Alþýðublaðið - 28.05.1931, Blaðsíða 2

ft
alþýðublaðið
Kosningarnar í Reykjavík.
Forsöngvari Framsóknarflokk s-
ins í kosningabaráttunni, Jónas
Jónsson, befir gefið Flokksmöiin-
um sínum tóninn og kveða nú
við háværar raddix á hverjum
fundi par sem Framsóknarmienn
tála, um „skrílinn" í Reykjav'ík.
Pað virðist svo sem Framsókn
leggi aðaláherzluna í kosnipga-
baráttunni á að æsa sveitamenn-
ina gegn Reykjavik og að aðal-
vopnið sé að breiða sig út yfir
hvað Reykvíkingar séu mikill
skríll.
Það var líka hættulaust fyrir
Framsóknarmenn að kalla Reyk*
víkinga skríl, því þeir ætluðu
enga að hafa í kjöri hér. En
viti menn! Það fór fyrir Jónasi
og öðrum Framsóknarmönnum
eins og stundum vill verða: Þeir
fóru sjálfir að trúa því, sem þeir
voru búnir að endurtaka svo oft.
Þeir fóru að trúa því, að það
vceri skríll hér í Reýkjavík, sem
ekki þyrfti annað en hóta að
„berja niöur“ (eins og Jónas
komst að orði) til þes.s að hann
fylgdi valdhöfunum. Þeir ákváðu
þ\'í að hafa menn í kjöri hér í
Reykjavík (og Jónas sjálfan í
öðru sæti).
Framsókn hefir að eins einu
sinni áður haft menn í kjöri hér
í Reykjavík, það var við bæjar-
stjó rnarkosninga rna r 1930. Flest-
um. hefir kornið saman um að
þá hafi staðið alveg sérstaklega
vel á fyrir Framsóknarflokknum
urn að hafa frambjóðendur hér,
einkum vegna samúðar þeirrar,
er Jónas. hlaul að fá vegna hinn-
ar lítt hugsuðu og Kl-eppslegu á-
rásar hins veiklaða læknis Helga
Tómassonar og nokkurra félaga
hans, sem landskunn (og len-gra
reyndar) er orðin. En þó svo vel
stæði á þá fyrir Framsóknar-
flokknum, náði hann ekki nema
131/2 hundr-aði atkvæða, gegn 39
hundruðum Alþýðuflokksins -og
60 hundruðum íhaldsflokksins þ.
e. með öðrum orðum að Fr,-
flokkurinn hefði með þessu at-
kvæðamagni eklú komid neinmh
map.ni ad pó pingmönnum hór
hefði verið fjölga'ð úr 4 upp í 6.
Það væri ekki fyr en þingmönn-
um væri fjölgað upp í 7, að
þessi atkvæðatala nægði til þess
að koma manni að. Þar sem nú
að Reykjavík hefir að eins fjóra
þingmenn, þá þyrfti Framsókn
að auka aikvœöatölu sína um
mœstum helming til pess að
koma manni að hér. En allir
vita að atkyæðamagni Framsókn-
ar hlýtur aö stórhraka við þess-
ar kosningar. Nú er ekki píslar-
vætti Jónasar til að dreifa, held-
ur stappar' nærri a'ð -h-inn geðlið-
ugi Helgi læknir Tómasson, ,se.i
refcinn var eins og hundur frá
Kleppi, sé orðinn aö eins konar
píslarvotti, og skiftir engu í því
sambandi, hvort Helgi ekki átti
betra skilið eftir framkomu sinni.
Þegar bæjarstjórnarkosningarnar
fóru fram dáðust margir að því
að Framsóknarstjórnin skyldi
hafa flett ofan af ýmsum svikum
íhaldsins. En þessu -er Framsókn-
arstjórnin fyrir löngu hætt. Þá
var ékki komið í ljós hversu
Framsóknarflokkurinn hefir reynt
að auka dýrtíðina í R-eykjavik
með því að stöðva húsabygging-
ar hér o. fl., ,og þó Jónas væri
þá þegar byrjaður lítils háttar að
tala um skrílinn í •Riey.kjavik, sem
þyrfti að berja niður, þá voru
menn varla farnir að veita því
eftirtekt. Ekki var Framsóknar-
stjórnin þá heldur farin að sýna
sig sem kauþkúgunar- og lög-
regluvalds-stjórn eins og síðai'
kom í Ijós (garnadailan). Á öllu
þessu má sjá, að atkvæðamagn
Framsóknarflokksins hlýtur að.
