Morgunblaðið - 21.12.1971, Blaðsíða 16

> 16
MOR'GU’NBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 21. DESEMBER 1971
Otgafand! hf. Árvekur, Raykjavlk.
rrímkvesmdaatjóri Hsmldur Svoinaaon.
Rilstjórar Matthfes Johenneeaen.
Eyjólfur KonráO Jónason.
Aðatoðarritstjóri Styrmir Gunnarsson.
Ritatjómarfulltrúi Þorbjörn Guðmundesort.
Fróttastjóri Björn Jóhannseon.
Auglýsingastjóri Árni Garðar Kriatinoeon.
Ritstjórn og afgreiðala Aðelatræti 6, sfmi 10-100
Augfýaingor Aðaletrœti 6, sfmi 22-4-90.
Áakriftargjald 195,00 kr. á mánuðí innanfands.
i leusaaölu 12,00 kr. eintakið.
MÁLEFNASAMNINGURINN,
VERÐBÓLGA OG
GENGISLÆKKUN
l>íkisstjórnin mun ekki
beita gengislækkun gegn
þeim vanda, sem við er að
glíma í efnahagsmálum,“ seg-
ir í málefnasamningi þeim,
sem stjórnarflokkarnir birtu
í sumar. Fróðlegt verður að
. sjá næstu daga, hvort vinstri
stjórnin stendur við þessi
stóru orð. Sá vandi, sem fyr-
irsjáanlegur er í efnahags-
málum á næstu mánuðum, er
tvímælalaust mikill, en hann
er að mestu leyti heimatil-
búinn af hálfu vinstri stjórn-
arinnar á þeim fáu mánuð-
um, sem hún hefur setið að
völdum.
Ríkisstjórnin ýtti mjög und-
iir það, að gerðir yrðu kjara-
samningar, sem munu valda
um 65% útgjaldaaukningu
hjá fiskvinnslunni á rúmlega
einu ári. Jafnframt hefur hún
lagt fram fjárlög, sem hækka
um nær helming frá fjárlög-
um yfirstandandi árs. Til við-
bótar þessum heimatilbúna
vanda er augljóst, að gengis-
lækkun Bandaríkjadollars og
gengishækkun nokkurra
Evrópugjaldmiðla munu
valda verulegum erfiðleikum
í efnahagslífi okkar.
Ef fiskvinnslan í landinu
stæði nú ekki frammi fyrir
65% útgjaldaaukningu á
næstu 14 mánuðum er alveg
hugsanlegt, að útflutningsat-
vinnuvegimir gætu staðið af
sér gengislækkun dollarans,
sem þýðir að þeir fá færri
krónur fyrir hvern dollar en
áður, ef ekkert verður að
gert. En vegna þeirra verð-
bólguþróunar, sem kynt er
undir, er hætt við, að útflutn-
ingsatvinnuvegirnir geti ekki
staðið af sér gengislækkun
dollarans. Þótt lækkun á
gengi dollarans hefði ekki
komið til, er líka augljóst, að
rekstrargrundvöllur útflutn-
ingsatvinnuveganna væri
ekki lengur fyrir hendi, þegar
áhrif kjarasamninganna eru
að fullu komin fram. Sú
breyting á gengi íslenzku
króunnar gagnvart dollar,
sem telja verður óumflýjan-
lega nú, er því ekki fyrst og
fremst til komin vegna
lækkunar á gengi dollarans,
heldur vegna þeirrar fárán-
legu stefnu, sem ríkisstjóm-
in hefur rekið í efnahagsmál-
um og fjármálum ríkisins frá
því að hún tók við völdum.
Breytingar á gengi helztu
gjaldmiðla heims munu
hvernig sem á málum verð-
um tekið auka enn á þá erfið-
leika í efnahagsmálum, sem
aðgerðir vinstri stjórnarinnar
hafa leitt til. Mestur hluti út-
flutnings okkar fæst greidd-
ur í dollurum. Verði krónan
ekki látin fylgja dollar leiðir
það til enn meiri áfalla fyrir
útflutningsatvinnuvegina en
orðið er. Verði krónan hins
vegar látin fylgja dollar eða
valin einhver millileið er
fyrirsjáanlegt, að verðlag á
innflutningsvörum okkar
mun hækka talsvert og þann-
ig enn ýta undir þá verð-
bólguöldu, sem grundvöllur
hefur nú verið lagður að.
Fyrirsjáanlegt er því, hvernig
sem á málið er litið, að við-
skiptakjör íslendinga í heild
munu rýrna að mun og eykur
það enn á þau vandamál, sem
við er að glíma í efnahags-
málunum. En „ríkisstjómin
mun ekki beita gengislækk-
un . . .“ — eins og í málefna-
samningnum segir.
