Alþýðublaðið - 17.08.1931, Blaðsíða 3

O
Losum alla pessa viku hin ágætu BEST
SOUTH YORKSHIRE HARD KOL. Hin ágætu
og eftirspurðu PÓLSKU KOL ávalt fyrirliggj-
andi og fáum nýjan farm í byrjum september.
H. f. Kol & Salt.
laga hans um 100 þús. kr. styrk
til atvinnulausra manna. Sampykt
var að bæta að eins rúmum 40
þús. kr. við fjárveitingar til verk-
legra framkvæmda.
Jón Baldvinsson flutti aftur til-
lögur þær, er Allrýðuflokksfull-
trúarnir í neðri deild báru áður
fram par, um 8 þús. kr. til Al-
þýðusambands íslands til að
koma upp ráðningarsikrifstofu
fyrir verkafólk og 10 j)ús. kr. til
Sjómannafélags Reykjavíkur til
að fcoma upp sjómannastofu. En
skilningur efri deildar á nauðsyn
pesisara fyrirtækja var ámóta og
neðri deildar, og voru tillögurnar
báðar feldar. Einnig var feld til-
laga frá Jóni Baldv. um 3 pús.
kr. til vörzlu bæjarbókasafns í
Hafnarfirði.
Aftur á móti var ekki nærri
pví komandi, að „Framsókn“ né
hinn kionunglegi „Sjálfstæðis-
flokkur“ vildu spara nokkrar
púsundir með því að greiða
kóngsmötuna í íslenzkum kr.,
eins og lögin gera ráð fyrir, held-
ur héldu pingmenn þessara
flokka flestir mjög fast við, að
hún skuli greidd í dönsfcum
krónum og feldu tillögu Jóns
Baldv. um að leiðrétta pað.
Pað vanst pó á, að felt var
burtu ákvæðið um, að stjórninni
skyldi heimilt að skera niður
fjórða hlutann af jreim fáu verk-
legu framkvæmdum, sem eru í
fjárlagafrumvarpinu, og öðrum ó-
samningsbundnum fjárveitmgum.
Loks. var styrkurinn til stór-
stúkunnar til bindindisstarfsemi
hækkaður úr 8 pús,. kr. í 10 þús-
und.
Log Irá alþiKgi.
'Á föstudaginn afgreiddi alþingi
pessi lög:
Um sjófemcibœkar skipverja.
Afnám vitnisburðagjafanna.
(Breyting á lögum um atvinnu
við siglingar.)
Um búfjárrœkt. Stefna pau lög
að 'eflingu kynbóta bflfjár og til
aukinnar tryggingar pess gegn
fóðurskorti og vanhöidum. —:
Slíkt er nauðsynlegt, en naað-
synlegast af öllu er pó að
•tryggja fólkid gegn bjargarleysi.
En hvort ætlar alpingi ekki að
skifta sér neitt af því, þótt al-
mennur skortur sé fyrirsjáanleg-
ur hjá verkalýðnum við sjóinn?
Sampykt var með lögum lögð
af Islands hálfu á tvo samn-
inga, er gerðir hafa verið milli
íslands og annara Norðurlanda-
ríkja (Danmerkur, Finnlands,
Noregs og Svípjóðar). Annar er
um gagnkvæm einkamála-réftará-
kvœdi fyrir borgara eins ríkisdlns
í öðru, að pví er snertir hjúskap,
ættleiðingu (kjörbörn) og lögráð
(um aö vera fjár síns ráðandi).
Hinn er um gagnkvæm ákvæði
um innheimtiu medlaga (t. d. með
börnum), svo að dómum og úr-
skurðum um meðlög, sem gerðir
jeru í .eimu ríkinu, geti orðið fram-
fylgt í hverju hinna sem er, án
pess að ganga purfi nýr dórnur
um meðlagsskylduna. —
Loks var bætt við 5. lög-
unum, — milljónabagganum á
herðar almennings í landinu, ®em
pyngst og sárast legst á fátæku
barnaheimilin, — framlengingu
verdtollsins.
Á laugardaginn voru lögin um
skattfmlsi Eimskipafélcigs tslands
h/f. framlengd fyrir petta og
næsta ár (sem nánar var skýrt
frá í blaðinu á föstudaginn).
Norska deilan.
Khöfn, 15. ágúst. U. P. FB.
Þegar verkalýðsfélögin höfðu til-
kynt, að þau höfnuðu tillögum
sáttasemjara í vinnudeilum, til-
kynti hann, að hann gæti engar
frekari tillögur lagt frarn eins og
sakir standa. Sömuleiðis hefir
Kolstad forsætisráðherra tilkynt,
að ríkis.stjórnin finni ekki köllun
hjá sér til pess að hafa afskifti
af deilunum á pessu stigi máls-
ins, með tilliti til pess, að fram-
komnum sáttatillögum hafi verið
hafnað.
NRP. 15. ágúst. FB. Áttatíu
fulltrúar verkalýðsfélaga tóku
pátt í fundinum um tillögur
sáttasemjara. Sendinefnd frá
kommúnistum var neitað um að-
gang að fundinum. Frestað var
til kl. 2 (í gær) að gefa sátta-
siemjara fullnaðarsvar. Fjöldi
fólks hafði safnast saman fyrir
utan F-olkets Hus til að bíða tíð-
inda.
Leigendafélag.
