Morgunblaðið - 07.10.1979, Qupperneq 4

36
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 7. OKTÓBER 1979
Flugmanni þotunnar var
bjargað á skömmum tíma
Bilun varð i þotu frá
Varnarliðinu
skammt suður af
landinu þegar þot-
an var að koma úr
eftirlitsflugi i gær.
Missti þotan skyndilega mikla
hæð og fékk flugmaðurinn ekki
við neitt ráðið. Skömmu áður en
þotan steyptist i hafið, um sjö
miiur suður af Grindavik, tókst
flugmanninum að skjóta sér út
úr þotunni. Tókst honum að
komast i gúmbát, sem er áfast-
ur við sæti flugmannsins i
þotum sem þessari. Þyrla frá
Varnariiðinu var þegar send á
vettvang og fann áhöfn hennar
flugmanninn innan tiðar, en
hann hafði þegar kveikt neyð-
arblys, sem visuðu á hann i
sjónum. Innan háifrar kiukku-
stundar eftir að flugmaðurinn
lenti í sjónum var hann kominn
um borð i þyrluna og varð ekki
meint af volkinu ...
Eitthvað á þcssa ieið gæti
heyrzt í fréttum útvarpsins
þegar menn eiga sízt von og
eitthvað þessu likt var sett á
svið fyrir biaðamenn Morgun-
biaðsins á dögunum þegar þeir
íengu að fljóta með í æfingaferð
björgunarsveitar Varnarliðs-
ins. Tvær þyrlur tóku þátt í
þessari æfingu og eftir að hafa
fiogið yfir Suðuríandið og m.a.
yfir bingveili í nokkra stund
var snúið við og fiogið i átt að
Garði. Skammt austan Garð-
skaga var einum úr björgunar-
sveitinni hent í sjóinn. Verkefn-
ið var siðan að bjarga honum á
sem skemmstum tima. Maður-
inn hefði getað veríð flugmaður
á bandariskri þotu, hann hefði
allt eins getað verið islenzkur
sjómaður, sem hefði lent í erfið-
ieikum. Eða ævintýramaður á
loftbelg eða finnsk fcrjuflug-
kona eða ...?
Sá nauðstaddi henti út neyð-
arblysi fljótiega eftir að hann
kom í sjóinn og andartaki síðar
var Joily Green-þyrlan yfir
manninum. Tveir björgunar-
menn stukku í sjóinn og náðu Björgunarliðarnir eru komnir í sjóinn til hjálpar þotuflugmanninum. karfan sígur niður frá þyrlunni i
strax til mannsins. t sjónum átt til mannanna þriggja i sjónum.
„Mér fannst ekki taka
því ad fara til læknis”
Rætt vid Greg Lepley, sjúkralida,
sem hér er nú öðru sinni
EINN í hinni vel þjálfuðu átta
manna sveit fallhlifastökkvara
er Greg Lepley, sem hér er nú
öðru sinni. Hann dvaldi hér frá
því i apríl 1973 til jafnlengdar
árið eftir og kom siðan aftur, að
eigin ósk, i siðasta mánuði og
verður hér fram i ágúst á næsta
ári.
Greg Lepley hefur lent i ýmsu
við björgunarstörf, hér sem ann-
ars staðar, en segist ekki neita
því að eitt erfiðasta verkefnið
hafi hann fengið i júlimánuði
1973 er farið var til hjálpar
sjúkum sjómanni um borð i
Goðafossi, sem þá var um 140
milur úti af Garðskaga. í Morg-
unblaðinu 28. júli segir svo frá
þcssum atburði:
„Hafði verið haft samband við
lækna í Reykjavík og töldu þeir
nauðsynlegt að koma sjúklingnum
strax til uppskurðar. SVFI leitaði
til varnarliðsins um aðstoð og var
strax send af stað Herculesbjörg-
unarflugvél til að finna Goðafoss,
en ein af björgunarþyrlum varn-
arliðsins tók aukabirgðir af elds-
neyti vegna hins langa flugs. Um
leið og Hercules-vélin var komin
að skipinu fór þyrlan af stað og
með henni sjúkraliði og læknir.
Veður var allgott á þessum slóð-
um, 4—5 vindstig. en dálítil undir-
alda. Skyggni var ágætt.
Þyrlan var komin að skipinu
klukkan 09.07 og var sjúkraliði
fyrst látinn síga niður á skipið og
síðan voru sjúklingurinn og
sjúkraliðinn hífðir upp í þyrluna.
Gekk það allt vel. Þyrlan og
björgunarvélin héldu síðan af stað
til Reykjavíkur, um 18 mínútum
eftir að þyrlan kom að skipinu.
