Morgunblaðið - 14.10.1975, Síða 23

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. OKTÓBER 1975
23
Olían úr Norðursjó
3. grein
LEYFISVEITINGAR á Norðursjó hafa verið flestar á
hinum brezka hluta þess. Þar starfa fleiri olíufélög en
annars staðar. Þar er stærstur hluti þeirra olíu- og
gassvæða, sem hafa fundizt, og framkvæmdir annars
staðar blikna miðað við umsvif Breta.
Alls nemur sú olía, sem hefur fundizt, þar með talin
nýfundin olía, um 14 til 15 milljörðum lesta, og alls eru
olíusvæðin undan Skotlandi 20. Gasbirgðirnar eru taldar
nema 40—45 trilljónum (milljónum milljóna) rúmfeta,
og þar af getur verið að 25 trilljónir lesta séu á stórum
svæðum, þar sem framkvæmdir eru þegar hafnar eða á
minni svæðum umhverfis þau á suðurhluta Norður-
sjávar.
Talsveröar tafir urðu á smíði
borpalla 1974, veður var með ein-
dæmum rysjótt og stórslys varð
við smíði Frigg-borpallsins. Á
þessu ári hefur komizt talsverður
hraði í framkvæmdirnar, veður
hefur verið betra og stór mann-
virki á svæðunum Forties, Brent
og Beryl hafa verið tekin í notkun
samkvæmt áætlun, eða á undan
áætlun.
Þrjú svæði
Aðalframkvæmdirnar beinast í
svipinn að þremur svæðum:
Forties Field út af Aberdeen, Pip-
er Field út af Orkneyjum og
Brent Field út af Hjaltlandi. Fjór-
ir borpallar hafa verið teknir í
notkun á Fortie Field eins og ráð-
gert hafði verið, og tveir bætast
við síðar á þessu ári. Lokið er
lagningu neðansjávarleiðslu til
Cruden-flóa skammt frá Peter-
head og leiðslu þaðan á landi til
Grangemouth. Framkvæmdir við
síðustu pallana halda áfram fram
á næsta ár og boranir til 1977, en
ráðgert er að framleiðsla hefjist
2. nóvember. Fyrirtækin Amoco
GC hafa komið upp stálborpöllum
á nálægu svæði, Montrose-Field,
og framleiðsla þar ætti að hefjast
seint á næsta ári.
Á Piper-svæðinu hefur
Occidental-olíufélagið lagt 32
þumlunga leiðslu til Flotta, og
framkvæmdir á landi eru vel á
veg komnar. Svo getur farið, að
tafir valdi því að boranir geti ekki
hafizt í ár, svo að dregizt getur
fram á næsta haust að framleiðsla
geti hafizt. Fyrirtækin hafa
pantað annan olfupall til nota á
nálægu svæði, Claymore Field, og
gert er ráð fyrir að honum verði
komið fyrir á næsta ári.
Allir úr
steypu
Tafir hafa orðið á smíði bor-
palla úr stálplötum til nota á
Brent-svæðinu og palla úr stein-
steypu til nota á Brent-svæðinu og
Cormorant-svæði, en þaðan munu
liggja ieiðslur til nálægra svæða.
Fyrsta steinsteypupallinum hefur
þó verið komið fyrir á Brent-
svæðinu, og þar ættu olíuskip að
geta athafnað sig á næsta ári.
Lagning leiðslunnar hefur gengið
að óskum, og mannvirkjagerð er
hafin á Sullom Voe.
Á næsta ári verður komið fyrir
tveimur olíupöllum í viðbót á
Brent-svæðinu og stórum palli á
Thistle-svæðinu. Árið 1977 verður
enn einum borpalli komið fyrir á
Brent-svæðinu, og fyrsta bor-
pallinum á Dunlin-svæðinu.
Vinna við mannvirki á landi ætti
að geta leitt til þess að taka megi
leiðsluna í notkun síðla árs 1977,
ef allt gengur að óskum. Á sömu
slóðum hefur samsteypan
Chevron/Burmah/BP/Ranger,
sem stendur fyrir framkvæmdum
á Ninian-svæðinu, hafið fram-
kvæmdir við lagningu Ninian-
leiðslunnar til Sullom Voe, þrátt
fyrir erfiðleika, og hún verður
tekin í notkun 1978. Jafnframt
heldur samsteypan Unocal áfram
vinnu við borpall sem verður
komið fyrir á Heather-svæðinu
1977.