minka að mun við þessar kosn-
| ingar, og að þaö verður jafn-
| vonlaust fyrir Helga Briem, sem
efstur er á Jista Framsóknar, að
geta t-eygt sig upp í vonarsæti,
eins og það væri vonlaust þó
sá Framsöknarmaður, sem lengs*
ar h-efir lappirnar, Kristján kon-
ungur tíundi, færi að reyna að
teygja sig upp fyrir Skólavörð-
una.
Hér í Reykjavik snúast kosn-
ingamar því um það, hvor eigi
að sitja áfram á þingi, fulltrúi
alþýðunnar, formaður anniars
stærsta verklýðisfélagsins á land-
inu, Sigurjón Á. ÓLafss-on, eða
fuJltrúi hinna skipulagsbundnu
kúgunarsamtaka togaraeigenda
og stóreignamannanna, Magnús
Jó issca f. dósient, er eitt sinn var
nefndur „óskrifaða blaðið“, en nú
mætti fnekar nefna tvíritaða au«
valdsvottorðið. Það er því sama
og að greiða dósentinum atkvæði
að kasta atkvæði á Framsóknar-
listann eða sprengi-ngalista Spart-
v-erja (með Guðjóni B-en. efst-
um), en sá -listi er settur á flot
•meö s-tuðningi ýmsra íhalds-
manna, t. d. Árna Árnasonar frá
Höföahólum, sem er meðmælandi
á listanum.
Ölafur Friðriksson.
Páfinn ýfist ¥ið trúartaiða-
frelsl á Spáni.
Rómaborg, 27. mai. U. P. FB.
Páfaríkið hefir sent spánversku
lýðveldisstjórnmni orösendingu
til að mótmæla boðskap lýðveld-
isistjórnarinnar um trúarbragða-
frelsi á Spáni. Heldur páfinn því
fram, að v-eiting trúarbragðafrels-
isins sé brot á kirkjulegum sátt-
mála, aem í standa ákvæði um,
að kaþólsik trú skuli vera hin
eina , og æðsta trú manna á
Spáni.
Þórður Flygenring dæmdur
í 18 mánaða fangelsi.
Mönnum er minnisstætt, þegar
upp komst að Þórður Flygenring
stórútgeröarmaður í Hafnarfirði
sveik bankana um liundruð þús-
unda króna. Bankarnir kærðu
Þórð og liefir málið verið fyrir
dómstólunum að undanförnu.
Nýlega hefir svo fallið dómur í
málinu, og er Þórður Flygen-
ring dæmdur ti-1 18 mánaða betr-
unarhússvistar og sviftur rétti
æfilangt til að reka eða stjórna
v-erzlun eöa öðru atvinnufyrir-
tæki. Þórður var diæmdur fyrir
svik, brot á 5 greinum 26. kap.
hegmngarlaganna. • — Svik hans
VerklýðimiM! og
kosnlngaraar.
Það líður nú ó’ðum að kosn-
ingum, kosningum, sem eru mjög
þýöingarmiivlar fyrir verkalýðinn
um land alt, og ekki sízt fyrir
verkaJýðinn hér í Reykjavík,
bæði á sjó og Jandi. Hér í
Reykjavík er bardaginn á rnilli
2. sætis á lista Alþýðuflokksins,
verkalýðsins, og 3. sætis á lista
atvinnurekendanna, gamla íhalds-
ins. Listi „Tíma“-íhaldsins er ein-
ungis settur fram til \þess að
tryggja sæti Magnúsar Jónssonar.
skoðanabróður þesis í málefnum
verkalýösins. Sama má s-egja urn
lista kommúniista. Hann jhefir
-ekkert annað erindi en að tryggja
kosningu Magnúsar og á þann
hátt að styrkja atvinnurdœndur
bæjarins í pólitískri aðstöðu
þeirra gegn verkalýðnum.
Á þessu umtaJaða slagsmála-
sæti hér í bænum g-etur mikið
oltið fýrir flokkana. Það getur
lireint og beint oltið á því, eins
og við kosningarnar 1927, hvort
verkalýðurinn fær aðstöðu til að
komast í varnarstöðu gegn árás-
um frá báðum íhaldsflokkunum.
