Morgunblaðið - 19.06.1974, Blaðsíða 7
KAFFIBRENNSLA
O.JOHNSON & KAABER H.F
Ingólfur Jónasson verksmiðjustjóri við brennsluvélina i
nýju verksmiðjunni á Tunguhálsi.
Pökkunarvélin fyrir Ríókaffið í nýju verksmiðjunni.
ÞAÐ ER notaleg tilfinning fyrir gest-
inn, að koma i heimsókn í hina
glæsílegu og fullkomnu kaffi-
brennslu 0. Johnson ,og Kaaber á
Tunguhálsi i Árbæjarhverfi, er ilm-
andi kaffilyktin umvefur hann, er
staðnæmst er fyrir utan verksmiðju-
bygginguna, sem stendur á sérlega
fallegri og snyrtilegri lóð. Það fyrsta,
sem gripur athyglina, þegar inn er
komið er viðurkenningarskjal frá
Reykjavíkurborg fyrir snyrtilegan og
fallegan lóðarfrágang Mættu marg-
ir atvinnurekendur taka Kaaber sér
til fyrirmyndar i þessu efni og stuðla
þannig að því að gera Reykjavik að
fegurri borg
i verksmiðjunni ræður nú rikjum
Ingólfur Jónasson, sem tók við starfi
verksmiðjustjóra fyrir 6 árum, er
Ólafur Hjartarson lét af því eftir að
1 hafa veitt kaffibrennslunni forstöðu i
44 ár Erindið var að biðja Ingólf að
sýna okkur verksmiðjuna og skýra
frá þvi, hvernig framleiðslan gengur
fyrir sig Ingólfur segir okkur, er við
göngum gegnum verksmiðjuna, að
hann hafi nú starfað við verk-
smiðjuna i 20 ár, hóf þar störf 1.
marz 1 954, er hún var til húsa niður
i Sætúni.
Verksmiðjan á Tunguhálsi var tek-
in í notkun árið 1967 og er búin
fullkomnustu tækjum, sem völ er á,
þar sem mannshöndin kemur vart
nærri kaffinu frá því að tekið er á
móti þvi á brettum frá skipafélagmu
Brettunum er staflað í vörugeymslu
verksmiðjunnar og koma yfirleitt
2000 sekkir i einu og vegur hver
. sekkur 60 kg Þegar kaffið fer i
brennsluna, er þvi fyrst hellt í trekt i
enda vörugeymslunar, þar sem það
fer i gegnum hreinsunarvél, sem
hreinsar i burtu allt lauslegt, sem
kann að hafa slæðst i sekkina með
baununum.Þaðan erbaununumdælt
upp í siló fyrir ofan brennsluofninn.
Þetta síló er með 1 5 hólfum, sem
hvert um sig tekur 1 'h tonn, eða
22,5 tonn i allt Úr þessum hólfum
er svo baununum dælt niður i
brennsluna, 180 kg i einu Vélin
getur brennt 240 kg. en reynslan
hefur sýnt að 180 kg er bezti
skammturinn. Er hún 14—15
rninútur að brenna kaffið við um
220 stiga hita á celcius. Brennslan
er öll sjálfvirk, en brennslumaðurinn
fylgist þó nákvæmlega með, tekur
sýnishorn reglulega, þvi að auðvitað
geta vélar bilað og þá eru verðmæti
i húfi og Kaabergæðin Þegar
brennslu lýkur skilar vélin baunun-
um úr sér i trekt, þar sem þær eru
kældar niður og tekur kælingin
7—8 minútur. Eftir að baunirnar
hafa verið kældar er þeim dælt eftir
leiðslum upp á efri hæðina. þar sem
þær fara í tanka og biða þess að fara
i kvörnina, sem malar þær Þegar
þærhafaverið malaðar .fara þæreftir
enn óðrum leiðslum i aðra tanka,
fyrir ofan pökkunarvélarnar, en þær
eru tvær, önnur fyrir Riókaffið en
hin fyrir sértegundirnar, Mokka,
Santos og Java, en þeim kaffiteg-
undunum er pakkað i lofttæmdar
Sagt frá
heitnsókn í
kaffi-
brennsltma
og spjallað
við Ingólf Jónasson
verksmiðj ustj óra
Þessi vél pakkar Java.Mokka og Santoskaffinu í
lofttæmdar umbúðir.
