Morgunblaðið - 30.09.1981, Qupperneq 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. SEPTEMBER 1981
Hraðlestrarnámskeið
Næsta hraölestrarnámskeiö hefst 6. okt. nk. Nám-
skeiðið stendur yfir í 6 vikur og verður kennt 2 klst.
einu sinni í viku.
Heimavinna er 1 klst. á dag á meöan námskeiöið
stendur yfir. Námskeiöið hentar sérstaklega vel skóla-
fólki og öörum sem þurfa aö lesa mikið. Verö kr. 800.
Skráning í síma 10046 kl. 13.00—17.00 í dag og
næstu daga. Leiöbeinandi er Olafur H. Johnson,
viöskiptafræöingur. Hraölestrarskólinn.
SKRIFSTOFA
FRAMTÍÐARINNAR
Skýrslutæknifélag íslands og Stjórnunarfélag íslands
efna sameiginlega til námstefnu um SKRIFSTOFU
FRAMTÍÐARINNAR.
Vegna gífurlegrar aösóknar er ákveöiö aö halda
námstefnuna í hátíðarsal Háskóla íslands. Eru því
fáein sæti enn óbókuö. Verður hún haldin fimmtu-
daginn 1. október og hefst kl. 13.30.
Dagskrá:
13:30 Námstefnan sett.
— Höröur Sigurgestsson formaöur Stjórnun-
arfélags íslands
13:40 Skrifstofa framtíöarinnar og skiþulag hennar
— Martyn J. Harper, A.K. Watson Internat-
ional Education Center, IBM
14:10 Sítenging ritvinnslu viö stærri tölvur —
tölvuboömiölun
— Byron Jacobs, ADR Princeton, USA
14:40 Skrifstofutæki níunda áratugarins
— Gunther Jang, Wang USA.
15:10 Kaffihlé
15:30 Símatækni á skrifstofu framtíöarinnar
— Guömundur Ólafsson verkfræöingur
15:50 Þróun á skrifstofu framtíðarinnar í íslenskum
fyrirtækjum
— Sigurjón Pétursson rekstrarhagfræöingur
16:10 Tæknivandamál vegna íslenskra bókstafa
— Björgvin Guðmundsson verkfræöingur
16:20 Oröaskiptingar viö ritvinnslu
— Árni Böövarsson cand. mag.
16:30 Pallborösumræður og fyrirspurnir
— Dr. Jón Þór Þórhallsson formaður Skýrslu-
tæknifélags íslands stjórnar umræöum
Þátttaka tilkynnist til Stjórnunarfélags íslands, Síöu-
múla 23, sími 82930.
j lok námstefnunnar er þátttakendum boöiö aö
skoöa sýningu á skrifstofutækjum framtíöarinnar.
Rútuferö veröur frá Háskóla íslands til Hótels Loft-
leiða meö þátttakendur.
SKRIFSTOFUTÆKI
FRAMTÍÐARINNAR
í tengslum viö námstefnuna veröur efnt til sýningar á
skrifstofutækjum framtíðarinnar, og veröur hún í
Kristalssal hótelsins. Á sýningunni sýna 18 aöilar
ýmsan búnaö sem aö líkindum veröur tekinn í notkun
á skrifstofum á næstu árum.
Sýningin veröur oþin almenningi dagana 2.—4.
október kl. 14:00—20:00.
SKÝRSLUTÆKNIFÉLAG ÍSLANDS
STJORNUNARFELAG ÍSLANDS
EF ÞAÐ ER FRETT-
NÆMT ÞÁ ER ÞAÐ í
MORGUNBLAÐINU
Salbjörg Jóhannsdótt-
ir Lyngholti — 85 ára
Oft verður mér hugsað um þá
skrítnu tilviljun, eða ætti ég heldur
að segja, þá ráðstöfun forsjónarinn-
ar, sem varð þess valdandi, að ég
kynntist frænku minni, Salbjörgu
Jóhannsdóttur.
Hún hafði komið til Reykjavíkur
og ætlaði til ákveðins augnlæknis.
