Morgunblaðið - 17.09.1977, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. SEPTEMBER 1977
21
Meðfólki og fénaðií
Mælifellsréttí Skagafirði
en vel rættist þó úr. Bjart var yfir
og fallegt um að litast i Skagafirð-
inum þennan haustdag, stafalogn
svo ekki blakti hár á höfði. Þó
hitastigið væri ekki mikið,
skammt frá frostmarkinu, perlaði
svitinn á ákafamönnum við fjár-
dráttinn. Ryndar þurfti enginn að
kvarta yfir kulda, brjóstbirtu var
að finna í fjölmörgum rassvösum
og skammt frá réttinni starfræktu
kvenfélagskonur úr Lýtingsstaða-
hrepp kaffisölu með myndarbrag.
Þangað lagði margur leið sína
og þáði veitingar á hóflegu verði.
Þar, sem annars staðar við rétt-
ina, var margt spjallað, skrafað og
skeggrætt um stöðuna í hinum
ýmsu heimsins málum Ekki um
Schleyermálið eða norsku kosn-
ingarnar, heldur um slátrun, fóð-
urkál og hrossaréttina að Stafni
— svo eitthvað sé nefnt.
Þær voru fjórar við fram-
reiðslustörfin i réttarskúrnum,
Guðrún á Starrastöðum, Erla á
Ljósalandi, Hulda á Nautabúi og
Rósa á Hvíteyrum. Kaffi, kökur
og brauð seldu þær gestum og
gangandi, en ekki voru þó allir
sem gerðu sér þessa hluti að góðu.
Unga fölkið bað gjarnan um
pulsu með öllu. Kaffiveitingarnar
hafa verið seldar við Mælifells-
rétt frá því að hún var byggð fj'rir
allmörgum árum og skiptast kon-
urnar i sveitinni á um veitingasöl-
og hross, en nú eiga þær „bara"
hesta. Þær sögðust dvelja i
Stekkjarholti þessa dagana þar
sem mamma þeirra væri i göng-
um með vestflokknum. — Við
þekkjum eiginlega alla hérna, en
hjálpum samt aðallega Stebba í
Stekkjarholti við dráttinn, sögðu
þær. — Mest drögum við lömb, en
stundum rollurnar og þá báðar
saman, sögðu þær systur.
Gunnar Valgarðsson frá Tungu-
hlíð gekk búmannlegur um al-
menninginn og svipaðist um eftir
markinu sinu, heilrifað og hang-
fjöður vinstra, alheilt hægra.
Hann er 16 ára gamall, en þegar
orðinn þó nokkur bóndi. Ætlar
sér að setja 36 á i haust, á auk
þess taminn 4ra vetra fola, tvær
hryssur og folald, sem hann
hyggst selja. — Ætli ég fái ekki
20—25 þúdund kall fyrir það, seg-
ir Gunnar.
í vetur ætlar hann í Iðnskólann
á Sauðárkróki og hyggst læra bif-
vélavirkjun. Hann fór nú í göngur
í fyrsta skipti og líkaði bara vel,
helvíti hvasst að vísu, en spenn-
andi, því neitaði hann ekki. — Eg
veit ekki hvort ég verð bóndi eða
fer út í bifvélavirkjunina, það
verður bara að ráðast, sagði
Gunnar Valgarðsson.
REYNIÐ AÐFA
HJAHONUM
EINA VlSU
Við hittum þarna síra Ágúst
Sigurðsson á Mælifelli, hann var
nýkominn úr miklu Evrópuferða-
lagi og heilsaði nú sóknarbörnum
sínum hverju á eftir öðru. Sira
Ágúst er með lítils háttar búskap,
mest fyrir ánægjuna sagði hann.
Þar sem hann er fyrrum fréttarit-
ari Morgunblaðsins í sveitinni
spúrðum við hann hvort ekki
væru þarna einhverjir, sem hann
ráólegði okkur að spjalla við.
Sagði Ágúst að þarna væri upp til
höpa gott fólk og skemmtilegt,
sagðist þó ekki neita þvi að gaman
gæti verið fyrir okkur að spjalla
við Jóhann Guðmundsson á Stapa
og reyna að fá hjá honum eins og
eina vísu. Hvað við gerðum.
— Réttardagurinn var sá dag-
ur, sem ég hlakkaði mest til þegar
ég var yngri, segir Jóhann. — Ég
held bara að þetta sé svona enn
þá, maður er byrjaður að hugsa
um réttirnar á miðju sumri. Sjálf-
ur er ég þö ekki með neinn bú-
skap að ráði, við feðgarnir búum
saman á Stapa og erum með
nokkrar skjátur og hross okkur til
gamans. Aðallega fáumst við þó
við smíðar og förum á milli
bænda út um sveitir.
