Morgunblaðið - 06.06.1969, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. JÚNÍ 1969
Ráð íra til að auka velmeg
un og útflutning
Þeir fá erlendan léttiðnað til landsins,
i stað þess að flytja út vinnuaflið
í ÝMSUM löndum er það nokk-
uð vandamál hve menn leita úr
iandi í atvinnuleit, og m.a. er
nokkuð farið að bera á því hér á
landi sem kunnugt er. írar hafa
nokkra sérstöðu í þessum efnum.
í stað þess að senda menn utan til
atvinnu, bjóða þeir fyrirtækjum
erlendis frá til sín með sérstök-
um vildarkjörum. Það hefur haft
vaxandi velmegun í för með sér
á írlandi og gefið hina beztu
raun.
Þau fyrirtaeki, sem Irar reyna
að laiða till tends sínis, eru bæði
evrópslk og banidarílsik og þau eilga
það samimierlkt að þau fraanileiðia
aðalleiga fyrir útfibuitninig fr*á ír-
lamdi. Þan.nig bagnasit írsika þjóð-
in á tvenniain hátt á þessu. Gjald-
eyristeikjunniar verðia eiftiir í Ir-
landi að langmaíitu ieyti, þanni'g
að gj alldeyT’isjöfniuiðiuriinin verð-
ur miun hagstæðari. Og á hinm
bóginrn nýtist viinimiiaiflið í land-
irau, en l'eitar eklki burt, aitvinmu-
l'eysi þverr og t’ökjurnar af verk-
smiðj uvininiumni dkiapa aukna vel
meigun.
SKATTFRELSI OG BYGGING-
ARFRAMLAG
En emgiran skyldi hiallda að elkki
þurfi raema að auglýsa í bllöðmm
tffl þesis að eflierad fyrimtiæki setji
uipp verksimisðj'Ur síraar í 'landimu.
Við' ísl'enidingar emuim þessu nú
þegair moiklkiuið 'kummiuigir í stór-
ið’j'unmi síðusitu árin.
Em írar hafa fairið hér aðra
lei'ð. í>eir ieggja mieginiálhierzlliuna
á íim'ærri iðrafyrirtæki. Það sem
þeir gera er eftirfaramdi:
Hirauim erlemdu aðillium er boð
ið að koma tiil írfenids á þeim
kjörum að íriska rikið ieggiur
fram alllt að 40% aif bygginigar-
kostraaði veriksimiðjuihúsa og véia
kogtraaði.
f öðru lagi er fyrirtækinu
tryggt skiattfreflisi alf tekjum
fyrstu 5-10 árin. eiftir atvimmu-
greiraum, og í þriðja fegi er fram
boð á góðm vinrauafli tryggt.
Þar tem fyrirtæki'n er'lendu
eru til’töliuCega smá, skapast ekki
sú hætta að hið eriienida fj'ármaign
nái neinum uradirtökum í írsku
atviinraul'ífi eða þrengi kiosti inn-
lenda iðnaðariras. Ástanid’ið hefur
verið þaraniig á viraraumarkaðranm
á íi'iaradi að 15. hiver verkfær
karlmaöur hefur verið feragitóm-
um sairraan atvimmiuilaus. írsk fyr-
irtæki baifa eklki bo'lmagn til
þeirrar atvi'rarauiaulkninigar, sem
hér þarf til. Þess vegraa hefur
írsfca sitjórnim haft þau ráð und-
anfarim ár að beita sér fyrir því
að miðlhiings fyriritæki í iðnaði
erlemd kæmu til Iianidsimis.
TOLLFRJÁLST INN f EFTA
Þessi starfsemi stjórravalidamna
hefur og gefið' góða iraun. Mil'li
200 og 300 er'lend fyriirtæki í
verkgmiðjiuiðmaði haía setzt að í
írfenidi og njóta þeirra góðu
kjara, sem þar má fá. O'g kost-
imir eru raiunar flieiri em hér
'hafa verið uppta'ldir. Fyrirtæki
í föraduim EfraahagsbairadaiLagsins,
sem setj a upp útibú á friandi
geta þaranig komið þeim varn-
inigi, sem þair er framdieilddiur toil-
frjálst iran í EFTA-löndin. Getur
það munað stórum fjárupphæð-
um oig valdið því að starfið verð-
ur ágóðavænlliegt. Og aulk þesa
í'elja ým'is fyriirtækjarama vörur
sínar á hirau tol'llfrjállisa svæði
Shararaon fliuiglhiafraarin'raar, en þar
er fraimlkvæmid toIBfrjá'ls stórsala,
sem aithyglisverð er tifl eftir-
breytni fyrir okkiur ísttlemidinga á
Keffevíkuriflugvel'li — elkki sízt
með það í huga að um þann
völl murau fara 750 þÚB. farþegar
aðeins að 10 árurn liðraum. Er það
ur fjárútlát í upphafi af háltfu
a'1'1 sæmileiguir markaður!
