Morgunblaðið - 07.11.1972, Page 14

14
MOWGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. NÓVEMJBER 1972
M j ólkur söluákvæðin
verði rýmkuð
Frumvarp Ellerts B. Schrams o.fl.
um breytingar
á framleiðsluráðslögum
A FUNDI neðri deildar Alþing
is í gær mælti Ellert B. Schram
fyrir frnmvarpi um breytingar
á lögum um framleiðsluráð land
búnaðarins og sölu á landbúnað
arafurðum. Frumvarpið gerir
ráð fyrir, að rýmkuð verði heim
ild til þess að gefa matvöruverzl
unum heimild til mjólkursölu. —
Flutningsmenn auk EUerts B.
Schrams eru: Ragnhildur Helga-
dóttir, Matthías Bjarnason, Lár-
us Jónsson og Sverrir Hermanns
son. Ágúst Þorvaldsson mælti
gegn þeim breytingum, er frum-
varpið gerir ráð fyrir, en Gylfi
Matthías Bjarnason
Þ. Gíslason lýsti sig fylgjandi
þeim.
Ellert B. Schram gat þess, að
saims konar fruimvarp hefði ver
ið ffliutt á síðasta þingi, en ekki
náð fram að ganga. Fmmvarpið
fæii í sér rýmkun á heimdldum
til að dreifa og selja mjólkuraf-
uirðir. Á síðasta þinigi hefði frum
varpið mætt andstöðu m.a. veigna
þess, að framleiðendur mjólkur
vöru hefðu talið, að þeir gætu
e.t.v. borið skarðain hlut frá
borði. Tii þess að koma til móts
við þessi sjónarmið hefði fmm
varpimiu verið breytt nokkuð. í
þeim tilgangi hefði svohljóðandi
málsgrein veirið bætt inn í frum-
varpið:
„Nú sækir matvöruverzluin um
leyfi til söiu og dreifingax á
neyzlumjólk, rjóma, skyri og
skal þá sérstök nefnd f jailia um
umsókn þessa. Nefnd þessi skal
sfldpuð 7 mönnum, þannig að við
feomajndi sveitarstjóm tilnefnir
tvo menn, félag matvömkaup-
manna á staðnum eða, ef það er
ekki til staðar, Kaupimiannasam-
tök íslandis tilnefna einn mann,
■amsöiustjóm eða viðkomandi
mtj óltouirsaimlag tilnefnir einn
mann, ednn maðuir skal tilnefnd
ur af Framleiðsluráði landbúnað
arin.s, einn maður af Neytenda-
samtökum íslands og einn maður
atf heilbrigðisnefnd, og skal hann
vera formaður nefndarinnar.“
I>að væri mat fflutnin/gsmanna,
að nefndin ætti að vera skipuð
fulltrúum þeirra, er hagsmuna
heifðu að gæta, en án þesis að
einn aðili hefði þar of sterk ítök.
Þá sagði fflutntegsmaður, að
rá® væri fyrir þvi gert að nefnd
in kynnti sér fjárfestingar- og
dreifingarkas'tnað mjóillkuinsam-
sölu eða mijólkursamlags á við
komandi verziiuniairsvæði með
það í huiga, að mjólkurframleið-
endur yrðu ekki fyrir fjárhags-
letgu tjóni við veitingu nýs mjóik
ursöiuleyfis.
Flutningsmaður sagði, að í
tfruimvarpiruu væri ákviæði um
að samsölustjóm væri skyit að
veita umbeðið ieyfi, ef nefndin
mælti með því, enda væri þeim
almenruu skilyrðum fullnægt,
sem mjóikurframleiðendur á-
kvæðu um aðbúnað, greiðsluifyr
irkorouiag og meðferð mjólfeur-
vöru í viðkomandi verziun.
Með þessu móti væri komið til
móts við sjónarmið mjólkur-
framieiðenda, þannig að þeir
þyrftu ekki að kvíða breyting-
uinni. Ástæðuna fyrir þesmri
breytirugu saigði fflutnteigsmaður
vera fyrst og fremst þá, að koma
til móts við sjónarmið neytenda,
stuðl'a að aukinni söiu á mjólfeur
vörum, eyða tartryggni oig á-
rekstrum, sem átt hefðu sér stað
um mjólikursöluna ag aflétta
þeirri einokun, sem verið hefði
á dreifdnigu og söiu þessanar
vöru. Þetta væri spuming um
viðurkenninigu á eðiliiletgum og
frj álsum viðskiptaháttum, þann
ig, að þær verzlanir, sem tök
hefðu á og uppfylltu sett Skil-
yrði, gætu selt þessa vöru. Hér
á landi ætti ekki að þrífast mis-
mumin i skjóli ákveðinwa hags-
miuna eða forréttinda.
Gylfi Þ. GíslaSon sagðist hafa
lýst yfir stuðnirngi við sams kon
ar frumvarp i fyrra. Hann teddi
þetta frumvarp stuðiia að bættri
og aukinni þjóniustu við neytend
ur, enda hefðu Neytendasamtök
íslands lýst yfir fylgi við megin-
huigmyndir fruimvarpsins. Það
væri sin skoðun, að þetta frum
varp markaði spor í rétta átt;

Ágrúst Þorvaldsson
Ellert B. Schram
þjónusta við neytendur myndi
batna, ef grundvallanatriði frum
varpsins næðu fram að ganga.