Er hún var í Austurstræti á leiðinni
til hans, gerði úrhellisrigningu og
leitaði hún þá skjóls í gangi eins
hússins þar, og ætlaði að standa af
sér dembuna. Þegar ekki virtist
ætla að stytta upp í bráð, fór hún að
líta í kringum sig og sá þá, að í því
húsi var líka augnlæknir og ákvað
hún þá að fara til hans í staðinn.
Hún sagði til nafns og er hann
hváði, spurði hún hann hvort hún
væri sú eina með þessu nafni sem
hefði komið til hans. Eftir að hafa
athugað spjaldskrána sína sagði
hann, að Salbjörg Níelsdóttir hefði
líka komið til sín. Minntist hún þá
þess, að hún hafði heyrt ömmu sína
tala um Níels son sinn og þótti lík-
legt að þessi nafna hennar myndi
vera dóttir hans. Er svo ekki að orð-
lengja það, að Salbjörg hafði uppi á
nöfnu sinni, sem var móðir mín, og
þá hófust góð kynni sem ég verð
alltaf þakklát fyrir.
Þegar farið var að athuga skyld-
ieikann kom í ljós, að þær voru
systkinadætur, nöfnurnar, eins og
Salbjörgu hafði grunað. Amma
þeirra, Salbjörg Guðmundsdóttir,
varð ekkja 1867, er maður hennar,
Olafur Klemensson, drukknaði í
róðri frá Keflavík á Hellissandi.
Leystist þá heimilið upp og systkin-
in fóru sitt í hverja áttina. Síðar
eignaðist Salbjörg tvær dætur og
var sú eldri þeirra móðir Salbjarg-
ar þeirrar, sem í dag er 85 ára.
Salbjörg Jóhannsdóttir fæddist í
Unaðsdal 30. sept. 1986, og voru for-
eldrar hennar Sigrún Jónsdóttir og
Jóhann Engilbertsson frá Lónseyri.
Þeirra hjónaband stóð ekki nema
tæpt ár, þá lést Jóhann. Fáum mán-
uðum síðar fæddi Sigrún son þeirra
Jóhanns, en hann lést tæplega
tveggja mánaða gamall. Árið 1907
eignaðist Sigrún tvíbura með Guð-
mundi Jósefssyni á Sandeyri, en
hann fórst 1920 ásamt tveim öðrum
mönnum, er þeir voru að leita að og
sækja lík Sumarliða Brandssonar,
pósts, sem farið hafði fram af
Bjarnarnúpi, daginn áður.
Sigrún lést á 10. degi eftir fæð-
ingu tvíburanna, sem voru drengur
og stúlka. Drengurinn lést fárra
ára, en telpan, Sigrún Jóna, komst
upp og lést í Reykjavík 1978.
Eftir lát móður sinnar dvaldist
Salbjörg með ömmu sinni og nöfnu
að Hamri í Nauteyrarhreppi. Þar
var gamla konan húskona í mörg
ár. Hún tók á móti fjölda barna í
hreppnum og lánaðist vel, þótt ekk-
ert hefði hún lært — einnig var hún
natin við sjúklinga.
í þrjú ár voru þær saman á
Hamri, nöfnurnar. Þá leið gamla
konan út af með ullarkambana sína
í höndunum og viku seinna lést hún.
Salbjörg yngri var áfram á
Hamri og 1917 giftist hún Ingvari
Ásgeirssyni. Þau reistu nýbýlið
Lyngholt á Snæfjallaströnd og
fluttu þangað 1936. Þau hjónin
eignuðust fjögur börn. Elstur er
Ásgeir, starfsmaður Kópavogsbæj-
ar, kvæntur Árnýju Kolbeinsdótt-
ur. Næstur var Jón Hallfreð. Hann
fæddist með vöðva- og taugalömun
og lést rúmlega tvítugur að aldri.
Þriðji sonurinn var Engilbert, sem
er bóndi á Tyrðilmýri á Snæfjalla-
strönd, kvæntur Kristínu Daníels-
dóttur. Yngst er Jóhanna, sem bú-
sett er í Hnífsdal, gift Sveini Frið-
björnssyni.
Salbjörg fór í Ljósmæðraskólann
og útskrifaðist þaðan árið 1929.