Svo nefniist félagsskapur peirra,
sem tafca íbúðir á leigu hjá hús-
eigendum. Leigjendafélögin eru
einhver ,sá allra fjölmennasti fé-
lagsskapur, sem til er í erlend-
um borgum og bæjum, sem eðli-
legt er, par sem hann er stofnað-
ur meö pað eitt fyrir augum, að
gæta hagsmuna leigjenda. í þeim
félagsskap starfa saman menn af
öllum pólitískum flokkum, enda
er par aldrei spurt um stjórn-
málaskoðanir peirra. Allir leigu-
takar eru velkomnir í pann fé-
lagsskap. Alls staðar par sem
húseigendafélög eru reyna pau
að láta líta svo út sem mjög
lítið sé til af leiguíbúðum tiil
piess að auka eMrspurnina -og fá
menn til að bjóða í pær. Og oft
var haldið óleigðum jafnvel ein-
um fjórða af íbúðum fram yfir
flutningsd-ag, en þetta gerbreytt-
ist eftir að stofnúð voru leigj-
endafélög, sérstaklega þar, sem
pátttaka var svo góð í félags-
skapnuim, að þau höfðu efni á
því að hafa opna upplýsingaiskrif-
stofu fyrir félagsmenn.
Ástandið var víða afleitt áður
en leigjiendafélögin voru stofn-
uð, t. d. ef húseiganda mislíkaði
við leigjanda, pá gat hann með
pví að kæra hann í húseigenda-
félaginu gert honum ómögulegt
að fá nokkurs staðar leigt. Nú
er víðast hvar miðstöðvarhitun í
húsumi, og eru pess mörg dæmi,
að tekið sé meira fyrir pann
hita heldur en pað myndi kosta
að kynda með venjulegum kola-
ofnum, og þrátt fyrir pað er víða
í íbúðum ópolandi kuldi vegna
þess,, að illia er kynt og „ele-
ment“ fá.
Sumir húseigendur gera ekki
við íbúðir, pó þær séu í megn-
asta ólagi og dæmi eru til þess,
að skift sé um ledgjendur prisviar
til fjórum sinnum án pess að
veggfóður sé endurnýjað. Allir
geita séð, hvílíkur viðbjóður það
ler að flytjia í slíka íbúð, sérstak-
lega hafa íbúarnir gengið með
hættulegan sjúkdóm. En ef spurt
ex, hvort íbúðin verði ekki end-
urbætt, er pað vana svarið, mú
hún ,sé leigð í pví ástandi, sem
hún ei',
Fyrir öllu pessu eru leígjendur
algerlega varnarlausir, meðan
pieár hafia ekki með sér neinn
félagsskap.
Nú hafa nokkrir áhugasamir
liedgjendur ákveðið að beita sér
fyrir stofnun li©i.gjendafélags hér
í Rvík, og verður nú á næstunni
boðað til stofnfundar. Er þess pá
að vænta, að leigjendur fjölmenni
á pann fund og gangi í félágið.
Félagsigjöld ættu að geta verið
mjög lág og þeiim mun lægri,
sem pátttakan er almennari.
Leigjandi.
Síldarfregnir af Siglufirði.
Siglufirði, FB. 15. ágúst. Hag-
stæð tíð tilv landis og sjávar vik-
una. Þorskafli allgóður. Mikill
síldarafli pangað til í gær og þó
talsverður í gær. Langmestur
hluti aflans hefir farið í bræðslu,
Hefir einkasalan tekið á móti síð-
an fyrra föstudag 30000 mál-
tunnurn. Verksmiðjan hefir upp á
síðkastið fceypt síldina fyriir fjór-
ar krónur málið, þar sem ella var
hætt við, að skip, sem fylt hefðu
söltunarleyfi, hættiu veiði, en
verksmiðjan .samningsselt 500
smálestir af sildarlýsi með sæmi-
legu verði. Nú hefir verksmiðajn
tekið á móti alls \70 000 mál-
tunnum og hefir heyrst, að hún
ætli að hætta að taka á móti frá
öðrum skipum en samningsskip-
um, og að verksmiðjan Ægir í
Krossanesi sé hætt. Einkasalan
hefir verkað um 94 000 tunnur.
Fínsalt, sem hún á í pöntun, er
ókomið, og hefir pað tafið sér-
verkun á samningsseldri síld til
Þýzkalands. Ágreiningur hefir
orðið út af salti einkasölunnar
frá O.stensjö. Hefir fundist í pví
fiskúrgangur.
öm d&gfinn og veginn.
Bjargráðafrumvarp alpýðunnar
og ihaldið.
Magnús íhaldsmaður og pró-
fessor Jónsson sagði í útvarps-
umræðunum til að sanna pað, að
bjargráðafrumvarp alþýðunnar
um stórkostlegar varnarráðstaf-
anir gegn atvinnuleysinu væri ó-
hæft: „Ef hið svo nefnda bjarg-
ráðafrumvarp jafnaðarmanna yrði
sampykt, pá myndi pað skapa
Igerbyltingu í atvinnurek strinum. ‘ ‘
Ekki gátu alpýðupingmiennirnir
fengið betri meðmæli með frum-
varpi sínu en pessi, pví að óhugs-
anlegt er, að ástand atvinnuveg-
anna gpti orðið verra en pað er
hér á landi nú, og pegar svo er
komið, sem nú er, þá parf að
gera stórkostlega breytingu, og
stórkostleg breyting er alger bylt-
ing. Ks.