Morgunblaðið - 06.06.1981, Page 17

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. JÚNÍ1981
17
Helgi Jónasson, fræðslustjóri Reykjanesumdæmis:
Ekki séð ástæðu til að gera
neinar athugasemdir við mig
„Kennarafélag Reykjaness hefur
aldrei talaö við mig um þau mál sem
Erna Guðmundsdóttir nefndi í við-
talinu. Ef það hefði verið gert hefði
stjórnin fengið réttar upplýsingar í
stað þess að auglýsa í fjölmiðlum
ásakanir sem ekki fá staðist. Þykja
mér það næsta furðuleg vinnubrögð
af stjórn Kennarafélags Reykjaness
að reyna ekki að hafa samband við
þá aðila, sem þeir telja að séu
ítrekað að reyna að skerða áunnin
kjararéttindi skjólstæðinga sinna.
Það skal tekið fram að samkvæmt
símtali við formann Kennarasam-
bands íslands á sambandið engan
þátt í þessari auglýsingu og er hún
birt án samráðs við það,“ sagði Helgi
Jónasson fræðslustjóri Reykjanes-
umdæmis, er Mbl. spurði hann álits
á auglýsingu, sem birtist í Mbl.
nýverið frá Kennarafélagi Reykja-
ness, þar sem segir að fjármálaráðu-
neytið og Fræðsluskrifstofa Reykja-
ness hafi ítrekað reynt að skerða
áunnin kjararéttindi kennara í um-
dæminu. Einnig var Helgi spurður,
hver ágreiningur væri milli fræðslu-
skrifstofunnar og kennarafélagsins,
en í viðtali við formann félagsins,
Ernu Guðmundsdóttur, sem birtist í
Mbl. sl. þriöjudag, segir Erna að
ágreiningurinn snúist einkum um
þrjú atriði.
Helgi svaraði þessu þannig:
„I blaöaviðtölum hefur Erna nefnt
þrjú atriði, sem hún segir að ágrein-
ingur sé um á milli Kennarafélags
Reykjaness og Fræðsluskrifstofunn-
ar. í fyrsta lagi kannast ég ekki við
neinn ágreining við Kennarafélag
Reykjaness, hvorki um þetta né
annað, enda hefur hvorki formaður
né stjórn félagsins rætt við mig um
þessi mál. Og varðandi þau þrjú
atriði sem fram komu í viðtalinu við
Ernu vil ég að eftirfarandi komi
fram:
í fyrsta lagi er kennsluafsláttur
þeirra grunnskólakennara sem náð
hafa 55 ára og 60 ára aldri bundinn í
lögum, en við 55 ára aldur lækkar
kennsluskyldan um einn sjötta og
þegar kennari nær 60 ára aldri
minnkar hún enn um einn sjötta af
fullri kennsluskyldu. Til þess að
öðlast þennan rétt þarf 20 ára
kennsluferil.
Ríkisvaldið hefur litið svo á, að
þótt kennsluskyldan lækkaði ætti
viðkomandi eftir sem áður að skila
fullum vinnudegi samkvæmt ráðn-
ingu. I stað kennslu eigi kennarinn
að vinna önnur störf í þágu viðkom-
andi skóla. Varðandi framkvæmd
þessa atriðis sem og annarra kjara-
atriða styðst Fræðsluskrifstofa
Reykjanesumdæmis undantekn-
ingarlaust við túlkun fjármálaráðu-
neytisins á kjarasamningum. Það
skal einnig tekið fram að samstarfs-
nefnd fjármálaráðuneytisins og
Kennarasambands Islands hefur
undanfarið fjallað um framkvæmd
ákvæðanna um kennsluafslátt vegna
aldurs og er niðurstöðu vonandi að
vænta innan tíðar.
í öðru lagi skal tekið fram vegna
fullyrðingar Ernu Guðmundsdóttur
um að Fræðsluskrifstofa Reykjanes-
umdæmis hafi breytt vinnuskýrslum
á miðju skólaári án fyrirvara og
þannig skorið niður eftirvinnu kenn-
ara, að hér er um alranga fullyrð-
ingu að ræða sem engan veginn fær
staðist, því fræðsluskrifstofan
breytir ekki vinnuskýrslum kennara.
