Alþýðublaðið - 10.02.1931, Qupperneq 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Kosnimff ati' éttfflf
nfflgffl félksiffls*
Eftir því sem alþýðan skilux
betur samtakamátt sinn og skipar
'sér í öflugri fylldngu til þess áð
berjast fyrir framgangi hags-
munamála sinna, aukins frelsis
og bættra kjara, eftir því verður
henni ineira ágengt. Ihald og
auðvald og taglhnýtingar þess
stritast á móti, en verða jafnan
að lokuim að láta í minni pokann,
þegar nógu miikill fjöldi alþýð-
unnar hefitr sameinast um kröf-
urnar, því að alþýðan ein getur
með sanni sagt: „Vér erum fjöld-
Lnn.“ Og isamtök fjöldans eru
vaid, sem nátttröllin verða að
lúta. Ein af réttlætiskröfum al-
þýðunnax, eitt af stefnumálum Al-
þýðuflokksins, er kosningaréttuT
og kjörgengi unga fólksáns... Nú
fær enginn að kjósa til aiþingis
fyrri en hann er orðinn fullra 25
áxa gamall.og við landskjör ekki
fyrri en hann er 35 ára. Petta er
hin mestá óhæfa. Menn verð?a
fullveðja 21 árs og þá hafa þeir
rétt til að taka að sér flest störí,
hversu ábyrgðarmiikil sem þau
em. Hví er þeim þá meinaður
kosninga rrétturinn ? Auðvitað er
það af því, að íhaldssinnaðir
lagasmiðir og valdhafar hafa vit-
að, að æskan er íhaldiinu frá-
hverf. Þess vegna hefir unga fólk-
inu verið til þessa meinað að
hafa mieð atkvæðum sínum bein
áhrif á skipun alþingis,. Þess
vegna hefir þetta óhæfilega ald-
urstakmark á kosningaréttinum
verið sett í stjörnarskrána.
Þetta réttárrán má með engu
móti halda lengur áfram. Æskan.
krefst réttar sínis til þess, að fá
að hafa bein áhrif á skipun al-
þingis. Hún lætur sér ekki nægja
þau óbeinu áhrif ein, sem henni
hafa hingað til veriö eftir skilin,
uniræðu- og fortölu-réttínn ein-
an. En hún nmn nú nota þann
rétt óspart til þess að berjast
fyrir kosningarétti sínum.
Alþýðuflokkurinn hefir jafnan
barjst fyrir réttíndum æskufólks-
iras til þess að fá að greiða at-
kvæði um val löggjafanna. í-
haklið hefir þumbast á móti, en
reynt að breiða sem mest yfir
|>á mótsprynu. sína, því að ráð-
enduim þess dylst ekki, hve ó-
vinsæl andstaða þeirra er gdgn
þessum, sjálfsögðu réttindum
æskufólksins. En það vita allir,
sem þekkja fyrri feril íhaldsliðs-
ins, að það stritast á móti þess-
ari sjálfsögðu réttarhót svo lengi
sem það þorir,
En réttlætiskrafan mun sigra,
þótt íhaldsliðinu sé það ekki ab
skapi. Unga fóikið þarf að fylgj-
ast vel með í því, hverjir berj-
ast fyrir þessum sjálfsagða rétti
allra æskumanna og bera hann
fram til sigurs og hverjir það
hins vegar eru, sem streitast gegn
honum, þótt þeir þori lítt að and-
mæla honum í heyranda hljóði.
Það er eins og vant er: Jafnaðar-
menn berjast fyrir mannréttind-
um þeiirra, sem hafa verið rænd-
ir þeim. íhaldsliðið reynir að lifa
á ranglætinu svo lengi sean þess
er kostur.
Verkin sýna merkin.
Aldrei aftnr.
