Alþýðublaðið - 04.02.1931, Blaðsíða 2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
«
„Við getnm ekkl biðið ieognru.
„Það er ómognlentu.
Feikna«jarðsk|álftar
i Ástraliu.
Olíalindir brenna.
Margir menn láta lifið og fJAIdfi slasast
Pað ar komið fram í febrúar.
Fjöldá manna hefir verið at-
\ánnulaus síðan um miðjan sept-
ember, eða í 5Vs mánuð, sumir
lengur. Þaö er hræðiilega langur
tími fyrir þá, er ekki hafa fengið
handtak að gera svo lengi. Get-
ur fóik ekki gert sér í hugar-
lund hvernig ástandið er á al-
þýöuheimilunum, sem svo er á-
statt fyrir? Geta peir, sem hafa
atvinnu, ekki ímyndað sér h vernig
þeim muni líða nú, er barist hafa
við atvinnuleysi og skort í 51/2
mánuð? Engar tryggingar hefir
alþýöan að fiýja tLl, ekkert ör-
yggí á hún. Hún er öryggislaus
— allslaus. Heimilin eru ofur-
seld vöntun og skorti um leið
og vinna fyrirvinnunnar bregst.
Fyrir alpýðuheimilin pýðir at-
vinnuleysi: minni mjólk handa
börnunum, minni klæði, minna
brauð, minni hita x híbýlin, ekk-
ert kjöt, enga nýbreytni — mieiri
veikindi. Þetta alt pjáir xnörg' al-
pýðuheimilin í þessum bæ nú.
Svo mánuðum sklftir hefir al-
pýðufólk heðið um atvinnubætur
og þetta orð: atuinnabœtur er
nú mest notað allra íslenzkra
orða á alþýðuheömilunum. Verka-
mannafélögin bera fram kröfum-
ar. Þau eru eiina hlífin, sem al-
iþýðan á. Það tekur daga og viik-
ur að fá að tala viið forrá'öa-
niennina, og það tekur vikur og
mánuði að fá' svar, og þegar
svarið kemur, |xá er það út í
hött eða verra en það. Jafnvel
svife eru höfð í frammi. Bæjarstj.
samþykkir að fela borgarstjóra
að efna til atvinnubóta. Biðin er
löng. Loks virðist rofa til. At-
1 gærkvel-di var atvinnuleys-
ingjafundur haidinn í .templara-
sabium við Bröttugötu. Húsið
var troðfult. Mikill fjöldi ræðu-
manna tók til máls. Var áuðheyrt
á ræðum mauna, að það var
þeim mikið alvöru- og nauð-
synja-'mál, er verið var að ræða
um.
tsjisksala. „Gyllir" seldi afla
sinn í Bretlariidi í gær fyrir ) 165
sterlingspund og „Óiafur“ fyrir
722 stpd., „Geir“ í fyrra dag fyrir
838, „Waipole" fyrir 1732 og
vinnubætumar eru að byrja!
Verkamenn eru kvaddiir til vinnu
50 að tölu. Þeir fá vinnuseðiL
Vinnan er i 8 daga, um 9
krónur á dag. Það geriir um 70
krónur. Svo er atvinnuleysi aft-
ur fyrirsjáanlegt eftir vikuna. í
sama mund og þessi „atvinnju-
bóta“-ómynd er að byrja, kem-
ur fregnin um að um 80 blá-
fátækum bæjarvinnumönnum hafi
verið sagt upp. Otkoman verð-
ur: Engax atvinnubætur, jafnvel
rneira atvinnuleysi. — Eru þetta
ekki svik við atvinnulausu verka-
mennina ? Ef það eru ekki svik,
hvað er það þá?
í gærkveldi' var haldinn afar-
fjclroennur atvinnuleysingjafund-
utr. Þar tók fjöldi manna til máls.
Kom það skýrt fram í ræðum
verkamannanna, er töluðu, að það
var eáitth'vað þungt inni' fyrir. Þar
töluðu iroenn, sem aldrei hafa tal-
aö opinberiega fyrr. Af þeim! var
strokin öll óframfærni. Það var
auðséð að það var sterkt afl, er
ýtti á eftir — það var skortur-
iinn, neyðin, — vissan um vönt-
unina heima. Margix svangir
inunnar. lítið brauð, engin mjólk.
Hvað á þetta að ganga lengi?
Er ekki mælirinn fullur?
Nú \-eröa þeir, sem ábyrgð
bera á þjóðfélagrou, að gera eitt-
hvað.
Ef þeir gera ekkert, hvar er
þá ábyrgð þeirra? Hvar er þá
einstaklingsframtakið og alt það?
Við getum ekki hiðið lengur.
Það er ómögulegt.
Atuinnulaus verka]nad[ur.
lausra verkamanna samþykkir að
skora á verkamannafélagið Dags-
brún að halda fund á laugardag
eða sxmnudag fyrir atvinnulausa
verkamenn og bjóða á fundinn
borgarstjóra og bæjaxfulltrúum,
og iskorax fundurinn hér með á
þá að mæta á þeirn fundi og
standa fyrir máli stjómar bæj-
afjns 1 ,atvirmuleysismálunum.“
Fundur þessi verður auglýstur
síðar.
„Júpíter" fyrir 1701 (ekki 2000
stpd.) og „Venus“ á laugardag-
inn fyrir 2000 stpd.
Togamrnir. „Belgaum" kom af
veiöum í gær, hlaðinn fiskí.