Ræða utanríkisráðherra í Brussel
TVforgunblaðinu hefur borizt
ITI ræga Einars Ágústsson-
ar, utanríkisráðherra, sem
hann flutti á utanríkisráð-
herrafundi NATO í Briissel.
Eins og sézt á því eintaki
ræðunnar, sem sent er ís-
lenzkum fjölmiðlum og Morg
unblaðið birtir í dag, er
ræða utanríkisráðherra ekki
samhljóða því eintaki, sem
blaðamaður Morgunblaðsins,
sem fylgdist með ráðherra-
fundinum í Brussel, fékk í
hendur og hann skýrir frá í
grein hér í blaðinu í dag.
Ágreiningsefnin eru þau,
að í eintaki því, sem blaða-
maðurinn upplýsir í grein
^sinni að hann hafi lesið, var
ifjallað um aukinn flotastyrk
Sovétríkjanna og þrýsting
þeirra og afstöðu eins stjórn-
málaflokks á íslandi til At-
lantshafsbandalagsins, en á
þessi mál er ekki minnzt í
þeirri gerð af ræðu utanríkis-
ráðherra, sem Morgunblaðið
birtir nú.
Kjarni þessa máls er sá, að
ekki hefur fengizt upplýst,
hvemig á því stendur, að
blaðamaður Morgunblaðsins
fékk í hendur annað eintak
í Brússel en nú er sent fjöl-
miðlum hér heima. Morgun-
blaðinu er kunnugt um það,
að utanríkisráðuneytið vinn-
ur nú að því að upplýsa mál-
ið og væntir þess, að það tak-
ist.
Stefán Jóhannsson, Bjarki Elíasson, Búnar Bjarnason, Giuinar Sigurðsson og Girnnar Ólason.
. (Ljósm.: Sv. Þorm).
Slökkvilið og lögregla:
Varúð vegna
hátíðahaldsins
SLÓKKVILIÐIÐ og lögreglan í
Reykjavik imdirbiia nú varúðar-
ráðstafanir sínar vegna hátíða-
haldsins sem framundan er, eink
um vegna jólatrésskemmtana,
sölu og meðferðar skotelda og
áramótabrenna.
Kom þetta fram á Maðamanna-
fundi í gær með Rúnairi Bjarna-
syni, slökkv i li ðss t j óra og
Bjarka Blíassyni, yfirlögreglu-
þjóni, Gunnari Sigurðssyni, vara
slöfekviliðss'tjóra, Stefáni Jó-
hannssyni, aðalvarðstjóra, og
Gunnari Ólasyni, eldivamaeftir-
liti Reyfejavitourborgar.
Á svæði slötokviliðsins í Reykja
vík eru 14 stærri samkomuhús,
sem leigð eru fyrir jólatrés-
sfeemmtanir. í þeim öllum verða
brunaverðir á vaifet til að fylgj-
ast með að vel sé farið með eld
og sjá um að útgönguleiðir séu
greiðar, ef eldur kæmi upp. Þá
eru 10—12 smærri salir í félags-
heimiium og hjá fyrirtækjum,
sem lánaðir eru fyrir jólatrés-
skemmtanir. Brunaverðir verða
í þeim flestum.
Œ>að kom fram á fundinum, að
mikið hefur verið gert að und-
anfömu til að auka öryggi á
sfeemmtistöðum vegna bruna-
hættu, m. a. með því að tryggja
útgönguleiðir og merkja þær.
Þeir, sem hyggjast halda jóla-
trésskemmtanir, verða að fá
leyfi hjá slökikviliðinu og fram-
visa því hjá lögreglunni, sem
siðan gefur út skemmtanaleyfið.
SKOTELDAR
Allir þeir, sem ætla að selja
flugelda, blys og aðra skotelda
verða að sækja um leyfi til eld-
vamaaftirlits borgarinnar. Þegar
hafa 95 aðilar sótt um slí'kt leyfi,
en það þarf að gera fyrir 15.
desemiber. Áður en leyfi er veitt
er gengið úr sfeugga um að fyr-
irkomulag á sölustað sé fullnægj
andi.
Sala svonefndra kínverja er al-
gjörlega bönnuð og enga sfeot-
elda má selja nema leiðbeiningar
fylgi á islenzku. Algjörlega er
bannað að selja skotelda til barna
6 ára og yngri.
Nokkuð hefur borið á stór-
hættulegum ieik unglinga með
startbyssuskot að undanfömu.
Lima þeir svonefndar stormspýt-
ur á skotin, kveikja i og henda
þeim frá sér. En oft springa
skotin áður en það tekst og
þeytast þá málmflisar i allar átt-
ir. Hafa hlotizt alvarleg slys af
þessu, m. a. féfefe drengur stál-
flís í auga þannig nýlega. Eru
foreldrar eindregið hvattir til að
fyi'gjast með því, að börn þeirra
hafi siifk stoot ekki undir hönd-
um.
