Morgunblaðið - 04.09.1969, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. SEPT. 1969
Þotur breytu ekki stefuu Lolt-
leiðu í furgjuldumúlum
Félagið hyggst kaupa þotur á nœsta ári
Samningar um kaup á Transavia á
lokastigi — Spjallað við Alfreð Ehasson,
torstjóra Loftleiða
FORSTJÓRI Loftleiða h.f. er
Alfreð Elíasson. Hann hefur tek-
ið þátt í uppbyggingu íslenzks
flugs s.I. 27 ár. Morgunblaðið
ræddi nýlega við Alfreð um ís-
lenzk flugmál, en þó einkum með
hliðsjón af þróun fyrirtækis
hans.
Alfreð vék í upphafi að nokkr
um helztu þáttum í sögu Loft-
leiða og sagði:
— Aðdragan'dinn að stofnun
Loftleiða h.f. vair sá, að við Krist
inn Olsen og Sigurður Ólafsson
komum til íslands skömmiu fyrir
ánamótin 1943—1944, en við höfð
um starfað við flugkenmslu hjá
kaniadíska flugheroum. Við höfð
um áhuga á því að starfa heima
vdð flug og komum með að vest-
an einshreyfilssjófluigvél af
Stirason Relianf gerð.
— Við sáum fljótlega, að bezta
leiðin til að skapa okkur atvinnu
við flug á fslandi var að stofma
okkar eigið flugfélag. Með hjálp
vina og flugáhugamarurua stofniuð
um við Loftleiðir 10. marz 1944
og í byrjun aprílmánaðar var
fyrsta ferðdn farin inmianlands
með farþega og notuðum við
Stinsoovélima, sem tók fjóra far-
þega. Þetta fyrsta ár voru far-
þegar 484. Árið 1968 var farþega
fjöldi Loftleiða orðinn 183.375
mannis. Veltan fyrsta árið var að
eirns 200 þúsund krómur, en var
1.500 millj. kr. árið 1968.
— Fyrstu árin tókum við einn-
ig þátt í síldarleit fyrir flotamn
og önmuðumist sjúknafluig. Áhugi
mamna á flugi glæddist smátt og
smátt og flutnimgaþörfin jókst.
Fyrstu átta árin í sögu félagsinis
keypti það alls 18 fiiugvélar, sem
fyrst og fremst voru motaðiar í
imraanlandsfluígi. Flestar voru sjó
flugvélar, félagið keypti 3 Stin-
sonvélar, 5 Grumman Goose-flug
báta, tvo Norseman flugbáta,
tvær Avro Anson vélar, tvo Kata
línia-fiugbáta, tvær Douglas Da-
kota vélar og tvær Skymaister-
vélar.
— Samkeppnin í innanlands
fluginu var mjög hörð milli Loft
leiða og Flugfélags íslands, eink
um á arðbærustu flugleiðunum.
Þegar ríkisstjóroin ákvað að hin
ar ýmsu flugleiðir inimaralands
yrðu háðar sérleyfum komust
Loftleiðir að þeirri niðurstöðu,
að það borgaði sig ekki að taka
þátt í immanlandsfluginu fram-
vegis. Fremur eirabeita sér að
millilandafluginu. Síðasta áætl-
umarferðin innianlands var farin
3. janúar 1952 og hafði félagið
flutt alls 77.662 farþega milli
staða á íslamdi frá stofnun þess.
FYRSTA UTANLANDSFERÐIN
— Fyrsta milliliandavélin í eigu
Loftleiða var Skymasterflugvél
in Heklia, sem fór í fyrstu ferð
sína til íslands 13. júni 1947 frá
Wintraipeg í Ka-mada. Fyrsta áætl-
uimarferðin var fari-n 17. júní það
ár til Kaupmiannahafmar. Fyrsta
áætlumarferðin til New York var
svo farin 25. ágúst 1948. Þá hafði
feragizt leyfi til að hralda uppi
áætlumarflugi til og frá Banda-
ríkjumum og tákmaði það þátta-
skil í sögu félagsiras.
— Hagur Loftleiða var bágbor
inn á árunum fyrir og eftir 1950.
Þó vænkaðist hagurinn raokkuð
eftir björgun bamdarísku C-47
flugvélarimmar af Vatimajökli, en
hún lemiti þar í september 1950
og festist í srajónium, við tilraun
til að bjarga áhöfn Geysis. Félag
ið seldi C-47 véliraa síðar, en
hemni var bjargað af jökliraum 6.
maí 1951.
— Hinn erfiði fjárhiagur Loft-
leiða knúði stjóm félagsins til
að firana nýjar leiðir í rekstri
þess. Áramgurinn voru hin lágu
stefina var rétt, nýr markaður
hafði opmiast fyrir félagið. Fyrsta
árið voru farþegar aðeins rúm-
lega fimim þúsund, en farþega-
fjöidimn meira en tvöfaldaðist
næsta ár.
— Það má segja, að vöxtur fé-
lagsims hafi verið mjög hraður
allt frá því. Félagið færði út kví
23.915 í fyrra. í júlímánuði brá
svo við, að flutningamir jukust
verulega. í fyrr-a flutttun við 23.
850farþega en í ár 27.811, en
það er um 16.5 prs. aufcnimg.
Sætamýtiragin í júlímánuiði sl. var
78.8 prs, en 73.9 prs. í júlí í fyrra.
Fyrstu 7 mánmðiraa 1969 fluttuim
við 100.879 farþega á móti 98.416
í fyrra og er það 2 prs. auknirag.
