Morgunblaðið - 20.12.1980, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 1980
Frá hljoOritun þáttarins Já eða nei í Kaupmannahofn. Sveinn
Asgeirsson er fremstur á myndinni.
Utvarpsþættir
Sveins á hljómplötu
ÚT ER komin hljómplata með
úrvali útvarpsþátta Sveins As-
geirssonar. hagfr»“ðings. Sveinn
varð landskunnur fyrir útvarps-
þætti sína á árunum 1952—1960.
Þættir þeir. sem Sveinn hafði
með hondum á þessum árum.
voru „Hver veit?“, „Gettu nú",
„Já eða nei“, „Hver er maður-
inn“, „Brúðkaupsferðin", „Vogun
vinnur, vogun tapar" og „Vel
mælt“.
Á plötunni eru sýnishorn úr
öllum þessum þáttum. Á plötu-
umslagi segir m.a. um Svein og
þætti hans: „Útsjónarsemi hans
við að velja efni fyrir þátttakend-
ur til að spreyta sig á var mikil og
röggsemi hans sem stjórnanda var
við brugðið. Samstarfsmenn valdi
Sveinn sér ætíð úr hópi hinna
hæfustu manna og gaf það þáttun-
um aukið gildi.“
Hljóðritanir eru 20 til 26 ára
gamlar og sumar hverjar unnar
við erfið skilyrði, en engu að síður
ágætar. Afritun önnuðust tækni-
menn útvarpsins, þeir Þorbjörn
Sigurðsson og Þórir Steingríms-
son. SG-hljómplötur gefa út.
Athugasemd frá Davíð
Sch. Thorsteinssyni
Hr. ritstjóri.
I blaði yðar í dag er frásögn af
umræðum í efri deild Alþingis
aðfaranótt fimmtudags. Þar er
haft eftir Ólafi Ragnari Gríms-
syni, alþingismanni og formanni
fjárhags- og viðskiptanefndar efri
deildar, að ég hafi á fundi nefnd-
arinnar lýst því yfir, að sjöföldun
vörugjalds á öl, gosdrykki og
sælgæti sé „smámál" í samanburði
við nauðsyn þess að hækka jöfn-
unargjald.
Séu þessi ummæli í blaði yðar
rétt efir þingmanninum, þá hefur
hann vísvitandi gert tilraun til að
blekkja Alþingi, þar sem hin
tilvitnuðu ummæli eru slitifi úr
samhengi og gefa engan veginn
rétta mynd af því, sem ég sagði á
fundinum.
Á þessum fundi voru til umræðu
tvö mál, annars vegar umrætt
vörugjald á öl, gosdrykki og sæl-
gæti, svo og frumvarp til laga um
framlengingu jöfnunargjatds.
I umræðunum um þessi tvö mál
hélt ég því fram, að sjöföldun
vörugjalds væri stórmál fyrir
drykkjarvöru- og sælgætisiðnað-
inn og tefldi atvinnuöryggi þeirra
600 manna, sem við þær greinar
starfa í tvísýnu. Sjöföldun vöru-
gjalds væri þó smámál í saman-
burði við það, að samkeppnisstaða
alls iðnaðar mundi, að óbreyttri
Mynd í Staksteinum
I Staksteinum í gær birtist mynd,
sem valda kann misskilningi. Hún
var annars vegar af fyrirsögn á
forsíðu Tímans í gær en hins
vegar af fyrirsögn á forsíðu Þjóð-
viljans. Myndin var hins vegar
þannig samsett, að skilja mátti
svo, að einungis væri um að ræða
mynd af forsíðu Tímans: Fyrir-
sögnin: „Þingmenn sammála um
rannsókn og endurskoðun" var
hins vegar úr Þjóðviljanum, eins
og sjá mátti ef grannt var skoðað.
Árétting
Það skal áréttað, að höfundur
greinarinnar „Sú sök er okkur
óþekkt“, sem birtist í Morgunblað-
inu sl. fimmtudag er Kristján
Guðlaugsson, kennari. en ekki
Kristján Guðlaugsson, hæstarétt-
arlögmaður og stjórnarformaður
Loftleiða.
stefnu ríkisstjórnarinnar, versna
stórlega um áramótin og þá væri
starfsöryggi þeirra 12000 manna,
sem starfa við framleiðsluiðnað-
inn í hættu. ■ '
Vinsamlegast birtið framan-
greinda leiðréttingu í blaði yðar.
Virðingarfyllst,
Félag íslenskra iðnrekenda
Davíð Sch. Thorsteinsson,
formaður.