Hins vegar kemur það oft fyrir að
skólar breyti vinnuskýrslum kenn-
ara af ýmsum ástæðum. Það sem
Erna væntanlega á við er það tilvik
að skóli í Reykjanesumdæmi breytti
vinnuskýrslum kennara vegna þess
að viðkomandi skóli hafði sett á
vinnuskýrslurnar fleiri stundir sam-
tals en heimild var fyrir og var
Furðuleg vinnu-
brögð þar sem þeir
telja að ítrekað sé
reynt að skerða rétt
skjólstæðinga
þeirra.
Helgi Jónasson fræðslustjóri.
yfirmönnum skólans tjáð strax og
skýrslur bárust að annaðhvort yrðu
þeir að afla heimildar viðkomandi
sveitarfélags fyrir greiðslu um-
framstundanna eða breyta kennslu-
fyrirkomulagi þannig að stundum
fækkaði. Var þeim jafnframt tjáð að
ef um skerðingu á yfirvinnu yrði að
ræða þyrfti samþykki viðkomandi
kennara.
Til frekari upplýsinga skal það
tekið fram að grunnskólar fá ákveð-
inn kennslumagnskvóta til að anna
allri kennslu samkvæmt viðmiðun-
arstundaskrá sem menntamálaráðu-
neytið gefur út. Ef skóli af einhverj-
um ástæðum getur ekki komið lög-
boðinni kennslu fyrir innan þess
ramma reynum við undantekn-
ingarlaust að leysa þau mál. Sá
skóli, sem hér um ræðir lét kenna
mun fleiri stundir en viðmiðunar-
stundaskrá gerir ráð fyrir. Auk þess
voru stuðningskennslutímar mun
fleiri en heimild var til.
I þriðja lagi nefnir Erna að ekki
hafi verið staðið við 20% afslátt á
kennsluskyldu kennara í sérdeildum
skóla. Það skal því tekið fram að hér
er um að ræða sérdeild, sem mennta-
málaráðuneytið hafnaði að staðfesta
þar sem nemendur voru færri en tíu,
en staðfesting ráðuneytisins er skil-
yrði fyrir álagsgreiðslum samkvæmt
kjarasamningum. Ég kynnti for-
manni Kennarasambands Islands
þessa niðurstöðu.
Af framansögðu er ljóst, að allt
það sem formaður Kennarafélags
Reykjaness kallar ágreining milli
kennarafélagsins og Fræðsluskrif-
stofu Reykjanesumdæmis eru rang-
færslur eða misskilningur byggður á
röngum upplýsingum. Þau kjara-
deilumál sem formaðurinn nefnir
eru þegar í athugun hjá réttum
aðilum og fullyrðing Ernu um að
Fræðsluskrifstofa Reykjanesum-
dæmis hafi breytt vinnuskýrslum er
röng. Það eru því furðulegir starfs-
hættir hjá stjórn Kennarafélags
Reykjaness að senda frá sér auglýs-
ingu í fjölmiðla þar sem sagt er
meðal annars að „Fræðsluskrifstofa
Reykjaness hafi itrekað reynt að
skerða áunnin kajararéttindi kenn-
ara“ án þess að gera minnstu tilraun
til að leita réttra upplýsinga".
— Hverja teiur þú þá ástæðu
þessarar auglýsingu?
„Ég skal ósagt látið hvaða hvatir
liggja að baki þessum vinnubrögð-
um. Má vera að ástæðan sé aðeins
sú, að stjórnin hafi vaknað upp við
þann vonda draum, þegar skólum
var að Ijúka, að hún hafi gleymt því
að hún átti að gæta hagsmuna
skjólstæðinga sinna og talið nauð-
synlegt að vekja athygli alþjóðar á
tilveru sinni. í öllu falli hefur
stjórnin ekki talið ástæðu til að gera
neinar athugasemdir við mig hvorki
munnlega, né skriflega — þótt ég sé
ábyrgur fyrir störfum þeirrar stofn-
unar, sem stjórnin telur að hafi
„ítrekað reynt að skerða áunnin
kjararéttindi kennara”, eins og hún
auglýáir í fjölmiðlum.