HAGSBÆTUR í AUKNUM
ÚTFLUTNINGI
íraka ríkisíjtjórnin telur að
reynsfen hafi sannað að’ starf
hin.raa ehlendu iðnifyrirteekja í
feindimiu hafi gafið mj'öig góða
raurn og fært liandamönmum mi'kl
ar haigbætuir, jafnveil þó'tt himum
erUeradiu fyrirtækjuim séu dköpuð
veruleg fríðiradi og kosti nokk-
ur fjárútlát í upþhafi af hálfu
ína sjállfra svo sem í verfcsm'iðju
bygiginguim og sityrkjum till
þeirra. En sú atvinrauiaiukning
sem vilð þetta hefur dkiapazt,
slkattlliagnirag stairiísirmarananraa, auk
ið' fjármagn í umferð • vegna
Framhald á bls. 24
Myndin er af sérstökum kælikassa, sem fiskurinn er fluttur í,
þar sem kælingin er framkvæmd með fljótandi nitrogeni, (köfn-
unarefni).
Þannig auglýsa frar eftir verksmiðjum til lands síns. Þar er nóg
af góðu vinnuafli segja þeir, skattfrelsi af tekjum heitið um ára-
bil, og ríkið leggur fram allt að 40% af kostnaðarverði verk-
smiðjuhúsa og vélakosts. Árangurinn er líka góður. Fjöldi evr-
ópskra og bandarískra fyrirtækja hafa sezt að á írlandi og aukið
velmegun þar með starfsemi sinni.
In Nord-Irland warten Arbeitskrafte..
den Halfpenny dreirnal um,
1|| bevor sie ihn aus der Hand geben.
Sie smd versippt mit M und O'.
rauchen gern Tabak strong.
(Pfhhh!)
Aber fiir
ihren deutschen Boss
* gehen sie durchs Feuer
|í Jedcr 15 mjnnHche Eimvohner Norú-Irlands {zwíachen tb und i
§0.Jabren)wanot daraúf, fíjf Sie mit Ihnen déafsohe Önálitat nnátte iri f
U. K • /n produz.ieren pnlifrvi .
liaób KngUutei und KFTA,
Práföivnzen tm
Corntnonvveíiith}. 5
UbrigeiteTdie'
’fffSégÍdfihsl
ffíþídÉhlMff
Mpfjúdþiéh'l
íáfi:fÁfj0::hihhtff
■fíf:ffdÍfl®MíSI
imd weitere f
Zuscbíissé: f
Auskiinfte f
ttnti Prospekt f
Minístry of ;
Gomrneren,
Belfast BT2 8 BY
M, binenhall Street, f
Nord-friand f
Teí. (0044232) 344 88 f
R B Riehter f
Vertretér der f
Regíerung f
’ von Nord-irlanci f
ftir indtiHirielJt* |
Ansiedltmgen f
7 Smttgart-Plieningen f
Windhalmvveg 17, ;
Tel. (07 tl) 254740 ^
Douglas-fyrirtækið lætur
kanna fiskútflutning með
flugvélum
— Fróðlegar upplýsingar fyrir ísl.
útflytjendur — Hagkvœmt að flytja
ferskan fisk frá Kanada til Evrópu
ÓDÝRARA EN MEÐ BÍLUM
NORSKT-bandarískt verkfræði-
og ráðgjafafirma, J. Koppernæs
í Halifax í Kanada hefur fyrir
nokkru gcrt mjög athyglisverða
könnun á flutningi fersks fisks
með flugvéium á markaði í öðr-
um löndum.
Könrauin þessa fraimlkvæmdi ráð
gjafafirimað fyrir hið hekras-
kturan.a fll'Uigifél'ag Douglas. Hefur
flugifélagið vaxandi ábuga á þvi
að beina vöruflutningum upp í
loftið, etf svo má að orði kamast,
vegiraa þess að þar telur það að
framtíðarleiðin liggi, þegar raú er
.urant að nota jafn stórviirfcair fliug
vélar og raun ber viitnL
Könraunin var miðuð' við véi
af gerðirarai DouigBas DC-8-62.
Sl'í'k vói tókiur 80 toran af fersk-
uim fislki. Gerð var athugun á
f’uutnd'rags'kostnaiði íraeð dllíkri vél
till borga í Bandaríkjunum, svo
sem New Yorfc og Ohicago frá
kanadklkuim imiðstöðvum svo sem
Halifax og Gander. Þar var nið-
urstaðan sú að ódýrara reynidist
að fliytja fiskiinn fJluglleiðis á
markaðinn en að fara með hann
í kælibíl’um sam'u lieið. Var flliug-
ko’bnað'urinn 4 cerat á purad, en
er 4.5 cerat eif bifreiðar eru not-
aðar.