Leiðrétting
í FRÉTT í Morgunblaðinu í gær,
þar sem rætt var við Tarring,
ritstjóra Metal Bulletin var í lok
fréttarinnar skýrt frá því að
Ragnar* Halldórsson hefði nefnt
heimsmarkaðsverð á súráli sem 16
til 19% af markaðsverði á áli. Hér
er um ranghermi að ræða, þar sem
þessar upplýsingar voru birtar úr
Metal Bulletin. Hins vegar hafði
Ragnar sagt, að verð á súráli til
ÍSALs hafi verið 12 til 13%, eins
og raunar fram kom í áðurnefndri
frétt. Hlutaðeigendur öfu beðnir
velvirðingar á þessu ranghermi.
Barnagæzla og
jólaskemmtun
í DAG, laugardag 20. desember,
munu félagar í Kristilegum skóla-
samtökum gangast fyrir barna-
gæslu í húsi KFUM & K að
Amtmannsstíg 2 b. Gefst fólki,
sem er kannski í verzlunarferð og
vantar barnagæzlu á meðan, kost-
ur á að skilja börn sín eftir og
verður ýmislegt á boðstólum til að
hafa ofan af fyrir börnunum, m.a.
jólaskemmtanir kl. 14:30 og 16:30.
Gæzlan hefst kl. 13 og stendur til
kl. 19 og kostar hver klukkustund
1.000 kr. og rennur ágóðinn til
starfsemi KSS.
Evrópumeistaramót
unglinga hafið
Gronifcen. Holland. 19. dpM-mhfr. AP.
FYRSTA umferð Evrópumeistara-
móts unglinga í Gronigen í Hollandi
var tefld í dag. Þar keppa þrjátíu
ungir skákmenn frá 28 löndum.
Jón L. Árnason, sem er eini alþjóð-
legi meistarinn á mótinu tefldi við
John Delany frá Irlandi og fór skák
þeirra í bið eftir 56 leiki. Jón er talinn
hafa lakari stöðu og Irinn er peði yfir.
Alexei N. Kosygin:
Maðurinn sem lifði
af hreinsanirnar
Alexei N. Kosygin var sá maður. sem best stóð af sér öll veðrabrigðin i
sovéskum stjórnmálum. Hann var 13 ára gamall þegar bolsévikar gerðu
byltinguna i Rússlandi árið 1917. en 23 árum seinna, á valdadögum
Jósefs Stalins, var hann orðinn varaforsætisráðherra og endaði feril sinn
sem forsætisráðherra.
Kosygin hafði einkum með efnahagsmál að gera, og um tíma var hann
borgarstjóri í Leningrad. Honum er þannig lýst, að hann hafi verið
maður ekki mikill að burðum, með stálblá augu og uppstökkur á
stundum en gat þó verið kiminn og sýnt af sér mannlega hlýju.
í endurminningum sínum segir
Nikita S. Krustjef, sem tók við
valdataumunum að Stalín látnum,
að hann „hafi aldrei skilið“ að
Kosygin skyldi lifa af hreinsanirn-
ar í Leningrad seint á fimmta
áratugnum. Kosygyn lifði þær ekki
aðeins af, heldur jókst vegur hans
óðfluga. Árið 1964 myndaði hann,
ásamt Brezhnev og Podgorny, þrí-
eykið, sem tók við þegar Krustjef
hafði verið ýtt til hliðar.
Upphaflega skiptu þeir völdunum
bróðurlega á milli sín en smátt og
smátt féllu þeir Kosygin og Pod-
gorny í skuggann fyrir Brezhnev,
sem að lokum setti Podgorny af og
bætti við sig titli hans sem forseti.
Það kom nú í hlut Kosygins að
stýra hinu þunglamalega, mið-
stýrða, sovéska efnahagskefi. Und-
irsátarnir komu og fóru, enda gekk
illa að fá áætlanir til að standast,
og Kosygin varð sjálfur oft að svara
til saka frammi fyrir stjórnmála-
ráðinu þegar eitthvað þótti ganga á
afturfótunum. En Kosygyn lifði af
og komst seinna aftur inn í sviðs-
ljósið við hlið Brezhnevs.
Eftir því sem heilsu Brezhnevs
hrakaði á ofanverðum þessum ára-
tug tók Kosygin að sér æ stærra
hlutverk í samskiptunum við er-
lenda þjóðarleiðtoga. Árið 1965 fór
hann til Peking til að reyna að
lappa upp á versnandi sambúð
Kínverja og Rússa og hann var í
Hanoi þegar Bandaríkjmenn hófu
sprengjuregnið á Norður-Víetnam.
1967 fór hann til fundar við Lyndon
B. Johnson Bandaríkjaforseta í
Glassboro í New Jersey, sem var
fyrsti fundur með ráðamönnum
ríkjanna frá 1961. Flestir telja, að
Kosygin hafi verið andvígur innrás-
inni í Tékkóslóvakíu 1968 og hann
kom til Prag bæði fyrir hana og
eftir.
