Alþýðublaðið - 19.11.1958, Qupperneq 2

VÉÐRIÐ :
fi.-V, kaldi skúrir,
★
■SLYSAVARÐSTOFA Reykja
víkur í Slysávarðstofunni
er opin allan sólarhringinn.
liæknavörður L.R. (fiyrir
vitjanir) er á sama stað frá
kl. 8—18. Sími 1-50-30.
JSTÆTURVÖRÐUR er ÍReykja
víkur apóteki, sími 1-13-30.
fjYFJABÚÐIN Iðunn, Reykja
víkur apótek, Laugavegs
apótek og Ingólfs apótek
fylgja lokunartíma sölu-
búða. Garðs apótek, Holts
, apótek, Austurbæjar apó-
tek og Vesturbæjar apótek
eru opin til kl. 7 daglega, I
.nema á laugardögum til kl.
4. Holts apótek og Garðs
apótek eru opin á sunnu-
dögum milli kl, 1—4. e. h.
MAFNARFJARÐAE apótek
fer opið alla virka daga kl.
9—21. Laugardaga kl. 9—
18 og 19—21. Helgidaga kl.
13—16 og 19—21.
#CÓPAVOGS apótek, Álfhóls-
végi 9, er opið daglega kl.
9—20, nema laugardaga kl.
9—16 og helgidaga kl. 13—
16, Sími 23100.
'k
'Jt*ETTA er helzt í útvarpmu í
kyöld: Útvarpssaga barn-
■anna kl. 18.30. Lestur förn-
rita kl. 22.30. íslenzkir ein-
leikarar (Einar Sveinbjörns
son og Rögnvaldur Sigur-
jénsson) kl. 20,55. Viðtal
vjkunnar kl. 21.25. „Afsak-
x| skakkt númer'* kl. 22.10.
; Lög unga fólksins kl. 22.45.
3RÚÐKAUP. S. 1. laugardag 1
voru gefin saman í hjóna-
# band Ingigerður Jónsdóttir,
, frá Hjörsey, og Grétar Ingi
i mundarson, skrifstofumað-
« ur hjá Kaupfélagi Borgí'irð-
inga,’Borgarfirði. Ennfrem-
. ur Jónína Ingólfsdóttir —
. (trésmiðameistara frá Sauð
l árkróki) og Ingi H, Ingi-
mundarson, gjaldkerf hjá
; K. B.,‘ Borgarnesi, Séra Leó g
. Júlíusson á Borg gaf brú'ð-
hjómn saman.
'k
”75 ÁRA varð 16. þessa mán-
aðar Ingibjörg Sigurðai'dótt
ir, Vegamótum, Stokkseyri.
. — 16. þessa mánaðar vaið
, einnig Guðjón Gíslasoh,
bóndi, Koltholti, Villinga-
holtshreppi, 70 ára.
★
JLISTAMANNAKLÚBBURí
INN í baðstofu Naustsins
er opinn í kvöld.
★
FERÐAMÁNNAGENGIÐ:
1 sterlingspund . . kr. 91.86
1 USA-dolIar .... - 32.80
í Kanada-dollar . . - 34.09
1(90 danskar kr. .. - 474.96
100 norskar kr. . . - 459.29
101 sænskar kr. . . - 634.16
100 finnsk mörk . . - 10.25
1000 frans. frankar - 78.11
100 belg. frankar - 66.13
1®0 svissn. frankar - 755.76
10* tékkn. kr.....- 455.61
100 V.-þýzk mörk - 786.51
1000 lírur......... - 52.30
100 gyllini ....... - 866.51
Sölugengi
1 Serlingspund kr. 45,70
1 Bandar.dollar— 16,32
; 1 Kanadadollar — 16,96
í tOO danskar kr. — 236,30
j 100' norskar kr. — 228,50
1 190 sænskar kr. — 315,50
' 100 finnsk mörk — 5,10
$090 franskir fr. — 38,86
] íiObelg. frankar — 32,90
j 100 Svissn. fr. — 376,00
] 100 tékkn. kr. — 226,67
; 100 v-þýzk mörk — 391,30
39.000 Lírur — 26,02
100 Gyllíni — 431,10

TóN SKÁLDAFÉLAG ÍS-
LANDS minntist í gærkvöldi
dr. Victors Urbar.cics tónskálds
með hljómleikum í Þjóðleikhús
inu. Á efnisskrá'nni voru að
sjálfsögðu verk hins látna tón-
listarmanns. Sýndi etútSvalið
vei hin mörgu form, er höfund-
urinn valdi sér við tónsmíðar
sinar, og þótt verkin væru mis-
jöfn að gæðum sem. vonlegt er,
kemur Þó Ijóslega fram mikil
kunnátta og sköpunargleði í
þeim. Þá mun og ekkl sízt um
að kenna, hve höfundur var í
lifanda lífi störfum hlaðinn, —
enda um margra ára skeið ein-
hver athafnasamasti tónlistar-
maður hérlendis.
