Alþýðublaðið - 16.12.1930, Blaðsíða 2

AEÞVÐEIÐbAÐIÐ
l*jH» 0*3* fc
Hnlfsdalssiállð.
Ósignr itaaldsins.
Verkfallið.
I pvi heíir ekkert gerst ’þessa
síöustu dagana. Alt situr við hið
sama. Það er ekki unnið í garna-
stöðinni og ekki að neinni upp-
skipun eða framskipun fyrir
S. i. S.
Flestum mun í fersku minni,
að rétt fyrir kosningarnar 1927
kærðu 4 vestfirskir sjómenn yfir
kosningasvikum og kjörseðlaföls-
un, sem fram hafði farið á at-
kvæðum þeirra í Hnífsdal. Mörg-
um, sem til pektu á Vesturlanidi,
kom pessi kæra ekki undarlega
fyrir sjónir. Þáð hafði legið orð
á pví, að kösningasvik hefðu ver-
ið höfð í framani af hálfu ihalds-
ins bæði á ísafirði og í Norður-
ísafjarðarsýslu við kosningarnar
1923. Álitu margir, að pau kosn-
ingasvik hefðu meðal annars ráð-
íð úrslitunum á ísafirði. En af
þvi leiddi aftur pað, að íhalcls-
stjórnin hefdi beinlínis setid ad
völdum 1923—1927 vegna fals-
áðra atkvœ'ða.
En hvað sem var ran pað að
segja, komust kosningasvikin
belnMnis upp’ sumarið 1927, og
féll pá strax grunur á tvo alpekta
kosningasmala ihaldsins á Vest-
urlandi, pá Hálfdán Hálfdánar-
son og Eggert Halldórsson í
Hnífsda.1, sem báðir voru rnjög
handgengnir höfuðforkólfum í-
baldsins.
Rannsókn kosningasvikamálsins
á Vesturlandi, sem í daglegu tali
hefir síðan verið nefnt Hnífsdals-
mál, hófst sumarið 1927. Þegar
ihaldsstjórnin valt frá völdum pá
um sumarið, hafði hún gert sitt
til aö svæfa málið. Að tilhlutun
íhaldsins var Steindór Gunn-
laugsson lögfræðingur sendur til
að rannsaka málið, en pegar
hann hætti rannsókn sinni, taldi
h. ann ekkert frekar í málinu að
gera, og litla von til pess að
upplýsa pað. Varð pví árangur-
i. rin af rannsókn Steindórs lítill
annar en allhár kostnaöarreikn-
íingur, sem hann gerði þá grein
fyrir að væri svo hár vegna ó-
viinsæida, er. rannsóknin myndi
baka honum! Mun ihaldsstjómin
hafa látið sér pessi úrslit vel
iíka, og gjarnan þegið að máliö
félli par með niður.
En réttlætinu í landinu vildi
þaö; happ til, að inálið var ekkí
svæft, eins og íhaldið hafði ósk-
aó. Haustið 1927 var pað tekið
upp að nýju, og tók Halldór Kr.
Júlíusson, sýslumaður í Stranda-
sýsliu, bá við rannsókninni. Hóf
pá íhaldið og blöð þess ramimar
árásir á rannsóknardómarann, og
gerðu sitt til þess að æsa, menn
upp á móii dómaranmn og jafn-
vel nota við hann ofríki og of-
beldi. Samtímis lintu blöð íhalds-
ins ekki látum með það, að eigna
Alþýðuflokksmönnum atkvæða-
fölsunina og taka málstað sak-
borninganna á alia lund. Hefir
ihaldiö þannig fyrir milligöngu
málgagna sinna tekið upp beina
vörn fyrir kosningasvikarana, Var
það ef til vill ekki óeðMlegt, en
þó ekki hyggilegt.
En rannsókn Hnífsdalsmálsin.s
hélt áfram þrátt fyrir óp, öhljóð
og blekkingar íhaldsins. Og eftir
að leitað hafði verið áhts er-
lendra sérfræðinga, var dómur
kveðinn upp í málinu í undir-
rétti á þá leið, að Hálfdán Hálf-
dánarson var dæmdur í 8 mán-
aða betrunarhúsvinnu fyrir föls-
un á 2 atkvæðaseðLum, Eggert
Halldórsson í 6 mánaða fangelsi
fyrir fölsun 9 atkvæðaseðla. Var
refsing Hálfdánar svo þung
vegna þess, að hann var hrepp-
iStjóri og átti að sjá um heima-
kosningarnar i Hnífsdal. Auk
þess var Hannes nokkur Hall-
dórsson, útgerðamxaður á Isafirði
og einn af höfuðsmönnum í-
haldsins þar, dæmdur í 3 mán-
aða fangelsi fyrir fölsun tveggja
atkvæðaseðla úr Strandasýslu.
