Morgunblaðið - 02.06.1973, Blaðsíða 22

22
MOKGUNBLADIÐ, LAUGAKDAGUK 2. JÚNl 1973
Minning:
Þorsteinn Björnsson
— fyrrv. kaupmaður á Hellu
Fæddur 10. desember 1886.
Dáinn 27. maí 1973.
Þorsteinn Bjömsson var
íasddur á Réttarhóli í Forsælu-
daJskvíslum á Grímstung-uheiði,
skömmu fyrlr jól árið 1886. Fað
ir hans var hlnn þjóðkunni
kappi Bjöm Eysteinsson, bóndi
þar og kona harns Heiga Sigur
geirsdóttir.
Bjönn faðir Þorsteins var
landnámsmaður í fomum stil.
Þegar að honum þrengdi í
byggðinni, braust hann í að
nema land og byggja bú frammi
á retginlheiðum. Bemska Þor-
steins minnir á útilegumannasög
ur.
Jafnvel aðtoúnaður fólksins á
Réttarhóld hefur verið svo til
himn sami og gerðist fyrir þús-
umd árum, ekki sízt eftir að
Bjöm Eystednsson hafði rúið
heimili sitt ölu lauslegu upp í
sdt'Uldir, nema sænginnd úr rúmd
Heligu konu siinnar, eins og
haem segir sjálfur frá í allkumn-
um eiRdurminningum sftnum.
Þorsteinn hefur þvi smemma
lært þá erfiðti lexíu að duga eða
drepast. Æskuár hams fóiru í
strit og starf frá einni jörðimni
til amnarrar, þama norðúrfrá í
Húnavatnssýslu.
— Þegar Þorsteinn var átt-
ræður, birtist við hane langt og
ítarlegt viðtal í Sumnudagsblaði
Tírhams. Þar rekur Þorsteimn ævi
sögu sína í stórum dráttum,
skýrt og skilmerkidega, eims og
hams var vamdi. — Verður
stuðzt við þetta viðtal hér eftir.
Landnámshugurimn var föður
arfur Þorsteins. Eins og Gnúpa-
Bárður markaði hann að veðr-
um að landviðrl voru betri en
hafviðri, og ætlaði því betri
lönd fyrir sunnan hedði. Hann
keypti óséðar tvær efstu jarðir
í Flóa, og árið 1916 fór hann
sitt Vonarskarð suður. Þá stóð
Þorsteinn á þrítugu.
Ekki reyndust snnnlenzku
landviðri/n svo góð sem Þor-
steinn hafði æstlað. 1 Flóanum
varð hann í fyrsta skipti hey-
laus — í fyrsta og síðasta skiptd
á ævinni. — Ekki brugðust úr-
ræðin Þorsteini. Hefði þó held-
ur orðið harðsækið, ef manna-
hylift hans hefði ekki komið tii.
Fyrst leit út fyrir að heylaus
bóndi með fullt hús af bömum
ElsJcudegi eigtnmaður mine,
Alex Stave,
lögregluþjónn,
Binggade 82, Sþnderborg,
Danmörku,
andiaiðSst þann 10. apríl si.
Asta Stave.
Ástkær eiginmiaður minn og
faðir okkar,
Þorsteinn F. Arndal,
Vltastig L
Hafnarfirði,
andaðftst í Landakotsspfttala
31. maí.
Guðrún S. Amdal
og böm.
Eiginmaður minn, faðir okkar sonur og bróðir
ATLI ARSÆLL ATLASON,
húsasmiður
andaðist I Landakotsspítala 31. maí.
Sigurdis B. Sveinsdóttir, böm, foreldrar og systkini.
Móðursystir mín
HELGA GUÐMLHMDSDÓTTIR
Öldugötu 25
andaðist að Elli- og hjúkrunarheimilinu Grund fimmtudaginn
31. maí
Fyrir hönd aðstandenda
Sigríður Amlaugsdóttir.
Útför eiginmanns mins
JÖKULS PÉTURSSONAR,
málarameistara
Fagrabæ 11, R.
er lézt 27. maí sl., verður gerð fré Dómkirkjunni mánudag-
inn 4. júní kl. 13.30.
