Morgunblaðið - 05.12.1981, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 1981
15
Silfur í Norr-
æna húsinu
Myndlíst
Valtýr Pétursson
Nú eru danskir silfurmunir á
göngum Norræna hússins. Það
eru verk gullsmiðsins John Rim-
ers, sem hér eru á ferð, og mun
Reykjavík vera fyrsti staður sem
þessi sýning gistir, en síðan mun
hún vera á dagskrá í Gautaborg,
Osló, Stokkhólmi og Kaup-
mannahöfn. Þetta er ekki mikil
sýning að vöxtum, en þeim mun
eftirtektarverðari og vandaðri í
alla staði.
Nafn þessarar sýningar er
„Sölv og Sagakvad", og gefur það
til kynna, að hér er farið í
smiðju til gamalla bókmennta,
og auðvitað eru það íslendinga-
sögur, sem eru kjarni málsins.
Þarna eru öskjur, vasar, skál-
ar, fat og skúlptúr, allt formað
af mikilli kunnáttu og ræktuðum
smekk. Allir þessir hlutir eru
með áletruðum tilvitnunum í
Grettis sögu, Kormáks sögu, og
Gunnlaugs sögu ormstungu,
Laxdælu, Eglu, og þá held ég, að
flest sé talið. Þessir hlutir eru
formaðir nokkuð í anda sagn-
anna, eftir því sem mér fannst.
En ekki get ég útskýrt það nán-
ar, nema hvað mér fannst þetta
fara sérlega vel saman, hlutur og
áletrun. Það er eitthvað merki-
legt, sem tengir þetta allt í eina
heild, sem maður verður hissa á,
að framleitt skuli í nútímanum.
Samt er tilfinning John Rimers
fyrir formi af okkar tíma og
margt nútímalegt viö þessi verk.
Nú kann ég ekki að dæma um
fagvinnu á þessum hlutum, en
segja mætti mér, að hér væri af-
ar fær fagmaður á ferð. Danir
hafa ætíð verið í fremstu línu,
hvað silfur- og gullsmíðar varð-
ar, en við skulum heldur ekki
gleyma, að hér áður og fyrr voru
smíðaðir þeir gripir hér á landi,
þegar þjóðin hafði vart til hnífs
og skeiðar, sem eru eftirsóttir
um víða veröld sem merkilegir
gripir. Og ef ég veit rétt, er
nokkuð af eldra silfri í eigu
Dana, sem aukið hefur hróður
okkar í Evrópu. í dag eigum við
einnig marga ágæta listamenn á
þessu sviði, og ekki efast ég um,
að þeir kunni að meta vinnu-
brögð John Rimers.
Þessi sýning John Rimers er
mikið augnayndi, og hún fylgir
fast á eftir annarri sýningu á
þessum stað, sem ég reit hér um
í blaðinu fyrir nokkrum dögum.
Ég minnist á þetta, vegna þess
að mér finnst upplagt að not-
færa sér anddyri og ganga í Nor-
ræna húsinu, eins og gert hefur
verið, fyrir litlar sýningar, en
vandaðar. Ég vona sannarlega
að hér verði framhald á, og ég er
víst búinn þegar að bera þá ósk
fram áður. Þessar sýningar láta
að vísu ekki mikið yfir sér, en ég
fullyrði, að þær hafa mikla þýð-
ingu fyrir okkur hér á landi, og
sannleikurinn er sá, að ekki þarf
stöðugt að vera með stórar og
erfiðar sýningar til að koma
fólki í samband við hámenningu
í listum.
í Djúpinu
Listamaður frá New York-
borg er hér á ferð með verk sín,
og sýning hans er nokkuð ný-
stárleg fyrir okkur hér í sveit og
sannast sagna man ég ekki eftir
að hafa séð nokkuð í þá veru, að
minni á verk Roy Hollands.
Hann er hér sem gestakennari
við málunardeild Myndlista- og
handíðaskóla Islands, en hann
lauk námi frá „The School of
Visual Arts“ í New York-borg
fyrir fimm árum. Hann tók þá
fyrir að læra pappírsgerð, og þau
verk, er hann sýnir að sinni, eru
gerð á handunninn pappír, sem
listamaðurinn hefur sjálfur gert.
Síðan málar hann á pappírinn
með olíulitum og setur upp í
myndverk, sem eru þrívíð í eðli
sínu. Sem sagt: Blanda af skúlp-
túr og málverki. Þessi verk eru
einföld og sterk í byggingu. Hol-
land fer sínar eigin leiðir í því að
koma hug sínum á framfæri.
Hann mótar pappírinn í sam-
ræmi við útlínur formsins og
setur síðan á vegg aðgreind
form, er mynda sérstæðar heild-
ir. Litirnir eru tærir, formið
hvergi öfgakennt, og einmitt
þess vegna verða áhrifin bæði
heillandi og sannfærandi. Þessi
verk fara einnig mjög vel á
veggjum Djúpsins og heildar-
svipur á sýningu Roy Hollands
er því bæði persónulegur og
ákveðinn.
Mér er sagt það, að þessi sýn-
ing muni vera sú seinasta, sem
haldin er í Gallerí Djúpinu, ef
þetta er rétt, verð ég að játa, að
ég mun sakna þessa staðar. Þar
hafa verið allskonar hlutir á
ferð, bæði góðir og miður góðir,
en það hefur verið visst and-
rúmsloft yfir starfseminni í
kjallaranum hjá Ellingsen, eins
og mín kynslóð kallar staðinn.
Suðurgata 7 er fyrir bí og Muse-
um of Living Art, er orðið að
Museum of Killing Art. Því mið-
ur, og ef fólk á nú að sjá á eftir
Djúpinu, já, þá er óneitanlega
orðið þrengra um listina en góðu
hófi gegnir.
Það var bæði skemmtilegt og
fróðlegt að sjá þessa sýningu,
sem Roy Holland hefur sett upp
í Gallerí Djúpinu. Það mætti
segja mér, að slík verk ættu eftir
að hafa sín áhrif hér í norð-
vestur horni Evrópu. Þetta eru
að mínum dómi frumleg verk,
sem sannarlega eiga erindi til
okkar. Það er alltaf skemmtilegt
að sjá eitthvað nýtt, sem ekki er
skrípaleikur, en byggir á því,
sem liðið er og endurnýjar það,
er áður var þekkt. Þetta er mikið
sagt, en það á við um verk Roy
Hollands. Hafi hann þökk fyrir
þessa sýningu.
Við
heygarðshornið
Þaö er ávallt
stórviöburöur
þegar ný bók eftir
HALLDOR LAXNESS
kemur út
SUMIR VERSLA DÝRT -
AÐRIR VERSLA
HJÁ OKKUR
Opið í dag
111 kl./|.00
"T á báðum
I dag stöðum.
kVílIia kokkarnir
" og gefa að smakka
T T .Lamba
Hamborgara
AÐEINS
c—x. [j
Lukkupokar,j
Sg Jólasokkar.
- ■ L**" —
lp\ajuo>D
lllsorts
hefur opnaö á báðum
stöðum. Troðfullt af jólasælgæti
AUSTURSTRÆT117 STARMÝRI 2