Morgunblaðið - 06.06.1981, Side 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. JÚNÍ 1981

Hamrahliðarkórinn tekur lagið utan við skólann, borgerður kórstjóri er fremst fyrir miðri mynd.
Syngur íslenzk og erlend
tónverk á 12 tónleikum
datíinn 12. júní. Fleiri tónleikar
eru á dagskránni og einnig mun-
um við syngja við guðsþjónustur.
Allt eru þetta opinberir tónleikar
þar sem búast má við að gagnrýn-
endur komi og fjalli um frammi-
stöðu okkar, en við erum búin að
æfa mikið og undirbúa okkur vel,
segir Þorgerður.
I dag, laugardag, verður allt að
vera tilbúið, hvort sem það heitir
tónverk, hvítar skyrtur eða upp-
hlutur, því kl. 18 heldur kórinn
tónleika í Háteigskirkju og gefst
þar kostur á að hlýða á hluta
efnisskrárinnar. Kórinn hefur eig-
inlega tvær efnisskrár, veraldlega
og kirkjulega og segir Þorgerður
að meira af kirkjulegri tónlist sé
nú á efnisskrá kórsins en áður.
Markast það af því að kórinn
heldur marga kirkjutónleika í
ferðinni og á kirkjutónleikum í
Þýzkalandi ber að flytja kirkju-
lega tónlist. Með í för verður
Hörður Askelsson orgelleikari og í
nokkrum verkanna aðstoðar
strengjasveit kórinn, en hana
skipa fjórar fiðlur, tvö selló og ein
víóla úr hópi kórfélaga.
Ný íslenzk tónverk
Kórinn hefur meðferðis allmörg
ný kórverk eftir íslenzk tónskáld,
m.a. Heilræðavísu eftir Jón Nor-
dal, sem samið var fyrir kórinn í
vor og frumflutt við skólaslit
M.H., Recessionale eftir Þorkel
Sigurbjörnsson, sem hann hefur
rétt nýlokið við að semja og nýleg
verk eftir Atla Heimi Sveinsson
og Ríkharð Örn Pálsson. Þá leggja
kórfélagar sjálfir einnig sitt til
málanna, því eftir einn þeirra,
Hauk Tómasson, verður flutt
verkið Örvænting við ljóð eftir
annan kórfélaga, Bergþóru Ing-
ólfsdóttur, sem sl. vetur sendi frá
sér fyrstu ljóðabók sína.
Á veraldlegu efnisskrá kórsins
er m.a. að finna þjóðlög, Fagurt
galaði fuglinn sá, Móðir min í kvi,
kví, og Vísur Vatnsenda-Rósu,
tónlist eftir John Wilbye, Johann
Jeep og Thomas Morley og kór-
verk eftir islenzka höfunda eldri
sem yngri, Pál ísólfsson, Friðrik
Bjarnason, Jón Þórarinsson,
Gunnar Reyni Sveinsson, Pál P.
Pálsson, Róbert A. Ottósson, Atla
Heimi Sveinsson, auk Þorkels Sig-
urbjörnssonar og Jóns Nordal.
Þorkell, Atli Heimir og Róbert
Abraham eiga einnig verk á efn-
isskrá kirkjutónleikanna, auk
Jóns Leifs og Páls ísólfssonar og
þar syngur kórinn áðurnefnt verk
Messiaen, 0 sacrum convivium og
verk eftir Cererols, Bach, Gallus,
Hammerschmidt og negrasálma.
Kynna íslenzka tónlist
Alls verða þetta 12 tónleikar
auk þess sem kórinn kemur fram í
Hamrahlíðarkór inn
í tónleikaferð
til Þýzkalands
„MÆTING í morRunsól
við MII..segir í íerða-
áætlun Ilamrahlíðarkórs-
ins, sem á sunnudag leKK-
ur upp í hálfsmánaðar
tónleikaferð til Þýzka-
lands. Má segja að þarna
komi fram sá bjart-
sýnistónn, sem einkennir
allt starf þessa kórs, það
verður sól, það verður
sunRÍð, það verður sungið
vel <»k allir verða ánæjíðir,
áheyrendur ok kórfélaRar
heillast, enda byKKt á fyrri
reynslu úr tónleikaferð-
um, jafnvel þótt kórfélaK-
arnir séu aðrir í þetta
sinn.