Blóm eru vinsamlegast afþökkuð, en þeim sem viidu minn-
ast hins látna er bent á líknarstofnanir.
Svava Ólafsdóttir.
hiyti að sæta afairkostum í fram
andi sveit, ef skepnur hans
ættu að hjara fnam í gróandainm.
Þá kom til sögunnar Einar
Guðmundsson, bóndl í Bjólu,
bróðir Eyjólfs í Hvammi á
Landi. Hann kunni þann veg að
rétta hjálparhönd aðfluttum,
ókunnum manni, að Þorsteinn
sagði uim hann siðar: Hreint út
sagt hefur enginn vandalaus
maður hjálpað mér svo oft og
vel sem Einar. — Fyrir Þor-
steini átti að liggja að ledta
hjálpar Einars Guðmundssonar
í önnur skipti og kemur að þvi
síðar.
Enn tók ’Þorsteimm sig upp og
flutti nú á hið foma stórbýli
Vetleifsholt. I>völin þar varð
Þarsteini á margam hátt erfið og
örlagarík. Eitt þyngsta reiðar-
slagið varð þó það þegar heilsa
Þorsteins varð fyrir áfallli. Á
þeim tíma hlupu menn ekki til
læknis þó verkjaði í limi, allra
sízt menn með skaplyndi Þor-
steins Bjömssonar.
Hann segir frá því sjálfur,
hvernig ómennskt strit við
hleðslu fyrir Djúpárós ofbauð
kröftum hans — og lika hvern
ig hann bókstaflega hefur reynt
að hlaupa af sér krömina, með
því að elta tófur við greni.
En jafnvel járnvilji Þorsteins
varð að láta undan. Illa haldinn
fór hann í skoðun til Guðmund-
ar Hannessonar. — Meðal ann-
ars sagði læknirinn við Þor-
steim: Þú hefur fengið svo
sileemt taugaáfall að þú mátt
ekki vimma erfiði í tvö ár. Ætti
ég að lýsa því með öðrum orð
um, má líkja þér, Þorsteton
minn, við hest, sem uppgefst
fyrir æki.
Þetta var árið 1925. Þorstetom
stóð enn einu sitomi á strönd
ókunnrar framtíðar og hug-
leiddi ný bjargráð. Nú virtist
ekki lemgur hægt að feta troðn-
ar slóðir búandi forfeðra í ótal
llðu, stunda búskap að miðalda-
hættd með fjölda húskiarla og
griðkvenna. Þorstetom treysti
ekki lengur landviðirum, þó
blíðlega láti.
Nýr tími var að ganga í garð.
Föðurarfur hans, landnámshug-
urton, lét til stoa taka á ný. Hér
blöstu við víðáttur, sem engimn
hafði áður farið. — Þorsteinn
Erik Eivind Wiese,
útskurðarmeistari,
Mikhibvaut 70,
verður jarðlsiun'ginn frá Foss-
vogskftrkju mánudagánn 4.
þ.m. kft: 10:30.
Vandamenn.
Við þökkum tomilega saimúð
og hJýhug við amdlláit og jarð-
arför eftgtokomu mtomar og
móður okkar,
Kristjönu Ólafsdóttur.
Víkingur Guðmundsson
og börn.
Innilegar þakkir til allra þeirra er sýndu okkur samúð og
vináttu við andlát og jarðarför sonar míns og bróður okkar
VAGNS EINARSSONAR
Guðbjörg Vagnsdóttir og systkini hins látna.
Hugheilar þakkir færi ég öllum þeim fjölmörgu sem vott-
uðu mér samúð sína við and.át og jarðarför eiginkonu minnar
GUÐBJARGAR SIGRÍÐAR ÞORSTEINSDÓTTUR,
Melgerði 4, Kópavogi.
Bjami Guðmundsson.
Björnsson gearðdst frumkvöðuil
og skapandi alveg nýrna bygg
togarhátta á Islamdi, sveita-
þorpsáns.