Ekki var síður atlhygíUsiverð
niðuirstaðan úr könirauninni, að
því er varðar fllutrairag á ferskum
fiski (þorski) yfiir Atliairatslhafið
titt flugvalHa í Evrópu. Að fllytja
fisikimn tiil Londora frá Gainder
kostfar 13 cenit á p.umd mniðað við
að flluigvél'ira flljúgi tóim til baka
(aflJIar þessar tö:lur oru miiðaðiar
við að elkfci sé fragt í vólinrai á
heimileið). Kostnaiðuirirain við
fl'utrairaga til 'anin'arina vaffla í Bvr
ópu var hæstuir Í5 cemt á purad.
Ef 'haflt er í buga að í lanigtfHtest-
um til'feHOum er uinirat að fá fragt
í vélliarraar á balkaltoið ketraur í
Ij’ós að hiran raunvenuflegi fkutn-
ingsikos.traaður með vól af þessari
'gerð er efcfci nama uim 7 cerot á
puinidið.
RAUNIIÆF5R MÖGULEIKAR
Þeigar m'álið var frekair athu.g-
að kom í l’jósi, aftir því seim nið-
urst’öður þessarar fcönmiunar
sýndu, að vel er fnaimflwærraan-
tegt að fliytja ferskan þorsk á
markaði í Evrópu fliugleiðis fná
Karaad'a. Verðið sam greitt er í
Lond'on tfyrir pundið atf fiúkira-
uim er 40 cerat. Framileiðlilllukoistn
aðurinn er reiknaður 20 oent í
Karaada. Þaranig enu þá 20 cerat
eftir upp á að hlaupa. Gg ef
nauraveruitoigur fl'utnimigskos'tnað-
ur er efcki raema 7-10 cent, er
augljóst að hér er um raunhæf-
ara m!ögu<teika að ræða.
Athygílisver't er að rfáðigjafa-
firmað gerði tilraurair eímar með
nýnri tegurad atf fcæliragu, siem ís-
lenzíkuim útifll'ytj'eradu’m mún
þyfcja fróðl’agt að heyra uim.
Venjuiteiga hefur verið notaðúr
miuilinra ís til þests alð haLda fidkin
um kölld'um á laið’inmi. Isinn sem
raota þairf, er aillllþuraiguir, en það
þýðir að minraia er uirarat að flkytja
atf flökunum í sa.ma rými. Ráð-
gjatfaifirrraað raotaði fijótandii nit-
rogen (kofrauniainefni), sam sett
var irain'ara í fcllæðrairagu, er raotuð
var ’uitain uim fiskknn. Var hon-
um sltaiflað á páLLa og fcLæðning
þessi breidd yfir þanraig að út
lteit sem 'húsitj attd. Reyndisit þessi
k'æriragaraðtfierð vel, og er mjög
kosit'raaðiarll'ítill.
FLUGLEIÐIS FRÁ ÍSLANDI?
Hér er fdá þessari fcömiraun sagt
vegraa þess aið ýmiiiir aðifliar hér á
laindi eru með boiliaflte®gk>igair um
útfiliu'tninig fisiks rraeð fliu'gvélum.
Vitaraleiga er rraun styttra á Bvr-
ópumarkaðina héðan en frá
Karaada. Miuraar það alBt að hel:m
ing'i í flluigleið’. Bn þar á mótí
kerniur vitaratega að ísllienziku flúg
vélarnar enu rraun m'inni en sú
Douiglas-vél, sem könniun fór
fram í. Þó er vitað að marfcað-
uiriran t.d. í Loradon er mlfcilifl.1 og
góður fyrir fenstoan fiisik, og þá
tfyrst og fremst ftettfiisk, sem er
rraun verðmætari en þorskuiriran.
Gætu meran iáitið sér detta I
huig hvort ekfci imætti t.d. nýta
þotiu FLugféLaigsins að niætiurlagi
til flutninga til Loradon eða mieg-
inlliandisimB rnieð fersfcan fMc, ef
tefcst að flá þa^- miairfcað, sem.
reiðubúinra er að tatoa við t.d. 30-
40 toranium í hverri flerð nokkr-
uim sirarauim í 'vlbu. Það er gam-
ailll og góður saniral'eikur að þá
fyrst fara dýr taóki að borga sig
vel, þegar þau geta verið í gangi
raær aCJLan sólairhringirara.
Og hiraar sltóru, era gÖTnlLu vél-
ar, isem Löftleiðir haifa uiradan-
farið verið að sellja miyndiu ugig-
feiust 'líik'a fcoimia hér till girein.a,
vegna þess hve lairagt niður þær
eru þegar afskrifaðar, siö’l'uverð
þeirra oirðið' l‘á>gt, og því urant að
bjóða upp á tiltö'ju/lega haigstæð
fiuit'tniragslkjör.