Stundaði hún síðan ljósmóðurstörf
um áratuga skeið. Fer ekki hjá því
að oft hljóta ferðalög hennar að
hafa verið erfið, annað eins vetrar-
ríki og er þarna fyrir vestan.
Ingvar lést 1956 og í allmörg ár
hefur Salbjörg búið ein í Lyngholti.
Heilsan er að ýmsu leyti farin að
gefa sig, en minnið er gott og Sal-
björg fróð, og hefur verið aðdáan-
lega dugleg að skrifa. Hún hefur
fengið sendar spurningaskrár frá
Þjóðminjasafninu, sem hún hefur
svarað eftir bestu getu og mörg
bréfin hefur hún skrifað mér síðan
við kynntumst, og það ekki fáar lín-
Hörður Ólafsson:
Valli víðförli
Morgunblaðinu barst I gær eftir-
larandi athugasemd frá Herði
ólafssyni. hrl.:
„Herra ritstjóri.
Ég leyfi mér að gefnu tilefni í
blaði yðar að taka fram, að ég hvorki
er né hef verið umboðsmaður World
Wildlife Fund hér á landi á annan
hátt en þann, sem ráða má af eftir-
farandi atvikalýsingu:
Samskipti mín við þessa stofnun
hófust sl. fimmtudag, 24. þ.m., með
því, að þeir hringdu til mín frá
London og kváðust hafa pantað far
fyrir rostung með Flugleiðum laug-
ardaginn 26. þ.m., en Flugleiðir vildu
ekki flytja nema framhaldsflutning-
ur samstundis væri tryggður eða
fyrir lægi leyfi íslenzkra dýralækna
til, að rostungurinn mætti biða
flutnings hér ef þannig stæði á. Báðu
þeir mig um að gera sér þann greiða,
að kanna þessi atriði.
Af þessum sökum hafði ég á
fimmtudeginum og eftir hádegi á
föstudeginum samband við fjöl-
marga aðila hérlendis, m.a. Iscargo
og SÁS, Brynjólf Sandholt, héraðsd-
ýralækni, Pál Agnar Pálsson, yfir-
dýralækni, Jón Gunnarsson, for-
stjóra, Sædýrasafnsins í Hafnar-
firði, og Gunnar Bergsteinsson, for-
stjóra Landhelgisgæzlunnar.
Varð niðurstaðan sú, að dýrið
mætti því aöeins koma til landsins,
að það héldi rakleiðis áfram ferðinni
héðan eða færi hér í sóttkví; að engin
tiltæk sóttkví væri hér önnur en Sæ-
dýrasafnið í Hafnarfirði; að Sædýr-
asafnið hefði lofað að taka við dýr-
inu til geymslu og síðan að flytja það
áleiðis á Grænlandsslóðir meö bát
sínum, Guðrúnu, jafnskjótt og hún
hefði lokið við verkefni, sem hún
hefði með höndum, en að því til-
skildu, að samningar tækjust um
flutninginn; að SAS hefði áætlunar-
ferðir um Keflavík til Grænlands á
þriðjudögum og föstudögum; að
Landhelgisgæzlan hefði tekið mjög
vinsamlega tilmælum um flutning-
inn; að héraðsdýralæknir hefði lagt
til, að dýrið yrði geymt áfram í Eng-
landi, þar til framhaldsflutningur
væri tryggður.
Það næsta sem ég frétti — og nú
frá umboðsmönnum Flugleiða — var
það, að ríkisstjórn íslands og Flugl-
eiðir í sameiningu hefðu nú tekið
málið í sínar hendur, og væri dýrið
væntanlegt — hvað sem hver segði
— í boði ríkisstjórnarinnar og í
fylgd með sjálfum forsætisráðherra
kl.15.00 sl. laugardag. Var ég nánast
beðinn um að tilkynna yfirdýral-
ækni, hvernig komið væri. Páll Agn-
ur, hripaðar í flýti, heldur löng
bréf, stundum allt að 6—7 síðna
löng, full af fróðleik um Salbjörgu
ömmu hennar og það fólk sem næst
henni stóð, líf þess og störf. Einnig
um gamla tímann og byggðina
þarna fyrir vestan sem nú er horf-
in. Þessu hefur hún lýst svo lifandi
og vel, að mér finnst ég næstum
hafa þekkt þetta fólk sjálf.