Flugið til Reykjavíkur tók um 55
mínútur og á Reykjavíkurflug-
velli...“
Sjúkraliðinn, sem hér um ræðir,
er Greg Lepley og þessi ferð er
honum m.a. minnisstæð vegna
þess að í henni hefur hann trúlega
brotið eða brákað þrjú rifbein. —
Eg lenti utan í brúarvængnum
þegar ég var látinn síga niður,
segir Greg Lepley í spjalli við
Morgunblaðið. — Ég taldi þetta
ekki alvarlegt fyrst í stað og svo
þegar frá leið fannst mér ekki
taka því að fara til læknis. Ég var
líka orðinn góður á nokkrum
mánuðum, segir hann og hefur
greinilega gaman af að rifja þetta
upp. Hann hefur líka ástæðu til,
þar sem hann fékk sérstakt heið-
ursmerki fyrir þessa björgun.
Hann sýnir okkur hin marg-
víslegu tæki, sem stökkvararnir
eða sjúkraliðarnir hafa tiltæk í
bækistöð sinni og kennir þar
margra grasa. Þeir hafa að
minnsta kosti tvær tegundir af
búningum til að fara í þegar um
björgun á hafi úti er að ræða.
Aðrir búningar eru valdir þegar
þörf er á aðstoð á landi. Meðlimir
þessa hóps innan sveitarinnar
voru í sumar í þjálfun á Mýrdals-
jökli og í bækistöðvunum er að
finna flest það, sem að gagni má
koma ef halda þarf til leitar eða
björgunar á jöklum uppi; reipi,
skór, axir, ísstafir, hælar og
hlífðarföt auk ýmiss annars varn-
ings, sem blaðamaður kann ekki
skil á.
Stökkvararnir eru sérstaklega
þjálfaðir í að veita hjálp á slysstað
og undantekningalaust geta þeir
byrjað fyrstu nauðsynlega aðstoð
á slysstaðnum og á leið til sér-
menntaðra lækna. Það er því ekki
lítill búnaður, sem þessir menn
verða að kunna skil á og geta
notað — oftast við erfiðar aðstæð-
ur. Oft kemur fyrir að stökkvar-
arnir þurfi að stökkva eða láta sig
síga niður að slysstað með 100
kílóa útbúnað með sér og er hann
þá ýmist í sérstökum töskum eða
pokum, en ekki síður í óteljandi
vösum, sem eru á göllunum þeirra.
Þegar stokkið er úr fallhlíf, sem
ekki er það algengasta hér við
land, eru stökkvararnir að sjálf-
sögðu í sérstökum búningum og
eru þeir bólstraðir á helztu
stöðum, en þeir búningar, sem
notaðir eru, eru sérstaklega gerðir
til að stökkva í skógi vöxnu landi,
en slíkt er þó ekki vandamál hér,
heldur klettarnir og allt grjótið.
Greg Lepley hefur stokkið úr
fallhlíf 260 sinnum, en hér á landi
fær hann þó ekki eins mörg stökk
og hann myndi kjósa. Veður og
vindar setja þar strik í reikning-
inn, en að meðaltali nær fall-
hlífastökkvari 15—20 stökkum á
ári meðan dvalið er hér á landi.
Svo aðrir
megi lifa
björgunarsvcit
Varnarliðsins
Síöari Kroin
Texti:
Ágúst I. Jónsson
Myndir:
Kristján Einarsson
Framangreindar upplýsingar
um stökkvarana eða björgunarlið-
ana eru fengnar í spjalli við
Lepley meðan hann sýndi okkur
bækistöðvarnar, en við spyrjum
hann að lokum hvort læknir sé
ávallt með í ferðum þyrlanna og
hversu mikil menntun þeirra
björgunarliðanna sé.
— Við lærum meira í slysahjálp
en flestir aðrir og á margan hátt
höfum við fengið menntun eins og
kemur að mestum notum í starfi
sjúkraliða á gjörgæzludeildum.
Við erum þó ekki neinir læknar og
því eru þeir mjög oft með okkur í
björgunarvélunum, en það fer þó
eftir eðli hverrar aðgerðar, segir
Greg Lepley, sem kom til starfa á
Islandi öðru sinni í síðasta mán-
uði.
Það er ekki lítill útbúnaður, sem stökkvararnir þurfa að hafa með sér
þegar stokkið er i fallhlif til aðstoðar sjúkum eða slösuðum. Hvort
heldur þeir stökkva úr Hercules-vél i 1500 feta hæð eða eru látnir síga
úr þyrlu bera þeir oft á sér um 100 kiló i nauðsynlegum útbúnaði.