Auckland á Nýja-
Sjálandi, 3. febrúar.
United Pxess.. — FB.
M'iklir jarðskjálftax stóðu yfir í
Napier og héruðunum umhverfis
í morgun. Óttast menn, að margt
manna hafi farist Borgin Na-
pier hefir eyðilagst að miklu
lieytii, skriður féllu á borgina, en
flóðbylgjur hentust á land. Allar
rn ú.rs toiin s'byggingar í borginni
hrundiu, en brunar urðu viða í
henni. Einnig kviknaöi i olíutind-
um í héxaöinu. Ei'mskipin, sém
á höfninni voru, héldu þaðan sem
hTaðast þau gátu, þvi að menn
óttuðust, að breytingar kynn.u að
verða á sjávarbotninxxm í grend
við borgiina, sem leiddi það af
sér, að skipin kæmust ekki úr
höfn. — 1 Gisborne er sagt- að
hvert einasta hús sé stórskemt,
Mikil skriða féll í ána RangitakL
— Herskip hafa verið send frá
Auckland með lækna, hjúkrunar-
konur og nauðsynlegustu hluti til
hjálpar.
Auckland, 3. febr.
United Press. — FB.
Tilkynt hefir verið, að 100
Undanfarna daga hafa milli
530 og 540 atvinnulausir menn
komið til skriáningar hér i Reykja-
vik. Þar af komu 314 tiil skrán-
liingar í Frakkneska spítalanum og
síðan nokkrir menn til nefndar-
innar, svo að þar voru samtals
skxáðir um 320. í verkaroanna-
iskýlið komu í gær og fyrra dag
samtals 215 menn til skráningar.
Skráðir atvinnulaxxsir menn eru
þannig fxxtiur þriðjungur hins
sjötta hundraös.. En íxákunnugir
(mjenn í borginni fullyrða, að þeir,
sem skráðir voru, séu ekki nema
dálítill hluti þess fjölda fólks,
sain er atvinnulaus. Þegar nú
þess er gætt, að fjöldinn af þessu
atvinnulausa fólki er fjölskyldn-
anenn, þá ættu altir að geta gert
'Sér í hugarlund, hve fjötinargir
I>eir eru, sem atvinnuleysið krepp-
ir að.
Samt heíir íhaldstiðið látið sér
sama að gera skripaleik úr at-
vinnubótum þeim, sem það lofaði
á bæja.Tistjómarfunidii. Loforð og
svik —; það eru þess ær og kýr.
Umdir svo berfilega stjórn er
Reykjavik seld á xneðan íhalds-
tiðið er í roeiri hluta í bæjax-
stjóminni.
nxanns hafi beðið bana í Napier
og 1000 meiðst. Talið er, að hafn-
arbotninn i Napier hafi sigið
mikið, sums staðar um 18 fet.
Boxginni er lýst þannig nú, að
engu sé. líkara en stórormsta
stæði þar sem hæst. Eldur er I
fjölda húsa og erfitt um vik að
slökkva, vegna vatnsskorts. Hef-
ir þvl orðið að grípa til þess
ráðs að spxengja byggingar meÖ
dynamiti, til að vama útbreiðslu
eldsins. Borgarbúar hafa búið um
sig til bráðabirgða á götunum,, e»
menn hafa og hundruðum saman
verið fluttir í sjúkrahús. Sarn-
kvæmt seinustu fiegnum halda
hræringarnar áfram og veldur
það erfiðleikum við björgunar-
starfið. Ætlað er, að margir
nxenn séu enn á lífi í rústununxr
meira eða minna meiddix, og
vafasamt hvort tekst að bjargei
ðll.um í tæka tíð. Einum manni,
sem hafði verið inniluktui' 9
stundir, hefir verið bjargað. Tvö
beditiskip xneð lækna, hjúkrunar-
konur og hjálparhlutii o. fl„ erw
á leið til Napier og verða kom-
in þangað í fyrra málið.
Línoveiðararnlr.
Um kaup og kjör á linuveiiður-
unum stendur alt í sama þófiinu.
Sáttasemjari hefir haldið nokkra
fundi með aðiljum, þann síðasta
í gær með futitrúum sjómanna.
Vilja útgerðarmenn að eins semja
á lækkunargrundvelti. miðað vi®
kjörin í fyrra.
Strandið við Mel-
rakkaslétta.
„Óðinn" kom á strandstaðinn I
nótt. Togarirm strandaði innan
við Leirhöfn á Melrakkasléttu.
Hann er nú oröinn hálffullur af
isjó, en tílraun verðtrr gerð til a'ð
tæma hann. Mjög er samt tatið
vafasamt, að „óðinn“ geti náð
honum út.
Samútgerð siómanHa.
Af Þingeyri er FB. sk'rifað 26.
fyma roánaðar: Nokkrir sjómenn
lutfa tekið á leigu eimskipiö
„Nonna" og gera hann út þessa
Vertíð á þorskveiðar. Er það nýtt
fyrirkomulag, þar sem allir
(nema vélamenn) taka þátt í á-
bata og halla og kjör yfirmanna
eru sambærilegri við hásetalaun
en áður hefir tíðkast.
Atvmimleysisfundurinu
í gærkvöldi.
Samþykt að bfóða bovgarstlðra og bæiarstjóni a tantí um
mæsta helgi.
Á fu'ndimim var samþykt ein-
róma efttrfarandi ályktun:
„FjölmennuT fundiur atvinnu-