Öllum er kunnugt, að „Tíma“-
íhaldið situr á launráðum ivið
verkalýðinn, þótt það tali flátt
fyrir kosningar. Kaup verkalýðs-
ins á alls staðar að berjast mis-
kunnarJaust niður. Or opinberri
vinnu á að draga all.s staðar með
stöðvun framkvæmda. Tollum og
sköttum á að skella yfir á bak
verkalýðsstéttanna. Or opinberutm
styrkjum á að draga, samanber
berklavarnalögin, sem er eini lið-
urinn í útgjöldum ríkisins, sem
hefir lækkað að stórum mun hjá
Framsóknarstjórninni. Trygging-
armálin á að svæfa. Réttur hinna
fátæku, er v-egna ómegðar verða
að leita opinberrar hjálpar, verð-
ur að engu hafður. Fátækraflutn-
ingur, útlJokun -frá kosningar-
rétti og önnur ómannúðleg harð-
ýðgi, er fátækralögum fylgir, á
að fá að haldast við óbreytt. Dýr-
tíð á öllum neyzluvörum almienn-
| námu 350—400 þús. krönum, e«;
töp bankanna af rekstri hans
munu þó enn meiri; munu þau
nema alt að hálfri milljón kr.
Beinteinn Bjarnason, önnur
hönd Þórðar Flygenrings, var
dæmdur í 30 daga fangalsd og
Ingólfur Flygenring var dBamdur
í 1500 króna sekt.
Þannig hrynja máttarstoðir í-
haldsskipulagsins hver um aðra
þvera.
En Þórður Flygenring mun sern
stendur vera eriendis — í fríi —
skemtif ör ?
ings, og þá fyrst og fremst á
öllum landbúnaðarafurðum, á
ekki að lækka. Húsnæði verka-
lýðsins við sjávarsíðuna og þá
fyrst og fremst í Reykjavík, á að
vera i sama ófremdarástandinu
eins og það er nú. Húsnæði má
ekki aukast í bæjum og sjávar-
plássum, peningaframlög til slíkro
framkvæmda eru stöðvuð. Dýr-
eftirspurn eftir því, á að fá að
tíð liúsnæðisins saanfara mikilli
leika lausum bala, Um stuðnmg
til aðalatvinnuvegs landsins, sjáv-
arútvegsins, nýjar tilraunir með
útfluttan fisk, ábyrgð é síld tii
Rússlands o. s frv., er ekki að
tala, sem sjá má á þingroft
stjórnarinnar, því ef um nokkra
ábyrgðartilfinningu hefði veriö að
ræða hjá sitjórninni gagnvart;
verkalýðnum, þá hefði hún frest-
að þvi þax til þessi mál voru
komin í gegn um þingið. I fjár-
málunum hefir stjórnin farið að
eins 0g ráðlau-s unglingur, sem
eltki kann fótum sínum forráð.
og hefir nógu úr að spila. Um
verkalýðinn er ekki hugsað, hvort
hann þurfi nokkurs með þegar
harðnar í ári. Slík stjómarstefna:
er hreint og beint að brugga
verkalýð landisáns banaráð. Þeir,
sem þannig stjörna, háfa svo að
kjörorði: „Venkalýðurinn getur
komið í sveitirnar, þar er nóg
að gera“, og vinna þar fyrir mat
mætti bæta við.
Um flest af þesisiu -eru bæði
íhöldin sammála. Þó verður aö
reikna með því, að eldra ílxaldið
vilji ekki leggja kauptún og bæi
í auðn, því með því væri það
að drepa sjálft sig. En andístaða
þess til verkalý’ðsins er sú sama.
Það vill Jækkun kaups. Til þess
stöðvar það framleiðisluna, er því
þóknast, og það óátalið af
„Tíma“-íhaldinu, ef ek-ki meö
stuðningi þess. ÞaÖ vill rikislög-
reglu og vinnudóm. Um hið síð-
ara -er „Tima“-íhaldið því sam-
mála.
Um stefnu oldr,a íhaldisins í
fJeslöllum málum, er verkalýð-
inn varða, er óþarft að fjölyrða
frekar; hún er landslýð kunn.
J
\