Morgunblaðið - 06.06.1981, Page 1

44 SÍÐUR OG LESBÓK
125. tbl. 68. árg.
LAUGARDAGUR 6. JÚNÍ1981
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Heræfingar
við Pólland?
Fer Walesa til Bandaríkjanna?
„Midway“
illa tekið
UM 2000 andstæðingar kjarnorkuvopna efndu til mótmælaaðgerða,
þegar bandaríska flugmóðurskipið Midway lagðist að bryggju i
heimahöfn 55 km sunnan við Tokyo á föstudag. Skipið hefur valdið
miklu fjaðrafoki i Japan að undanförnu. en hópar kjarnorkuvopnaand-
stæðinga og stjórnarandstæðingar i þinginu hafa fullyrt, að það og
önnur herskip i 7. flota Bandarikjanna séu útbúin kjarnorkuvopnum.
Japanskir hægrimenn (til hægri) og vinstrisinnar i handalögmálum er efnt var til mótmælaaðgerða gegn
komu bandariska flugvélamóðurskipsins Midway til Yokosuka i gær. Hægrimenn mótmæitu mótmælum
vinstrisinna gegn komu skipsins.
Andófsmönnum
sleppt í Póllandi
Varsjá. Moskva. 5. júni. AP.
FJÓRUM pólskum andófsmönnum
var sleppt úr fangelsi á föstudag
og dagur ákveðinn fyrir yfir-
heyrslur yfir þeim fyrir starfsemi
fjandsamlega rikinu.
Sovézka fréttastofan Tass gagn-
rýndi harðlega ákvörðun hæstarétt-
Walesa
varar við
afskiptum
Gent, 5. jiini. AP.
PÓLSKI verkalýðsleiðtoginn
Lech Walesa sagði i ræðu á
ársþingi Vinnumálastofnunar-
innar í gær, að félagslegar og
stjórnmálaumbætur i Póllandi
væru rétt að hefjast. Hann
varaði við afskiptum erlendra
þj<>ða <tg sagði, að þau myndu
aðcins hindra. að það, sem
hefur áunnizt. fái að dafna.
„Pólvcrjar eru fullfærir um að
leysa innanríkisvandamál sin
sjálfir,“ sagði Walesa.
Ræðu hans var mjög vel tekið,
en um 2000 manns hlýddu á
hana með andakt. Áður en
Walesa séttist að lokinni ræð-
unni, sendi hann sigurmerki í
átt að auðum sætum sovézku
sendinefndarinnar. Walesa
sagði við komuna til Genfar fyrr
í vikunni, að hann hefði áhuga á
að láta af leiðtogastörfum i
Samstöðu, en hann minntist
ekki á það í ræðu sinni.
ar að láta mennina lausa, gaf í
skyn, að fremstu leiðtogar Póllands
væru að bregðast góðum kommún-
istum, sem þurfa á opinberum
stuðningi að halda, og kvað ákvörð-
unina „síðasta undanhaldið fyrir
gagnbyltingunni."
Hópar víða um Pólland hafa
fastað og krafist lausnar Leszeks
Moczulskis leiðtoga Bandalags
sjálfstæðs Póllands, KPN, og
þriggja félaga hans undanfarna
daga. Um 50 manns fögnuðu Mocz-
ulski, þegar hann var látinn laus, en
nokkrir hópar ákváðu að halda
hungurverkföllunum áfram og
krefjast lausnar tveggja bræðra,
sem sitja í 25 ára fangelsi fyrir að
sprengja byggingu 1971. Litið var á
lausn Moczulskis sem lið í tilraun-
um stjórnvalda til að minnka
spennuna í landinu fyrir flokks-
fund, sem verður haldinn í júlímán-
uði.
Fjögur verkalýðsfélög hafa hótað
verkföllum n.k. fimmtudag til að
ýta á eftir rannsókn á barsmíðum,
sem þrír verkalýðsfélagar urðu
fyrir í Bydgoszcz í mars. Talsmaður
Lech Walesa sagði í Genf á föstu-
dag, að hann vonaðist til, að lausn
yrði fundin á deilum innan verka-
lýðsfélaganna vegna þessara verk-
fallsboðanna í fjarveru hans.
Starfsmenn 18 verksmiðja í Sos-
noviec lýstu yfir á föstdag, að þeir
væru tilbúnir að fara í verkföll með
stuttum fyrirvara til stuðnings
þeim, sem eru í hungurverkföllum.
En 89 fangar í Jelenia-fangelsinu,
sem er í suðvestur Póllandi, hættu
þriggja daga hungurverkfalli, eftir
að þeir fengu loforð um hærri laun,
takmarkaðar heimferðir, rétt til að
hlýða messu og betri vinnuskilyrði.
Moczulski sagði, þegar hann var
látinn laus, að hann myndi fara og
biðjast fyrir við grafréit Stefan
Wyszynskis kardínála, sem lézt
fyrir rúmri viku. Hann sagði: „Lát-
ið heiminn vita, að við stöndum
sterkir, sameinaðir og viðbúnir.”
Pólska fréttastofan PAP sagði, að
Moczulski og félagar hans yrðu
yfirheyrðir 15. júní.
Beirút. 5. júní. AP.
SÝRLENDINGAR og herflokkar
kristinna manna börðust með stór-
skotaliði og flugskeytum í Beirút i
dag og líbanskir embættismenn
sögðu að israelskt fótgöngulið
hefði ráðizt inn á gæzlusva'ði SÞ í
Suður-Libanon og sprengt upp hús.