Ágrúst Þorvaldsson sagðdst
eiga sæti í stjóm Mjólkiursamsöl
unnar í Reykjavík og viidi gera
grein fyrir sinni afstöðu. Frum-
varpið væri fflutt í öðru formi
nú en í fyrra og næði til aiilB
iandsins. Hiutaðeigandi mjóltour
samlög ættu þó ekkert að hafa
með þessi mál að igera, nema
einn mann í nefndinni, sem frum
varpið giarði ráð fyrir.
Þtaigmað'urin n sagðist ekki
etfast um að flutningsmönnum
gengi annað en gott eitt til, en
þeir gerðu sér ekki greta fyrir
nema etaum þætti mál'sins. Þeir
vildiu verða við óskum kaiup-
mianna um að koma mjóik í alll-
ar matvörubúðir, það væri etai
tilgamgurinn. Hann sagðist litið
hafa orðið var við feröfur um
flLeiri útsöluistaði mjólfeur. — í
einu hverfi hefðu neytendur til
að mynda mótmælt, er leggja
átti mjólkurbúðina niður og
færa mjólkursöluna í kaup-
mannsverziun.
Sannleifeurinn væri sá, að
skipulaig Mjólkursamsölunnar
hefði reynzt vel, það hefði veirnd
að neytendur fyrir of hárri álagn
ingu. Það hefði tryggt, að allir
hefðu sæmilega aðstöðiu til þess
að fá mjóik I nágrenni við bú-
staði sína. En auðvitað mætti þó
bæta þetta skipuilag. Gott væri
að fá frarn gagnrýni til þess að
fram kæmi, hvar úr þyrfti að
bætia. En ekki ætti að breyta því
sem vel hefði gefizt.
Þingmaðurinn sagðist ekki sjá
betur en dreifingarkostnaður
myndd hækka, ef horfið yrði að
Iþessum breytingum og þær igætu
leit til mjólkurskorts. Mjólkiur-
samsaian yrði að hætta með þær
búðir, sem bezt hefðu gengið, en
sæti eftir með búðimar, þar sem
feaupmennimir vildu ekki selja
mjólk. Þá sagði hann að þetta
fruimivarp hefði sætt gagnrýni á
flundum bænda og nú síðast á
sameiginlegnm fundi Mjólltour-
stöðvarinnar í Reykjavík, Mjólik
uirbús Flióamianna og Mj óifeur-
búsins í Rorgamesi.
Mjólfeuirsamsalan hefði verið
stofnuð fyirir 38 árum ti'l þess að
komia Skipulagi á sölu og dreif-
ingu mjólfeur, þá hafi ýmsum
þótt útsölustaðimir of margir.
Ingólfur Jónsson, sagði, að
ljóst væri á þessu fruimvarpi, að
fl'utnimgsmenn hefðu viijað taka
til greima það, sem fundið hefði
verið að fruimvarpinu eims og
það var lagt fram á siðasta
þteigi. Fráleitt væri að breyta
þessuim lögum án samráðs við
þá aðila er önnuð'ust framleiðsl
una og söluna nú, enda virtust
flutninigsmenn gera ráð fyrir
því.
Fraimlieið'si'uráð befði mæit
með þvi að skipuð yrði sérstök
nefnd til þess að fjaMa uim þessi
mál, toanna huigisanlegar breyting
ar á mjólkursölu og mjólkuir-
dreifingu. Þessi nefnd hefði hins
vegar ekki verið skipuð. Þess
vegna væri þetta frumvarp fram
komið, án þess að sú nefnd hefði
fjallað um það.
Ingólfiur Jónsson sagðist viija
vera það bjartsýnn, að þannig
yrði búið að landbúmaðarfram-
leiðslunni, að það borgaði sig að
flramleiða mjólk. Þetta flrumvarp
gæfi ekki tilefnd til að samdrátt
ur yrði á mjóikurframleiðslu. —
Eðlifis'gt væri, að stjóm Mjóltour
samsöiunnar væri treg til þess
að samþykkja breytimgar og
vil'di skoða málið frá grunni. í
þessum efnum ætti ekki að flana
að metaiu.
Siðan benti þingmaðurinn á
þær breytimgar, sem orðið befðu
síðan núverandi dreifinigarfeerfi
Framhald á bls. 20.
Varaþingmaður
BENÓNÝ Amórsson hefur tekið
sæti Bjöms Jónssonar á Alþingi
sem 6. þingmaður Norðuriands-
kjördæimás eystra.