Þá vil ég taka fram að samvinna
mín við Kennarasamband Islands
hefur alltaf verið með ágætum og
hafa forsvarsmenn kennarasamtak-
anna margsinnis látið það í ljós
opinberlega, að þeir séu ánægðir
með það fyrirkomulag á launaaf-
greiðslum til kennara sem tekið var
upp í landinu að frumkvæði
Fræðsluskrifstofu Reykjanesum-
dæmis.
Ég vil einnig taka fram að sam- “
vinna við skólana og stjórnendur
þeirra hefur verið með miklum
ágætum þegar á heildina er litið.
Það er að sjálfsögðu svo í stórum
hóp, að alltaf eru einhverjir, sem
ekki eru sáttir við að þurfa að hlíta
þeim reglum, sem lög og reglugerðir
kveða á um, en það er ekki nema
mannlegt.“
Helgi sagði í lokin: „Fræðsluskrif-
stofurnar í landinu eru sjaldnast
fréttamatur nema þegar einhverjar
deilur koma upp. Þeirra hlutverk er
fyrst og fremst að sjá til þess, að
grunnskólalogum sé framfylgt — að
stuðla að því að allir fái kennslu við
sitt hæfi. Fræðsluskrifstofa Reykja-
nesumdæmis er komin skammt á veg
í sínu starfi — grundvallarstarfið er
rétt að byrja. Eina verkefninu sem
er lokið er að koma fjármálalegum
samskiptum ríkis og sveitarfélaga
varðandi rekstrarkostnað grunn-
skóla í viðunandi horf.
Aðalverkefnin eru því enn fram-
undan og má þar nefna eflingu
stuðnings- og sérkennslu, sem veru-
legt átak hefur verið gert í nú í vetur
með bættu skipulagi, aukningu og
bættri nýtingu starfskrafta, eflingu
almennrar námsstjórnar og efling
ráðgjafar- og sálfræðiþjónustu.
Þessi verkefni eru ákveðin í lögum
og umfang þeirra skilgreint í lögum
og reglugerðum. Uppbyggingin tekur
hins vegar sinn tíma, enda eiga
grunnskólalög ekki að koma að fullu
til framkvæmda fyrr en árið 1984,
eða 10 árum eftir samþykkt lag-
anna.“
spurt og svarad
Lesendaþjonusta MORGUNBLAÐSINS
Meðhöndlun Yukku
Ilolger Clausen, Logalandi 7,
hringdi og spurði hvernig best
væri að meðhöndla Yukku-
pálma.
SVAR:
Yukku þekki ég lítið. Þetta er
nú aðal tízkuplantan um alla
norðanverða Evrópu og lang-
samlega mest selda plantan í
Hollandi og Danmörku.
Eftir því sem ég hef lesið um
ræktun hennar, er þess fyrst og
fremst að gæta að vökva Yukk-
una ekki um of. Láta hana þorna
nokkuð á milli þess sem hún fær
brynningu. Vökva vel þegar
vatnað er og þá svo að moldin
verði mettuð. Það má kanna með
sama hætti og þegar stungið er í
jólakökuna tii að athuga hvort
hún sé bökuð. Komi prjónninn
hreinn úr moldinni, þá er nægi-
lega vökvað. Yukkan er nægju-
söm planta og gerir ekki aðrar
kröfur til jarðvegsins en að hafa
rætur í sæmilega frjóum jarð-
vegi, en rótin er fremur veik-
byggð og þar af leiðandi þarf að
gæta varúðar, ef vöxtur er orð-
inn mikill, að hún losni ekki, ef
ógætilega er við hana komið.
Yukkan þarf að standa á fremur
sólríkum stað og helst í nám-
unda við suðurglugga. Nauðsyn-
legt er að skipta um jarðveg
annað eða þriðja hvert ár og hún
hefur gott af vægu áburðarvatni
einu sinni í mánuði yfir sumar-
mánuðina.
Vökvun
,An«Hóttir, Stjörnu-
Auour _____
gróf 27, hringdi og spurði hvon
væri betra að vökva á daginn eða
á kvöldin.
