Alþýðublaðið - 26.08.1920, Blaðsíða 1

1920
^ímmœíi ÆaaBers
banknstjóra
í íflorgunblaðinu.
Mgbl. hefir átt tal við Kaaber
bankastjóra í Landsbankanum um
peningakreppuna, og segir hann
þar meðal annars:
„Það liggur næst að líta á mál-
ið eins og það er og gefa þeim
sökina, sem hana á, en ekki reiða
stórt til höggs eins og barn, —
slá vindhögg og hrópa um leið
' ókvæðisorð til þeirra, er reyna að
finna að mrstökum, sem gerð hafa
verið.
„Alþýðublaðið" hefir vítt það,
að Islandsbanki hafi bundið spari-
sjóðsinnlög, sem honum var trúað
fyrir, í fiskiafurðum og fiskiútvegi.
Já, ef hann hefði ekki gert annaðl
En hann hejir ennfremur bundið
alt pað fé og alt pað lánstraust,
sem hann hefir getað fengið er-
lendis, án tillits tii þeirrar skyldu,
sem hvílir á honum sem seðla-
banka, sem er: að geta ávalt út-
vegað verðgildi fyrir seðla sína:
danskar krónur.
Það þýðir ekkert að loka aug-
unum fyrir þessari staðreynd, já,
það er óforsvaranlegt að leitast
við að breiða yfir hana lengur.
Nú er svo langt rekið, að á-
standið er farið að verða viðsjár-
vert og eitthvað verður að gera
til þess að opna augu almennings.
— Bankana hér vantar erlendan
gjaldeyri og geta ekki nú vænst
lánstrausts svo nokkru nemi.
Við verðum að konia í peninga
fslensku aíurðunum, sem hafa safn-
ast saman hér og erlendis, og sem
eru meira en nógar til að borga
með skuldirnar og eignast á ný
•Unstæðu í erlendum bönkum.
^egna hins sérstaklega ástands,
sem nú er, verður stjórnin aö taka
söiu á þessurn útflutningsvörum í
sínar hendur, undan gróðabraili
einstakiinganaa, sem bankarnir
I’iugað til hafa stutt. — Stjórnin
Veiður að skipa heiðarlega, dug-
Fimtudaginn 26. ágúst.
194. tölubl.
lega og athafnafúsa útflutnings-
nefnd, sem takist á hendur sölu
útflutningsvörunnar, og ef til vill
verður ■— helzt í Englandi — að
taka svo stórt lán, sem nægir, og
má tryggja það með vörunum, auík
tryggingar ríkisins, ef þess yrði
krafist. Við erum ekki bundnir
við neitt sérstakt land með söluna,
sem auðvitað verður að gerast
með góðri fyrirhyggju og tilliti til
almenningsheilla. Það lán, sem
fæst, er trygging fyrir því, að við
neyðumst ekki til að selja við
hvaða verði sem vera skal.
Innflutningsnefndin (viðskifta-
nefndin) á að starfa áfram, og há-
marksverð ætti að setja á roatvör-
ur og nauð/synjavörur, bæði í
heildsölu og smásölu; gæti jafnvel
komið til mála að skamta sumar
vörutegundir. —
— Hvað hyggið þér, að fram-
leiðsla þessa árs sé mikils virði?
spyr Mgbl. því næst hr. Kaaber.
— Eg hefi gert það upp laus-
lega og komist að þeirri niður-
stöðu, að afurðirnar séu samtals
ekki minna virði en 50—60 mil-
jónir króna. En auk þess eru ó-
seldar útflutningsvörur frá fyrra
ári, sem eru um 7 miljónir króna
virði.
— En hvað skulda íslendingar
þá erlendis fyrir aðfluttar vörur?
— Bankarnir skulda báðir í
mesta lagi 17 miljónir og einstak-
ir kaupsýslumenn 7—8 miljónir
kr., eða samtals 25 miljónir króna.
En það er aðgætandi, að hér á
landi eru fyrirliggjandi miklar
birgðir af allskonar vörum, t. d.
kol, rúgrojöl, kaffi og vefnaðar-
vörur, sem enn er óeytt og munu
að mestu þegar borgaðar."
Motkun loftskeyta.
Á fundi alþjóðasambandsins í
París, er nýlega var haldinn, var
stungið upp á þvi að nota skyldi
meira loftskeyti en gert hefði ver-
ið, til að senda einkaskeyti.
€tkt& símskeyti.
Khöfn, 24. ágúst.
Undanhald Rússa.
Blaðið „Lokalanzeiger" segir að
Rússar flýi á herstöðvunum við
Mlava og Praszmjk, og Iáti eftir
sig 20 þús. fanga og 200 fall-
byssur.
Kolaverkí'all yfirvofandi í Engl.
„Nationaltidende* segja, aðkola-
verkfall vofi yfir f Englandi. Kola-
kaupmenn hafi komið á skömtun.
Og útflutningur verði stöðvaður
jafnskjótt og verkfaliið verði sam-
þykt.
Ekki samþykkir.
Frá Luzern hafa þeir Lloyd
George og Giolitti gefið út þá
tilkynningu, að England og Ítalía
séu ósamþykk friðarsamningum
bolsivíka, til handa Pólverjum.
Hergögn stöðvuð.
Herstjórinn í Danzig hefir stöðv-
að franskan hergagnaflutning til
Póllands.
Khöfn, 25. ágúst.
Kolaverkfallið.
Atkvæði enskra kolanámumanna
um verkfall verða talin á mánu-
daginn. Búist er við að það hefj-
ist 18. september. Smiliie foringji
kolanámumanna, hefir lýst yfir því
að þjóðnýting námanna sé tak-
markið.
Ósigur Bússa.
Bolsivíkar hverfa á braut úr
Baku.
Símað frá Varsjá, að yfir 70000
fangar, hergögn og efni hafi ver-
ið tekið. Bialystok unninn og norð-
urher bolsivíka þar með hindraður
í að hörfa til baka.
Norðmenn og bolsivíkar.
Frá Kristianíu er sfmað, að
norska stjórnin taki nú saminga
upp við Litvinov, fulltrúa bolsivíka.