Morgunblaðið - 16.03.1973, Blaðsíða 1

32 SIÐUR
63. tbl. 60. árg.
FÖSTUDAGUR 16. MARZ 1973
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Mikil spenna
eftir spreng-
ingar á Kýpur
Nikosia, 15. marz, AP, NTB.
MIKIL spenna ríkir nú á Kýpnr
eftir tóJf sprengjuárásir, sem
stuðningsmenn Grivasar hers-
höfðingja, gerðu á lögreglustöðv-
ar og heimili lögreglumanna að-
fararnótt fimmtudagsins. Ekkert
manntjón varð í árásunum en
miklar skemmdir á húsum. Eoka,
samtök Grivasar, sem berjast
fyrir sameiningu við Grikkland,
liafa hótað frekari ofbeJdisað-
gerðum.
Þetta eru mestu árásir, sem
meinin Grivasar ha.fa gert síðan
í febrúar sáðastliðmuim, þegar tug
ir grimiumanna réðust á 21 lög-
reglustöð og atálu mi'klu magni
af vopnium og slkotfærum. Talið
er að hershöfðiniginn hafi fyrir-
skipað árásinniar til að reyna að
hraeða Jögreglunia til að hætta
ranniS'óikn á sitarfsemi Eoka.
Kvöld’blaðið Mesim'vrinS, setn
styður Grivas, segir, að árásóin
hafi verið gerð í hefndarskyni við
spremgjuárás á verzlun eins
stuðnángsmanina herahöfðiogjans.
Lögregiiain segir hins vegar að
árásinnar hafi verið byrjaðar áð-
ur en sprenigjuniná var varpað að
verzluninini. Blaðið hefur eftir
einiurn talsimanmia Eoka að „nú
miunu þeir fá að fi.nma styrk okk-
ar og staðfestu“.
Á flmmtudag fór fram stutt og einföld athöfn í Saigon og með henni var formlega bundinn
endir á þátttöku bandaríska Jan dhersins í Víetnamstríðinu. Þegar flest var hafði herinn uni 350
þúsimil menn í Suður-Vietnam, en nú eru þar aðeins um 5000 eftir sem allir eru á heimleið
naestu daga. Þáð eru aðallega matsVeinar og skrifstofufólk. Á myndinni er Morgan Kosen-
Iwrough, Jiersliöfðingi, að vefja upp gunnfána hersins.
Reynt að leysa gjald-
eyriskreppuna í dag
Búizt við yfirlýsingu frá Bandaríkjastjórn
Bomm, 15. mar. AP.
DOLLARINN féll enn einu sinni
í verði i gjaldeyrisviðskiptum i
«la.g og beðið er með mikilli eft-
irvæntingu eftir yfirlýsingnm
þeim sem verða gefnar eftir
toppfund fjármálasérfræðiiiga í
París á niorgun (föstudag). —
George P. Sliultz, fjármálaráð-
herra Bandai-íkjanna flaug til
Parísar i dag, eftir fund með
Willy Brandt, kanslara, 1 Bonn.
Er búizt við að hann gefi ein-
hverja mikilvæga yfirlýsingu
fyrir hönd Bandarikjanna.
Shuiíz o>g Bruindt ræddiust við
göða stiuirod og eimmig voru við-
staddiir efnahags- og fjánmálaráð
herra 'kanslarans. Enigar upplýs-
ingar voru gefnar eftir fundi'nn,
nerna hvað sagt va.r að gjaldeyr-
ismádm hefðu verið á dagsik.rá.
Marigir telja að á morgun,
mnini Shultz sikýra fuá einhverj-
uim fyrirhug'uðuim aðigerðiuim
Eandairikjástjórnar til að hjá'lpa
Efirjaihagsbaindaia'gsriikjun.uim til
að koma af stiað sa'meiginiegu
gengisfloti. Líikéega miuni hainn
Umræður um
heimastjórn
á Grænlandi
í staðiron krefjast einhveirra íviln
ana fyrir bandiairístoa útflytjend-
ur, í Evróp'u.
Efnahagsband'aOagsiriikin eiru
með áætlar.ir á prjóiniun'um um
að láta. gsrogi sdtt flljótia sairroeig-
in'jega gi< .grnvart doll'araniuim og
öðruim gjaldimiðliuim. f>að væri
þeirn mikill stuðroirog'ur ef Banida
riikin fengjust til að gera ein-
hverjar sérs'taikair ráðstafanir til
að s'tyrkja doliarann, freirmjr en
bana bíða og láta hann sigla áf
sér sjóina.
Gjaldeyrismarkaðirnir veirða
opma'ðir aftur á mánudag eftir
tvaggjia vikna lokuin og það yrði
mikið áfaill fyrir útflutnimg frá
Efs i.ahagsibaindalaigsríikj'uniu'm ef
dollarinn f ó. K of langt fyrir
nieðan evirópsikt flotgengi.
Bætur greiddar
togurum vegna
víraklippinga
ÁHAFNIR brezkra togara,
sem verða fyrir þvi að íslenzk
varðskip klippa á togvíra,
eiga að fá greiddar bætur fyr-
ir tafir, sem verða á veiðun-
um og rýrnun á aflanum af
þessum sökum, að sögn
brezka blaðsins The Times.
