Morgunblaðið - 24.01.1982, Page 4

36
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. JANÚAR 1982
Félag
járniðnaðarmanna
Allsherjaratkvæðagreiðsla
Ákveöiö hefur veriö aö viöhafa allsherjaratkvæöa-
greiöslu um kjör stjórnar og trúnaðarmannaráðs
Félags járniönaöarmanna fyrir næsta starfsár.
Frestur til aö skila tillögum um skipan stjórnar og
trúnaðarmannaráös rennur út kl. 18.00 þriðjudag-
inn 2. febrúar nk. Tillögur eiga aö vera um 7 menn
í stjórn félagsins og auk þess um 14 menn til
viðbótar í trúnaöarmannaráö og 7 varamenn
þeirra.
Tillögum skal skila til kjörstjórnar félagsins í
skrifstofu þess aö Suöurlandsbraut 30, 4. hæð,
ásamt meðmælum a.m.k. 83 fullgildra félags-
manna.
Stjórn
Félags járniönaöarmanna
CONSTRUCTA
Byggingavörusýningin í Hannover 3.-10
feb. brottför 2. feb./heimkoma 9. feb.

VORSÝNINGIN
FRANKFURT
Frankfurt international FAIR
brottför 27. feb./heimkoma 3. mars.
VORSÝNINGIN LEIPZIG
Leipzig Spring FAIR
brottför 13. mars/heimkoma 19. mars.
HANNOVER FAIR
vörusýningin í Hannover
brottför 20. apr./heimkoma 26. apr.
IMB vörsýning/ráðstefna
KÖLN
Yfirgripsmikil sýning á tækjum, vélum og
áhöldum til fataframleiöslu
brottför 17. maí/heimkoma 23. maí
DRUPA 82
prentiðnadarsýning Dusseldorf
Prentvélar, setningarvélar, prentlitir,
bókbandsvélar og hverskonar áhöld til
bóka og blaöaframleiðslu. 1200 sýnendur
frá 25 pjóölöndum.
Brottför 3. júní/heimkoma 9. júní.
Tilkynnið þátttöku tímanlega.
FERÐA
MIÐSTOÐIIM
AÐALSTRÆTI9 S. 28133
Umsjónarmaður Gísli Jónsson______________131. þáttur
Nokkur drátlur varð á birtingu
.síðasta þáttar, en nú ætti allt að
vera komið í eðlilegan gang aftur.
Nokkur bréf hafa mér borist á
þessum tíma, þau sem ég vildi hafa
svarað fyrri, en arka verður þá að
auðnu um það, hvenær ég get gert
þeim skil eða náð hala mínum, ef
svo mætti segja.
Fyrst er þá bréf Baldurs
Símonarsonar í Reykjavík:
Reykjavík, 11. desember 1981.
Kæri Gísli.
Mér þykir tímabært að
vekja athygli þína á breytingu
sem er að laumast inn í ís-
lenzkt kirkjumál. í nýju
sálmabókinni, sem út kom
1975, er ávarpsfalli og þolfalli
Jesú breytt frá því sem verið
hefur um aldir í íslenzku máli.
Nú er frelsarinn ávarpaður
Jesús, ekki Jesú og þolfallið er
Jesú, ekki Jesúm.
Þannig heitir barnasálmur-
inn alkunni, Ó, Jesú, bróðir
bezti nú Ó, Jesús, bróðir bezti,
og þýðing Matthíasar hefst nú
svo: Ó, þá náð að eiga Jesú í
stað Ó, þá náð að eiga Jesúm.
Hallgrímur Pétursson er
ekki óhultur fyrir hinum nýja
sið. Þannig er nú prentað: Víst
ertu, Jesús, kóngur klár. Mikill
er lærdómur þeirra sem breyta
orðum Hallgríms í nýju sálma-
bókinni, því að væntanlega
þekkja þeir formála hans að
Passíusálmunum: „En þess er
eg af guðhræddum mönnum
óskandi, að eigi úr lagi færi né
orðum mínum breyti, hver þeir
sjá orði drottins og kristilegri
.meiningu ei á móti. Þeir, sem
'betur kunna, munu betur
gjöra."
I fljótu bragði sýnist mér, að
jæssi breyting sé alls staðar í
nýju sálmabókinni, nema í
stöku lagboðum, sem eru ekki
prentaðir þar sem sálmar (t.d.
Sæti Jesú, sjá oss hér). í nýju
biblíuþýðingunni, sem kom út í
sumar, er sömu reglum fylgt
— ávarpsfall afnumið, þolfalli
er breytt.
