Morgunblaðið - 19.12.1969, Side 23

MORiGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAOUR 19. DESEMBER 1969
23
Jóhann Hjálmarsson
skrifar um
BÓKMENNTIR
JÓLAGJÖFIN í ÁR
á því að lesa Leilgjiaindiairun. án þeias
að setja atburði hans í beint
samband við ákveðiniar fyrir-
myndir, vissar hættu<r tímans.
Aðferð rithöfundarins við að
segja söguna er á þá leið, að
kvika hennar veirður sjálf fjar-
stæðan, ekki það, sem liggur að
baki otrðamna.
Leigjandinn er stutt skáldsaga,
127 bls. Eftir Leigjandanum að
dæma viirðist form smásögunnar
eiga betur við Svövu Jakobs-
dóttur; lesandinn fær það á til-
finninguna, að hann sé að lesa
Framhald á bls. 30
Oðinstorg hf. Húsgagnadeíld, Skólovörðustíg 16
í KeOnvík: Verzlunin GorðorshÓlmÍ Hulnurgötu 18
Svava Jakobsdóttir.
sem virðist ætla að taka öll völd
af rithöfundinum; en síðar kem-
Ur á daginn, að hver mynd er
tákn, kennileiti, sem eiga sér
ákveðinn tilgang. Leiðin yfir í
raunsæisskáldsögu er þess
vegna stutt hjá Svövu Jakobs-
dóttur.
Táknin í smásögum Svövu má
yfirleitt ráða án mikillar um-
hugsunar, sjálf glíma rithöfund
arins við efnið afhjúpar vilja
hans. En í fyrsitu sikáldsöigiu
Svövu, Leigjandanum, er boðið
upp á ýmsar ráðningar, þó ekki
ólíkar innbyrðis. Hver er leigj-
andinn, munu margir spyrja,
sem lesa söguna. Fleiri spurning
air vakna að sjálfsögðu, því
ekki leynir sér að það er mór-
alskur rithöfundur, sem ræður
ferðinni, eins og einnig varð
Ijóst af smásagnasafninu Veizlu
uindir grjótvegg, í hiltti'ðtfynra.
Leigjandanum, örlagavaldi
ungu hjónanna, sem eru að
byggja, er lýst á þessa leið: „. . .
í fyrsta lagi var maðurinn bráð
ókunnugur, í öðru lagi stakk
klæðaburður hans og fas x stúf
við það sem hún átti að venjast.
Hann hlaut að vera langt að
kominn. Við fyrstu sýn bauð
hann af sér góðan þokka, ekki
var hægt að segja annað. Brot
in í buxunum voru egghvöss og
akórnir gljáandii. Hárilð reiis stutt
og burstaklippt upp af heiðu
og drengjalegu enni eins og
klippingunni væri ætlað að full
vissa menn um að hér væri ekk
ert að fela: þessi maður kæmi
inn úr dyrunum eins og hainn
væri klæddur. Hann heilsaði
með því að kinka kolli, renndi
niður rennilásnum á úlpunni
sinni og klæddi sig úr henni,
svipaðist síðan um eftir hengi.“
Hér er auðsýnilega útlendingur
á ferðinni, sennilega Bandaríkja
maður.
Nærvena leigjandans breytir
tilveru ungu hjónanna, einkum
konunnar, sem verður að sætta
sig við yfirgang hans. Eiginmað
urinn fagnar leigjandanum og
þiggur peninga af honum til að
fullgera húsið. Leigjandinn á
meira en nóg af peningum; hann
virðist geta uppfyllt allar óskir.
Svo tengdur verður hann hjón-
unum, að hann fylgir þeim í
nýja húsið og smám saman verða
þeir eitt eiginmaðurinn og
hainin: „Hún sá þá fáimia eftir
stuðningi hvor hjá öðrum, sá þá
þrífa eftir taki meðan þeir nálg
uðust hvor annan. Eitt andar-
tak þóttist hún sjá angistbregða
fyrir í augum Péturs, en aðeins
irétt í svip, svo skriðu þeir sam-
RUCCUSTÓLLINN ÞEKKTI FRÁ
STYKKISHÓLMI ER HEIMILIS
PRÝÐI HVAR SEM ER - GEFIÐ
HANN í JÓLACJÖF í ÁR -
SKAMMELIN VIÐ RUCCUSTÓL-
INN FÁST HJÁ OKKUR
Svava Jakobsdóttir:
LEIGJANDINN
Helgafell
Reykjavík 1699.
SVAVA Jakobsdóttir heldur
áfram að skrifa furðusögur úr
velferðarþjóðfélagi, lýsa hvers-
dagsleika, sem á augabragði get
Ur breytst í óhugnað, fantasíu.
an og xxrðu að einum samvöxn-
um manni.“
í lok sögunnar er annar og
geigvænlegri gestur á ferðinni.
Þá er Leigjiamdlinm alð l'eysast upp
í sannkallaða furðusögu. Draum
ur fcomuinmiair er orðimm að ófrelsi,
handleggur hennar steinrunn
inn.
Það liggur beint við að álíta,
að Leigjandinn fjalli um ísland
og umheiminn, ásókn nútímans,
hinna köldu og ófrjóu stöðu-
tákna. Það er hægt að skilja
sögum>a póliitíislkium gkilninigi, en
ég held að lesamidliinm græði mesit
BARNASTÓLL í CÖMLUM STÍL
ER CLÆSILEC JÓLACJÖF HANDA
BARNI YÐAR
Mikið af ódýrum leikföngum. jólaskrauti og margskonar
gjafavöru.
Hvítar herraskyrtur á kr. 290,—
Velur-skyrtur í mörgum litum kr. 490,—
JÓLA-MAGASlN, Breiðfirðingabúð
Skólavörðustíg 6 B.
Vinnuvélar
Allar gerðir af notuðum vinnuvélum.
Skrifið og við munum senda upplýsingar og verðtilboð.
Allar vélar seldar í góðu ástandi.
FRANCIS LINHART & CO. LTD.
53, Paddington Street London W 1.
Sími 01-935-8567.
Furðusaga um draum