki
eru svo lítil, heima, þá er
það til góða fyrir byggðar-
lagið sagði Sigurður að lok-
um.
í stjórn Byggðatryggingar
eru nú: Stefán Á. Jónsson á
Kagaðarhóli, formaður, Björg
vin Brynjólfsson, á Skaga-
strönd, ritari, og meðstjórn-
endur Jón Karlsson á Blöndu
ósi, Sigurður Tryggvason á
Hvammstanga og Jóhannes
Björnsson á Laugabakka.
Þorsteinssonar með 22 stig. Tvær
efstu sveitirnar úr hvorum riðli
fllytjast upp í meistaraflokk og
fjórar neðstu sveitirnar í meist-
araflokki spila í I. flokki næsta
ár.
Fimmta umferð fer fram í dag,
og hefst kl. 13,30, 6. umferð fer
fram í kvöld og hefst kl. 20,00.
Á morgun fer fram 7. umferð
keppninnar og hefst keppni þá
kl. 20,00. Á laugardag verða spil-
aðar tvær síðustu umferðirnar
og hefst sú fyrri kl. 13,30, en sú
síðari kl. 20,00. Spilað er í Sig-
túni við Austurvöll. Keppnis-
stjóri er Guðmundur Kr. Sig-
urðsson.