Vafalaust þakka margir
heilbrigðri íhaldssemi kirkj-
unnar hve vel mál okkar hefur
varðveitzt. Erfitt er að geta
sér til um hvatir þær sem
liggja hér að baki. Má vera að
notkun ávarpsfallsins Jesú og
þolfallsins Jesúm vefjist fyrir
ýmsum. Fram til þessa hafa
börnin sungið: Ó, Jesú, bróðir
bezti, og er mér til efs að skað-
að hafi sálarheill þeirra, þó að
þau hafi ekki skilið fyrr en
löngu seinna, hvers vegna
þetta er svona. Undanlátssemi
af ýmsu tagi er versti óvinur
íslenzks máls. Hún leiðir til
málfátæktar, og málið verður
ekki eins gagnsætt og áður. Á
sínum tíma töldu sumir að zet-
unni mætti fórna, fyrst tókst
að bjarga yfsiloninu það skipt-
ið. Eg vona að þessar breyt-
ingar séu ekki fram komnar
vegna þess að eignarfalls-
myndin Jesú á í vök að verjast
fyrir hroðalegri afbökun sem
ég ætla að hlífa þér við að sjá.
Ótrúlegt er, hve mikinn svip
sálmar missa við þessa breyt-
ingu, eins og þú getur sann-
fært þig um með því að bera
saman gömlu og nýju bókina.
Einkum þykir mér eftirsjá í
ávarpsfallinu, sem hlýtur að
vera sárasjaldgæft. Eg vona að
á hátíðinni sem í hönd fer
syngi kirkjukórarnir eftir sem
áður: Jesú, þú ert vort jólaljós.
Lifðu heill.
Mér brá illilega við lestur
þessa bréfs. Ég hafði ekki
fylgst nógu vel með því sem
var að gerast. Um beygingu
orðsins Jesús hef ég alltaf far-
ið eftir fyrirmynd Hallgríms
Péturssonar. Hann beygði orð-
ið svo:
Nefnifall: Jesús.
Ávarpsfall: Jesú.
Þolfall: Jesúm.
Þágufall: Jesú.
Eignarfall: Jesú.
Ég fæ með engu móti séð
þörf, hvað þá heldur nauðsyn,
til þess að Sreyta þessari hefð.
Fjöldi sálma, þeirra sem bestir
hafa verið ortir og sungið sig
inn í hjörtu ungra sem ald-
inna, er að minni tilfinningu
svo viðkvæmur að þessu leyti,
að breytingar jafngilda helgi-
spjöllum fyrir mér. Baldur
Símonarson tók nokkur ágæt
dæmi. Mætti ég aðeins bæta
við.
I einhverjum yndislegasta
sálmi sínum, Hugbót, segir sr.
Hallgrímur:
Af mér þó féð og auðlegð með
óðum svo ganga megi,
grátbæni eg nú, góði Jesú,
gleymdu mér þó aldregi.
Lát mig hjá þér, þá héðan fer,
í himnasælu lenda.
Nafn drottins sætt fær bölin bætt,
blessað sé það án enda.
Eigum við nú að taka til að
lesa og syngja: Grátbæni ég
nú; góði Jesús?
í 25. passíusálmi, um út-
leiðslu Kristí úr þinghúsinu, er
orðið sonur mikið lykilorð.
Þessi sálmur endar á versi, þar
sem orðið kemur fyrir í list-
rænni klifun (anafór), svo að
fáir geta látið ólært.
Skáldið mótmælir ákaflega
þeim dómsforsendum Júða, að
Jesús væri verður dauðadóms
vegna þess að hann hefði
„gjört sig guðs syni að.“ Þarf
ég að minna menn á þetta er-
indi?
Son guðs ertu með sanni,
sonur guðs, JESIJ minn.
Son guðs, syndugum manni
sonararf skenktir þinn,
son guðs einn eingetinn.
Syni guðs syngi glaður
sérhver lifandi maður
heiður í hvert eitt sinn.
Ég spyr enn: Eigum við að
láta hafa okkur til að syngja:
Sonur guðs, Jesús minn? Er
leyfilegt að breyta listaverkum
mestu trúarskálda okkar með
þvílíkum hætti? Ég segi nei og
aftur nei. Það er lágmarks-
kurteisi við minningu höfuð-
skálda að þau fái að halda
listaverkum sínum um hin
helgustu efni óbreyttum, og ég
bið þá, sem fara með stjórn
íslenskra kirkjumála, að lofa
okkur, vantrúuðum og efa-
gjörnum, sem sterk-trúuðum
og efasemdarlausum, að hafa
beygingu orðsins Jesús í friði,
eins og við höfum lært hana í
þeim sálmum sem hrært hafa
hjörtu okkar og vakið til hrifn-
ingar fyrr og síðar.
Hallgrímur Pétursson kvað í
35. passíusálmi:
Gefðu að móðurmálið mitt,
minn JESÚ, þess ég beiði,
frá allri villu klárt og kvitt
krossins orð þitt út breiði
um landið hér
til heiðurs þér,
helst má það blessun valda
meðan þín náð
lætur vort láð
lýði og byggðum halda.
Verzlunarhúsnæði óskast
Vel þekkt og traust raftækjaverzlun óskar aö taka
á leigu um 150 fm verzlunarhúsnæöi á góöum
staö.
Tilboö óskast send augl.deild Mbl. fyrir 29. janúar
merk: „H—6296“.