SVAR:
Þessu er fljótsvarað. Á heitum
sólríkum dögum vökvum við á
kvöldin, á köldum dögum að
morgni. Stofublóm er best að
vökva seinni hluta dagsins.
Þunnt moldarlag
yfir kalblettina
María ívarsdóttir, Njálsgötu
16, hringdi og spurði hvað fólk
ætti að gera við grasfletina í
görðunum sínum sem væru
brúnflekkaðir af kali síðan í
vetur.
SVAR:
Venjulega græðir náttúran á
tiltölulega skömmum tíma upp
þær skemmdir sem af óblíðum
veðrum hljótast ef hún fær frið
til þess fyrir traðki manna og
dýra. Vona ég að María taki
þetta ekki sem útúrsnúning, því
vitanlega getum við með ýmsum
hætti flýtt fyrir gróðurmætti
náttúrunnar. I þessu tilviki er
það fljótlegasta lausnin að raka
þunnu moldarlagi yfir kalblett-
ina (og má grisja í kalsvörðinn),
dreifa tilbúnum áburði yfir og
örlitlu af grasfræi (ca. 2—3 kg á
100 fm) og vatni yfir. Og allt er
orðið fallega grænt eftir 10—15
daga.
Hvemig mold
í gróðurhús?
María Kristiánsdóííir, Lág-
holti 21, Mosfellssveit, hringdi
Haíiiöí Jó.nsson.
Karðyrkjustjóri
og spurði hvernig mold væri best
að nota í gróðurhús og hvort það
væri í lagi að grasrót og sandur
fylgdi með.
SVAR:
Ræktunarmold, hvort heldur
er í venjulega beðræktun utan-
húss eða fyrir jurtir í gróðurhús-
um eða stofum, þarf að sjálf-
sögðu að vera eftir þörfum
þeirra plantna sem í moldinni
eiga að vaxa. Gróðurmold er
aðeins sá jarðvegur sem bættur
hefur verið með áburðarefnum
og þeirri jarðvegstegund, sem
hentar best hinum ýmsu plöntu-
tegundum sem ætlunin er að
rækta.
Þannig getur verið heppilegt
að blanda saman mómold, sandi
og ie|r, 5vo her.tug móld fáist
fyrir algengar stofujurtir og að
sjálfsögðu þarf hæfilegan
skammt af húsdýraáburði í
moldina. Vafalaust yrði grasrót-
armold blönduð sandi og hús-
dýraáburði heppileg í gróðurhús
bæði fyrir tómata og agúrkur,
rósir og t.d. christanthemu
(prestakraga) svo nefndar séu
algengustu ræktunartegundir
bæði matjurta og skrautblóma
sem í ræktun eru hjá garðyrkju-
bændum.
Á að blanda vikri
í blómabeð
Gyða Jóhannsdóttir,
Bólstaðahlíð 11, hringdi og vildi
vita hvort ráðlegt væri að létta
moldina með því að blanda hana
vikri í blómabeðin, í gömlum og
grónum garði, því að moldin
væri klístrug og þung. Og ef svo
er hvaF er þægt að fá vikurinn
og er hægt að setja honn í
garðinn að hausti til?
SVAR:
Vissulega getur það verið
mjög gagnlegt að blanda vikri í
gróðurbeð, þar sem mold er þung
og loftlítil. Vikur er auðvelt að fá
hér í Reykjavík og stærsti sölu-
aðili er Jón Loftsson hf. En vikur
er fremur dýrt blöndunarefni og
Gyðu ætti að koma að svipuðu
gagni venjulegur holtasandur í
beðin. Hann gerir svipað gagn.
Hún getur haft það til viðmiðun-
ar hvenær nægilegt er komið af
sandi saman við moldina sem í
beðunum er þegar hún kreistir
vel raka blönduna í greip sinni
og hún hrynur umsvifalaust í
sundur við minnstu snertingu þá
er hún hæfilega blönduð með
sandinum. En lífrænum áburði
er jafnframt nauðsynlegt að
blanda saman við jarðveginn í
beðinu. Það gildir einu á hvaða
árstíma þessi jarðvegsbót er
unnin, ef hægt er að hreyfa
jarðveginn.
Hafliði Jónssongarðyrkjustjóri svara7 ^purningum lesenda um garðyrkjumál