Synfóníuhljómsveitin lék
gamanforleik, skemmtilegt
verk og glettið, auk þess sem
strengjasveit lék ásamt þrem
saxafónléi kurúim Concertínu
fyrir þrjá saxafóna og strengja-
sveit. Hvoru tveggja stjórnaði
Pál] ísólfsson mynduglega. —
Þuríður Pálsdóttir söng þrjú
einsöngslög einkar fallega við
undirleik frú Jórunnar Viðar.
Þá léku Björn Ólafsson og írú
Jórunn sónötu, sem naiit sín
mjög vel. Skernmtilegustu verk
in á efnisskránni voru þó vafa-
laust píanóverkin og þá einkum
sónatínan, sem ekki mun hafa
heyrzt áður leikin opinherlega.
r
FrairshaW af 9. siou.
leika og áhugaleysi, eða er það
þannig, að Reykvíkskir æsku-
menn nenni ekki að hlaupa
nema einn hring — 400 metra?
Mér finnst það ótrúlegt. í
fyrrasumar fylgdist ég með
landsmóti Ungmennafélags ís-
lands, þar skorM ekki þátttöku.
Milli 20 og 30 keppendur tóku
þátt í lengri hlaupunum, og þar
var barizt af öllum kröftum,
enginn lét sig fyrr en í fulla
hnefana, hlaupararnir dreyfð-
ust um allan hringirm og bar-
áttan vár háð hvarvetna. Eru
sveitamenn þetta viljugri? Og
af hverju koma þessir menn
ekki á meistaramótin? Þetta
eru spurningar sem Íeysa á.
Ungmennafélagsmótið var eitt
skemmtilegasta mót, sem ég
héf fylgzt með hér á landi,
þrátt fyrir frumstæð skilyrði
að ýmsu leyti. Hvað veldur því,
að ungmennin, sem lögðu sig
fram á ungmennafélagsmótinu
vilja ekki keppa í höfuðrnótum
landsins? Er það vegna þess,
að þeir telja það fyrirfram von-
laust? Því þá ekki að skipa
keppendum í flokka, miðað við
fyrri afrek?
Þetta eru spurningarí sem ég
slæ fram hér til umhugsunai\
Eitthvað verður að gera í þessu
efni.
Ég veit ekki hvort ég á að
fara fleiri orðum nm þetta efni
að sinni. Yfirvofandi er bylt-
ing, hvað snertir framkvæmd
frjálsíþróttamóta, þegar Laug-
ardalsvöllurinn verður tekinn í
notkun, og því líklega tómt
mál að fjasa um framkvæmd
mótanna miðað við gamla völl-
inn, ýmiss seinagangur varð-
andi framkvæmd mótanna á
Melavellinum stafaði fyrst og
fremst af frumstæðum skilyrð
um þar, sem verða mjög bætt
á nýja vellinum. En ekki er
nóg að hafa glæsilegan völl og
fullkomnustu tæki, ef skipu-
lagningin er losaraleg, svo ekki
sé nú talað um það, ef kepp-
endur láta á sér standa.
Ég held ég hafi þessi orð
Skilaði frú Jórunn Viðar þeim
verkum af hinni mestu prýði.
Tónleikunum lauk með söng'
Þjóðieikhússkórsins, — hins
gamla kórs dr. Urbaneic, sena
hann flutti fimm kórlog höf-
undar undir stjórn Páls Isólfs-
songar. Vel flutf og útsetning-
arnar mjög athygiisverðar,
I upplhafi tónleikanna flutti
Jón Leifs nokkur minningar-
orð um dr. Urbancic óa bað
menn rísa úr sætum til að
héiðra minningu hans.