En hvers vegna velur Hamra-
hlíðarkórinn Þýzkaland til hljóm-
leikahalds, það iand, sem er einna
kröfuharðast og bezt heima af
Evrópulöndum þegar kórmúsík er
annars vegar? Þorgerður kórstjóri
Ingólfsdóttir svarar því:
— Hingað kom sl. vetur prófess-
or Almut Rössler og hélt tónleika,
en hún er m.a. þekkt fyrir túlkun
sína á Olivier Messiaen og þegar
hún frétti um venjulegan skóla-
kór, sem tók sér það fyrir hendur
að æfa verk Messianes, 0 sacrum
convivium, varð hún svo gagntek-
in af hrifningu, að hún setti sig í
samhand við okkur. Hlustaði hún
á plötu okkar, upptökur, fékk
upplýsingar um hvað við værum
að fást við og hefðum fengist við
og hvert við hefðum farið og í
framhaldi af þessu stendur hún
fyrir því að Hamrahlíðarkórnum
er boðið að syngja á sérstakri röð
tónleika í Dusseldorf. Bjóða Þjóð-
verjar þremur erlendum kórum til
að syngja á þessari tónleikaröð,
sem heitir „Internationale Chöre
zu Gast“ og auk okkar hafa í ár
sungið þarna kórar frá Spáni og
Noregi.
Tónleikasyrpan fer fram í Jó-
hannesarkirkjunni í Dusseldorf og
verða aðaltónleikar okkar föstu-
Vegna stórkostlegra kal-
skemmda í túnum á Suðurlandi nú
t vor gaf Búnaðarsamband Suður-
lands út Fréttabréf, sem var
helgað leiðbeiningum um kal. Nú
hefur komið í ljós, að kalið er ekki
hundið við Suðurland eitt heldur
er það víða um land. Það er þess
vegna full ástæða til að þessar
æiðbeiningar komi fyrir augu sem
flestra.
kal á SuAurlandi cftir Kinar l>orstcinsNon.
(ira*ní«WIur í vothc) cftir óttar (icirsson.
ÁhurAur á kalin tún cftir óttar (icirsson.
Kndurvinnsla cftir Kristján llj. Jónsson o*
Sáóvorur þarf aó tryxvja strax
cftir V'al l»orvaldsson.
öttar Geirsson, jarðræktarráð-
unautur Búnaðarfélags íslands
hefur gert eftirfarandi útdrátt úr
fjórum síðasttöldu greinunum.
Áburöur á kalin tún
Þegar tún eru illa farin af kali,
velta menn því fyrir sér, hvort
borgi sig að bera á þau. Mörgum
finnst illt að bera dýran áburð á,
ef ekki er tryggt að eitthvað fáist
fyrir hann. Nú er það svo, að það
fæst eitthvað fyrir þann áburð
sem borinn er á kaltúnin. Þau
gróa fyrr upp en óáborin tún.
Kaltún, sem borið er á nú í vor,
mun að öllum líkindum gróa að
mestu leyti upp í sumar og vera
orðið algrænt í haust. Næsta
sumar gæti það skilað þokkalegri
uppskeru. Ef ekki er borið á túnið
er lítil von til þess, að gróður komi
í kalskellurnar og þær verða
jafnáberandi og gróðurlitlar
næsta vor og þær eru nú.
Áburður á kaltúnin er því und-
irbúningur að sprettu næsta árs.
Þar sem ekki verður um neina
Leiðbeiningar
teknar saman á
vegum Búnaðar-
félags Islands
framleiðslu jurtanna að ræða, sem
um munar, þurfa þær ekki eins
mikla næringu og grös sem skila
fullri uppskeru. Það er því óhætt
að draga nokkuð úr áburðar-
skömmtum, einkum köfnunarefni.