Sætanýtiragin þessa sjö mámuðí er
hiras vegar ekki mema 65.8 prs.,
en var 67.3 prs fyrstu sjö mán-
uðima 1968.
— Það sem af er ágústmán-
uði hafa flutniragarnir verið tals
vert meiri en í fvrma.
Alfreð Elí,asson í skrifstofu sinni. Líkanið er af DC-8-63 þotu,
ir hafa hug á að kaupa slíkar þotur.
fargjöld Loftleiða, sem byggðust
á því, að Skyrmaster-vélar félags
ins voru ekki eiras hraðfleygar
og t.d. Cloudmaster Dc-B vélam
ar, sem motaðar voru þá á Atlants
hatfsleiðiminli. Hugmyndin var sú,
að eðlilegt væri að fólk greiddi
lægri fargjöld vegnia lemgri flug
tíma.
LÁGU FARGJÖLDIN
— Opinberlega var skýrt frá
hinuim lágu fargjölduim Loftleiða
í New York á nýjársdag 1953.
Það kom brátt í ljós, að þessi
Kristinn OLsen (t.v.) og Alfreð Elíasson við komu Leifs Eirikssonar, fyrstu Rolls Royce 400
vélar Loftleiða í maímánuði 1964. (Ljósm. MM. Ól. K. M.)
anniar og tók uipp nýjar flu-gieið-
ir t'il Evrópuland-a. Má mi-mmast
á opniun skrifstofu félagsins í
Luxem-burg 1. maí 1955, en þar
er nú umsvifamesta bækistöð fé-
lagsins í Evrópu. Félagið keypti
Cloudmaster-vélar síraar á áriun
um 1959—1962. Þær vélar eru nú
raotaðar í leiguflugi, aðallega hjá
hollemzka flugfélagirau Trans-
avia og kirkj-ufélögununium sem
anrnast birgðaflutmimiga til Biafra.
— Farþegaflugið byggist nú á
Rolls Royee 400 vélumium fimm,
sem félagið keypti á árunum 1964
og 1965. Þær voru flestar lemgd-
a-r, þaranig að þær geta flutt 189
farþega.
— Ég vil gjairman minniast á
tvö atriði e-n-n úr sögu félagsins.
í fyrsta lagi, að í maí 1962 var
gerður sammiiragur um það, að
Loftleiðir tækju við og önnuðust
rekstur fkugstöðvarimimar í Kefla
vík. Allur flugrekstur Loftleiða
var þá fluttur til Keflavíkurflug
vallar. í öðru 1-agi er byggimg
hótelsims í Reykjavík, en hót-elið
var opraað 1. maí 1966. Rekstur
þess hefur gefizt vel og hefur
félagið lagt áherzlu á að fá sem
flesta farþega sínia til að dvelj-
ast á íslandi á leiðirani til og frá
Bandaríkjunuim.
AUKNIR FLUTNINGAR í
SUMAR
— Hvernig geragur rekstur
Loftleiða um þessar rmundir,
Alfreð?
— Framan af árinu 1969 urðú
minin-i flutniragar en á sama tíma
1968. Fyrstu fjóra mániuðin-a dróg
uist flutniinigaroir saman, en í maí
tóku þeir að glæðast aftur. f júní
voru flutniimgannlir 1.4 prs. medri
en í júraí 1968. í júraí raúna flutt-
um við 24. 244 farþega á móti
sem tekur 250 farþega. Loftleið-
(Ljóam. Mbl. Ól. K. M.)
— Hver er ástæðan fyrir þess
um aukrau fl'utraiimgum nú?
— Ég held, að aukndragin þessa
sumiarmáinuði sé fyrst og fremst
sú, að Interoational Air Baharna
sem Loftleiðir hafa nú keypt,
hefur ekfci getað flutt alla þá
farþega, sem bókaðir hafa verið
hjá félaginiu. Farþegarnir haf-a
verið fluttir frá því félagi og yf
ir til Loftleiða. Eimkum hefur
þetta verið áberandi í ágúst.
— Farþe'gaaukndmgin kem-ur
fyrist og fremst að vestan?
— Já, það er rétt.
— Hafa flutndnigar ykkar frá
Sbandin-avíu og Bretian-di hald-
ið áfram að dragast saman?
— Flutningarnir þaðan eru
heldur meiri en í fy-rra. Flugvél
in, sem við motuðum í fyrra,
hafði aðeinis 140 sæti og urðum
við að stöðva bókamir og sölu
þegar þeirri tölu var náð. En nú
höfum við 160 sæti í vélinmi á
þessari leið.
— Það var halli á rekstri fé-
lagsinis 1969. Er hagur þesis ekki
góður samt sem áðu-r?
— Jú, það er rétt. Það var 7
milljón kr. halli á rekstrinum
samkvæmt reiknimgum félagsiras.
En þess be-r að gæta, að við höfð
um afskrifað 196 milljóndr króna.
Þótt það sé há tala eru þessar
afsikrdftir ekki of miklar. Bók-
fært verð vélamna er svipað því
sem við fengjum fyrir þær í
sölu núma. Vélaroar eru skrúfu
vélar, sem er ekki ei-rus auðvelt
að selj-a og þotur.
ENDURNÝJUN
FLUGVÉLAKOSTSINS
— Þa-ð stend-ur fyrir dyrum
hjá ykku-r að eradurnýja flugvéla
kostinn?
— Við höfum velt því mikið
fyrir okkuir undanfarin tvö ár,