Þegar dómur undirréttar var
fallinn, hófu íhaldsblöðin harða
árás á rannsóknardómarann og
dóm hans. Þá voru dómstóla.rnir
ekki friðheilagir! Samthnis lýsti
íhaldið yfir því áliti sinu, að
hæstíréttur myndd alveg sýkna
sakbominga. Töldu þau það
sjálfsagt, énda kröfðust sakborn-
ingar allir þegar tafarlaust á-
frýjunar og einnig þess, að undir-
dómaranum væri stefnt til á-
byrgðar og honum refsað fyrir
málsmeðferð sína. Verjandi Hálf-
dánar fyria' undirréttinum, Lárus
Jóhannesson málafhn., var og af
undirdómaranum dæmdur í sekt-
ir fyrir meiðyrði i garð dómar-
ans í vörninni.
Hnífsdalstmálið kom síðan fyr-
ir hæstarétt. Sækjandi á hendur
öllum hjnum ákærðu var skipaö-
ur Stefán Jóh Stefánsson hæsta-
réttamrálaflm., verjandl Hálf-
danar var Lárus Jóhannesson
hrm., verjandi Eggerts Sveinbj.
Jónsson hrm. og Hannesar Hall-
dórssonar Magnús Guðmundsson
hrm. Flufningur málsins hófst 5.
dez. s. 1. og stóð yfir í 4 daga
samfleytt. Sækjandi krafðist pess,
að ákærðir væru dæmdir fyrir
kosningasvik og kjörseðlafölsun
í punga refsingu. Verjendur Hálf-
danar og Eggerts kröf.ðust pess,
að öll múlsmeðferð undirdómar-
ans yrði ómerkt og málinu heim
visað. Auk pess kröfðust verjend-
ur þess, að undirdómarinn yrði
sektaður og allur kostnaður m.áls-
inis lenti á honum. En ef ináls-
meðferöin yrði ekki ómerkt,
kröfðust verjendur pess, að á-
kæröir ýrðu alveg sýknaðir. --
j Rannsóknardómarinn, Halldór
Júlíusson, talaði og íyrir réttin-
um- og varði málsmeðferð sína.
Og eftir pví, sem Alþbl. hefir
heyrt, var öll sókn og vöra aiáls-
ins hin harðasta og nokkuð hvöss
með köílum.
Dómur hæstaréttar var kveð-
inn upp í gær, eins og frá hefir
verið skýrt. Þó Alpbl. hafi ekki
enn átt kost á að sjá þann dóm,
hefir blaðið pó frétt pá niður-
stöðu málsins, að kröfum verj-
anda um ómerkingu málsins
hafi verið algerlega hrund-
ið og undirdómarinn alveg
sýknaður af allri refsingu, en
eitthvað fundið að rannsókn hans.
Hannes Halldórsson var og sýkn-
aður; — sannanir fyrir sekt hans
munu ekki hafa þótt nægilegar.
Hálfdan var dæmdur í 6 mónaða
fangelsi fyrir atkvæðafölsun og
(Eggert í 3 mánaða fangelsi fyrir
sama glæp, og talið að samíök
hafi verið á milli þeirra við
fölsunina. Hálfdan og Eggert
voru dæmdir til þess að greiða
hálfam imálskostnað, og hefir
blaðið heyrt, að sá kostnaður
muni nema 10-—20 pús. krómun.
Sa'kjandi málsins, Stefán Jóhann,
fékk 600 kr. málssóknarlaun,
verjendur Hálfdanar og Eggerts
sínar 500 kr. hvor og verjandi
Hannesar 300 kr.
Svo fór um sjóferð þá.
Kosningasvikararnir tveir hafa
verið dæmdir í fangelsi. Ihaldið
hefir varið pá af öllum mætti
og gert peirra mál að sínu máli.
Þess vegna eru úrsht málsins
dómur yfír öllu íhaldiUu í land-
inu. Sá stjórnmálaflokkur á eliki
að eiga sér viðneisnarvon. Til
pess er skjöldur hans of blett-
aður og fortíð hans ófögur.
Allsher] arverkf alliff
á Spáai.
Madrid, 15. dez.
United Press. — FB.
Samkvæmt seinustu fregnuni
virðist svö sem allsherjarverk-
íalhð ætli að verða til pess að
hrinda af stað stjórnarbylting-
unni. ólgan er mest í aðal-iÖn-
aðarborguiH landsins. Frá Hen*>
daye á landamærum Spánar og
Frakklands hefir boiist sú fregn,
að allur Spánn hafi verið lýstur í
hernaðarástand. Sambandi Spán-
ar við umheiminn er slitið og
engar fregnir fást pví staðfestar.
Síðar:
Innanlandsmálaráðherrann til-
kynnir, að hemaðarástandi hafi
verið lýst yfir tun gervalt landið.
Frá Hendaye, sama dag:
Fregnir hafa borist hingað um„
Jólavörur.
Jólaverð.
Við höfum alt, sem þart
til jólabakstnrsíiis.
Hveiti, beztu tegund á 0,40 pr. kg.
Hangikjöt,
Grænar Baunir 7* kg. Dós. 0,85,
Epli,
Appelsínur,
Vínber,
Perur,
Súkkulaði,
Sultutau,
Sælgæti,
Hnetur, margar teg.
Konfect-Rúsínur.
Gefum 5//0 afslátt af öllum vörum
sé keypt fyrir 5 kr. í einu.
FLJÓT OG GÓÐ AFGREIÐSLA.
Jón Hjartarson & Co,
sími 40, Hafnarstræti 4.