Alþýðublaðið - 18.04.1931, Blaðsíða 3

alþýðublaðið
3
Stytting á vinnutíma sendisveina.
neraa með pví, að settar séu
reglur rnn vinnutíma þeirra. I
viðbótinni \úð lögin, sem hér er
flutt, er bæjarstjórnum heimilað
að setja í samþykkt, að vörur
frá verzlunum verði eigi sendar
heim til kaupenda iengur dags en
svo, að ein klukkustund sé til
lokunartíma. Ef kaupendur vara
vissu pað, að þeir fengju vörur
eigi heirosendar eftir tiltekinn
tíma dagsins, pá mundi ekki ske
annað en pað, að peir gerðu
innkaup í verzlunum fyrr dags
en nú er gert. Því petta sleifarlag,
sem nú er, býður peim beinlínis
upp á að draga fram að lokunar-
tíma kaup sín. Því alt af ei'
hægt að síma í kaupmanninn og
fá vöruna senda heim.
Er pví meiri pörf á að setja um
petta reglur að opinbem tilhlut-
un sem sendisveinarnir eru al-
gerlega varnarlausir fyrir peirri
áníðslu, sem peir eru ofurseldir
undir pessu fyrirkomulagi.
f frv. eru ekki settar neinar á-
kveðnar reglur um pað, hve lang-
ur skuli vera vinnutími sendi-
sveina; pað er bæjarstjórnun
ætlað að gera. En í frv. er heim-
ild til þess að ákveða vinnutíma
í flokkum, misjafnlega langan eða
stuttan, eftir aldri sendisvein-
anna.“
Verslaiarmaiinafél. Nerkár
Sendisveinadeildin heldur fund á morgun kl. 2 e. h. í kaupþings-
'salnum í Eimskipafélagshúsinu.
Fundaxefni:
Tillögur nefndarinnar.
Allir sendisveinar eru boðnir á fu ndinn.
NÉFNDIN.
við berum fram. Ég er andvígur
peirri skoðun, að dreifa eigi huga
manna frá veruleikanum með pví
að láta þá kaupa sér færi á að
hlusta á innantómt stofuhjal ýfir-
stéttanna. Leiklist peirrar stéttar
er sýrð af einstaklingshyggjunni,
en list alpýðunnar, sem nú vinn-
ur hvern sigur á fætur öðrum,
ber franj fjöldhyggju.
Þegar ég dæmi leikrit, pá hefi
ég petta í hyggju og ekkert ann-
að. Ég mun pví aldrei Ijá penna
minn til pess, að stuðla að við-
gangi peirrar listar, sem ég tel
að stefni gegn þeim málum, er
ég ber fyrst og fremst fyrir
brjósti. Og í þessum málum mun
ég aldrei taka tillit til hörunds-
sárra leikenda eða annara manna,
er láta lófaskelli hinum megin
við þilið flæma frá sér alla dóm-
greind.
Það má vel vera að E. Th.
hafi bætt mjög „Húrra-krakka“
frá pví, sem hann var. Ég skal
síður en svo hafa á móti því,
enda veit ég að E. Th. er hæfur
maður til flestra hluta. En eng-
inn maður mun fyrr hafa verið
svo djarfur að halda pvi fram,
að „Húrra-krakki“ væri listaverk,
nema F. G. Þetta leikrit hefir
vanalega verið lægst á metum
hjá öllum erlendum'leikhúsum, er
annars hafa tekið pað upp.
Ég svara ekki Felix Guðmunds-
syni aftur.
V. S. V.
Hafnargerðir.