I löngu bréfi sem hún skrifaði
mér á þessu ári, sagði hún mér t.d.
frá því þegar amma hennar, þá orð-
in gömul kona og næstum blind, tók
sér ferð á hendur í septemberlok
1907 frá Hamri að Sandeyri til þess
að sækja litlu nöfnu sína, sem þá
var orðin bæði föður- og móðurlaus,
og var þar að auki búin að vera veik
og var langt frá að vera orðin frísk.
Auðheyrt er af þeirri frásögn, að
ekki hefur gömlu konunni verið
fisjað saman. Níels sonur hennar,
virðist ekki hafa átt langt að sækja
dugnað sinn, en hann var annálaður
dugnaðarmaður við alla vinnu og
göngugarpur hinn mesti.
Að lokum vil ég óska frænku
minni hjartanlega til hamingju
með daginn og þakka henni fyrir
okkar góðu kynni og allan þann
fróðleik sem hún hefur miðlað mér.
Og forsjóninni verð ég alltaf þakk-
lát fyrir að hafa leitt okkur saman.
Líklegast er, að ég hefði aldrei vitað
um þessa grein móðurættar minnar
hefði Salbjörg ekki haft upp á móð-
ur minni, því eins og svo algengt er,
fékk ég ekki áhuga á að vita meira
um ætt mína, fyrr en flestir þeir
voru dánir, sem hefðu getað frætt
mig mest.
J.B.
Birting
afmœlis- og
minningar-
greina.
ATIIYGLI skal vakin á því, að
afmadis- og minningargreinar
verða að herast hlaðinu með
goðum fyrirvara. Þannig
verður grein. scm hirtast á í
miðvikudagshlaði. að berast í
síðasta lagi fyrir hádcgi á
mánudag og hliðstatt með
greinar aðra daga. Grcinar
mega ekki vera i sendibréfs-
formi. Þess skal einnig getið,
af marggefnu tilefni. að frum-
ort ljóð um hinn látna eru
ekki birt á minningarorðasíð-
um Morgunhlaðsins. Ilandrit
þurfa að vera vélrituð og með
góöu línuhili.
ar var erlendis, kom til landsins kl.
19.00 á föstudagskvöldið, og tókst
mér að ná tali af honum heima og
segja honum tíðindin, en hann
kvaðst mundu ráðfæra sig við Pálma
Jónsson, landbúnaðarráðherra,
morguninn eftir.
Afskiptum mínum af þessu máli
var þar með svo til lokið, enda hafði
ég engu lofað og málið þar að auki,
að mínu viti, komið í þær beztu
hendur, sem hugsazt gat. Rétt er þó
að geta þess, að ég pantaði fyrir þá
bíl af tiltekinni stærð, benti þeim á,
þegar hingað var komið hvort eð var
og samband var haft við mig, að
reyna fyrir sér hjá varnarliðinu, auk
þess sem ég útvegaði þeim — með
góðra manna hjálp — tilboð um
flutning dýrsins með vélbátnum
Heimi, KE-77. En ekki var við að
búast, að þeir tækju því, meðan enn
var von til að komast áleiðis ókeypis
á puttanum.
Því má bæta við, að Jón Gunnarss-
on var mættur á flugvellinum til að
bjóða fram liðsinni sitt, eins og hann
hafði lofað dýralæknum, en forráð-
amenn WWF létu þá í veðri vaka, að
dýrið mundi úr því sem komið væri
ekki þola geymslu í Hafnarfirði.
Ekki veit ég til þess, að Jóni hafi
verið þakkað umstang hans — frem-
ur en mér.
Mér sýnist að lokum, að vinur
okkar Valli víðförli hafi orðið leiks-
oppur dýraverndunar á villigötum
og nútíma auglýsingatækni. Dettur
mér í hug sagan af franska bóndan-
um, sem spurði, þegar komið var til
að sækja son hans í herþjónustu,
hvort hann mætti ekki bara skjóta
hann heima?"