Morgunblaðið - 13.11.1969, Side 11

MORG-UNiBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR lö. NÓVEMBHR 1060
11
- USTIR
- IISTIR
BOKMTiTIR - IISTIR
- IISTIR
Ölíkar sýningar
Á LAUGARDAGINÍí var voru
tvær sýningar opnaðar í Reyíkja-
vik, önmtr er sýning Kaæls Kvar
arn í Bogasal Þjóðminjasaínsins,
hin sýning Braga Ásigeirssonar
í Unuhúsi við Veghúsastíg. Báðir
þessir listamenn eru þegar vel
kunnir af venkum aínum, og hafa
þeir hakiið mairgar einkiasýnimg-
ar hér áðuir. Hér etru á ferð þrosk
alðiir rnymdlistainmieinin, sem uirnnið
haifa árum samam af miikiUi al-
vöru að list siinni, og það er þvi
s/kemantilegt a@ geta sagt um þá
báða, að sjaldan eða eikfki hafa
þeir komið einis sterfdr og svip
milklir fyrir almenningissjónir og
nú. Og ekki er síður ánægjulegt
að geta sagt frá því, hve gerólík
iir þeir eru í iist sinni, etkíki ein-
göngu hvað stíl snertir, heldur
fyrst og firemsí hvaið persónu-
leíka og listrænar hugtmyndir
snertir. En árangur þeáirra beggja
er milkill og etftirtektarverður og
sýnir greinilega að margt er enn
ótæimt á sviði nútimaliistax og að
alls staðar blasa við möguleíkar,
ef menn hafa augun á réttum
stað. Hér kemur vel í ljós, hvern
ig tvö samtíma listform lifa hlið
við Mið, svo lengi sem þau aru
eíklkn endurtelkning á sjáifum sér
og faiiim í stöðnun. Hvorugur
þessara listamanna er í eltingar
leik við tizlku eða frumleilk, en
þeim tekst samt að vera ferskir
og frumlegir án þess að glata
hefð og þnoska.
KARIL KVARAN sýnir 26 lista
verik, sem öll eru máluð með
Gouachel itium og því undir gleri.
Hann hefuir náð mlklum áranigiri
í þessari tækni og stundað hana
atf fádæma þrefci í fjölda ára,
og ég heOd, að hann vinmi ein-
göngu á þennan hátt. Harnn hef-
ur jafnan lagt mikla áherzlu á
þröngt svið við myndgerð sána,
þ.e.a.s., unnið sama temað ár
etftir ár með þvíliikri festu og út-
haldi, að einsdæmi er meðal lista
matnna hérlendis. En eims og
Karl Kvaran: Mynd no. 9. Þrá í litum.
TÓNLEIKAR
GÁSKAFUX.LUR forleikurimm
að gamanóperunni „Siíkistiginn“
etftir Rossini var upphafsverk tón
leika Sinfóníuhljómsveitarinnar
sl. fiimmtudaigskvöld. Gamansemi
höfundarins felst m.a. í því að
srtillla upp torfaenum í tónaenidiuir-
telkningum handa blásurumim til
a@ spreyta sig -á — og vaJkti það
töluverða eftirvæntingu frammi
í satnum. Kormiist menn „óbrotn-
ir“ á leiðarenda.
Romano Nieders, bassi frá
Austurriki hatfði stórt hlutverk á
þessum tónleikum. Hann söng
„In diesen Heifi’gen HaUen“ úr
Töfratflautu Mozarts, atriðá úr
„La Gioconda“ etftir Ponchielli
og „Fjóra söngva Don Quixote"
efti.r Ibert.
Niedens hefur all myndarlega
rödd, em eitthvað þreytulega og
ójafna. Arfa Mozants var svip-
laius, en Ponchielli komst hins
vegar vel til skila. Forvitnileg-
asta viðfangsofnið, söngvar Ib-
erte, ollu mestum vonbrigðun-
uim, sérstaklega lokasöngurinn,
sem var sunginm nær allur fjórð-
ung úr tóni otf 1-ágt.
Spumingin er, hveir smitaði
hvem, því að auðheyrt er, að
sikortur á góðri samstiillingu
hljóðfærainna er helzti óvinur
sveitarinnar þessa dagana.
Hámark tónleikanna var
„Barnalagaflokkur" Ravels, verk,
sem er lika svo vel sbrifað, að
það er eins og tónamiir „gæli“
við hljóðfærin. Þama magnaði
stjómandinn, Aifred Wafiter,
þann seið, sem gaf tónleikuimam
helzta gildi sitt.
Lokaverkdð var þriðja sintfónía
Brahms, flutt með stórum sveifl
um í hraða, en ekki ósannfær-
andi eða tilgerðairlega. Hins veg-
ar gliðnaði samhljómur otft í
sunduir, svo að innri raddir (fal-
legar eins og þær eru hjá Brahms
sem INNRI raddir) urðu um of
áberaindi. Það þarf lika meiri
stireragialhilijám og meáiri þai-isa tii
að koma svona Brahms-sinfóníu
til skila.
Þorkell Sigurbjörnsson.