Akranesshafnar væri pegar ákveð-
ið skilmálalaust, í stað pess að
pað verði einhvern tíma veitt í
fjárlögum, par eð mest liggur á
peirri hafnargerðinni. Ekki var
Pétur Ott. viðbúinn að flytja pá
tillögu, pótt hann sé fhiitnings-
maður frumvarpsins og S. Á. Ö.
hefði áður bent honum á, að
hann skyldi styðja pá tillögu,
ef Pétur flytti hana. Bar Sigur-
jón tillöguna pá fram sjálfur. En
hún var feld og einnig pær aðraE
breytingatillögur, er nú voru
nefndar. ,
Þá fluttu peir Sigurjón og
Sveinn pá viðaukatillögu við
frumvarpið um hafnargerð á
Akranesi, að hreppsnefndinni sé
heimilt, með samþykki atvinnu-
málaráðherra, að taka eignar-
námi lönd og lóðir, sem að höfn-
inni liggja og nauðsynlegar telj-
ast til hagnýtingar henni. —
Benti Sigurjón á, að landið, sem
liggur að höfninni og fyrst verð-
ur tekið til notkunar, er eign að
eins priggja manna og mestttr
hluti þess eign eins manns. Verð-
hækkun sú, sem stafar af hafnar-
gerðinni, eigi að lenda hjá al-
menningi, en ekki þessum prem-
ur mönnum einum. Pétri var hins
vegar meinilla við pessa tillöga.
Litur svo út sem hagur fárra
manna sé honum meira í mun
heldur en hagur Akumesinga al-
ment. Er slíkt í anda íhaldsins,
Þessi tillaga var samþykt, og
fékk Pétur ekki kveðið niður pá
sjálfsögðu réftarbót fyrir kjósend-
ur hans og aðra Akranessbúa.
Jón Baldvinsson og Erlingur
Friðjónsson hafa borið fram á
alþingi frv. um að heimila bæjar-
stjórnum að takmárka og stytta
vinnutíma sendisveina við verzl-
anir, iðnaðarfyrirtæki og í skrif-
v stofum. Er í frv. pessum heimild
handa bæjarstjórnum til að banrta
útsendingu vara frá verzlunum
eftir kl. 6 að kvöldi og bréfa-
burö og innheimtu reikninga
klukkustund fyr en loka á skrif-
stöfu.
Frumvarpi pessu var útbýtt á
alpingi nálægt síðustu helgi.
Segir svo í greinargerð frv.:
„Sá viðauki við lögin, sem
petta frv. felur í sér, heimilar
bæjarstjórnum að takmarka vinnu-
tíma sendisveina. Það er sem sé
.alkunnugt, að þótt lokun búða og
vinnustofa sé nú ákveðin, þá
losnar ekki starfsfólk verzlana að
jafnaði pá pegar. Þá er venjulega
mikið starf eftir; jafnvel má
segja, að pá fyrst byrji í alvöru
vinnudagur sendisveinanna, enda
er ekki óalgengt að sjá pá vera
að flytja vömr heim til kaupenda
fram yfir miðnætti. Hvílík áníðsla
petta er á sendisveinum, þarf ekki
að lýsa, eða óþægindi fyrir að-
standendur peirra, að þurfa að
bíða eftir pví fram eftir allri
nóttu, að þeir konii heim Irá
starfi. En þetta verður ekki lagað
berst í bökkum, taki einn húrra-
leik til sýningar á hverju leik-
ári, en þá eiga gagnrýnendur að
taka honum eins og hann er, en
ekki sem list. Það er auðvitað
gott að aurar komi í kassa Leik-
félagsins, e/ þeir geta orðið til
að létta af gömlum syndum og
skapað skilyrði fyrir nýju, já-
kvæðu starfi, en annars ekki. Og
ég fyrir mitt leyti læt ekki lófa-
skelli og skellihlátra nokkurra
manna skapa mína dóma um list.
Ég fer þar eftir mínu eigin mati
á list, hvort sem öðrum líkar pað
betur eða ver.
Um leikrit Arnolds og Bachs
og slíkra iðjuhölda hirði ég ekki
að deila við F. G. Það er vel
sambærilegt við ýmsar skoðanir
hans, að hann álitur, að þau séu
pfan á í leikritaheiminum, en pað
er mitt álit að þau séu „botn-
skrap“, og ég tek líka meira rnark
á gagnrýni enskra, danskra
sænskra og norskra leikdómara
á leikritum pessara manna, en
pótt eitt hundrað Felixar kæmu
til mín út tútnaðir af hrifni yfir
andans glæsileik peirra.