Gasleiðslur
Shell/Esso hefur byrjað fram-
kvæmdir í smærri stíl við borun á
Auk-svæðinu, og framleiðsla á að
geta hafizt á þessu ári. Fram-
leiðsla er þegar hafin á Argyll-
svæðinu. Vinna við tvær samhliða
gasleiðslur fer fram samkvæmt
áætlun þrátt fyrir erfiðleika á sfð-
asta ári, og þeim verður haldið
áfram á næsta ári og ef til vill á
þar næsta ári. Áætlað er, að fyrri
leiðslan verði tekin f notkun um
mitt ár 1977.
Á Argyll-svæðinu hefur verið
komið fyrir borpalli úr stein-
steypu í staðinn fyrir stálpall,
sem var komið fyrir á röngum
stað. A næsta ári verður að öllum
lfkindum komið fyrir fleiri stál-
og steypupöllum á svæðinu og þar
að auki mannvirkjum úr stein-
steypu við leiðsluna, miðja vegu
milli svæðisins og lands. Fram-
kvæmd á Rough Field er nánast
lokið, og Amoco hefur pantað tvo
palla til viðbótar, er verður komið
fyrir á Indefatigable Field á
næsta ári.
Olía Breta er alls
15 milljarðar lesta
suðvestri undan ströndum Wales,
Cornwall og suðurhluta Irska lýð-
veldisins, að minnsta kosti í fjöl-
miðlum. Sumpart er það vegna
pólitískrar þrætu Frakka og
Breta um lagningu miðlínu og
nýrra leyfisveitinga íra, en leyfin
hafa hingað til verið nær ein-
göngu í höndum Marathon
Petroleum.
Bæði í Wales og írlandi er það
von manna, að olía finnist, en
hvort þeim verður að ósk sinni er
annað mál. Hvað sem þvi líður
hafa fyrirtæki fengið mikinn
áhuga á hinu svokallaða
keltneska grunni innan irskrar
lögsögu og hafsvæðinu vestur af
Bretagne^skaga og út af Cornwall.
En nýlegar boranir Esso og
Marathon á írskum hafsvæðum og
boranir Shell og BP á hinum
brezka hluta hafsins við írland
hafa gefiðlitlaástæðutil bjart-
sýni. Frakkar hafa nýlega hafið
boranir, og þær virðast benda til
þess, að fá lög sé að finna.
írar vongóðir
Áhugi manna hefur nýlega
aukizt á svæðunum vestur af
Bretlandi og Irlandi, einkum í
Geysimikil olfa fannst norðaustur af Hjaltlandi fyrir tveimur árum. Oliurekið Sedco 702, sem myndin
sýnir, fann fyrstu olfuna á þessum slððum.
Stærsta olfurek heims. Það er 350.000 lestir, nær 75 metra undir sjávarmál og er 100 metrar á hæð. Fimm
til átta dráttarbátar, alls 70.000 hestöfl, drógu það 163 sjómflur til Beryl-svæðisins á hinum brezka hluta
Norðursjávar og tók það fimm og hálfan sólarhring.
Sölusamningur
Þó fer ekki á milli mála, að
ráðizt verður í framkvæmdir á
þessu svæði á næstu árum.
Marathon hefur lengi sýnt mikla
gætni, en hefur nú undirritað
samning um sölu á gasi til yfir-
valda i Cork syðst í Irska lýð-
veldinu. Fyrirtækið gerir ráð
fyrir að fá um 125 rúmfet af gasi á
dag eftir leiðslu sinni til Kinsale
1979. Samkvæmt framkvæmda-
áætlun er gert ráð fyrir, að komið
verði fyrir tveimur borpöllum
1977/78.
Niðurstöður borana, sem hafa
farið fram til þessa, benda ekki tii
þess, að olía og gas finnist í ýkja
miklum mæli á þessum slóðum.
Hins vegar standa vonir til, að gas
og ef til vill olía finnist einnig
suður af Cork. Jafnframt hefur
írska stjórnin úthlutað leyfum til
framkvæmda á svæðum djúpt út
af Vestur-Irlandi. Framkvæmdir
þar virðast lofa góðu. Vel getur
verið, að Bretar fari að dæmi
Frakka, sem eru farnir að bora
vestur af Bretagne og ákveði
nýjar leyfisveitingar á þessum
slóðum á næsta ári.