Baráttunefnd brezka sjáv-
arútvegsins ákvað á fundi í
Hull að ef vírar væru klippt-
ir á anmarri vörpunni, skyldi
áhöfnin fá aukaþóknun sem
næmi 3% af aílaverðmætimu
i veiðiferðironi og ef vírarnir
væru skornir á báðum vörp-
unum fengi áhöfnin 5%.
Talsmaður brezka togara-
eigendasambandsins sagði um
þetta bótakerfi við The Tim-
es, að það hefði ekki í för með
sér hækkað verð á fiski, þar
sem togiaraeigendur tækju á
sig kostnaðinn.
Bótakerfið kom t i) framv
kvæmda á sunnudaginn.
Veiðibúnaður togara er met-
inn á 2.000 pund.
Bukovsky
langar
burt
NEW YORK, 15. marz (AP)
— Móðir riithöfundarins Vladi-
mir Bukovskys hefur beðið
sovézk stjómvöld að leyfa
þeim að flytjast burtu frá
Sovétríkjunum og segist ekki
langa þan.gað aftur, af því
það borgi sig ekki fyrir hann
að búa þar. _______
Frá Henrik Lund.
Julianeháb, 15. marz.
VORHNDIK landsráðsins á
Grænlandi er haldinn þessa
dagana. Forseti ráðsins, Lars
............................................................................................................1 ■ 1
er 32 síður. — Af efni blaðs
ins má nefna:
Fréttir 1, 2, 3, 32
í loðnuleiðangri 10—11
N.Y.T.-igrein —
Hver er þl ndur
i sinni sök 16
Dönsk kvikmyndavika 17
Heimsókn til
Bremerhavem 17
Cheninitz, sagði við setninguna:
„Eitt þeirra niála, sem landsráðið
og pðlitískir fulltrúar okkar á
þjóðþinginu verða að reyna að
leysa. i sameiningu, er hvernig
konia, eigi á grænlenzkri heima-
stjórn í einhverri mynd.“
Chemnitz sagði, að allir aðilar
yrðu að gera mikið átaik i heima-
stjórnarmiáliirou og ekki dygði að
aipa eftir erlenduim fyrirmyndum,
sem væru sniðnar eftir öðrum
sögulegum, menningarlegum og
efnahagslegum staðreyndum en
Grænlendingar þekktu. Finna
yrði kerfi, sem hæfði Græinlend-
ingum, og leysa þau mörgu
pólitiísku vandamál og stjórn-
sýsluvandamál, sem biðu úr-
lausnar.
1 ræðu sinni sagði Chemnitz,
að hugmyndirnar um heima-
stjói n Grænlands mættu ekki
Framhald á bls. 12
Brezkir togaraeigendur
eru furðu borubrattir
Segja Gæzluna ýkja stórlega
London, 15. marz. AP. -
SAMBAND brezkra togaraeig-
enda heldur því fram að fregnir
íslenzkn landhelgisgæziunnar um
hversu vel varðskipunum gangi
í viðureign sinni við brezka tog-
ara, séu stórlega ýktar. Þeir við
urkenna þó að klippt hafi verið
á togvíra 30 skipa síðan ísland
færði fiskveiðilögsöguna út í 50
mílur.
Togaraeigendur í Grimsby og
Fleetwood halda þvi fram að tog
arar sem komið hafi af íslands-
miðum í þessari viku hafi land-
að mjög góðum afla og í sumum
tilfellum betri, en á síðasta ári.
— Það er augljóst að íslenzka
landhelgisgæzlan ýkir áhrifa-
mátt viraskurðanna og heldur
fram árangri sem ekki hefur við
rök að styðjast, sagði talsmaður
sambandsins. Hann sagði fréttir
um að klippt hefði verið aftan
úr brezka togaranum Arctic
Vandal, í síð’usitu viku, vera ó-
sannar, það hefði aðeins ein
dráttarblokkin skemimzt.
í síkýrslu, sem togaraeigendur
haifa seirot frá sér um kostnað,
segir að það kosti um 600 pumd
á dag að reika útbafstogara og
við útreikning tímataps yrði að
miða við þær 24 klukkustundir.
Vörpumisisir kositar að sögn um
2.500 pund.
Togaraeigemdur segja að þrátt
fyrdr aðgerðir varðskipamina sé
aiflimn góður. Ross Spurs, sem
bafi misst vörpuna, hafi t. d.
landað tæpum 180 lestum, sem
hafi selzt fyrir 25 þúsund pumd
og Ross Renown sem ein.nig land
aðí í þessari viku, hafi selt afla
sinn fyrir 24 þúsumd pumd.
12.000 PUND Á DAG
Það eirna sem togararmir hafa
sér til varnar eru dráttarbátarm-
ir tveir, sem togaraeigemdur teija
að komi að ldtlu gagni, segir enm-
fremur í skeytiirou frá AP. Brezka
stjórnim hefur þesisa dráttarbáta
á leigu og þeir kosta brezka skatt
greiðemdur um 12.000 sterlimgs-
pumd á dag.