G.G.
„Reiði «ngi maðurinn4' virð-
ist þegar hafa náð mikilli
hylli hjá reykvískum leik-
húsgesliim. — Áðsékn að
[eikritimi lxefur alltáf ver-
ið mjög góð og leikurinn hef
ur vakið verðskuldaða at-
hygli og þá ekk. hvað síst
hjá unga fólkinu, enda fjall-
ar leikurinn lini vandanxál
nútíma æskunnar. — Þessi
mynd er af Gunnari Eyjólfs-
s.yni og Kristbjörg Kjeld í
hliitverknm sínum,
Fregn til Alþýðublaðsins.
TÁLKNAFIRÐI í gær.
EINN bátur hefur róið héðan,
„Guðmundúr á Sveinseyri,“ og
aflað sæmilega, þegar á sjó hef
ur gefið. Hefur tíð verið frem-
ur risjótt að undanförnu.
Búizt er við því, að annar
bátur, „Tálknfirðingur1, hefji
róðra á næstunni. — Verið að
ljúka við byggingu frystihúss-
ins hér. Framkvæmdir við það
hófust fyrir rúmu ári og hafa
gengið mjög vel. Er þetta stór
og mikil bygging.'— K. H.
Nikosia, 18. nóv.
HALDIÐ er áfram réttarhöld
um á Kýpur vegna þess atburð-
ar að tveir Kýtjurnj ?nn létu
lífíð vegna hörkulegrar með-
ferðar er brezkir hermenn
le'ddu fólk til yfirheyrzlir eftir
að eiginkona ensks liðsforingja
var skotin til bana í byrjun
október s. 1.
Vitni bera það að tveir aldr-
ALÞÝÐUBLAÐIÐ__________________________________
Útgéfandi: AlþýÖuflokkiirinn. Kitstjórar: Gísli J. .Astþörsson og
Helgri Sæmuridsson (áb>. Fulltrúi ritstjórnar: Sig-valdi Hjálmars-
son: Fréttastjóri: Bjorgvin Öuötrtundsson. Auglýsingastjóri: Pét-
ur Pétúrsson. Ritstjórnarsímar: 14901 og 14902. Auglýsingasími:
14906. Áfgréiöslúsími: 141)00. Aðsetur: AlþýÖuhúsi Fréntsmiðja
AlþýðublaÖsins Hverfisgötu 8—10
Hússneáa
ÞJÓÐVILJINN er nú ofsakátur yfir 7 ára áætlun komrh-
únistaflokks Ráðstjórnarríkjanna. Samkvæmt upplýsingum
Þjóðviljans var uþpkast að Þessari 7 ára áætlun samþykkt
á fundi í miðstiórtt koinimiúnistaflokks Ráðstjórnarríkjanna,
lSam'kvæmt þessu uppkast'j. hyggjast Rússai- komast
íram úr Evrópuríkjum á sviði iðnaðarframleiðslu á næstu
7 árum. Og fyrir árið 1970 hyggjast þeir fara fram úr Banda
ríkjunum.
Þáð er einbenhi á þessari áætlun rússneskra kommún-
ista, að það er aðalatriði hennar að pína sem mest afköst út
úr verkamönnum í Ráðstjórnarríkjunum, en hitt er auka-
atriði að bæta kiör verkamannanna, Ákvæðisvinnufyrir-
komulagið var á sínum tíma tekið upp í Ráðstjórnarríkjun-
um einmitt í þéssUm tilgangi. Hefur það skapað hinn mesta
launamismpn og reynzt gott kerfi í því skyni að pína Verka-
menn áfram en hinar lægst launuðu hafa lifað suitarlífi. .
iSamkvæmt upplýsingum Bandaríska verkalýðssam-
bandsins er kaupmátturinn í Rússlandi munminnieníBanda
ríkjunum og Bretlandi. Verkamaður í Rússlandi er 350
Istundir að virma fyrir einum, fötum, en í Bandaríkjunum
aðeins 33 stundir og 10 mínútur og í Bretlandi 74 stunáir.