— Annars eru réttirnar orðnar
mjög breyttar frá því sem áður
var, svipurinn er allt annar. Það
er reyndar miklu fleira fólk i rétt-
unum en var áður og margt að-
komufólk, en þetta er orðið svo
míklu vélrænna núna.
— Nei ég er ekki skáld og hef
aldrei verið. Ég neita því þó ekki
að ég set stundum saman vísur og
hef sett svolítið í blaðið Framför,
sem ungmennafélagið hér byrjaði
að gefa út fyrir 2 árum að ég held.
Er ekki betra að við tölum saman
seinni partinn? Það losnar alltaf
um þegar líður á daginn. Þá er
maður búinn að hitta félagana og
fá sér aðeins í staupinu. Ég læt
þig fá eitthvað þá, segir Jóhann,
en l)laðamaður er ekki ánægður
með það. Jóhann fellst á að gefa
okkur smá sýnishorn og hefur
þennan formála:
— Ég kastaði henni þessari að
kunningja mínum einu sinni í
réttum og ætlaðist til að hann
svaraði, sem hann þó ekki gerði í
það skiptið. En visan er svona:
Fellda, slétta, fágaða
fram hér settu á vöku.
Eina létta, liðlega,
ljúfa réttarstöku.
Rér er það ég sem stjórna.
stendur við dilkinn sinn og fylgist
með því sem inn er dregið. Sjálf-
ur er hann drjúgur við dráttinn.
Margir staldra við og ræða málin
við Pál, hann hefur eflaust frá
ýmsu að segja og að sið hins ís-
lenzka bónda hefur hann nægan
tíma, ekki bara til að tala, heldur
einnig til að hlusta.
— Ég er nú orðinn 67 ára og
stend því einmitt á þvi árinu, að
nú á ég að hætta að vinna lögum
samkvæmt, segir Páll. — Við höf-
um það að vísu ekki þannig,
bændurnir, en ég hef þó mikið
minnkað við mig síðustu árin.
Mér virðist sem féð hérna hjá
okkur í Mælifellsrétt í dag sé
fleira en oft undanfarin ár, en
hérna áður var miklu fleira fé
réttað hér. Nú er farið að smala
heimahagana áður en farió er á
afréttina oe bvier eðlilegt að
færra sé i almenningnum en var
eins og fyrir áratug.
— Annars eru smaiamennsk-
urnar eftir gömlu kerfi hjá okkur,
sennilega síðan fyrir aldamót og
þeirri skiptingu hefur ekki verið
raskað þó margt hafi breytzt.
Blessaður vertu, maður lenti i
ýmsu í göngum hér áður fyrr og
það er ekki lengra síðan en 1963
að við komum fénu ekki niður að
Stafnsrétt vegna snjóa og þurft-
urn að fá aðstoð stórvirkra tækja
til að ekki færi illa, segir Páll á
Starrastöðum að lokum.
KJARNAKAFFI
HJA KVEN-
fFlagskonum
Hann hafði spáð leiðindaveðri á
miðvikudaginn, roki og úrkomu,
una, nýjar konur á hverju hausti
eins og þær sögðu stöllurnar í
kaffiskúrnum.
HEIMASÆTUR HÝR-
EYGAR OG BÓNDI
EÐA BIFVÉLAVIRKI
Það var margt um manninn í
Mælifellsrétt á miðvikudaginn,
fólk á öllum aldri og flestir virt-
ust hafa nóg að gera þarna —
eiginlega allir nema blaðasnáp-
arnir. Tvær ungar hnátur tókst
okkur að króa af í almenningnum
og spjölluðum við þær, stutta
stund. Heita þær Rósa Borg Hall-
dórsdóttir, 11 ára, og Sigríður
Margrét Halldórsdóttir, 9 ára.
Þær eru systur og eru frá Sauðár-
króki, reyndar áttu þær heima i
sveit í 7 ár og áttu þá bæði kindur
'Þó aldurinn færist smatt og smatt yfir þá eru réttardagarnir enn
miklir hátíðisdagar hjá hagyrðingnum og hagleiksmanninum Jóhanni
Guðmundssyni á Stapa.
Páll Ólafsson á Starrastöðum.
réttarstjóri og fyrrum fjallkóng-
ur í yfir 20 ár.
lunt myndarskap í réttarskúrnum,
•ún Kristjánsdóttir á Starrastöðum,
isa Björnsdóttir á Hviteyrum.
létta, liðlega,
liúfa réttarstöku