I augum rússnesks almennings
Aðalræðismaður Tyrklands í Ástralíu var myrtur í bíl sinum í Sidney sl. miðvikudag. Á myndinni sést
lögreglan rannsaka morðstaðinn.
Hungurverkfalli
IRA-fanga lokið
HUMPHREY Atkins, ráðherra í
málefnum Norður-írlands, sagði
í ræðu i neðri deild breska
þingsins i dag að allir norður-
irsku fangarnir sem verið hafa i
hungurverkfalli i Maze-fangeisi
hefðu nú hætt föstunni.
Sjö fanganna hafa verið í hung-
urverkfalli í 53 daga, en fjörutíu
félagar þeirra gengu í lið með
þeim fyrr í vikunni. Fangarnir
ákváðu að láta af aðgerðunum
eftir að þeim hafði borist fyrirlit
yfir ræðu, sem Atkins átti að
fiytja í dag í norður-írska 3jón-
varpinu, þar. sem gerð var grein
fyrir viðhorfum bresku stjórnar-
innar í fangelsismálum og endan-
legri afstöðu til kröfugerðar fang-
anna.
Fangarnir kröfðust þess að fá
að klæðast borgaralegum klæðum
og losna undan vinnuskyldu, fá
fleiri bréf og heimsóknir, frjálsa
umgengni innbyrðis og að þeim
séu veitt áfram þau réttindi sem
þeir misstu þegar þeir hófu verk-
fallið.
Atkins sagði það mikinn létti,
að hungurverkfallinu væri nú lok-
ið, viðbrögð hafa almennt verið á
þá lund. Litið er á þessi málalok
sem sigur fyrir stjórn Margret
Thatchers.
Fangelsislæknirinn sagði að
fangarnir sjö fengju í fyrstu
næringu í æð meðan þeir væru að
ná sér á strik. Sagði hann að þeir
væru allir í lífshættu og þeir væru
undir stöðugu eftirliti.
Þetta gerðist 20. desember
1582 — Gregorianskt tímatal tekið
upp í Frakklandi.
1712 — Sigur Svía á Dönum við
Gadesbusch í Póllandi.
1803 — Bandaríkin taka formlega
við Lousiana-landsvæðunum af
Frökkum í New Orleans.
1830 — Aðskilnaður Hollands og
Belgíu samþykktur á ráðstefnu í
London.
1852 — Brezkur her innlimar Pegu,
Neðri Burma.
1860 — Fyrsta ríkið, Suður-Karó-
lína, segir sig úr lögum við Banda-
ríkin.
1888 — Orrustan við Suakin.
1912 — Friðarráðstefna Tyrkja-
veldis og Balkanríkja í London.
1916 — Woodrow Wilson forseti
sendir öllum stríðsaðilum friðar-
orðsendingar.
1922 — Fjórtán rússnesk lýðveldi
mynda Samband sovézkra sósíal-
istalýðvelda (USSR).
1954 — Frakkar senda 20.000 her-
menn til Alsír.
1957 — Kjarnorkustofnun Evrópu
(ENA) tekur til starfa.
1959 — Fyrsti kjarnorkuísbrjótur-
inn, „Lenín“, tekinn í notkun.
1962 — Fyrstu frjálsu kosningar í
Domingo-lýðveldinu í 38 ár.
1970 — Gomulka segir af sér eftir
matvælaóeirðir í Póllandi.
1973 — Luis Carrero Blanco, for-
sætisráðherra Spánar, myrtur í
Madrid.
1979 — Fyrstu friðargæzluher-
menn Samveldisins fara til Rhodes-
íu.
Afmæli — Leopold von Ranke,
þýzkur sagnfræðingur (1795—1886)
— Sir Robert Menzies, ástralskur
stjórnmálaleiðtogi (1894—) — Irene
Dunne, bandarísk leikkona (1904—).
Innlent — 1695 d. Guðm. Ólafsson
fornfræðingur — 1728 Hraunflóð
stöðvast við bæinn í Reynihlíð —
1820 d. Stefán Stephensen amtmað-
ur — 1921 Eldgos í Eyjafjallajökii
— 1930 Útvarp Reykjavík tekur til
starfa — 1930 Landspítalinn tekur
til starfa — 1971 „Arnfirðingur“
strandar í Grindavík — 1974
Snjóflóðið í Neskaupstað — 1975
Eldgos í Leirhnúk — 1874 f. Þórður
Sveinsson — 1882 f. Jón Baldvins-
son.
Orð dagsins — Vald er ekki meðal
heldur tilgangur — George Orwell,
enskur rithöfundur (1903—1950).