Gjörgæzludeild bandaríska há-
skólaspítalans í vesturhluta Beirút
var lokað annan daginn í röð vegna
skotbardaga andstæðra hópa
vinstrisinna. Tveir féllu og 12 særð-
ust. Sjö féllu og 11 særðust í
viðureign Sýrlendinga og kristinna
manna við markaiínuna í Beirút.
Hlé var gert á útsendingum út-
varpsstöðvar kristinna manna til að
útvarpa fyrirskipunum um útgöngu-
bann í óákveðinn tíma í hinum
WashinKton. 5. júni. AP.
Bandaríkjastjórn hefur fengið
staðfestar fréttir um að heræf-
ingar kunni að hefjast fljótlega-
umhverfis Pólland og í landinu
sjálfu að þvi er talsmaður banda-
Erlendur
kafbátur
í sænskri
landhelgi
Stokkhólmi. 5. júni. AP.
ERLENDS kafbáts af ókunnum
uppruna varð vart i sænskri
landhelgi í skerjagarðinum suð-
austur af Stokkhólmi i gær og
sjóherinn veitti honum eftirför.
Herskip og þyrlur leituðu að
kafbátnum og urðu varir við hann
síðdegis, en misstu af honum.
Djúpsprengju var varpað niður til
þess að vara kafbátinn við og hún
sprakk skammt frá honum. Leitað
var að kafbátnum fram á kvöld, en
leitin bar ekki árangur.
Þetta er í fjórða skipti á þessu
ári sem erlends kafbáts hefur orðið
vart í sænskri landhelgi. Erlendur
kafbátur sást síðast í síðastliðnum
mánuði undan Karlshamn og hann
var flæmdur úr landhelginni.
Sænski sjóherinn átti í víðtæk-
um og kostnaðarsömum eltingar-
leik í september og október í fyrra
við einn eða fleiri erlenda kafbáta
og einn þeirra, sennilega pólskur,
laskaðist af völdum djúpsprengju.
Skömmu eftir eltingarleikinn sást
viðgerð fara fram á honum með
aðstoð móðurskips á rúmsjó.
kristna hluta Beirút þar sem skot-
bardagarnir færðust í aukana. En
seinna dró úr bardögunum og skip-
anirnar voru ekki endurteknar.
Jafnframt bjó Philip C. Habib,
fulltrúi Bandaríkjaforseta, sig undir
að fara frá Washington í nýja ferð
til Miðausturlanda til að setja niður
eldflaugadeilu Sýrlendinga og ísra-
elsmanna.
Utanríkisráðherrar Saudi-
Arabíu, Kuwait, Sýrlands og Líban-
on ráðgera fund á morgun í bænum
Beiteddin í Líbanon undir forsæti
Elias Sarkis forseta Líbanons.
Líbanska verzlunarraðið segir að
644 hafi fallið og 2.673 særzt í
bardögum Sýrlendinga og kristinna
manna í Líbanon i apríl og maí.
rísku utanríkisráðuneytisins.
Dean Fischer. sagði í dag.
Fischer sagði líka að verkalýðs-
leiðtoginn Lech Walesa kynni að
koma til Randaríkjanna í einka-
heimsókn í júlíbyrjun og hugsan-
legt væri aö hann ræddi við
bandaríska ráðamenn, þótt hann
gæfi í skyn að Walesa hefði ekki
farið fram á slíka fundi.
Talsmaðurinn sagði að sem
stæði benti ekkert til þess að
hernaðarumsvif ættu sér stað í
nágrenni Póllands og engin stað-
festing væri fyrir því að heræf-
ingar hæfust bráðlega. Hann
sagði að Bandaríkjamenn myndu
fylgjast nákvæmlega með ástand-
inu.
Fischer sagði að síðastliðna tvo
mánuði hefði verið tiltölulega ró-
legt ástand í Póllandi. Þótt sovésk,
tékknesk og austur-þýzk blöð töl-
uðu um „öngþveiti" í landinu
„héldi pólska þjóðin áfram að
vinna saman að lausn vandamála
sinna, róleg og æðrulaus."
Dró sig
til baka
Washiniítan. 5. júni. AP.
ERNEST W. Lefever, sem
Ronald Reagan Bandaríkja-
forseti tilnefndi í embætti
mannréttindaráðgjafa við
utanríkisráðuneytið, dró nafn
sitt til baka í dag, etir að
utanríkismálanefnd öldunga-
deildar þingsins neitaði með
13 atkvæðum gegn 4, að mæla
með skipun hans í embætti.
Reagan og Howard Baker leið-
togi Repúblikana í deildinni
höfðu þó báðir talið, að þing-
deildin myndi samþykkja
embættisveitinguna. Sjá frétt
á bls. 20.
Útför fulltrúa Frelsissamtaka
PLO í Belgíu, Naim Khader, sem var
skotinn til bana á götu í Brússel á
mánudaginn, var. gerð í dag í
borginni og formaður PLO og að-
stoðarmenn hans táruðust þegar
ekkjunni svelgdist á í minningar-
ræðu um mann sinn.
„Þú verður lifandi á meðal okkar
unz sá dagur kemur er þjóð þín og
þú hverfa aftur til Palestínu," sagði
ekkjan með tárin í augunum.
Yfirvöld í S-Líbanon segja að
ísraelskir fótgönguliðar hafi ráðizt
yfir landamærin og inn í þorpið
Alta Ez Zott á gæzlusvæði írska
friðargæzluliðsins og sprengt upp
hús tveggja grunaðra samverka-
manna palestínskra skæruliða.
Skotbardagar í
spítala í Beirút