þesisi sýning hans ber glöggt
vitini, þá hefur hann ekki staðnað
að no'klkm leyti, hvorki í láitameð
ferð né fanmi, og ég held, að það
sé rétt hjá mér, þegar ég læt þá
dkoðun í ljós, að hann hafi nú
náð þeim töfcium á viðfangsefn-
um sínum, að ekki verður um
villzt, að hainn getarr staðið hvar
sem er á nútímasýndngu með
verfc sín. Ég veit vel, að þetta
er nokkuð mikið sagt, en þetta er
nú mán skoðun, og ég verð að
játa það hér, að þessi sýning
Karífis Kvarans kom méir nokfcuð
á óvart vegna þess, hve jöfn og
þétt hún er fyrir í heiild. Samt er
ekfci allt jaifn gott á þessari sýn-
ingu, en maður neninir ekBd að
faTa í sparðatíning, þegar eins
vönduð verk eiga í hlut og hér
er um að ræða.
Ég haíði .mMa ánægju af
að sjá og kynnast þessum verk-
um Karls Kvarans og sú ánægja
jókst við að sjá sýningiu hams í
aimað sinn. Hkki er ég alveg á-
nægður með umgerðir þessara
verfca, og það er vafamál, hvort
eklki eigi að veria hvítur karton
með í innrömmun þedira. Annað
er það einnig, sem diregiur svo-
lítið úr slagkrafti þesisiarar syn-
ingar, em það er, hve þessi vemk
eru lík að stærð, og orsakar það
óneitanlega svolitið einhætfa upp
hemgingu. En það eru þama vetfc,
sem eru svo steifc og óaðfinnan-
leg, að það jaðirar við, a@ maður
setji þau á befclk með meistara-
verkum
Þetta er með merfcilegustu sýn
ingum, sem ég hef séð hérlemdis
uim langan tíma.
BRAGI Á9GEIRSSON sýnir
38 myndir á sýningu sinni í Umi
húsi, og ég er eköd afiveg viss
um, hvort ég á að kalia þetta
mál'verk eða reliatf. En það keenur
naunar á sama stað niður, hvort
hugtalkið er notað, því að þessi
iistaverk eru atf báðum þessum
fyrirbrigðum kornin. Bragi vinn-
ur verk sín atf miikillllli eámJ.ægTM
og ikunnáttu, sem er byggð á
framviindu nútímalistaverfcs í
greinileguim tengslum við fortíð
og anda klassikuxinnar. Haiwi er
um margt óvenjulegur Kstamað
ur, og hann gerir margar tilraun
ir á breiðu sviði, en ég íæ efcki
betur séð en það sé fyrst nú, sem
hann hefur náð þeim tökuim á
ýmsum efnum, er hann notar við
myndgerð sína, að árangur verð
ur verulega ljós. Hann notar
þróttanikúa liti, sem haida vel að
því, er hann setur í sjálfan mynd
flötinn, en þar feenmir ýmisisa
grasa, sem otf langt mál yrði hér
upp að telja.
Stunduim tefcst þetta mjög vel,
en stundum er lifea eins og sumu
sé ofaufldð, og maðuT fær efeki
skilið, hvaða erindi sumir þess-
ara hluta eiga í sjálfa myndbygg
inguna. Augljós eru áhrif frá
Pop-iást í þessum verkium
Braga, og samnar það, að allar
hræringaT í myndlist eiga sinu
hlutverfld að gegna, og ég 6a mér
elkfld við að halda því fram, að
með þessari sýningu hatfi Bragi
Ásgeirisson ótvírætt komið fram
með það merlkilegaista, sem ég
hetf séð hérlendis á því sviði. En
elkki verður Bragi samt dreginn
í ddiik með Pop-mömnium, tiil
þess er hann enn af mifldll mynd
liistarmaður að eðliafari og upp
eldi.
Sýning Braga er sérlega
skeimmtileg og að mínu áliti lang
saimlega bezt unna og fallegasta
sýnimg, sem hann hefur látið frá
sér fara. Verku.nuim er ekmig
mjög vel fyrir komið, og njóta
þau sín veL, en eins og hér að of
am greinir, þá er þetta svolítið
misjafnt að gæðum, en hvað um
það, hér er eftirteiktarverður
listamaður á ferð, sem hefur með
þessari sýningu hoggið stórum
og lofar miklu.
Ég sagði í upphafi, að Karl
Kvaran og Bragi Ásgeirssom
væru mjög ólíkir um flest, og
þeir, sem bera þessar sýningar
saman, munu sjálflsagt kocnast að
sömu niðurstöðu. Hkki vil ég
leggja þeasar sýningar í neina
keppni að sið íþróttanna, en eins
og sjá má atf þesisum línum er ég
mjög ánægður með báðar, e*i á
miismunandi forsendum. Þær eru
eins ólikar og dagur og nótt, og
ég hef þegar sagt vegna hvers, en
eitt ætti ölluim, sem skoða sýning
ar. Þessar sýningar eru hluti atf
fengur er í sMfcum sýningum,
ekki siízt nú á eTfiðiustu og verstu
timum ,eins og stundum er sagt
á þessu ofltfkar ágæta landi.
Bkki skafl ég orðlengja um þess
ar sýningar að sinni, en vanast
til þesis að lokum, að þeir, sem
ánægju haifa af myndlist, láti
þær ekki fram hjá sér fara óséð
ar að vera Ijóst, og það er, hver
menningu vorri það herrans ár
1969. Valtýr Pétursson.
Bezta auglýsingablaöiö
Þetla eru tveir sveinsóiar
með rúmiatageymslu
Opið til klukkan 10 í kvöld
Armula 1 A - REYKJAVlK - SlMI S1680 gjM| HÚSGAGNADEILDAR 84800.