umbúðir. Pökkunarvélin fyrir Rió-
kaffið fyllir þrjátiu og fjóra 250 gr
poka á minútu, brýtur þá og lokar
Þvi næst taka pökkunarstúlkurnar
við og setja í 5 kg poka og þá er
kaffið tilbúið til afgreiðslu. Á
hverjum morgni koma svo út-
keyrslubilarnir og aka nýbrenndu og
möluðu kaffi i búðirnar i Reykjavík
og nágrenm, en annað kaffi er keyrt
niður á lager fyrirtækisins i Sætúni,
þar sem önnur afgreiðsla fer fram
— Hvað er það helzta, sem þið
þurfið að fylgjast með i framleiðsl-
unni?
— Við þurfum að fylgjast mjög
vel með því að kaffið sé rétt brennt
og tökum sifellt sýni frá vélinni Nú,
við brögðum einnig á framleiðslunni
daglega, þvi að konan. sem sér um
kaffið, sem við drekkum hér, tekur
það beint úr vélinni, þannig að ef
eitthvað færí úrskeiðis, ættum við
að verða vör við það strax. Annars er
raunar ekki mikið, sem þarf að gera,
vélarnar eru algerlega sjálfvirkar og
mjög fullkomnar. en það verður
auðvitað að fylgjast vel með, að þær
vinni rétt Sem dæmi um sjálfvirkn-
ina má nefna að við störfum hér
aðeins 7, 3 karlmenn og 4 stúlkur
— Hvað brennið þið mikið á dag?
— Það eru um 50 sekkir, eða 3
tonn, sem við pökkum, en við
brennum oft mikið meira, því að við
sjáum um brennslu á baunum fyrir
nokkrar verzlanir Af þessu er Rió-
kaffið langstærsti hlutinn og oft eina
tegundin, sem við framleiðum, þvi
að hinar tegundirnar, sem pakkað er
i lofttæmdar umbúðir hafa miklu
meira geymsluþol og við gætum
þess að eiga alltaf nægilegt magn á
lager og kippum þvi þá inn i fram-
leiðsluna, eftir því sem þörf krefur
— Hver er helzti munurinn á
þessari verksmiðju og þeirri. sem
var mðri í Sætúni?
— Það er geysilegur munur og
þá auðvitað öll aðstaða Við getum
'tekið sem dæmi móttökuna. Þegar
við vorum niður í Sætúni, þurfti
hverju sinni af fá 20 verkamenn af
eyrinni, er við tókum á móti kaffi. Þá
þurfti fyrst að stafla sekkjunum á
hlera, sem síðan fóru í lyftu upp á
loft og þar þurfti að aka því inn eftir
gangi og inn I geymsluna og stafla
þvl þar. Hér tek ég einn á móti
kaffinu með vörulyftara Munurinn á
brennslunni er líka gifurlegur. þar
var allt brennt eftir auganu og allt
gert með höndunum, þannig að
þessi verksmiðja er alger bylting. frá
því sem var. Að visu vorum við
búnir að fá aðra pökkunarvélina,
áður en við komum hingað uppeftir
Hún kom 1958 og leysti þá 5
stúlkur af hólmi
— Er eitthvað sérstakt, sem þér
er minnisstætt úr starfinu?
— Það held ég ekki. þetta gengur
allt sinn vanagang hér, við keyrum
alltaf á fullu, þvi að það má ekkert
stoppa, ef undan á að hafast Hópur-
inn, sem hér vinnur er mjög sam-
stilltur og margir, sem hafa unnið i
verksmiðjunni i áratugi, sem gerir
starfið ánægjulegt og auðveldara
Þar kemur manns-
nöndln vart nálæ