„List“ Arnolds og Bachs er
ekkert annað en innantómar
lygaflækjur, spunnar til pess
eins að forgylla veruleik-
ann. Leikrit peirra eru gegnsýrð
ómenningu yfirstéttanna, óralangt
frá þeim veruleika, er meiri hluti
mannkynsins lifir og hrærist í.
Lífsbarátta vinnulýðsins er aldr-
ei nefnd eða sýnd, nema ef þeir
búa- út eitthvað lúsugt. úrhrak
og kalla pað verkamann. Og það
eru ekki eingöngu leikrit þessara
manna, sem eru svona, heldur öll
borgaraleg leiklist. Hin borgara-
lega leiklist er cdls stador notuð
til að viðhalda aldavenjum og í-
haldshugsun, henni er alls staðar
stefnt gegn þeirri nýmenningu,
er verkalýðurinn ber fram. Þetta
hafa og alpýðusamtök allra landa
komið auga á. Sú leiklist, er
mesta sigurför fer nú rneðal
vinnustéttanna, er sú, sem risin
er upp úr jarðvegi rússnesku
byltingarinnar, og hefir t. d. Pis-
cator einna mest rutt henni braut
í Vestur-Evrópu. Leikhópar’ verk-
lýðsins túlka mál nýrrar menn-
ingar og verklag (teknik) peirr-
ar listar nemur jafnvel lönd með-
al broddborgaranna af pvi að
hún er þrungin meiru skapandi
afli en list sú, sem einkennist af
því, að nokkrum persónum er
„stilt upp í annan enda salsins".
látnar par snúast um sjálfar sig
með súkkulaði-setningar á vörun-
um, sem gripnar eru úr forgyltu
stofulífi burgeisanna.
F. G. og hans listarbræður á-
líta eitt nauðsynlegt, — pað, að
draga athygli fólksins frá veru-
leikanum. Hann vill láta ilétta
mönnum upp með forgyltum
húrra-leikjum. F. G. veit pó sem
jafnaðarmaður, að slíkt heftir
framgang peirrar menningar, sem
1 frumvörpum peim, er liggja
fyrir alpingi, um hafnargerðir á
Akranesi, Sauðárkróki og Dalvík,
er farið fram á, að rikið gieiði
2/5 kostnaðar, „þegar fé er veitt
til þess í fjárlögum". Sigurjón
Á. Ólafsson og Sveinn í Firði
lögðu til, að rikið greiddi þriöj-
ung kostnaðar, en að aftur á
móti væri ábyrgð ríkisins fyrir hin-
um hlutanum hækkuð upp í alt
að ákveðnu lágmarki lánsparfar-
innar.
Þegar mál þessi voru rædd á
laugardaginn benti Sigurjón á,
að hafnargerða er víða nauðsyn
hér við land og að tillagan um
þriðjungstillagiö var til þess gerð,
að unt sé að sinna kröfum sem
allra flestra um fjárframlög til
hafnabóta. Var par og fylgt for-
dæmum fyrri pinga um aðrar
hafnargerðir. Hins vegar lagði
SiguTjón til, að framlagið til
Engar fréttir
voru komnar af hvað konung-
ur gerði, pegar blaðið fór í prent.
MpýéwMmM®*
Af því koma út tvær útgáfur.
Kemur önnur út daglega hvern
virkan dag og kostar hún 1,50
á mánuði, eða 18 krónur á ári.
Hin kemur út vikulega (vikuút-
gáfa) og kostar 5 kr. á ári. Flytur
vikuútgáfan allar helztu giein-
arnar, sem koma í dagblaðinu, en
engar eða sama og engar auglýs-
ingax.
Ðagsbrúnarfundur
er i kvöld kl. 8V2 í Templara-
salnum við Bröttugötu. Að eins
Dagsbrúnarmeðlimum heimill að-
gangur.