Hversu mikið skuli draga úr
áburðarþörf, hlýtur að verða að
meta hverju sinni. Það fér eftir
því, hve túnið er illa kalið, fjárhag
bóndans, túnastærð miðað við
bústofn, fyrningum og fleiru.
Sem viðmiðun mætti hafa eftir-
farandi töflu:
LiklcK uppskcra i % IIuKsanlcxiir
af mcóaluppskcru áhuróarskammtur
0— 20% Vi — V4 túnskammtur
20— 60% V4 —^ túnskammtur
60—100% 1*4 túnskammtur
Heill túnskammtur væri 10—12
pokar að Græði 2 eða 4 (11—12
pokar af Græði 6 eða 7) á ha.
Benda má á þá aðferð að bera
fyrst lítinn skammt á kaltúnin og
bæta síðan við á þeim spildum,
sem taka vel við sér.
Þar sem tún eru lítt eða ekki
skemmd, er sjálfsagt að bera vel á,
og meira en gert er í meðalári.
Gra*níóöur í vothoy
Þær grænfóðurtegundir, sem
helst koma til greina til votheys-
gerðar, eru sumarhafrar, bygg og
sumarrýgresi (vestervoldisk).
Jarðvegur
Besti jarðvegur til grænfóður-
ræktar er myldinn valllendis- og
móajarðvegur. Hafrar gera litlar
kröfur til jarðvegs og þrífast í alls
konar jarðvegi.
Bygg þolir illa súran jarðveg og
þess vegna er óráðlegt að rækta
það í mýrajarðvegi, sem oft er súr.
Rýgresið þrífst í mismunandi
jarðvegi svo framarlega sem hann
er vel ræstur, en í blautum mýrum
fer það oft illa.
Blöndur
Oftast eru grænfóðurtegundirn-
Viðbrögð við kaíi í túnum
ar ræktaðar í hreinrækt, en blönd-
ur koma einnig til greina, t.d.
hafrar og rýgresi, bygg og rýgresi
eða hafrar og bygg. Eins geta
blöndur grænfóðurs og grasa kom-
ið til greina (skjólsáð).
Sáðtími
Best er að geta sáð til grænfóð-
urs sem fyrst. Meðan raki er í
jörðu spírar fræið íyrr en ella og
minni hætta er á að illgresi nái
yfirhöndinni. Grænfóðrið verður
Iíka fyrr tilbúið til notkunar og
minni líkur á að það fari forgörð-
um vegna haustrigninga. Vaxtar-
tími fyrrgreindra þriggja tegunda
og vetrarhafra er sem hér segir:
Sumarrýgresi 60—70 dagar (2
mán.).
Bygg 70—80 dagar (2lÆ mán.).
sumarhafrar 90—100 dagar (3
mán.).
Vetrarhafrar 100—120 dagar (4
mán.).
Samkvæmt þessu yrði hægt að
slá rýgresi, sem sáð væri til um
miðjan júní, um miðjan ágúst,
bygg hálfum mánuði seinna og
hafra um mánuði seinna.
Sáðmagn
Ráðlagt sáðmagn í hreinrækt er
fyrir
rýgresi 30—35 kg á ha.
bygg 180—200 kg á ha.
hafra 180—200 kg á ha.
Áburður
Áburður á grænfóður er háður
því, hvort sáð er í nýbrotið land
eða margáborið tún. Ráðlagðir
áburðarskammtar eru sem hér
segir og gilda lægri tölurnar fyrir
gamla ræktun, en hinar hærri
fyrir nýbrotið land:
N P K
ByRK 100-120 20—40 60-80
Rýtcresi 100-180 40-60 80-100
llatrar 100-180 40- 60 80—100
Á bygg í gömlu túni mætti nota
9—10 poka af Græði 2, en annars
væri Græðir 5 með viðbót af
köfnunarefni, Kjarna eða Magna,
þegar grænfóðrið væri komið upp,
ágæt lausn. Þá væru notaðir
11—15 pokar af Græði 5 á ha eftir