Samningur um varnir
gegn mengun siávar
R f KISST J ÓRNIN hefur lagt
fram frumvarp til laga um heim-
ild fyrir ríkisstjómina til þess
að staðfesta fyrir Islands hönd
alþ.jóðasamning, er gerður var
15. febrúar sl. um vamir gegu
mengtin sjávar vegna losunar
úrgangsefna frá skipum og flug-
vélum. Lúðvik Jósepsson, sjávar-
útvegsráðherra, mælti fyrir
frumvarpinu, er það kom til
fyrstu umræðu í efri deild Al-
þingis í gær. Frumvarpinu var
vísað að þvi loknu til annarrar
umræðu og sjávarútvegsnefndar.
Samningurinn, sem hér um ræð
ir feflur fyrst og fireimst í sér
bann eða takmarkanir við los-
un úrgangsefna í hafið frá skip-
um og flugvéium. 1 viðaufea nr.
1 mieð samningnum eru upptalin
þau efni, sem algerlega er banm-
að að losa í haifið. í viöaufea nir.
2 eru talin efni, sem feasta má
í hafið með sérstöfeu leyfi stjóm-
valda þessa lands, sem um er að
ræða, en flastaniefnd, sem stofn-
uð er með saminimgnum, er einm-
ig flalið að fylgjast með þessium
heimildum.
Bannað er að Losa nema lítið
magn þessara efma, og er magn-
ið einmi'g háð áfevörðun nefnd-
airinnar. Engim þessara eflna má
iosa á minna dýpi en 2000 metr-
um og heldur ekfei mær lamdi en
150 sjómíiur.
Samwinigurinm nær tii Noirð-
austuir-Atlantshafsiins og hlu'ta Is-
hafsins. I stórum dráttum er það
allit hafsvæðið austan við lta'u í
suður frá suðurodda Grænlands,
suðuir að morðiaagri hreiddar-
gráðu Gíbraltars. Svæði þetta er
hið sama og Norðaustur-Atiaiwts-
baísfiisfcveiðisumþýktotim nær til.
Aðildarrifcta skuldbtada siig til
gagnfcvæmrar aðstoðair í neyðar-
tilVitoum og til þess að koma á
samræmdum eða sameiginiiegum
vísta'dallegum og tæfenilegum
rannsóknum.
Alþjóðasamningur sá, sem
þessu iagaflrumvarpi er ætiað að
staðfesta, er árangur ráðstefnu,
sem haldim var i Osló í ofetóber
1971 og annarrar ráðstefnu, sem
haldin vair í Pairís í desember
sama ár. Samningurinn vair und-
irritaður í Osló í íebrúar sl. af
fu'llltrúum 12 ríkja er að honum
stóðu: Beigíu, Bretiands, Dan-
merkur, Fimnlands, Fratóklands,
Vestur-Þýztoafliands, ísl'ands, Hol-
liands, Noregs, PortúgiaJis, Spájnar
og Sviíþjóðar. Samniingurtan tek-
ur gifldi, þegar sjö rífei hafla stað-
fleist hann.
Ný þingmál
VEGAGERÐ í
MÁNARSKRIÐUM
Eyjóifur Konráð Jónsson
og Guninar Gislason hafa flutt
svohíjóðandi þingsáliyfetuinar-
tillögu um vegaigerð í Mánár-
S'kriðum: „Alþiragi álytotar að
Eyjólfur Konráð Jónsson.
fleia rifeisstjórntan'i að láta
gera áættun um kostraað við
vegagerð niðri við sjó í Mám-
ársflcriðum á Sigiufjarðar-
vegi.“ I greimairgerð segir
m.a., að þessi vegairkaffli sé
örstuttur, en þó mægilega
llaragur tiil þess að teppa alla
umfert til Siglufjairðar marg-
stantiis á hverjum vetri.
Gunnar Gíslason.
RÆKJU- OG
SKELFISKLEIT
Flutt befur verið tillaga til
þin gsályktumar um rækju- og
skelfiskleit fyrir Norðuriandi.
Ffliutndmigsmenn eru Gunnar
Gislason og EyjóMur Konráð
Jónsson. TiMagiam er svohljóð-
andi:
„Alþi'ngi álýktar að skora á
ríkisstjóm'ina að láta faira
fram skipulega leit að rækju-
og skelfiisfemiðum fyrir Norð-
urliamdi." 1 greinargerð seg-
ir, að ráð sé fyrir því gert,
að þessa/r skipulögðu ramn-
siótaniir miðl að því, að Haf-
rairansófenastofnuinin geri áætl
araiir til langs tímia.
Jón Árnason.
HAFRANNSÓKNA-
STOFNUNIN
Jón Árnason, Guðfcuuigur
Gisilason og Friðjón Þórðar-
son hafla flutt svohijóðandi
þta'gsálýktunairtillöigu um
bætta aðstöðu fyrir Hafnann-
sðkmastoflnun'ima: „Alþiragi
ályktar að heimiiíla rilkisstjórn-
tamd að láta smíða í ísienzfeuim
skipaismíðastöðvum tvo vél-
báta af stærðinnd 50 til 80
rúmiestir til aflnota fyrir Hjafl-
rannsófeniasitofnun'ina." í grein
amgerð segir, að annmarltoar
séu á að fá flisklbáta af bent-
ugri stærð til lei'gu og þá
sérstakiega á vissum árstima.