Þegar Xwsteton rekur minn-
ingar sftrjar um þennan kafla
æyi stomar, þá sést að honum
hefur farið líkt og sumum her-
konungum fytrri tíða, sem mörk
uðu nýtt borgarstæði í sandinn
með sverði sínu. — Þorsteton
horfði hvössum sjónum um
Ftagnárbakka. -— Hér skal stað-
ton reisa. — Hann segist hafa
byrjað verzlun með fjárkaupum
og flutti sláturfé til Reykjavík-
ur.
Enn einu stoni kemur fram
mannahylli Þorstetos. Menn
virðast ósjád'firátt hafa laðazt að
honum, fengið áhuga á hvað
hann væri að gera og viljað
styðja hann og hvetja. Á föm-
um vegi hitti hann einu stoni
Eyjólf bónda 5 Kirkjubæ. Hann
tekur Þorsteto tali og segto:
Þú átt að verzla við bændur,
Þorsteton. Þeir panta vörumar
sem þedr þurfa, þú reynto að ná
vörunum í heildsölu, flytur þær
sjálfur og verzlar við bændur.
Þrátt fyrir meðfædda skap-
fes'tu og ráðríká, þá kunni Þor-
steinn góð ráð að þiggja. Hann
fór að ttilögum Eyjólfs — og
þar með hefst sérstæðasti kafl-
ton í ævi hans. Hann fær lán-
að húsnæði í aflóga smjörbúi á
Rauðalæk. Hann sækto um
verzlunarieyfd og hann kýs sér
nýtt landnám, austan við
Rangá.
Það er helzt að skilja af frá-
sögn Þorsteins um þetta mál, að
hann hafi þá þegar séð fynto
sér í anda þetta nýja verzlunar
þorp, óraleiðir frá sjó, þvert of-
an í aldagamlar byggtoigavenjur
á Isftandi. Þessi hugsýn hans er
það fastmótuð að þegar honum
eru boðnir góðir kostír, geftos
land vestan Rangár undir fyrir-
tæki hans, þá neitar Þorsteinn
þessu gtonilega boði, kurteislega
en afdráttarlaust. — Ég ætla að
kaupa land á eystri bakkanum.
Mér lízt betur á mig þar. Hann
kaupir heldur spildu, rándýru
verði af bóndanum á HelHuvaði.
Enn segir Þorsteinn: Landið,
sem ég eignaðist þama, er smá-
snepill, og er eigtolega tíl etosk-
is nýtt. Snepillton er fyrir neð-
an brúna og nasr upp að braut-
imn'i, þar sem hún ldggur í boga
frá ánni, og suður að Gadda-
Þökkum auðsýnda saniúð við
andlát og útför bróður okkar,
Guðjóns Jónssonar,
Lindargötu 62.
Álfheiður Jóna Jónsdóttir,
Haliur Jónsson.
t Maðurinn minn
SIGURÐUR HARALDSSON,
Lynghaga 22
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju 3. mánudaginn 4. júní kl.
Helga Hannesdóttir.
t Þökkum tomi'lega auðsýnda samúð við amdlát og jaxðar- för Sigríðar Ósland Sigurjónsdóttur. Guð bftessi ykkutr öll. Börn, tengdabörn og barnabörn.
t Þökkum innilega sýnda samúð við ancílát og útför bróður míns, mágs og móðurbróður HALLDÓRS HELGASONAR, Rauðalæk 9. Maríus Helgason, Bergþóra Eggertsdóttir, Þórunn Pálsdóttir, Matthías Jónsson, Bragi Sigurðsson, Jóhanna Erlendsdóttir,
t binilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vináttu við and- t
lát og jarðarför föður okkar, tengdaföður, afa, langafa og Viö þökkum ánimlega aiuð-
bróður sýnda samvúð við and.lát og
KRISTINS J. MARKÚSSONAR, jarðanför móður oftckar,
kaupmanns. Guðfinnu
Stýrimannastig 12. Guðmundsdóttur.
Oddbjörg Thors, Richard Thors,
Amþrúður Möller, Óttar Möller, Ester Magnúsdóttír,
Sjöfn Kristinsdóttir, Björn Hallgrímsson, Emma Magn úsdótti r,
Auður Kristinsdóttir, Jón Ólafsson, TrausU Magnúason.
Gtslína Markúsdóttir, bamaböm og bamabamaböm.