Og fyrir einum skóm er verkamaður í Rússlandi 62 stundir
og 20 mínútur að vinna, en í Bandaríkjunum 7 stundir og 2
mínútur og í Bretlandi 17 stundir og 2 mínútur.
Þ.essar tölur sýna, að hinum „rússneska sósialisma11 hef-
ur enn ekki tekizt að færa verkamönnum eins góð lífskjör
og þeim bjóðast á Vesturlöndum. Það er út af fyrir sig gott
—að geta bent á tölur um íramleiðsluaukningu, En það er
ekki nóg, Hugsjón frumherja sósialismans var sú, að hið
nýja skipulag færði verkamönnum góð lífskjör og eyddi
hinum mikla launamismun kapitalismans. Sú hugsjón hef-
ur ekki orðið að veruleika í Sovétríkjunum. Híns vegar
hafa menn fengið í staðinn herveldi, grátt fyrir járnum. —
Framleiðslan eykst, einkum á sviði iðnaðar en lífskjörim
batna ekki að sama skapi. Og þetta er ofur eðlilegt. Hir.
mikla fjárfestihg, hin gífurlega uppbygging þungaiðnaSar
á sér stað á mun skemmi'i tíma en í. hinum gömlu iðnaðar-
þjóðfélögum Vesturland-a. I Rússlandi verður ein kynslóð
að bera allar byrðar hinnar miklu fjárfestingar. Hin mikla
fjárfesting verður á köstnað neyzlunnar. Þess vegna eru
Iífskjörin þar bágþorin og mun verri en í öðrum Evrópu-
löndum vestan járntjalds. Þetta ætti Þjóðviljinn að hafa
í huga er hann gléðst yfif' 7 ára áætlun Sovétríkanna.
aðir menn hafi látist á bílpalli
á leið til fangabúða. Hafi annar
þeirra hrópað upp að hann
væri að kafna, en enskur her-
maðúr hafi þá sagt: „Látum
hann drepast“. Mörg vitni segj-
ast hata verið barin með kylf-
um og byssuskeptum. Brezku
herforingjarnir segj’a þejnhan
vitnisburð ekki sánnleikanum
samkvæman. — Reuter.
Þrjú ný þingskjöl
ÚTBÝTT hefur verið á al-
þingi þrem nýjum þingskjöl-
um. Gunnar Jóhannsson flytur
frumvarp til laga um stofnun
og rekstur verksmiðju tll
vinnslu sjávarafurða á Siglu-
firði. í greinargerð segir, að til-
gangur með byggingu niður-
lagningarverksmiðju á Siglu-
firði sé sá, að hagnýta yfir vetr
ar- og haustmánUðina það
mikla vinnuafl, sem þar er fyr-
ir hendi, og um leið breyta
hluta af hráefni því, sem nú er
ílutt út árlega fyrir 100—150
millj. króna, í verðmæta og
fullunna neyzluvöru.
Páll Zóphóníasson flytur
frumvárp til laga um breyting
á lögum um skipun prestakalla.
I greinargerð segir, að frurn-
varpið sé að nokkru flutt eftir
óskum manna í Kirkjubæjar-
og Hofteigsprestaköllum, eh að
nokkru til ag géra mögulegt,
að prestar geti búið á öð-rum
stöðum en þar, sem nú eru
lögbooin prestssetur, ef slíkt,
þykir henta í framtíðinni.
Loks flytja þeir Magnús Jóns
son og Pétur Ottesen frumvarp
til laga um breyting á lögum
um Ferðaskrifstofu ríkisins?
þess efnis að 7, gr. laganna
falli niður. En sú grein felur í
sér heimild til að greiða kostn-
að við rekstur Ferðaskrifstofu
ríkisins af sérleyfisgj aldi bif-
reiða. Hefur halii af rekstri
skrifstofunnar verið greiddur
úr þeinx sjóði árum saman,
segja flutningsmenn í greinar-
gerð, svo að ekkert fé hefur
safnazt í sjóðinn.
SJÁLFSBJÖRG, félag fatl-
aðra, hafði merkjasöludag 26.
okt. s. 1. Merkjasalan gekk vel
miðað við það, að annað félag
hafði merkjasöludag daginn
áður, Ágóði af merkjasölunni
um allt landið varð um 72.000
krónur.
19. nóv. 1958 — Alþýðuhlað'ð