ÁRAMÓTABRENNLTR
Þegar hefur verið sótt um leyfi
til að halda 20 brennur i Reykja-
vi'k, en það verður að hafa verið
gert fyrir 29. desember. Þegar
sótt hefur verið um leyfi er síað-
urinn skoðaður og ef hann er tal-
inn hættulaus er leyfið veitt.
Heimilt var að byrja að hlaða
bálkestina 10. desemiber sl. Minna
hefur borið á þvi en áður, að
kveifet hafi verið í köstunum.
Vandatmál er hins vegar, að sum-
ir losa sig við ýmiss konar rusl
í brennur, en það er mjög til
óþrifa. Ruslið fýkur út um allt
og er nær ógemingur að hreinsa
svæðin svo vel sé. Stundum frýs
ruslið fast og er þá oft ekki hægt
að hreinsa fyrr en að vori.
FÓlk er beðið um að setja sli'kt
rusl á lofeaða poka eða kassa, ef
það á annað borð hendir því í
bálkestina.
Leikhússtjóri, leikritaliöfundar, forstjóri Eálkans og nokkrir lei kara Leikfélagsins á blaðamanna
fundinum við útkomu plötunnar. (Ljósm. Mbl. Kr. Ben.).
Af mælishl j ómplata
Leikfél. Reykjavíkur
- með atriðum úr 5 ísl. leikritum
KOMIN er á markað iiljómplata
í tilefni af 75 ára afmæii Leik-
félags Reykjavíkur 11. janúar
n.k. Á plötunni eru atriði úr
fimm íslenzkum leikritnm, sem
öll hafa verið fliitt hjá Leikfélag-
inu á áratugnum 1960—’70. Alls
konra 14 leikarar fram á plöt-
unni, sem Fálkinn h.f. gefur út.
Á fundi með frétitamönnum á
laugardag var platan kyinnt og
leikurum, lleikstjórum og öðrum
þeim, sem hlliut áttu að nmáM vilð
gerð plötunnar, afhent töltusett
eiintök. Sveinn Einansson. leikhús
st jóri, ræddi um plöt una og sagði
að hún hefði að geyma aitriði
úr ieiikritum, sem hiefðu átt
mikllu gengi að faigna hijá Leik-
flólaginu og hiefðu sýniiingar á
þeiim verið taldar með bettri sýn-
inigum félaigsins. Platan hiefði
einnig annað sér t)il giffldis, að á
henni miætti heyra raddir nofek-
uirra kunnustu ieikara Leifefé-
laigisins, sem sumir hiverjir hefðu
starfað um iangt sfeeið og Ilaigt
aif mörkum miifeið ag gottit starf
í þágu félagsins. Sveinn sagðS,
að huigimiyndin áð útgáflu þess-
arar hlijiómpllötu væri efeki altveg
ný, húin hefði fyrst kornið fram
í sambandi við 70 ára afmæili
Leiikfiéiiagsinsi, ag þá hefiðu Leik-
félagsmenn fært hana í tal við
Haralid Ólafsson, forstjöra Fálfe-
ans, sem hefði strax werið hienni
mijög fiýligjandd. Værd það kannski
ekki sízt Harailldi að þaíkka, að
hiuigimiyindii!n væri nú orðin að
veruDeika og platan komiln úit.
Haraldur Ótafisson, forstjóri
Fálfeans, talaði næsbur og sagði
hann, að FáJikinn hefði áðuir eink
um gefið úit e'Kdri leikverk, eins
ag ísflandskliukkuna, Guiflma hllið
ið og Söguna af dá'anum, en
þessi plata væri hins vegar frá-
brugðiin að því teyti, að á henni
væru ekki hieil verfe, heMiur að-
eins stutt atriði. Sagði Haraldiur,
að það væri Fállkanum mifeið
ánægjiuefni að gefa þessa pliötu
út, efeki sízt vegna þess, að á
henni væru m.a. ný werk og ung-
ir leikarar. Haraldur aflhenti því
næst Sweini Einarssyni, Íeikhús-
stjóra, fyrsta töllusetta eintakið
af plötunni, en síðan afhemti
hann formanni Leikfélagsims,
léikuruim, leikstjórum, höfiund
um og öðrum þeiim, sem áttu sinn
þátt í gerð piötuinnar, tölusett
eimtök.
Umsjón með útgáfu plötiunn-
ar hafði Stefiám Baldiursson og
ritaði hann einniig skýrintgar-
texta á piöt'uhiulistrið. Þar segir
m.a.: „Við val atri'ðanna hefiur
vierið hafit í h/uga, að gefa góða
hiugimynd um verkið og höflund-
inn og eins að fá á plötu lleflk
nokkurra hieltzbu leikara Leikflé-
llagsiins, sem borið hafa hibarm
Framhald á bls. 14.