Þeir exu fáir, sem ekki viðnr-
kenna að málsvöm afturhalds-
ins á þessu landi sé einhver hin
aumasta er þekkist, þótt víða
væri leitað um lönd. I engu einu
einasta landi um allan heim
munu önnur eins sorpblöð finn-
.ast eins og þau, er verja mál-
stað íslenzka peninga- og stór-
hurgeisa-valdsins. Jafnvel þeir,
•*
,sem enn eru biindir fyrir nýjum
viðfangsefnum og hollum menn-
ingarstraumum samtimans og
fylgja því afturhaldinu í mörgu,
vilja sem 'fæst um málsvara sína
segja. Ef talað er um „Morguíi-
blaðið“ þagna þeir, „Storm“ vilja
þeár eigi viðuxkenna, ekki heldur
„Vesturlándiið", „íslendinginn“ né
„Austfirðinginn“. „Vísir“ er einna
minst, nefndMr af þeirri ástæðu
einni, að þarer flærðin mest, diusil-
menskan minst á yfirborðinu. Hin
íhaldsmálgögnin eru hreinskilin,
birta insta kjarna máistaöarins,
en „Vísir“ er fláastur, veit hve ilt
er ilt að verja — og að öðrum
þræi$ þarf haxm oft að rifa voð-
ina isvo að eigandinn, Jakob
Möller, geti alt af er á ríðux
smogið út og selt sig, því það er
hans eðli.
Hver maðu/, sem lesiið hefir
„Morgunhlaðiið“ og halastjöfnur
þess á undanförntum árum, hlýt-
ur að finna til þess við lestur
hverrar línu, að hér séu menn á
ferðánni, ,sem gersneyddir séu
öllu velsæmi, allri sómatilfinn-
íingu:. Ritvöllur þessara blaða er
að útfiti eins og skrifstofuher-
bergi „Morgunblaðsins“ í Aust-
urstræíi eru oftast eftir nætur-
svallið, saurug og svínsleg, —
sem jafnvel þesm manneskjum,
er hafa ait af orðiö að hreinsa
aurinn undan öðrum, hrýs hugur
við að ieggja hönd að. — Á rit-
velfinum eru aumlegustu sletti-
rekur ísLanzkrar pennastéttar
látnar státa, á ineð/an eigendur
og húsbændur fá frið til banka-
bra&ks, mútugjafa, sjóðþurða, ok-
urs, rána og annara lagabrota.
Þetta dót tekur alt í þjónustu
sína, sem fæst keypt fyrir pen-
linga. Jafnvel bágindum ekkna eg
mtmaðarleysingja er breytt í gló-
andi gull, er rennur um greipar
þess. Mannúðarfyiirtaikin selur
það. Krossinn sker það á skjöld
sinn með sama kutanum er það
notaðfr við að skera á bjargráða-
taug fátæikrar aiþýðut kristninni
flaggar það xneð, en lokar þó
heilum bekkjum í guðshúsunum
fyrir sauðsvörtum almúganum.
Það hreyJrir sér á herðar æskunn-
ar, en á þó ekkert af henni —
nema hatur hennar.
Slík eru einkenni þess lýðs, er
ætlaði að gera 1000 ára háfið-
ina að hneykslissamkomu og atti
þar fyrir sig Jóni Þorlákssyni.
Slikt er innræti þess lýðs, er sat
í stjórnarsæturaim fyrir rúmum
þremur árum, en féll og stóð þá
berstrípaður. Og þá var viðrað
úr bælinu. Daunninn rauk að vit-
um þjóðarinnar, fúll og illur.
Sjóðþurðirhar komu í ljós undan
handarjaðri hans. Kosningasvik-
in iSönnuðu, að á sviknum at-
kvæðum hafði hann lifað og ætl-
aði að lifa. — Embættismanna-
lýðurinn var spiltur, stjómarliðið
var spilt — þjóðfélagdð var að
spillast — og spillingin frá í-
haldsárunum er enn eiins og mara
á þjóðinni.
Málsvörn íhaldsins er ekki önn-
ur en rógur, illmælgi og svik.
■ Og svo boðar argasta ritfífl
íhaldsins, sumhl-karlinn Valtýr
Stefánsson, bardaga næstu kosn-
inga! Það er hlægilegt! Honum
væri sæmra að þegja, — þvi að
af öllum málum hefir hann alt
af og flokkur hans hlotið skömm
eina.
íhaldið hefir svikið landið í
trygðum.
Það skal aldrei komast til
valda aftur — aldrei.
**
Blekklng „momnnblaðsins*1
m linnveiðara.
Morgunblaðið segir í dag frá
þvi, að síðustu boð útgerðar-
rnarana hafi verið 6,50 af smá-
lest af stórfiski og 5,00 af smá-
lest af smáfLski. Þetta er ai-
gerlega rangt. Síðasia boð út-
gerðarmanna var 5,30 af sitór-
fiski og 3,80 af smáfiski, Tölur
þær, sem Morgurablaðið tilfærir
eru boð útgerðarmanna, ef sjó-
imenn taki þátt í beitukostnaðí
að hálfu leyti, en sá kostnaður er
tafiinn af báðum aðiljum 1,20 á
smálest á mann.
Hestslys.
Brúarhrauni, 5. febr. FB.
25. jam. fóru tveir menn frá
Haukatumgu að Görðum, en sú
vegaiengd er um 1 km. Vora þeir
báðir á skaflajárnuðum og vel
öldum gæðiimgum. Var annax
jþeirra Jónas í Haukatumgu. Fyrií
neðan Garðatúm. varð fyrir þeim
svellbúnki. Reyradá Jónas þá að
stöðva hestinn, en hesturinn datt
og molbrotnaði anmar framfótur
hans fyrir raeðan hnéð. Var hest-
urinn þegar skotinn. Orsök falls-
ins var sú, að hesturinn var bíi-
inn að rnissa báðar afturfóta-
skeifuTnar. Fanst önnur skeifan
I>ar á isvelfinu, en hin skamt frá.
Hesturinn var ungur, nýkeyptúr.
— Nokkru áður en þetta vilidi til
fóru þrir hestar á Stórahrauni í
sjóinn.
Læknastriðið í Vesímannaeyj
ra.
Ot af stríðinu milli laaknanna í
Vestmannaeyjum, þeirra ólafe
Lárussonar héraðslæknis og Páls
Kolku, en Kolka hefir með yfir-
gangi miklum gengið á rétt hér-
aðslæknisins, sendi stjórnarráðiÖ
bæjarstjórn Vestmannaeyja nú
um áramótim svóhljóðandi sim-
skeyti:
„Héraðslæknirinn í Vestmanna-
eyjum hefir kært yfir þvi til
heilbrigðdisstjórnarinnar, að kosti
hans sé nú þröngvað við sjúkra-
hús kaupstaðarins. Heilbrigðis-
stjórnin lítur svo á, að héraðs-
lækninum- beri að hafa yfiram-
sjón ;með spítalanum í heilbrigð-
islegu tilfiti, og hafa þar forgang
fyrir öðrum læknum til að leggja
þar inn sjúklinga, stunda þá þar
og ekki sízt til að hafa frjáls og
óhindruð afnot af röntgenistofu:
spitalans, sem landið hefir lagt
mikið fé tiJ. Ef bæjarstjóra Vest-
mannaeyja telu,r sér ekki fært að!
hlíta þessum skilyrðum, mun
heilbrigðisstjórnin ekki meðan
svo stendur telja nefnt sjúkra-
hús meðal þeirra spítala, þar sent
borgað er fyrir sjúklmga af rík-
isfé.“
ÍHróttafélðg verkamanna.
í flestum löndum hafa verk-
lýðsfélögin stofnað sín eágin í-
þróttafélög. Hafa' íþróttafélög
þessi svo sín landssambönd og',
landssamböndin hafa svo stofn-
að með sér alþjóðasamhand al-
þýðurfþróttamannu Er þessi al-
þýðul-iþTÓttahreyfiing orðin afar-
sterk.
Næsta sumar hefiir aiþ jóðasam-
bandið ákveðið að halda alheims
íþróttamót í hirani rauðu Vínar-
borg. Eru Vínarbúar nú sem óð-
ast að undirbúa móttöku gest--
anna, cíg ekkii þarf' að efa, að
félagarndr taki vel á móti félög-
um sínum hvaðan svo sem |>eir
eru úr heiminum. }
Alþjóðamót ungra jaina'öar-
manna sumariið 1929 var sönnun
þess.
Enn á íslenzk verklýðshreyfing
engan íþróttaflokk — en ef til
vjll tekur hann til starfa bráðum,
og verður þá að heita á alla
verklýðssiinna, ekki sizt hina-
ungu, til stuðnings.
Fjðlgnn á Færeyla-pingí.
_____ r
Eftir því, sem dönsk blöð
herma, hefiir konumgur gefið til-
skipun um að lögþingsmönnum
í Færeyjum verði fjölgað um tvc.
Lögþingsmenn hafa hingað til
verið 23 að tölu, en nú verða
þeir eftir breytinguna 25. —
Hvort þetta e:r í samræmi við
vilja Færeyinga fylgir ekki fregn-
Smni.